Klinik ‹puçlar›
Üriner sistem enfeksiyonu düflünülen bir çocukta; idrardaki nitritin yorumlanmas›:
‹drarda nitrat› nitrite çeviren bakteriler nitrit pozi- tifli¤ine yol açar. ‹drar nitriti rutinde dald›rma çubuk (dipstick) ile bak›l›r. Normal idrarda nitrit negatiftir.
Nitrit pozitifli¤i kuvvetle muhtemel üriner sistem en- feksiyonunu destekler. Bu durum özellikle lökosit esteraz pozitifli¤i ile daha anlaml›d›r. Ancak üriner sistem enfeksiyonu tan›s›n›n alt›n standard›n›n kül- tür pozitifli¤i oldu¤unu ak›ldan ç›karmamak gerekir.
Stafilokok, enterokok (özellikle Enterokok feca- lis) gibi gram pozitif bakteri ve Neisseria gonorrehae nin yol açt›¤› üriner sistem enfeksiyonlar›nda nitritin pozitifleflmesi beklenmez. Diyette düflük nitrat al›n- mas› (vejeteryan diyet), C vitamini, idrarda az say›- da bakteri (<105 CFU/ml), dilue idrar, idrar›n mesa- nede 4 saatten daha az beklemesi (nitrattan nitrit oluflmas› için gereken süre yetersiz), idrar›n oda ›s›- s›nda >2saat beklemesi (nitrit azota redükte olabi- lir), idrarda yüksek urobilinojen üriner sistem enfek- siyonu oldu¤u halde nitritin negatif saptanmas›na neden olabilir.
Çok beklemifl idrarda kontamine bakterilerin et- kisi ile idrar› k›rm›z›ya boyayan ilaçlara ba¤l› olarak ve gros hematuri yanl›fl nitrit pozitifli¤ine yol açabilir.
Jacobs DS, DeMolt WK, Oxley DK. Laboratory Test Hand- book. 5th ed. Cleveland, Lexi-Comp Inc, 2001, p882.
Barnes EG, Barnes LA. Clinical use of Pediatric Diagnostic tests. Philadelphia, Lippincot Williams Wilkins, 2003, pp702-4.
Patel HP. The abnormal urinalysis. Pediatr Clin North Am 2006; 53: 325-37.
Stafilokoklarda direncin genel de¤erlendirilmesi:
Penisiline duyarl› stafilokok (Beta laktamaz ne- gatif mec geni negatif): Penisilin duyarl› (ayr›ca am- pisilin, amoksisilin dahil tüm penisilin ve sefalospo- rin, karbapenem grubu antibiyotiklere duyarl›)
Penisilin dirençli oksasilin duyarl› stafilokok (Be- ta laktamaz pozitif, mec geni negatif): Beta lakta- maz (penisilinaz) üretir. Penisilin dirençli ve beta lak- tamaza dayan›ks›z olan di¤er antibiyotiklere (ampi- silin amoksisilin, azlosilin, karbenisilin, mezlosilin,
piperasilin gibi) dirençli. Penisilinaza dayan›kl› di¤er penisilinlere, yani oksasilin nafsilin, metisilin, klok- sasilin, dikloksasilin, flukloksasilin, Betalaktam/Be- talaktamaz inhibitörlü penisilinler (ampisilin/sulbak- tam, amoksisilin/klavulonat, piperasilin/tazobak- tam), sefepim, karbapenem duyarl›
Metisilin dirençli stafilokok (MRS) (mec geni po- zitif): mec A geni tafl›r ve bu genin kodlad›¤› penisi- lin ba¤lay›c› proteinlere ba¤l› (PBP) bakteri direnci.
Bu direncin beta laktamazlarla ilgisi yoktur. Bu di- renç ya moleküler yöntemle mec geninin saptan- mas› (en kesin yöntem) veya oksasilince direnç (ok- sasilin M‹K >4 ug/mL) saptanmas› ile ölçülür, oksa- silin dirençli ise MRS olarak kabul edilir. MRS, flu anda piyasadaki tüm beta laktam antibiyotiklere di- rençlidir (kültürde duyarl› gibi gözükse bile verilme- melidir), tedavide glikopeptitler (vankomisin, te- ikoplanin) verilir.
Antibiyotik duyarl›k testleri için uygulama standartlar›: onbe- flinci bilgi eki, Gür D (editör). Ankara, Bilimsel T›p , Ocak 2005
Çamafl›r suyunun sterilizasyonda ve temizlikte kullan›m›:
Çamafl›r suyu hastane temizli¤inde kullan›lan içindeki klorun dezenfektan etkisinden yararlan›ld›-
¤› ve pratik ve ucuz bir yöntemdir. Sat›lan çamafl›r sular› genellikle %5 lik konsantrasyondad›r (genel- likle%3-5 aras›nda de¤iflir). Çamafl›r suyunun nor- mal musluk suyuyla suland›r›lmas› sonucu sa¤lana- cak kar›fl›m klor konsantrasyonlar›;
1/10: 5000 ppm 1/100; 500 ppm
1/1000; 50 ppm fleklindedir.
Baz› durumlarda klor tablet kullanarak ve suyla suland›r›larak klor konsantrasyonlar›na eriflilebilir.
Uluda¤ Üniversitesi T›p Fakültesi hastanesinde klor tablet (Sumoclor 2.5 gr tb) kullan›lmakta olup olas›
kay›plar da dikkate al›nd›¤›nda, 1000 ppm için 3tb/5Lt; 5000 ppm için 15tb/5Lt kullan›lmaktad›r.
Temizlenecek bölgenin özelli¤ine göre (küvöz, karyolo demiri, yer, paspas, laboratuar masas›, dökülmüfl kan vs.) farkl› konsantrasyonlar uy- gulan›r.
Yaz›flma Adresi Correspondence Address Dr. Mustafa
Hac›mustafao¤lu Uluda¤ Üniversitesi T›p Fakültesi Çocuk Sa¤l›¤›
ve Hastal›klar› Anabilim Dal›, Çocuk Enfeksiyon Hastal›klar› Bilim Dal›
16059 Görükle, Bursa, Türkiye
Tel./Fax: +90 224 442 87 29 E-posta:
mkemal@uludag.edu.tr
Clinical Clues
A
Ak k››ll D De efftte errii // C Clliin niic ca all C Cllu ue es s 47
Mustafa Hac›mustafao¤lu
Uluda¤ Üniversitesi T›p Fakültesi Çocuk Sa¤l›¤› ve Hastal›klar› Anabilim Dal›, Çocuk Enfeksiyon Hastal›klar› Bilim Dal›, Bursa, Türkiye