TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ. Yapı işlerinde kullanılan Kişisel koruyucu donanımlar nelerdir hangi amaçlar için kullanılır

(1)

TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ   FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ 

Yapı işlerinde kullanılan Kişisel koruyucu

donanımlar nelerdir hangi amaçlar için kullanılır

(2)

İşyerlerinde sağlık ve güvenliğin korunması ile ilgili önlemlerin alınmasında ilk prensip, risklerle kaynağında mücadele edilmesidir.

Buna göre, söz konusu çalışmalarda yapılması gerekenler açısından sıralama şöyledir:

•Risklerle kaynağında mücadele edilmesi,

• İşin kişilere uygun hale getirilmesi için işyerlerinin tasarımında, iş ekipmanları, çalışma şekli ve üretim metotlarının seçiminde özen gösterilmesi, mühendislik kontrollerinin yapılması,

•Tehlikeli olanların tehlikesiz veya daha az tehlikeli olanlarla değiştirilmesi,

•Toplu korunma önlemlerine, kişisel korunma önlemlerine göre öncelik verilmesi,

•Tehlikelere maruz kalma sürecini azaltmak için idari ve iş uygulama kontrollerinin kullanılması,

•Kişisel koruyucu teçhizatın kullanımı.

(3)

BAŞ KORUYUCULARI

• Başı vurmalara karşı, yukarıdan düşen

objelere karşı,

düşme sonucunda

baş vurmalarına

karşı korur.

(4)

Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik Ek-‐III

• İnşaat işleri, özellikle iskeleler ve yüksekte çalışma platformlarının üstünde, altında veya yakınında yapılan işler, kalıp yapımı ve

sökümü, montaj ve kurma işleri, iskelede çalışma ve yıkım işleri.

• Çelik köprüler, çelik yapılar, direkler, kuleler, hidrolik çelik yapılar, yüksek fırınlar, çelik işleri ve haddehaneler, büyük konteynırlar, büyük boru hatları, ısı ve enerji santrallerinde yapılan çalışmalar.

• Tüneller, maden ocağı girişleri, kuyular ve hendeklerde yapılan çalışmalar.

• Toprak ve kaya işleri.

• Yeraltında ve taşocaklarında yapılan işler, hafriyat işleri, kömür işletmelerinde yapılan dekupaj işleri.

• Patlatma işleri.

BAŞ KORUYUCULARI

(5)

BAŞ KORUYUCULARI

• Baretlerin dış kısmı abs plastik veya

polietilenden üretilir, iç kısmı darbe emici

köpük veya kauçuk malzemelerle kaplanmıştır.

Baretler içindeki kayışlarla başa oturtulur ancak kayışlarla baretin üst kısmı arasında boşluk

vardır. Çene altından bir kayışla da sabitlenebilir.

• Havalandırma delikleri, yağmur kanalları, ter

bantları mevcuttur.

(6)

BAŞ KORUYUCULARI

YÖNETİCİ MÜHENDİS

ZİYARETÇİ

İŞÇİ TEKNİK

EKİP USTABAŞI

FORMEN YANGINLA MÜCADELE

EKİPLERİ

SAĞLIK EKİPLERİ

(7)

BAŞ KORUYUCULARI

(8)

BARETLERİN TEKNİK ÖZELLİKLERİ

• Norm numarası: EN 397

• Baret darbeye, neme, ısıya, yağa, aside, tere ve elektriğe karşı dayanıklı malzemeden imal edilmiş olmalıdır.

• Baretin gövdesini güçlendirmek için yapılan ve önden arkaya doğru uzanan çıkıntılar maksimum 5 tane olmalıdır.

• Baretin siperliği, minimum 4 cm, maksimum 5 cm olmalı ve gövde ile açı görüşü engellemeyecek şekilde olmalıdır.

• Baretin isteğe bağlı olmak koşulu ile 3 numara altında imal edilir. Bunlar 50-‐54, 54-‐57 ve 57-‐62 cm.’ dir.

• Baret baş çevre bandı ayarlanabilir olmalı. Genişliği 30 mm’ den küçük olmamalıdır.

• Ter bandı, baş çevre bandının bir parçası olabileceği gibi, sökülür takılır da olabilir. Ter bandı en az alın kısmını kapsayacak büyüklükte olmalıdır.

• Baş çevre bandı en az 4 adet baş üstü bandı ile donatılmalı, baş üstü bandının genişliği minimum 20 mm. olmalıdır.

BAŞ KORUYUCULARI

(9)

BARETLERİN TEKNİK ÖZELLİKLERİ

• Baret hava alacak şekilde dizayn edilmelidir.

a-‐ Baş çevre bandı en büyük numaraya göre ayarlandığında baret ile kafa arasındaki açıklık mm’ den küçük olmamalıdır.

b-‐ Baş üstü bantları ayarlandığında, baret üst noktası ile 30 mm.’ lik bir boşluk olmalıdır.

• Koruyucu yastık, kauçuk, plastik köpüğü vb. esnek bir malzemeden olmalıdır.

• Çene kayışı uygun malzemeden en az 13 mm eninde ve ayarlanabilir olmalıdır.

• Baretin başa geçen kısmı 80 mm’ den az olmamalı ve eğik çalışıldığında baret kafadan düşmemelidir.

• Baretin tüm kısımları ile ağırlığı 450 gr’ dan fazla olmamalıdır.

• Baret 50 Hz’ lik 20.000 V’ luk gerilime 3 dakika dayanabilecek yalıtkanlığa sahip olmalıdır.

• Baret TS 2429 da belirtilen mekanik testlere karşı mukavim olmalıdır.

• Baret üzerinde yapımcı firma adı ve sembolü, imal yılı, seri no ve test gerilimi silinmeyecek biçimde bulunmalıdır.

BAŞ KORUYUCULARI

(10)

Yüksek Düzey Yalıtkan

• Havalandırma deliği ve perçin bulunmaz.

• Baret 30 kV test gerilimine, 20 kV işletme gerilimine dayanıklı olmalı.

BAŞ KORUYUCULARI

(11)

Akıllı Baret (RFID)

• Hareket, düşme durumlarını algılar, acil durumlarda

işçinin konumunu bildirir.

• Baretin çıkarılmasının yasak olduğu alanlarda “Çıkarılma Alarmı” oluşturur, baret

kullanım süresini ölçer.

BAŞ KORUYUCULARI

(12)

UV Sensörü

• Normal ve düşük sıcaklıkta kırılmaya karşı dayanmları yüksektir, fakat yüksek

sıcaklıklarda şekillerini

koruyamazlar. Bu sebepten dolayı bu baretleri sıcak

alanlarda kullanma imkanı yoktur.

BAŞ KORUYUCULARI

(13)

• Kaynak, zımpara ve kazıma çalışmalarında,

• Oyma ve keski işlerinde,

• Taş kesme ve yontma işlerinde,

• Püskürtme beton işlerinde,

• Cıvata yerleştirme işlerinde,

• Kaba toz ortamında yapılan işlerde,

• Kumlama çalışmalarındaki aletleri kullanırken,

• Asitlerle, çözeltilerle, dezenfeksiyon ve yakıcı temizlik maddeleri ile yapılan çalışmalarda,

• Sıvı püskürtücülerle yapılan çalışmalarda,

• Püskürtme ısısı altında yapılan çalışmalarda,

• Pastan arındırma çalışmalarında.

YÜZ VE GÖZ KORUYUCULARI

(14)

YÜZ VE GÖZ KORUYUCULARI

Koruyucu başlıklar Gözü, başı, boynu ve modeline göre omuzların bir kısmını korur.

Koruyucu kalkanlar Gözü, yüzü ve boynun bir kısmını

korur.

Koruyucu gözlükler Gözleri ve kaşları korur.

Koruyucu siperler Gözleri, yüzü ve

uzunluğuna bağlı olarak boyunun bir kısmını korur.

(15)

2. Şeffaf Yüz Siperi : Kimyasal ve metal sıçramalar ile kıvılcımlara karşı yüzü ve gözleri korumak için kullanılır.  

3. Isı Siperi : Yüzü ısıya karşı

korumaktadır. Fırın vs. gibi aşırı

sıcak ortamın karşısında ortam

ısısından yüzün korunmasında %

5 0 - 6 0 o r a n ı n d a ı s ı d ü ş ü ş ü

sağlamaktadır.

(16)

4. Kaynakçı Yüz Siperi :

Elektrik kaynağı ışınlarına ve ısıya karşı yüzü ve gözü korumak için kullanılır.

El ile tutularak kullanılan tipleri olduğu gibi baş bandına takılan veya barete monte edilen tipleri de bulunmaktadır.

Barete takılan tiplerinde gerektiğinde

s i p e r b a ş ü s t ü n e d o ğ r u

kaydırılabilmektedir.

(17)

(18)

• Toz bulunması muhtemel kepçelerle yapılan çalışmalar

• Sağlık güvenlik riski meydana gelebilecek düzeyde toz oluşan işler

MASKELER

(19)

FFP1 FFP2 FFP3 Kauçuk ve plastik

Boya üretimi

İnşaat

Laboratuvar

Taş ocağı ve madenler

Mühendislik hizmetleri

Zirai kimyasallar

Tarım

Demir ve çelik dökümhaneleri

İlaç sanayi

İnşaatlar, konstrüksiyon

Tarım

Ana metallerin üretimi

Gemi yapımı/tamiri

Seramik üretimi

Gıda sanayi

Toz ve kimyasalların üretimi ve kullanılması

Marangozhaneler

Akü ve pil üretimi

İlaç sanayi

İnşaatlar, konstrüksiyon

Kaynak ve lehim uygulamaları

Kimyasal işlemler

Gemi yapımı /tamiri

Demir ve çelik dökümhaneleri

Class Filter

penetration limit (at 95 L/min air flow)

FFP1 Filters at least 80% of airborne particles

(20)

• İskele üzerinde yapılan çalışmalarda

• Prefabrik parçaların montajı işlerinde

• Direk ya da sütun üzerindeki

çalışmalarda

EMNİYET KEMERİ

(21)

EMNİYET KEMERİ

• Yerden 1.5 m yükseklikte olan

çalışmalarda, şantiyelerde, döşemelerde, yaya geçişlerinde ve ulaşım yollarında düşme ve yaralanma riski daima

olmaktadır.

• Dikey alanlarda yapılan her çalışma bir seviyeden diğer seviyeye düşme

tehlikesini taşımaktadır.

• Düşmeyi durdurma sistemi insanın

düşmesini engelleyemez, fakat insan yere düşene kadar düşmeyi

durdurabilmektedir.

• Bu sistemin en önemli hedeflerinden biri serbest düşüş mesafesini

sınırlandırılmasıdır.

KKD Yönetmelik

• İskele üzerinde yapılan çalışmalarda

• Prefabrik parçaların montajı işlerinde

• Direk ya da sütun üzerindeki

çalışmalarda

(22)

• Yüksekten düşmeyi engelleyici kişisel koruyucu donanımlar mümkün olduğunca vücudun üst bölümüne bağlanır.(1)

• Yüksekten düşmeyi engelleyici kişisel koruyucu donanımları sadece taşıma gücü uygun olan sabitleme noktalarına

sabitlenir. (2)

• Kazara açılmaları önlemek için kilitli kancalar kullanılır. (3)

EMNİYET KEMERİ

(23)

• Tırmanma esnasında

kullanılan kişisel koruyucu donanımlar kemerin ön kancasına takılarak

kullanılır. (5)

• Kayma ve düşme

tehlikesinin bulunduğu durumlarda enerji emme fonksiyonu olan sistemler kullanılır. (6)

EMNİYET KEMERİ

(24)

• Bağlantı elamanları (halat,ip) (4) kullanım esnasında gergin

tutularak uzunluk

ayarlama mekanizması sayesinde ipin direncinin azalmasına engel olunur.

Yükseklik emniyet

düzenekleri (6) bağlantı iplerini otomatik olarak gerer.

EMNİYET KEMERİ

(25)

✓

✗

✓

✗ ✗ ✗

Yanlış Kullanılan Emniyet Mandallı Kanca/Karabin

Doğru Kullanılan Emniyet Mandallı Kanca/Karabin

(26)

• “Açı altında” veya

“sarkaç düşüşü”

denilen düşmeleri engellemek için

emniyet halatları 30 dereceden küçük açı altında takılmalıdır.

EMNİYET KEMERİ

(27)

Tripod

• Dikey girişli kapalı

alanlarında ek tesisat kullanılmaktadır

EMNİYET KEMERİ

(28)

• El ve cilt yaralanması ihtimali olan , cildin tehlikeli maddelerle , karışımlarla temasının önlenemediği yerlerde kullanılmalıdır.

ELDİVENLER

(29)

• Kaba işler için yumruk eldiven

ELDİVENLER

• Belli parmakların hareketliliğini gerektiren kaba işler için üç

parmaklı eldiven

• Tüm parmakların hareketliliğini

gerektiren için beş parmaklı

eldiven

(30)

• Sıvı kimyasal, su, solvent, yağ ve tozlar ile temas gerektiren işler ile cildi tahriş eden ya da elleri kesme, çizme tehlikesi bulunan malzemeler ile çalışılan işlerde işe uygun koruyucu eldiven kullanılmalıdır.

• Kesici veya aşındırıcı maddelerle çalışan işçiler işe dayanıklı malzemeden yapılmış eldiven kullanmalıdır.

• Yüksek gerilim altında çalışacak elektrikçiler, gerilimden

etkilenmemeleri için gerilim değerine uygun kauçuk eldiven kullanmalıdır.

• Matkap, torna gibi dönen miller ile çalışan tezgah ve cihazlarda eldiven kullanılması yasaktır.

ELDİVENLER

(31)

(32)

(33)

AYAKKABILAR

(34)

Delinmez tabanlı emniyet ayakkabıları

• Karkas ve temel işleri, yol çalışmaları.

• İskelelerde yapılan çalışmalar.

• Karkas yapıların yıkım işleri.

• Kalıp yapma ve sökme işlerini de kapsayan beton ve prefabrike parçalarla yapılan çalışmalar.

• Şantiye alanı ve depolardaki işler.

• Çatı işleri.

AYAKKABILAR

(35)

Delinmez taban gerektirmeyen emniyet ayakkabıları

• Çelik köprüler, çelik bina inşaatı, sütunlar, kuleler, hidrolik çelik yapılar, yüksek fırınlar, çelik işleri ve haddehaneler, büyük

konteynırlar, büyük boru hatları, vinçler, ısı ve enerji santrallerinde yapılan işler.

• Tadilat ve bakım işleri.

AYAKKABILAR

(36)

Kaymayı önleyici ve delinmeye dayanıklı ayakkabılar

• Çatı işleri

• Kaygan zeminde çalışma gerektiren ve delinme riski içeren işler

Yalıtkan tabanlı koruyucu ayakkabılar

• Çok sıcak veya soğuk malzemelerle yapılan çalışmalar Kolayca çıkarılabilen emniyet ayakkabıları

• Ergimiş maddelerin ayakkabıdan içeri girme riski bulunan işler

AYAKKABILAR

(37)

Kaymayı önleyici ve delinmeye dayanıklı ayakkabılar

• Çatı işleri

• Kaygan zeminde çalışma gerektiren ve delinme riski içeren işler

Yalıtkan tabanlı koruyucu ayakkabılar

• Çok sıcak veya soğuk malzemelerle yapılan çalışmalar Kolayca çıkarılabilen emniyet ayakkabıları

• Ergimiş maddelerin ayakkabıdan içeri girme riski bulunan işler

AYAKKABILAR

(38)

İKLİME DAYANIKLI GİYSİ

• Açıkta, soğuk ve yağmurlu havada çalışma

YANSITICI GİYSİ

• Çalışanların açıkça

görülmesi gereken

yerlerde yapılan

çalışmalar

(39)

B. Kulak ve Göz Koruyucuları

1. Kulaklık ve Kulak Tıkaçları :

B u t i p k o r u y u c u l a r

d u y m a m ı z ı t a m a m e n

kaldırmayıp 20-30 desibel

n i s p e t i n d e s e s v e y a

gürültünün seviyesini

azaltır.

(40)

• Ağır ve tehlikeli işlerin yapılmadığı yerlerde gürültü seviyesi 80 desibeli geçmemelidir.

• Ağır ve tehlikeli işlerin yapıldığı, bazı makinelerin

çalışma özellikleri ya da arada oluş nedenleri ile

gürültülü çalışmanın önlenemediği durumlarda üst

sınır 95 desibel olabilir.

(41)

KULAK KORUYUCULARININ KULLANILMASI

takılıp çıkartılacağı öğretilmelidir.

Kulak koruyucularının etkili bir şekilde kullanılmasının sağlanması

için koruyucunun

^Nasıl,

^Nerede,

^Ne zaman

(42)

Koruyucular gürültüsüz bir yerde temiz elle

takılmalı ve

çıkartılmalıdır.

(43)

Alıştırma programı sonunda koruyucu kullanmakta halen

güçlük çekiliyorsa durum

işyeri hekimine bildirilmelidir.

(44)

Koruyucu kullanılarak gürültünün kontrol altına alındığı yerlerde koruyucuyu

kısa bir süre bile çıkarmak

sakıncalıdır.

(45)

8 saatlik çalışma süresinde işbaşında 5 dakika

koruyucusuz çalışmak hiç koruyucu kullanmamakla

eşdeğerdir.

(46)

İşçilerde koruyucu ile kapatılan kulakların gerekli sesleri

duymayacağından dolayı iş kazası olasılığını doğuracağı

inancı yanlıştır.

(47)

Çünkü; kulak koruyucuları yüksek frekanslı sesleri alçak frekanslı seslerden daha çok tutar ve alçak frekans bölgesinde

olan insan sesleri daha iyi işitilir.

Bu nedenle koruyucu kullananlar

karşılıklı konuşmada birbirlerini daha iyi

duyarlar.

(48)

TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ. Yapı işlerinde kullanılan Kişisel koruyucu donanımlar nelerdir hangi amaçlar için kullanılır