Su Ayak İzi ve Sanal Su (48015017)
Bu dersin notları, Water Footprint Network web sayfasında bulunan ve Twente University öğretim üyesi Prof. Dr. Arjen Hoekstra ile araştırma
ekibi tarafından geliştirilen bilgilerden derlenmiştir.
Doç. Dr. Gökşen ÇAPAR
02 Ekim 2017
Ders İzlencesi
Ay Hafta Gün Konular
Ekim
40 02 Giriş, Tanımlar, Gösterge, Su ayak izi kavramı, Sanal su kavramı 41 09 Mavi, yeşil ve gri su ayak izi kavramları
42 16 Su ayak izi değerlendirmesinin hedefleri, aşamaları 43 23 Ödev sunumları: Kişisel su ayak izi değerlendirmesi 44 30 Bir ülkenin su ayak izi: Türkiye örneği
Kasım
45 06 Su ve ekonomi, Karbon Şeffaflık Projesi, Bir işletmenin su ayak izi
46 13 Tatil
47 20 Bir ürünün su ayak izi, Proses verimliliği 48 27 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri
Aralık
49 04 Gıdaların su ayak izi
50 11 Ödev sunumları, Bir ürünün su ayak izi: Coca Cola örneği 51 18 Ulusların su ayak izi
52 25 Sanal su ticareti
Ocak 01 Final sınavı
GÖSTERGE (İNDİKATÖR)
1. Bir olayla ilgili gözlenen temsili bir değer, 2. Farklı verileri bir araya getirir, sentez
sunar, karmaşık gerçekleri basitleştirir.
Örnek; vücut sıcaklığı
Çevresel gösterge; çevrenin durumu
hakkında bilgi verir, basittir, toplumun her kesimi anlayabilir, ortak bir dil.
Örnek; kişi başı su tüketimi
DPSIR Modeli
5
D (Driver): İtici güç P (Pressure): Baskı S (State): Durum I (Impact): Etki
R (Response): Tepki
UNEP (2006), “Environmental Indicators for North America.” Division of Early Warning and Assessment (DEWA) , P.O. Box 30552 Nairobi, Kenya. 6
İnsan Çevre Etkileşimi - Analitik Yaklaşım
OECD MODELİ: DPSIR
İtici Güç Baskı Durum Etki Tepki
Nüfus Artışı Su Kullanımı Yağış Deniz Suyu
Sıcaklığı Kamu Sektörü Toplam Çevresel Harcamaları
Sanayi Kirletici
Emisyonları Su Kalitesi Doğal Afetler
Biyoçeşitlilik Kaybı Atıksu Arıtımı ile Hizmet Veren Belediyeler, Temiz Üretim
Ulaşım Otomobil
üretimi Hava Kalitesi Ekonomik zarar Toplu Taşımacılık
AVRUPA ÇEVRE AJANSI – GÖSTERGELER
(http://www.eea.europa.eu/data-and-maps/indicators/#c5=&c0=10&b_start=0)
8
• İklim Değişikliği
• Biyoçeşitlilik
• Hava kirliliği
• Tarım
• Çevresel senaryolar
• Turizm
• Arazi kullanımı ve toprak
• Balıkçılık
• Su • Atık
• Ulaşım
• Enerji
SU AYAK İZİ NEDİR?
(http://www.waterfootprint.org)
• Günümüzde insanlar içme, yemek pişirme, yıkama ve temizlik için, ve daha fazla olarak yemek, kağıt, pamuklu giyecekleri üretmek için çok fazla miktarda su tüketmektedir.
• Su ayak izi tüketici ve üreticilerin doğrudan ve dolaylı olarak su sarfiyatını birlikte değerlendiren su tüketimi için geliştirilmiş bir göstergedir.
• Bir bireyin, toplumun veya iş kolunun su ayak izi; bireyin veya
toplumun tükettiği malların ve hizmetlerin üretimi için kullanılan, veya üreticinin mal ve hizmet üretimi için kullandığı toplam temiz su
kaynaklarının miktarıdır.
• Prof. Arjen Y. Hoekstra: “Su ayak izi kavramı, insanoğlunun temiz su kaynaklarına olan etkisinin eninde sonunda insanların tüketimi ile ilişkili olduğunun kabul edilmesi ve de su sıkıntısı ve kirliliği gibi
konularının, üretim ve tedarik zincirinin bir bütün olarak ele alınması ile daha iyi anlaşılacağının kabulü ile birlikte güçlenecek ve de
yerleşik olarak kabul edilecektir.”
http://www.dailymail.co.uk/indiahome/indianews/article-2324538/VISUAL-EDIT-Your-water-footprint-.html
https://90by2030.wordpress.com/2012/04/12/aprils-food/
http://aminotes.tumblr.com/post/441669064/the-global- water-footprint-us-infrastructure
Image made by Ana Bilan | research about MY WATER FOOTPRINT | for IED Torino Master SUS
http://ecosistemaurbano.org/tag/water-footprint/
http://wateraflamed.blogspot.com.tr/p/virtual-water-and-water-footprint.html
Bireysel Su Ayak İzinin Hesaplanması
www.siemens.com/press/photo/IIS201003236-01e
Bireysel Su Ayak İzi (WFN)
http://waterfootprint.org/en/resources/interactive- tools/personal-water-footprint-calculator/
Kaynak: Water Footprint Network
