DAVRANIŞ BİLİMLERİNDE ARAŞTIRMA (YÜKSEK LİSANS)

(1)

DAVRANIŞ BİLİMLERİNDE ARAŞTIRMA (YÜKSEK LİSANS)

DOÇ. DR. ÖMAY ÇOKLUK BÖKEOĞLU

(2)

İçerik

• Bilim

• Bilimsel Yöntem

• Araştırma

• Araştırma Türleri

(3)

Bilim

Bilim;

• Evreni tanımak, gerçeği bulmak,

• Olgular (gerçekler) hakkında bilimsel yöntemlerle elde edilmiş doğrulanabilir bilgilerdir.

• Bilim, gerçeği aramanın bir yolu ve gerçeklerin oluşturduğu bilgi kümesi olarak da tanımlanabilir.

• Her bilim dalının amacı kendi alanına giren konuları saptama ve açıklamadır.

(Büyüköztürk vd., 2013; Karasar, 2013)

(4)

Bilim

• Bilimler ancak gözlem ve deney yolundan giderek olguları saptar; saptanan olguların açıklanması ise mantıksal bir işlemdir.

• Bilim amacına ulaşma çabasında, olguları betimleme ve açıklama yollarına başvurur.

• Bilimin temel işlevleri Anlama

Açıklama Kontrol

(Büyüköztürk vd., 2013; Karasar, 2013)

(5)

Bilim

• Anlama: Var olan şeylerin tek tek ya da ilişkiler halinde tanınması, ayrıntılı özelliklerinin öğrenilmesidir. “Nedir?” sorusunu cevaplandırır.

• Açıklama: Mevcut durumun olduğu gibi tanımlanmasından sonra o

durumla ilgili nedenlerin açıklanmasıdır. “Niçin?” sorusunu cevaplandırır.

• Kontrol: Anlama ve açıklama işlevleri ile üretilen bilgilerin uygulamalara aktarılması, doğa ve toplum olaylarının denetim altına alınmasını amaçlar.

(Karasar, 2013)

(6)

Bilimsel Yöntem

Bilimsel yöntem;

• Bilimlerin ortaklaşa kullandıkları betimleme ve açıklama yollarını kapsayan bir yanı ile eylemsel diğer yanı ile düşünsel bir süreçtir (Büyüköztürk vd., 2013).

• Bilimsel yöntem, bir bilim adamının araştırdığı veya karşı karşıya olduğu

bir problemdeki bilgi çeşidine bağlı olarak tanımlayabileceği bir gelişim

süreci olarak da tanımlanabilir (Cohen ve Manion, 1988).

(7)

Araştırma ve Türleri

Araştırma

• “Gerçek ve ilkeleri ortaya çıkarmak ya da koymak için bazı bilgi alanlarında yapılan dikkatli, sistematik ve dayanıklı çalışma ve incelemedir.” (Webster, 1984’ten akt. Büyüköztürk vd.,2013).

• “Problemlere güvenilir çözümler aramak amacı ile planlı ve sistemli

olarak verilerin toplanması, çözümlenmesi (analizi) yorumlanarak

değerlendirilmesi ve rapor edilmesi sürecidir.” (Mouly, 1963; Best,

1959’dan akt. Karasar, 2013)

(8)

Araştırma Türleri

Büyüköztürk ve diğerleri (2013)’ün sınıflaması;

(9)

Araştırma Türleri

• Betimsel araştırmalar: Verilen bir durumu olabildiğince tam ve dikkatli bir şekilde tanımlar.

• İlişkisel araştırmalar: İlişkileri ve bağlantıları inceleyen araştırmalardır.

• Müdahale araştırmaları: belirli bir yöntem ya da uygulamanın bir ya da daha fazla sonucu etkilemesi beklenir.

(Büyüköztürk vd.,2013)

(10)

Araştırma Türleri

Karasar (2013)’ün sınıflaması;

• Temel Araştırmalar: Kuram geliştirmeye yönelik bilgi üretirler. Bu

araştırmaların amacı varolan bilgilere yenilerini katmaktır. “Bilgi bilgi içindir” anlayışı temeldir.

• Uygulamalı Araştırmalar: Üretilen bilgilerin değerlendirilmesi ile,

problemin fiilen çözümünü gerçekleştirmeyi, bilimin olayları kontrol

altına alma işlevini gerçekleştirmeyi amaçlayan araştırmalardır.

(11)

DAVRANIŞ BİLİMLERİNDE ARAŞTIRMA (YÜKSEK LİSANS)