ABD’de umutsuz hastalara uygulanan bir deneyde, hastalar›n ba-¤›fl›kl›k sistemindeki hücrelerin ço¤unun, kanserle mücadeleye uyarlanm›fl hücrelerle de¤ifltirilmesi sonucu habis melanoma tümörleri geriletildi. Araflt›rmac›lar, bu yöntemin öteki kanser türleriyle, AIDS gi-bi bulafl›c› hastal›klar›n tedavisinde de kullan›lagi-bilece¤i gö-rüflündeler.
Ba¤›fl›kl›k sistemindeki hücreler, bedene giren yabanc› orga-nizmalar› belirleyip bunlara yap›flt›ktan sonra, genel bir sal-d›r› için h›zla ço¤al›rlar. Ancak, çeflitli türleri olan T ba¤›fl›k-l›k hücreleri, ço¤u kez tümörler karfl›s›nda güçsüz
kal›yorlar. Araflt›rmac›lar, daha önce T hücrelerini bedenden al›p kültür ortam›nda ço¤altt›ktan sonra yeniden bedene afl›-lamak yöntemlerini denemifller, ancak, bunlar›n hedefe yap›-flamad›¤›, ve genellikle k›sa süre içinde yok olduklar› görül-müfltü. Ulusal Kanser Enstitüsü’nden Steven Rosenberg ve ekibince gerçeklefltirilen deneylerdeyse, melanoma tümörle-rinden bir k›sm› al›narak, üzerlerinde hayatta kalmay› baflar-m›fl ba¤›fl›kl›k hücreleri ay›klanbaflar-m›fl ve bunlar kültür orta-m›nda 1000 kat ço¤alt›lm›fl. Daha sonra, ba¤›fl›kl›k sistemle-ri kemoterapiyle etkisizlefltisistemle-rilmifl hastalara afl›lanm›fl. Ekip, 13 hastadan ikisinde bu hücrelerin h›zla ço¤alarak ba¤›fl›k-l›k sisteminin temel hücreleri haline geldiklerini gözlemifl. Normalde ba¤›fl›kl›k sisteminin ancak bir bölümü etkinleflir. Örne¤in, gripte, hastan›n ba¤›fl›kl›k hücrelerinden ancak %3’ü devreye giriyor. Buna karfl›n, yeni tedavi yönteminin uyguland›¤› hastalardan birinde, T hücrelerinin %90’›n›n ak-tif hale geldi¤i ve dört ay süreyle ayakta kald›¤› gözlenmifl. Hastalardan dördünde de¤iflik sonuçlar al›nm›fl. Baz› tümör-ler küçülürken, baz›lar› küçülmemifl, Baflka alt› hastada tü-mörlerin tümü, 2 aydan 21 aya kadar de¤iflen sürelerle aç›k biçimde gerilemifl. Bu alt› hastadan birinde melanoma %95 gerileme göstermifl ve olumlu gidifl sekiz ayd›r sürüyormufl. Bir hastadaysa tümörlerin %99’u, yedi ay içinde yok olmufl. Johns Hopkins Üniversitesi ve Fred Hutchinson Kanser Araflt›rma Merkezi’nden bilimadamlar› da, Bat› Amerika yaylalar›nda yetiflen “m›s›r zamba¤›” (Veratrum
californicum) bitkisinden elde ettikleri bir maddeyle, çocuk-larda en yayg›n beyin kanseri olan medulloblastoma’y› dur-durdular. Bu kanser türü, Hedgehog (kirpi) diye adland›r›-lan ve embriyolarda henüz farkl›laflmam›fl hücrelere ne hüc-resi olaca¤›n› söyleyen sinyal proteinini kodlayan geni et-kisizlefltiriyor. Hedgehog, embriyo evresinden sonra da bu proteini üretmeyi sürdürürse, özellikle beyinde olmak üzere kanserlere yol açabiliyor. Örne¤in baz› kas tümörlerinin de Hedgehog sinyaliyle ba¤lant›s› belirlenmifl.
Ekip cyclopamine’i, fareler ve kanserli çocuklardan al›nan tümörler üzerinde denemifl. Uygulama sonunda farelere afl›lanan tümörler küçülmeye bafllam›fl. ‹lac›n, insan tümör örneklerinde de kanserli hücreler , ‹nsan tümörlerinden al›nan örneklerde de kanser hücrelerini %99,9 oran›nda öl-dürdü¤ü belirlenmifl.
Science, 30 A¤ustos 2002-09-29
T›p
m›s›r zamba¤›
