YAPAY ZEKANIN ASKERİ UYGULAMA ALANLARI 2020 TASNİF DIŞI

(1)

YAPAY ZEKANIN ASKERİ UYGULAMA ALANLARI

2020

(2)

GİRİŞ (1/2)

“Yapay Zeka, akıllı makineler, özellikle de akıllı bilgisayar programları yapma bilimi ve mühendisliğidir.” Alan Turing

1947, Londra, Alan TURING – «İstediğimiz, tecrübelerinden öğrenen bir makinedir.

Makinenin, komutlarını kendi başına değiştirmesine izin verilmesi bu mekanizmayı mümkün kılacaktır.»

1956, ABD, Yapay Zeka Kampı + 1957, Sputnik

1997, IBM, Deep Blue – Gary Kasparov, Satranç, 1-1 (10⁴⁰)

(3)

GİRİŞ (2/2)

2012, Geoffrey Hinton, ImageNet (Bilgisayarlı Görü, Derin Öğrenme)

2016, Google Alpha Go – Lee Sedol, Go, 5-1) (10¹²⁰) + Çin - Yapay Zeka Uyanışı

ABD – Çin: 50Internet50, 90İş10, 40Algılama60, 90Otonomi10 G-MAFIA BAT: Google Baidu Microsoft Amazon Alibaba

Facebook Tencent IBM Apple

Yapay Dar Zeka >> Yapay Genel Zeka (İnsan, 2040) >> Yapay Süper Zeka (İnsanüstü, 2070)

(4)

• Keşif, Gözetleme ve İstihbarat, Örn: Project Maven «Project Maven 2017 sonuna kadar yeni algoritmaları harp sahasında kullanıma sundu»

• Lojistik, LOGSA

«Veri’nin %10’unu ile yıllık 100M$ tasarruf»

• Siber Güvenlik

• Bilgi Savaşları, Deep Fake

• Komuta Kontrol, MOSAIC Warfare Program

• Otonom Araçlar

• Akıllı Silah Sistemleri, LAWS

ASKERİ UYGULAMA ALANLARI

(5)

Makine-İnsan etkileşimi açısından Yapay Zeka, 3 başlık altında incelenebilir:

• Human-in-the-Loop (Çevrim içi) (YARI OTONOMİ)

• Human-on-the-Loop (Çevrim Üzeri) (GÖZETİMLİ «supervised» OTONOMİ)

• Human-out-of-the-Loop (Çevrim Dışı)

Yapay Zeka uygulamalarının odaklandığı temel hedeflerden biri «otonomi»dir.

İnsansız Kara/Deniz/Hava araçlarında yetkinliğin seviyesini otonomi seviyesi ifade eder.

MAKİNE-İNSAN ETKİLEŞİMİ VE OTONOMİ

(6)

Otonomi’nin artmasına yönelik gelişmekte olan teknolojiler:

(1) Yapay Zeka ve Makine Öğrenmesi (2) Konum, Seyrüsefer ve

Zamanlama Teknolojileri (3) Mikroişlemci Teknolojileri

(4) İleri Kompütasyon Teknolojileri (Bellek merkezli mantık, vb.) (5) Veri Analitiği Teknolojileri (6) Robotik

(7) Beyin-Bilgisayar Arayüzü (8) Gelişmiş Gözetleme

Donanım

TPU - Google Tensor Processing Unit CPU - Intel Nervana NNP-T

GPU - Nvidia Jetson Nano, TX2, Xavier, Nvidia Volta, Tesla, Maxell, Pascal Arch.

Kütüphaneler

Tensorflow, Keras, Caffe, Theano, PyTorch, Pandas, NumPy

OTONOMİ - TEKNOLOJİLER

(7)

• Sensör Teknolojileri

• Seyrüsefer (GPSsiz ortam)

• İrtifa veya derinlik kontrolü

• Engel tespit sensörleri

• Görev Planlama ve İcra

• Güvenli Seyrüsefer: Değişken ortamda planlama ve icra

• Kinodinamik Planlama: Çok katmanlı, çok boyutlu ortamda planlama ve icra

• Diğer

• Donanım (Büyüklük, ağırlık, işlemci gereksinimleri, vb)

• Haberleşme (mesafe, bant genişliği, veri hızı, gecikmeler, sinyal güvenirliği, alt yapı)

• Güç/Enerji

OTONOMİ - KISITLAR

(8)

Hareketli Engel Sabit Engel

(Bina, ağaç, vb)

Hedef

Gerçek zamanlı Anlık rota planlama

Görev öncesi rota planlama

Algı menzili

YÜKSEK OTONOMİ GPS’SİZ HAREKAT

KARIŞTIRMAYA DAYANIKLI

OTONOMİ - HEDEF

(9)

• SWORDS, 2007, ABD @Irak

• Unmanned Warrior, 2016, İngiltere

• Suriye, 2017 – devam ediyor, ABD, Rusya, vb.

• Robotic Experiments, 2017, ABD

• Robotic Complex Breach, 2018, ABD, İngiltere @Almanya

• Trident Juncture, 2018, NATO @Norveç

• Autonomous Warrior, 2018, İngiltere

• JWA, 2019, ABD

• Exercise REP - (Maritime Unmanned Systems) 2019, NATO @Portekiz

• RAS, 28 Ocak 2020, Çin

TATBİKAT VE DENEMELER

(10)

Sözleşme 19.02.2019, 42.300.000 $

• 4 adet ORCA XLUUV

• Faydalı yükler: Cruise füzeleri, torpidoar, mayınlar ve diğer daha küçük UUV’lar

• Boeing’in mevcut Echo Voyager platformu üzerine geliştirilecektir

• 50 ton, 6500 nm seyir siası

UYGULAMA ÖRNEKLERİ – ABD | BOEING ORCA

(11)

2001: Echo Ranger modelinin envantere girişi

5.3 ton deplasman, 28 saat görev süresi, 3000 m derinlik 2015: Echo Seeker modelinin lansmanı

9.2 ton deplasman, 3 gün görev süresi, 6000 m derinlik 2017: Echo Voyager modelinin lansmanı ve Deniz Testleri

50 ton deplasman, 6 ay görev süresi, 6500 mil menzil (1 set yakıt ünitesi ile)

2019: Navy – Boeing ORCA Geliştirme Sözleşmesi 2022: 4. ORCA Prototipinin teslimatı

UYGULAMA ÖRNEKLERİ – ABD | BOEING ORCA

(12)

• Otonom Nükleer Torpido

• Lansman Tarihi: 20.02.2019

• Üretilmiş en büyük Torpidodur: 20 ton, 24 metre uzunluk, 2 m. çap

• 70 kts sürat

• 1000 m. umk

• 2 megaton nükleer başlık

UYGULAMA ÖRNEKLERİ: RUSYA | POSEIDON

(13)

İnsansız "Mini Aegis"

08.11.2018 Lansman, 21.08.2019 (SAT)

20 ton, 15 m x 4.8 m x 1.8 m 52 kts, 500 nm

Faydalı Yükler:

30 mm silah

Lazer güdümlü roketler 4’lü füze sistemi (VLS) 324 mm torpido

UYGULAMA ÖRNEKLERİ – ÇİN | JARI

(14)

UYGULAMA ÖRNEKLERİ – ÇİN | JARI PROTOTİP LANSMAN VİDEOSU

(15)

Sözleşme: 28.01.2020, 1.8M £ UK MOD – MARTAC arasında imzalanmıştır.

5 adet MANTAS 12

Çok düşük radar, termal iz

Düşük Ses, düşük gözle görünürlük özellikleri

COTS tabanlı geliştirme

UYGULAMA ÖRNEKLERİ – ABD/İNGİLTERE | MANTAS

(16)

2015

6,5 ton, 11.9 m x 2.81 m 30 kts, 350 nm

2200 kg faydalı yük kapasitesi Gelişmiş deniz radarı ve AIS HD EO

Anons Sistemi (PAS)

Komuta Kontrol Sistemi Silah Sistemleri

UYGULAMA ÖRNEKLERİ – İSRAİL | IAI KATANA

(17)

2015

10 ton, 5.12 m x 2.53 m x 2.5 m 35 km/s azami hız,

Uzaktan kumanda menzili 3 km 2000 kg toplam faydalı yük

30 mm 2A72 otomatik top 7.62 mm otomatik silah

4 adet ATAKA anti-tank füzesi

6 adet Schmel M termobarik roket

UYGULAMA ÖRNEKLERİ – RUSYA | URAN 9

(18)

2016

Silahlı muharebe, Muharebe destek, Yaralı Tahliye

1630 kg,

2.4 m x 2.00 m x 1.15 m 25 km/s azami hız

750 kg. faydalı yük kapasitesi

UYGULAMA ÖRNEKLERİ – ESTONYA | MILREM THEMIS

(19)

2016

Sivil/askeri alan gözetleme Sürü halinde araç çekme 25 kg

0.84 m x 1.20 m x 0.4 m 4.8 km/s

90 dak.

14 kg faydalı yük kapasitesi

UYGULAMA ÖRNEKLERİ – ABD | BOSTON DYNAMICS SPOT

(20)

1989: Meggitt/Banshee

1992: TAI/İHA-X1 (ilk yerli İHA üretimi – 2 adet) 1994: Canadair/CL-89

1995: General Atomics/GNAT-750 (2005’e kadar kullanılmıştır) 2001: TAI/Turna (hedef uçak)

2007: Kiralama Usulüyle IAI/Heron, Searcher ve Aeronautics/Dominator 2007: Kalekalıp-Baykar/Bayraktar Mini İHA

2008: Aeronautics/Aerostar

2009: Baykar/Malazgirt Döner Kanatlı İHA 2009: Baykar/Çaldıran Taktik İHA

2010: IAI-Elbit/Heron

2010: TAI/Anka (ilk Anka ile uçuş)

UYGULAMA ÖRNEKLERİ – TÜRKİYE’DE İHA

(21)

2012: SSB tarafından Türkiye İHA Yol Haritası yayınlandı

2012: Baykar/Bayraktar Mini İHA (20 adet Katar için – ilk ihracat) 2015: Baykar/Bayraktar TB-2

2015: Vestel/Karayel

2016: Baykar/Bayraktar TB2 ile ilk MAM-L atışı 2016: STM/Kargu

2016: TAI/ANKA-S 2017: ASELSAN/Serçe

2019: ASİSGUARD/Songar 2019: TAI/Aksungur

2019: Baykar/Akıncı

UYGULAMA ÖRNEKLERİ – TÜRKİYE’DE İHA

(22)

SINIFI KATEGORİSİ GÖREV YÜKSEKLİĞİ (FT)

GÖREV

YARIÇAPI (KM) ÖRNEK PLATFORMLAR

Mikro (<2

kg.) <200 AGL 5 LOS

Mini (2-20

kg.) <3.000 AGL 25 LOS

Küçük (20-

150 kg.) <5.000 AGL 50 LOS

Sınıf-2 (150-

600 kg.) Taktik <10.000 AGL 200 LOS Sınıf-1 (150

kg.dan hafif)

FLIR - BLACK HORNET

ASİSGUARD - SALGUR STM - KARGU

STM - TOGAN

ALTINAY - SERÇE

ASİSGUARD - SONGAR

ALTINAY - DOĞAN

DUKE - TIKAD

VESTEL - KARAYEL

BAYKAR - DİHA

UYGULAMA ÖRNEKLERİ – İNSANSIZ HAVA ARAÇLARI

(23)

SINIFI KATEGORİSİ GÖREV YÜKSEKLİĞİ (FT)

GÖREV

YARIÇAPI (KM) ÖRNEK PLATFORMLAR

Orta İrtifa Uzun Havada Kalış

(MALE)

<45.000 MSL LİMİTSİZ BLOS

Yüksek İrtifa Uzun Havada Kalış

(HALE)

<65.000 MSL LİMİTSİZ BLOS

Saldırı/Muh

arebe <65.000 MSL LİMİTSİZ BLOS Sınıf-23 (600

kg.dan ağır)

BAYKAR- TB2 BAYKAR- AKINCI

TAI - AKSUNGUR TAİ - ANKA

GLOBAL HAWK

X-47B UCAV

PHANTOM RAY UCAV

CH-7 UCAV