Prostat adenokarsinomlar›nda HMWCK 34bbE12 immün reaktivitesi

(1)

Prostat adenokarsinomlar›nda HMWCK 34bbE12 immün reaktivitesi

Gülnihal AY-COfiKUN, Erol Rüfltü BOZKURT, Deniz GÜR

ÖZET

Literatürde habis prostat bezlerinde de 34bE12 immünoreak- tivite izlenebildi¤i bildirilmektedir. Bu çal›flmada, prostatik adenokarsinomlarda HMWCK 34bE12 immünoreaktivitesi ve nedenlerinin araflt›r›lmas› amaçland›. 35 adet prostat karsinomu olgusuna HMWCK 34bE12 ile immünohistokimyasal boyama yap›ld›. Olgular›n hepsinde boyanma izlenen hücre- lerin oran› tesbit edildi ve boyanma yo¤unluklar› kuvvetli-orta-zay›f derece fleklinde gruplara ayr›larak de¤erlendirildi. 35 olgunun 10’unda (5 evre II ve 5 evre III) 34bE12 ile immü- noreaktif hücre izlendi. Evre II olgular›n % 29.4’ünde ve evre III olgular›n ise % 27.8’inde boyanma görüldü. Evre I olgula- r›n hiçbirinde boyanma izlenmedi. Evre II tümörlerde boyanma yo¤unlu¤u zay›f ve kuvvetli, evre III tümörlerde ise sadece zay›f fleklinde idi. Boyanma varl›¤› ve yo¤unlu¤u evrelere gö- re anlaml› farkl›l›k göstermedi (p>0.05). Boyanma hemen her zaman da¤›n›k tek hücre fleklinde idi. ‹mmünoreaktif hücre say›s› bizce tümör genelinde tan›da problem yaratmayacak kadar çok azd›. Ancak, özellikle evre II tümörlerde izledi¤imiz kuvvetli immünoreaktivitenin arada kalm›fl selim bezler, yük- sek P‹N lezyonlar› veya karsinomun intraduktal yay›l›m›n›

içeren bir bezin te¤et kesitinden kaynaklanabilece¤ini düflün- mekteyiz.

Anahtar kelimeler:Prostat, adenokarsinom, HMWCK 34bE12

SUMMARY

HMWCK 34bbE12 immunoreactivity in prostatic adenocarcinoma

Some reports describe 34bE12 immunoreactivity in prostatic carcinoma cells. Our objective is to search 34bE12 immunoreactivity in prostatic adenocarcinoma. 35 cases of prostatic adenocarcinoma were immunostained by HMWCK 34bE12.

We determined the percentage of immunostained cells. The density of staining is grouped as strong-intermediate-weak.

10 cases showed positive staining (5 of Grade-II, % 29.4 and 5 of Grade-III, 27.8). Grade-I cases didn’t show any staining.

The staining density was strong or weak in Grade-II cases and weak in Grade-III ones. The percentage and density of staining didn’t show significant difference between grades (p>0.05). The staining was always scattered and in the form of single cell distribution. The immunoreactivity seen in Gra- de-II cases is probably related to benign glands surrounded by malign ones, high grade PIN lesions or tangential section of a gland containing intraductal tumor spread.

Key words: Prostate, adenocarcinoma, HMWCK 34bE12

S.S.K.B. Göztepe E¤itim Hastanesi Patoloji Bölümü, Dr.

Literatürde habis prostat bezlerinde de 34bE12 immü- noreaktivite izlenebildi¤i bildirilmektedir. Bu çal›flmada prostatik adenokarsinomlarda HMWCK 34bE12 immü- noreaktivitesi ve nedenlerinin araflt›r›lmas› amaçland›.

MATERYAL ve METOD

Toplam 35 adet (33’ü radikal prostatektomi ve 2’si basit prostatektomi) prostat karsinomu olgusundan seçilen kesitlere HMWCK 34bE12 ile immünohistokimyasal boyama yap›ld›.

Olgular›n 5’i evre I, 17’si evre II ve 13’ü evre III prostat ade- nokarsinomu içermekteydi. Olgular›n hepsinde boyanma izlenen hücrelerin oran› tesbit edildi ve boyanma yo¤unluklar›

kuvvetli-orta-zay›f derece fleklinde gruplara ayr›larak de¤er-

lendirildi. Olgu bafl›na 10 büyük büyütme alan›nda (yaklafl›k olarak 4000 hücre) hücre say›larak boyanan hücre yüzdesi tesbit edildi. Say›m yap›l›rken tümör içinde kalm›fl aç›kça selim bezler ve P‹N içeren bezler dikkate al›nmad›.

BULGULAR

Olgular›m›z›n 10’unda (5 evre II ve 5 evreIII) 34bE12 ile immünoreaktif hücre izledik. Evre II olgular›m›zda toplam 13 adet hücrede ve evreIII olgular›m›zda toplam 18 adet hücrede boyanma izledik. Evre I olgular›m›z›n hiçbirinde boyanma tesbit etmedik. Boyanma yo¤unluklar›na bakt›¤›m›zda; evre II tümörlerde 7 tane kuv-

KL‹N‹K ARAfiTIRMA Patoloji

Göztepe T›p Dergisi 19: 216-218, 2004

216

ISSN 1300-526X

(2)

vetli, 6 tane zay›f boyanan hücre izledik. EvreIII tümör- lerde boyanan hücrelerin tamam›nda zay›f boyanma izledik (Tablo 1, Resim 1-2).

Boyanma varl›¤› evrelere göre anlaml› farkl›l›k göster- medi (p>0.05). Evre II’de % 29.4 oran›nda, evre III’te ise % 27.8 oran›nda görülmektedir (Tablo 2). Hücre sa- y›s›na göre oranlad›¤›m›zda boyanma yüzdeleri olgu bafl›na yaklafl›k olarak % 0.025 ile % 0.275 aras›nda de-

¤iflmektedir.

TARTIfiMA

Normalde prostat karsinomunun tan›s›nda morfolojik özellikler ön plandad›r. Ancak, i¤ne biyopsilerinde materyal çok az oldu¤undan lezyonun genel morfolojisini kavramak mümkün olmamaktad›r. Bu nedenle, özellik- le i¤ne biyopsilerini de¤erlendirirken 34bE12 immüno- reaktivitesi ön plana ç›kmaktad›r.

Antisitokeratin antikoru (34bE12) karakteristik olarak kompleks epitelde bulunan 66, 57, 51 ve 49 kDa mole- küler a¤›rl›klar›na karfl›l›k gelen 1, 5, 10 ve 14 numaral›

yüksek moleküler a¤›rl›kl› sitokeratinlere özgül bir mo- noklonal antikordur. Bazal hücrelerin sitoplazmalar›n- daki keratin intermediate flamanlar› boyar ^(1,2). Birçok çal›flmada 34bE12’nin prostatta bazal hücreleri boyad›-

¤› ve prostat adenokarsinomlar›nda immünoreaktif ol- mad›¤› gösterilmifltir ⁽³⁾. Bu nedenle, prostat karsinomu tan›s›nda ve özellikle adenozis, bazal hücre hiperplazisi ve atrofi gibi karsinomu taklit eden selim lezyonlarla karsinomun ayr›m›nda yayg›n olarak kullan›lmaktad›r.

Son zamanlarda yap›lan baz› çal›flmalar 34bE12’nin kullan›m› ile ilgili baz› problemleri ortaya ç›karm›flt›r:

34bE12 ile prostat karsinom olgular›nda da boyanma izlenebilmektedir. Baz› yazarlar prostat karsinom hüc- relerinde 34bE12 immünoreaktivitesinden bahsetmifl- lerdir. Googe ve ark., 14 olguluk bir çal›flmada lenf be- zine metastatik prostat karsinomlar›n›n % 43’ünde ve primer prostat karsinomlar›n›n da % 54’ünde HMWCK immünoreaktivitesi izlemifllerdir. Karsinom hücrelerin- de 34bE12 immünoreaktivitesinin, özellikle metastatik lezyonlarda veya yüksek evre lezyonlarda oldu¤u öne sürülmüfltür ^(1,4).

Yang ve ark. ⁽⁵⁾, 2 adet metastatik lenf bezinde 34bE12 ile kuvvetli bir flekilde boyanm›fl tümör hücre topluluk- lar› izlemifllerdir. Di¤er bir metastatik lezyonda ve bir seminal vezikül infiltrasyonunda 34bE12 ile zay›f bir

Tablo 1. Prostat adenokarsinomlar›nda 34bbE12 ile boyanan hücre say›s› ve boyanma yo¤unlu¤u.

Orta

-- - Evre

III III

Olgu say›s›

17 (5 b var)5 13 (5 b var)

Boyanan hücre say›s›

- 1318

Zay›f

6- 18

Kuvvetli

- 7-

Resim 1. Evre II adenokarsinomda boyanma gösteren bir hücre izlenmektedir (HMWCK 34bbE12X400).

Resim 2. Evre III adenokarsinomda boyanma gösteren bir hücre izlenmektedir (HMWCK 34bbE12X400).

Boyanma yo¤unlu¤u

Tablo 2. Prostat adenokarsinomlar›nda 34bbE12 ile boyanman›n evrelere göre karfl›laflt›r›lmas›.

Boyanma (-)

5 (% 100) 12 (% 70,6)

8 (% 72,29 Evre

III III

Boyanan hücre say›s›

13- 18

Boyanma (+)

5 (%29,4)0 5 (% 27,8)

p

0,383 Olgu say›s›

** p<0.01 ‹leri düzeyde anlaml›.

G. Ay-Coflkun ve ark., Prostat adenokarsinomlar›nda HMWCK 34bE12 immün reaktivitesi

217

(3)

immünoreaktivite izlemifllerdir. 34bE12 ile immünore- aktif hücrelerin PSA ve PAP ile reaktif olduklar›n›, yani bazal hücreden çok sekretuvar hücre özelli¤inde olduklar›n› bildirmifllerdir. Çal›flmalar›nda immünoreaktif tü- mör hücrelerinin say›s› toplam tümör hücrelerinin % 0.2’sinden daha azd›r.

Oliai ve ark. ⁽¹⁾, yapt›klar› çal›flmada 25 tane prostat i¤- ne biyopsisi olgusundaki karsinomlu bezlerin ortalama olarak % 39’unda (% 1-100) 34bE12 immünoreaktivi- tesi izlemifllerdir. Olgular›n›n 21’inde (% 84) bazal hücre lokalizasyonlu yama tarz› boyanma izlemifllerdir.

Yine ayn› olgular›n 2’sinde yüksek P‹N’den geliflen mikroinvaziv karsinom aln›nda yama tarz› bazal hücre boyanmas› izlemifllerdir. Ayr›ca, olgular›n birinde kesintisiz bazal hücre boyanmas› bildirmifllerdir. Di¤er bir olguda da tümör hücrelerinde boyanma izlemifllerdir.

‹ki olguda da bölgesel olarak kesintisiz bazal hücre boyanmas› izlemifllerdir.

Oliai ve ark. ⁽¹⁾, dört radikal prostatektomi materyalinin üçünde karsinom bezleri içinde 34bE12 immünoreakti- vitesi izlemifllerdir. Bunlardan ikisinde boyanma bazal hücre lokalizasyonlu ve yama tarz›, di¤erinde ise fokal bazal boyanman›n yan›nda temel olarak tümör hücre lokalizasyonlu olarak bildirilmifltir.

Parsons ve ark. ⁽⁶⁾ evre III olgular›n›n küçük bir k›s- m›nda pozitif boyanma izlemifllerdir. Boyanma çok za- y›f ve hücrelerin % 1’inden az›nda izlenmifltir. Bu du- rum için baz› olas› aç›klamalar de¤iflken formol tesbiti, arada kalm›fl selim bezler, arada kalm›fl P‹N içeren bezler veya tümörün kendi içindeki heterojenitesidir ⁽¹⁾. Biz çal›flmam›zda evre I olgular›m›z›n hiçbirinde boyanma izlemedik. Evre II ve evre III karsinom olgular›- m›zdan 5’er tanesinde (s›ras›yla olgular›n % 29 ve % 28’inde) 34bE12 ile immünoreaktif hücreler izledik.

Boyanma, di¤er baz› yazarlar›n belirttiklerinin aksine, bir bez yap›s› oluflturacak flekilde de¤il, hemen her zaman da¤›n›k tek hücre fleklinde idi. Evre II olgular›m›z-

da toplam 13 (6 zay›f, 7 kuvvetli boyanan) ve evre III olgular›m›zda ise toplam 18 (tamam› zay›f boyanan) immünoreaktif hücre tesbit ettik. ‹mmünoreaktif hücre say›s› bizce tümör genelinde çok azd›. Herhangi bir pa- terni olmaks›z›n, gelifligüzel da¤›l›ml›yd›. Boyamalar›

de¤erlendirirken arada kalm›fl selim bezler dikkate al›n- mad›. Ancak, özellikle evre II tümörlerde izledi¤imiz kuvvetli immünoreaktivitenin arada kalm›fl selim bezler, yüksek P‹N lezyonlar› veya karsinomun intraduktal yay›l›m›n› içeren bir bezin te¤et kesitinden kaynaklanabilece¤ini düflünmekteyiz ⁽²⁾.

‹mmünoreaktif hücreler yak›ndan sitolojik olarak in- celendi. Ancak, nüveleri seçilebilenlerin hepsinde dar sitoplazma ve nükleol gözlendi. Bu bulgu da, bu hüc- relerin gerçek bazal hücreler olmayabilece¤i anlam›na gelmez, çünkü normal bazal hücrelerde de sitoplazma dard›r ve küçük nükleol belirgindir. Bizim görüflümüze göre, bu soru iflaretini gidermenin en iyi yolu 34bE12- PSA veya PAP gibi çift antikorlu boyama yapmak veya sadece metastatik lezyonlarda çal›flmakt›r. Çal›flmam›z- da, di¤er baz› çal›flmalar›n aksine, immünoreaktif hücre say›s› karsinom tan›s›nda problem yaratmayacak kadar çok az say›da bulunmufltur.

KAYNAKLAR

1. Oliai BR, Kahane H, Epstein JI: Can basal cells be seen in adenocarcinoma of prostate?: An immunuhistochemical study using high molecular weight cytokeratin (Clone 34_E12) antibody. Am J Surg Pathol 26(9):1151-1160, 2002.

2. Young RH, Srigley JR, Amin MB, Ulbright TM, Cubilla AL:

Tumors of the Prostate Gland, Seminal Vesicles, Male Urethra, and Penis, Third Series, U.S.A., AFIP, 2000; 1-14.

3. Hedrick L, Epstein JI: Use of 903 as an adjunct in the diagnosis of prostatic carcinoma. Am J Surg Pathol 13(5):389-396, 1989.

4. Goldstein NS, Underhill J, Rozska J, Neill JS: Cytokeratin 34bE-12 immunorectivity in benign prostatic acini: Quantition, pat- tern assesstment, and electron microscopic study. Am J Clin Pathol 112:69-74, 1999.

5. Ximing JY, Lecksel K, Gaudin P, Epstein JI: Rare expression of high-molecular-weight cytokeratin in adenocarcinoma of the prostate gland: A study of 100 cases of metastatic and locally advanced prostate cancer. Am J Surg Pathol 23(2):147-152, 1999.

6. Parsons JK, Gage WR, Nelson WG, De Marzo AM: p63 protein expression is rare in prostat adenocarcinoma: Implications for cancer diagnosis and carcinogenesis. Urology 58(4):619-624, 2001.

Göztepe T›p Dergisi 19: 216-218, 2004

218