‹diyopatik skolyozlu hastalarda transpediküler vida ile düzeltme sonuçlar›n›n de¤erlendirilmesi
Halil ÇANAKÇI (*), Serdar TOKER (**), Volkan KILINÇO⁄LU (**), Serkan B‹LG‹Ç (***), Yüksel YURTTAfi (***), Mustafa KÜRKLÜ (***), Mustafa BALTACI (****), Ali OKUR (*****)
KL‹N‹K ARAfiTIRMA Ortopedi ve Travmatoloji
ÖZET
Amaç:‹diyopatik skolyozlu hastalarda transpediküler vida yöntemi ile tedavi sonuçlar›n›n geriye dönük olarak incelen- mesi.
Materyal ve Metod:‹diyopatik skolyoz nedeniyle transpedikü- ler vida yöntemi tedavi edilen 25 hastan›n (13 k›z, ortalama yafl 14.2 y›l, da¤›l›m 10-21: 12 erkek, ortalama yafl 16.7 y›l, da¤›l›m 11-30) korreksiyon sonuçlar› geriye dönük olarak de-
¤erlendirildi. Hastalar›n postoperatif birinci, üçüncü, alt›nc›
ve 12. aylarda ve takip eden sürelerde y›ll›k kontrolleri yap›l- d›. Klinik gözlemin yan› s›ra, hastalar ameliyat öncesi ve son- ras› cobb aç›lar› ve korreksiyon oranlar› belirlenerek radyo- lojik olarak de¤erlendirildi. Radyolojik olarak iskelet sistemi- nin matüritesi risser s›n›flamas›na göre yap›ld›. Hastalar or- talama 20.6 ay (da¤›l›m 3-50 ay) takip edildi.
Bulgular:Baflvuru an›ndaki e¤riliklere göre yedi vakan›n jü- venil idiyopatik skolyoz, 18 vakan›n adolesan idiyopatik skol- yoz oldu¤u tespit edildi. Olgular›m›z aras›nda infantil idiyo- patik skolyoza rastlanmad›. Matürite aç›s›ndan yap›lan klinik de¤erlendirmede 20 vakan›n sekonder seks karaktelerinin be- lirmifl oldu¤u görüldü. Olgular›n ameliyat öncesi ortalama Risser s›n›flamas› 2.9 olarak bulundu. Ameliyattan önce fron- tal planda cobb yöntemine göre ölçülen e¤rilikler ortalama 55.5 derece (da¤›l›m 15-90 derece), lateral bending grafile- rinde cobb aç›lar› ortalama 28 derece (da¤›l›m 8-60 derece) ve fleksibilite oranlar› % 51 (da¤›l›m % 20-80) olarak tespit edildi. Ameliyat sonras› ise cobb aç›s› 18.4 derece (da¤›l›m 3- 50 derece), korreksiyon oran› % 69 (da¤›l›m % 33.3-94) ola- rak bulundu. Son kontrollerde yap›lan ölçümlerde ise cobb aç›s› 19.2 derece (da¤›l›m 3-52 derece), korreksiyon kayb› ise
% 1.2 (% 1-3) olarak tespit edildi.
Bulgular:‹diyopatik skolyoz tedavisinde pedikül vidas› kulla- n›larak yap›lan düzeltme, klinik ve radyolojik olarak iyi so- nuçlara sahiptir. Pedikül vidas› ile düzeltmelerde komplikas- yon oran›n›n düflük olmas› güvenilir bir metod oldu¤unu dü- flündürmektedir.
Anahtar kelimeler:‹diopatik skolyoz, transpediküler vida, posterior enstrumantasyon, korreksiyon
SUMMARY
Evaluation of results of correction with transpedicular screw in idiopathic scoliosis Aim:To evaluate the results of treatment in patients with idi- opathic scoliosis treated by transpedicular screw tecnique ret- rospectively.
Material and Method:The correction results of 25 patients (13 female, mean age 14,2 years range 10-21; 12 males, mean age 16.7 years, range:11-30) who were treated with transpe- dicular screw due to idiopathic scoliosis were evaluated ret- rospectively. Patients were controlled in 1st, 3rd, 6th and 12th month postoperatively and clinical and radiological findings were recorded. Preoperative and postoperative cobb angles were measured for calculating the correction rates.
Findings:Seven of patients had juvenile idiopathic scoliosis while 18 had adolescent idiopathic scoliosis. There was no in- fantile idiopathic scoliosis among our patients. Regarding maturity, 20 patients had evident secondary sex characteris- tics. Skeletal maturity was evaluated by Risser classification.
Results:Preoperatively, the mean deformity angle in frontal plane according to cobb tecnique was 55.50 (150-900), 280 (80-600) in lateral bending graphies and rates of flexibility was 51 % (20-80 %). Postoperatively, the mean cobb angle was 18.40 (30-500), the correction rate was 69 % (33.3-94
%). In the controls, the cobb angle was 19.20 (30-520) and the loss of correction was 1.2 % (1-3 %)
Key words:Idiopathic scoliosis, transpedicular screw, poste- rior instrumentation, correction rate
Gelifl tarihi: 31.1.2009 Kabul tarihi: 06.3.2009
Bursa Orhangazi Devlet Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzman›*; Dumlup›nar Üniversitesi T›p Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji AD. Yrd.
Doç. Dr.**, Gülhane Askeri T›p Akademisi Ortopedi ve Travmatoloji AD. Yrd. Doç. Dr.***; Konya Devlet Hastanesi Ortopedi ve Travmatooji Uzman›****; Erzurum Atatürk Üniversitesi T›p Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji AD. Prof. Dr.*****
Yap›sal skolyozda deformite yaln›z frontal plan›
de¤il, sagital ve transvers planlar› da kapsayan üç boyutlu bir deformitedir (1,2).
‹dyopatik skolyozun etyolojisine yönelik yap›lan çal›flmalar sonucunda günümüze dek önemli ad›m- lar at›lm›flt›r, ancak somut veriler çok s›n›rl› kal- m›flt›r. Yap›lan tüm hayvansal ve klinik çal›flmalar- da öncelikle denge, mekanik, hormonal ve genetik faktörler üzerinde durulmas› gerekti¤i bildirilmifltir
(3).
Pedikül vidas› ile fiksasyon, ilk olarak 1959 y›l›n- da Boucher (4) taraf›ndan tarif edilmekle beraber, 1960’larda Roy-Camille (5,6) ile daha popüler hale gelmifltir. Omurun mekanik olarak en dayan›kl› ye- ri olan pedikülün kullan›lmas›yla e¤rili¤in daha iyi düzeltilmesi ve sa¤lanan düzelmenin devam› sa¤- lanmaktad›r (7).
Ayr›ca, pedikül vidas› kullan›m› ile üç planda dü- zeltme sa¤lan›rken, füzyon sahas›n›n k›salt›lmas›
ile de hareketli segment kayb› azalt›labilmektedir.
Uygulamayla, distal segmentlerde oluflan stres azalt›l›r ve daha sonra oluflabilecek disk dejeneras- yonu engellenmifl olur (8).
Çal›flmam›zda idiyopatik skolyoz teflhisi konup cerrahi tedavi karar› al›nan hastalar›n transpedikü- ler vida yöntemi ile korreksiyon sonuçlar› de¤er- lendirildi.
MATERYAL ve METOD
‹diopatik skolyoz nedeniyle baflvuran 25 hasta (13 k›z, ortalama yafl 14.2 y›l, da¤›l›m 10-21; 12 erkek, ortalama yafl 16.7 y›l, da¤›l›m 11-30) çal›flmaya al›nd›. Hastalar›n ortalama takip süresi 20.6 ay (da-
¤›l›m 3-50 ay) idi. Hastalar›n yafl, cinsiyet, konser- vatif tedavi uygulanm›fl ise süresi, baflvuru an›, cerrahi sonras› ve takiplerindeki grafileri, hastala- r›n ameliyat öncesi ve sonras› nörolojik durumlar›, yap›lan cerrahinin tipi, kullan›lan implant tipi de-
¤erlendirildi. Çal›flmaya al›nan hastalar›n tan›s›
için ilk baflvuruda ayakta çekilmifl direk grafiler-
den faydalan›ld›. Deformite ölçümünde bu grafiler kullan›ld›. Cobb ölçüm yöntemi kullan›larak hasta- n›n ameliyat öncesi, ameliyat sonu erken ve son ta- kip skolyoz aç›lar› de¤erlendirildi. Yine ayn› grafi- ler üzerinden torakal kifoz ve lomber lordoz aç›la- r›, koronal ve sagittal denge de¤erlendirmesi yap›l- d›. ‹skelet sistemi matüritesi sekonder seks karak- terleri ve menarfl durumuna göre klinik olarak, Risser s›n›flamas›na (9) göre de radyolojik olarak de¤erlendirildi. E¤rilik tiplendirmesi King s›n›fla- mas›na (10) göre yap›ld›. Hastalar›n tümünden cer- rahi öncesinde birlikte bulunabilecek ek sistem pa- tolojileri için üroloji, çocuk kardiyoloji, çocuk cer- rahi konsültasyonlar› istendi. Tüm cerrahi giriflim- ler genel anestezi alt›nda prone pozisyonda poste- riordan yap›ld›. Tüm olgularda enstrümantasyon materyali olarak transpediküler vida kullan›ld›. Ol- gular›n tümünde vidalar serbest-el (free-hand) ola- rak gönderildi (11). Posteriordan yap›lan insizyonla subperiostal diseksiyon ile posterior elemanlar aç›-
¤a konuldu. Transvers ç›k›nt› ve faset eklem ele- manlar› anatomik belirteçler olarak kullan›ld›.
Anatomik belirteçler ile pedikül yeri belirlendikten sonra girifl probu yard›m›yla korteks geçildi. Pedi- kül oyulduktan sonra derinli¤i ve duvarlar›n›n sa¤- laml›¤› pedikül yoklama cihaz› yard›m›yla kontrol edildi. Ameliyat öncesinde planlanan segmentlere titanyum pedikül vidas› gönderildi. E¤rili¤in dü- zeltilmesi için Cotrel ve Dubousset (12) taraf›ndan daha önce tarif edilen rod yard›ml› derotasyon ma- nevras› ve pedikül vidalar› sayesinde translasyon manevras› birlikte kullan›ld›. Cerrahi sonras›nda tüm hastalara ameliyathanede nörolojik muayene yap›ld›. Tüm vakalar ameliyattan sonra 2-5 gün içinde mobilize edilmifl olup hiçbir vakada korse veya herhangi bir ortez kullan›lmad›. Hastalar›n ameliyat sonras›nda birinci, üçüncü, alt›nc› ve 12.
aylarda ve takip eden sürelerde y›ll›k kontrolleri yap›ld›. Kontroller esnas›nda hastalar, klinik ve radyolojik olarak de¤erlendirildi.
BULGULAR
Tüm hastalar klini¤imize s›rtta e¤rilik flikâyetiyle baflvurmufllard›. Olgular›m›z›n dört (% 16) tane-
sinde aile öyküsü mevcuttu. E¤riliklerin bafllad›k- lar› yafla bak›larak yap›lan s›n›flamada yedi (% 28) olgunun jüvenil idiopatik skolyoz, 18 (% 72) olgu- nun adolesan idiopatik skolyoz oldu¤u oldu¤u tes- pit edildi. Olgular›m›z›n hiçbirisinde infantil tip idiopatik skolyoza rastlanmad›. Matüritenin klinik olarak de¤erlendirilmesinde 20 (% 80) vakan›n se- konder seks karakterlerinin belirmifl oldu¤u, k›z vakalar›n 7’sinde (% 53.8) menarfl›n oldu¤u sap- tand›. Matüritenin radyolojik de¤erlendirilmesinde ise üç (% 12) vaka Risser 0; iki (% 8) vaka Risser 1; dört (% 16) vaka Risser 2; befl (% 20) vaka Ris- ser 3; yedi (% 28) vaka Risser 4; dört (% 16) vaka Risser 5 olarak tespit edildi. E¤rilik tipi iki (% 8) vakada King tip 1; üç (% 12) vakada King tip 2;
dokuz (% 36) vakada King tip 3; dokuz (% 36) va- kada King tip 4; iki (% 8) vakada King tip 5 olarak belirlendi. Tip 1 ve Tip 2 e¤riliklerde torakal e¤ri- liklerin yönü sa¤a, lomber e¤riliklerin yönünün so- la do¤ruydu. Tip 3 e¤riliklerin yönünün % 78 ol- guda sa¤a, % 22 olguda sola do¤ru; Tip 4 e¤rilik- lerin % 33 olguda sola, % 66 olguda sa¤a do¤ru;
tip 5 e¤riliklerde ise üstteki e¤rili¤in yönünün sola, alttaki e¤rili¤in yönünün sa¤a do¤ru oldu¤u tespit edildi. Vakalar›m›z›n hiçbirine operasyondan önce breys ve traksiyon ifllemi uygulanmad›. ‹ki vaka- m›za posterior giriflimden önce befl ve alt› seviyeli anterior giriflimle diskektomi ifllemi uyguland›. Bu vakalara daha sonra posterior giriflimle transpedi- küler vida uyguland›. Di¤er vakalarda ise tek se- ansta posterior giriflimle ayn› enstrümantasyon ya- p›ld›. Hiçbir vakada tel veya hook kullan›lmad›.
Tüm vakalarda faset eksizyonu ve dekortikasyon yap›l›p olup lokal otogreft kullan›ld›. ‹laveten 16 vakada bovin kaynakl› zenogreft, dokuz vakada ise allogreft kullan›ld›.
Ameliyattan önce frontal planda cobb yöntemine göre ölçülen e¤rilikler ortalama 55.5 derece (da¤›- l›m 15-90 derece), lateral bending grafilerinde cobb aç›lar› ortalama 28 derece (da¤›l›m 8-60 de- rece) ve fleksibilite oranlar› % 51 (da¤›l›m % 20- 80) olarak tespit edildi. Ameliyat sonras› ise cobb aç›s› 18.4 derece (da¤›l›m 3-50 derece), korreksi- yon oran› % 69 (da¤›l›m % 33.3-94) olarak ölçül-
dü. Son kontrollerde yap›lan ölçümlerde ise cobb aç›s› 19.2 derece (da¤›l›m 3-52 derece), korreksi- yon kayb› ise % 1.2 (da¤›l›m % 1-3) olarak tespit edildi (Tablo 1-2-3).
Ameliyat öncesi sagital plan de¤erlendirmesinde yedi vaka hipokifoz, yedi vaka torakal lordoz, 11 vaka normokifoz olarak de¤erlendirildi. Bu vaka-
Tablo 1. Vakalar›n ameliyat öncesi ortalama cobb aç›lar› ve flek- sibilite oranlar›.
King tip 1 King tip 2 King tip 3 King tip 4 King tip 5 Ortalama
Bending grafisi
(0) 11.5 (8-15) 16.5 (10-23) 33.3 (25-45) 20 (8-40) 31.4 (11-60) 29.8 (15-60) 24 (20-28)40
28 (8-60) Torakal
Lomber Torakal Lomber Torakal Torakolomber L Torkal R Torakal
Ameliyat öncesi
(0) 28 (20-36)
50 73.6 (65-90)
38 (15-70) 59.8 (48-90) 56.5 (49-75) 70 (65-75) 49 (40-58) 55.5 (15-90)
Fleksibilite Oran›
% 59 (58-60) 67 (54-80) 55.3 (50-61.5) 49.3 (42.8-58.6)
49.4 (33.3-70) 48.4 (20-70) 42.5 (38.4-46.6)
50.8 (50-51.7) 51 (20-80)
Tablo 2. Vakalar›n ameliyat sonras› ortalama cobb aç›lar› ve kor- reksiyon oranlar›.
King tip 1 King tip 2 King tip 3 King tip 4 King tip 5 Ortalama
Torakal Lomber Torakal Lomber Torakal Torakolomber L Torkal R Torakal
Ameliyat Sonras›
(0) 4.5 (3-6) 9.5 (3-16) 21.6 (15-30)
16.3 (6-35) 20.8 (3-48) 18.8 (4-50) 14.5 (14-15)30
18.4 (3-50)
Korreksiyon Oran›
% 84.1 (83.3-85)
81 (68-94) 71 (66.6-77) 60.8 (50-72.4) 68.1 (46.6-94) 68.2 (33.3-92) 56.9 (53.8-60) 69.5 (65-74.1) 69 (33.3-94)
Tablo 3. Vakalar›n kontrol ortalama cobb aç›lar› ve korreksiyon kay›plar›.
Torakal kifoz T4-T12 Normal kifoz (20-40) (11vaka)
Hipokifoz (10-20) (7 vaka)
Lordoz (10-afla¤›s›) (7 vaka)
Torakolomber kavflak T12-L2 Lomber lordoz L1- L5
Ameliyat öncesi
(0) 18.8 (-3;40)
29 (25;40) 15.1 (11;19)
6.5 (-3;9) -8.2 (-20;2) -39.4 (-20;-58)
Ameliyat Sonras›
(0) 24.8 (15;32) 28.5 (26;32) 23.8 (20;28) 19.4 (15;24) -6 (-12;-2) -39.8 (-30;-50)
Kontrol (0)
25.2 (16;34) 29.5 (27;34) 24 (20;30) 20 (16;25) -6.8 (-20;-3) -39.5 (-30;-51)
lar›n 3’ü d›fl›nda di¤erleri normokifoz hale getiril- di. Di¤er üç vakada ise kifoz aç›s›nda 13.6 derece art›fl sa¤land›. Sagital planda torakal kifoz ile bera- ber torakolomber kavflak ve lomber lordoz ölçüm- leri Tablo 4’de gösterilmifltir. Vakalar›n frontal denge de¤erleri incelendi¤inde ameliyat öncesi C7 spinöz ç›k›nt›s› ile midsakral çizgi aras› mesafe 0- 35 mm aras›nda de¤iflmekle birlikte ortalama 11.3 mm olarak ölçüldü. Vakalar›n % 60’›n›n sapma yönünün sa¤a do¤ru oldu¤u tespit edildi. Ameliyat sonras› yap›lan ölçümlerde % 58.4’lük bir düzelme ile bu mesafenin ortalama 4.7 mm (da¤›l›m 0-16) oldu¤u saptand›. Son kontrollerde ise mesafe orta- lama 1.4 mm’lik bir düzelme ile 3.3 mm (da¤›l›m 0-12) olarak ölçüldü.
Sagital denge ise C7-promontorium mesafesi ölçü- lerek de¤erlendirildi. Ameliyat öncesi ortalama 15.8 mm (da¤›l›m 0-50) posteriora sapma bulunur- ken, ameliyat sonras› % 58.2’lik düzelme ile mesa- fenin 6.6 mm’ye (da¤›l›m 0-20) geriledi¤i tespit edildi. Son kontrollerde ise ortalama 1.3 mm’lik düzelme ile mesafe 5.3 mm (da¤›l›m 0-16) olarak ölçüldü.
‹ki vakada ameliyat sonras› erken dönemde enfek- siyon meydana gelmifl olup bir vakada enfeksiyo- nun yüzeyel oldu¤u tespit edildi ve sistemik antibi- yotik tedavisiyle olumlu sonuç al›nd›. Di¤er vaka- da ise derin enfeksiyon geliflti ve ameliyat sonras›
yedinci günde debridman yap›l›p kültür antibiyog- rama göre sistemik antibiyotik tedavisi ile enfeksi- yon tedavi edildi. Bir vakam›zda proksimaldeki
transvers ba¤lay›c› ameliyat sonu dokuzuncu ayda disloke oldu. Bir vakam›zda proksimalde iki adet vida bafl› rod’dan ayr›ld›. Bu iki vakam›zda düzelt- mede sorun yaflanmadan füzyon gerçekleflti¤i için tekrar operasyona gerek duyulmad›. Hiçbir vaka- m›zda kaynamama ve nörolojik komplikasyona rastlanmad›.
TARTIfiMA
Skolyoza iliflkin literatürdeki tart›flmalar yo¤unluk- la idiyopatik skolyoz üzerine olmaktad›r. Bunun sebeplerinden birisi, en s›k görülen skolyoz tipi ol- mas›d›r. Skolyozlar içinde s›kl›¤› % 80 olarak bu- lunmufltur (13). Bunun d›fl›nda ad›ndan da anlafl›la- ca¤› gibi idiyopatik skolyozun nedeninin bilinme- mesi, hastal›¤› pek çok aç›dan bir esrar perdesinin gerisine gizlemektedir. Bu nedenle etyolojisiyle, patogeneziyle, klinik ve radyolojik de¤erlendiril- mesiyle, tedavinin planlanmas›yla ve özellikle cer- rahi tekniklerle ilgili çeflitli boyutlara varan tart›fl- malar günümüzde de halen devam etmektedir.
‹diyopatik skolyozda patolojik de¤ifliklikler, en fazla e¤rili¤in apikal vertebra bölgesinde gözlenir.
Yap›lan çal›flmalar apikal vertebran›n sadece late- rale deplase olmad›¤›n› göstermifltir Apikal verteb- ra önce üst son vertebraya göre öne yer de¤ifltirir.
E¤er skolyotik e¤rilik ilerlerse, arkaya do¤ru dep- lase olmaya bafllar ve bu deplasman boyunca fron- tal plandaki e¤rilik meydana gelir. E¤rili¤in ilerle- mesiyle frontal plan deformitesi artar. Pedriolle ve Vidal (14)bu de¤ifliklikleri transvers plan deformi- tesine göre evrelendirmifllerdir. Buna göre idiyopa- tik skolyozda ilk ortaya ç›kan deformite torakal lordozdur. Skolyozun ileri döneminde ise sagittal profil kifoza dönüflmektedir. Biz de takip etti¤imiz vakalar›m›zda literatürle uyumlu olarak skolyozun erken dönemlerinde torakal lordozun belirgin oldu-
¤u, frontal plan deformitesi artt›kça bu hakimiyetin azald›¤›n› gözlemledik. Deformitenin ilerlemesini önlemek, minimal komplikasyon riski ile deformi- tenin üç planda mümkün oldu¤unca düzelmesini sa¤lamak, dengeli bir gövde elde etmek, yap›lan tüm bu ifllemlerin kal›c› olmas›n› sa¤lamak skol-
Tablo 4. Sagittal plandaki ölçümler.
Torakal kifoz T4-T12 Normal kifoz (20-40) (11vaka)
Hipokifoz (10-20) (7 vaka)
Lordoz (10-afla¤›s›) (7 vaka)
Torakolomber kavflak T12-L2 Lomber lordoz L1- L5
Ameliyat öncesi
(0) 18.8 (-3;40)
29 (25;40) 15.1 (11;19)
6.5 (-3;9) -8.2 (-20;2) -39.4 (-20;-58)
Ameliyat Sonras›
(0) 24.8 (15;32) 28.5 (26;32) 23.8 (20;28) 19.4 (15;24) -6 (-12;-2) -39.8 (-30;-50)
Kontrol (0)
25.2 (16;34) 29.5 (27;34) 24 (20;30) 20 (16;25) -6.8 (-20;-3) -39.5 (-30;-51)
yoz cerrahisinin temel amaçlar›n› teflkil etmektedir
(15,16).
Cerrahi tedavide anterior enstrümantasyonun daha alt seviyelere inmeden enstrümantasyon sa¤lamas›, dolay›s›yla distalde daha fazla say›da hareketli lomber segment b›rakarak ileride oluflabilecek bel a¤r›s› insidans›n› azaltmas› gibi avantajlar› oldu¤u bildirilmektedir (17). Ayr›ca bu yöntemle total disk eksizyonu yap›larak daha fazla düzeltme elde edi- lebilmektedir (18). Fakat anterior enstrümantasyon daha fazla tecrübe isteyen, komplikasyonlar› pos- terior giriflimlerden daha fazla olan, bat›n ve torak- s›n aç›lmas› sebebiyle revizyon gerektiren durum- larda revizyonu posterior giriflimlerden daha zor olan, ameliyat sonras› yard›mc› cihaz kullan›lmas›
gerekti¤i için rehabilitasyonu uzatan, ö¤renme e¤- risi daha uzun olan, ayr›ca kanama miktar› fazla olan ve ameliyat süresi aç›s›ndanda daha çok za- man alan bir yöntemdir (19). Bu sebeplerden dolay›
bizim klini¤imizde vakalar›m›z, anteriordan ziyade posterior enstrümantasyon sistemleriyle opere edil- mektedirler.
Rijit torakal e¤riliklerde ise kombine, yani anterior giriflimle diskektomi yap›larak baflka bir seansta posterior giriflimle düzeltme ve füzyon uygulan- maktad›r (20). Adolesan dönemde rijit e¤riliklerle karfl›m›za ç›kan jüvenil skolyozlarda yeterli kor- reksiyon ve nörolojik defisit ihtimalinin azalt›lmas›
için kombine tedavi tercih edilmektedir (21). Vaka- lar›m›zdan jüvenil skolyoz olan ve 90 derece e¤ri- lik aç›lar› bulunan iki vaka kombine yöntemle te- davi edilmifltir. Bu olgularda % 61 ve % 33.3’lük düzelme elde edilmifl ve herhangi bir komplikas- yonla karfl›lafl›lmam›flt›r.
Pedikül vidalar›n›n skolyozlarda e¤rili¤in düzeltil- mesinde ve düzelmenin idamesinde önemli avan- tajlar›n›n oldu¤u çal›flmalar sonucu belirtilmifltir
(22). Bu tekni¤i kullanan birçok yazar e¤rili¤in her segmentine enstrümantasyon önermektedir (23). Bu iflin as›l amac› daha rijit fiksasyon elde etmek ve manipulasyon esnas›nda vida bafl›na düflen stres miktar›n› azaltmakt›r. Bu metod, intersegmental
kompresyon, distraksiyon, translasyon ve rotasyon sa¤layarak e¤rili¤in apeksi dahil olmak üzere her enstrümante segmentin kontrolüne imkan verir.
Ayn› zamanda bu sistemde tecrübenin de önemli bir faktör oldu¤u hemen hemen bütün çal›flmalarda ifade edilmifltir (24). Ayr›ca pedikül vidalar› üç bo- yutlu etkileriyle daha iyi bir vertebral tutufl ve la- minadaki hook ve tel yerleflimine göre daha uzun bir moment kolu sa¤larlar (25). Suk ve ark. (26), idi- yopatik skolyozlu 78 hasta üzerinde hook, hook paternine yerlefltirilmifl pedikül vidalar› ve pedikül vidalar› olmak üzere üç tip enstrümantasyon kul- lanm›fllard›r. E¤rili¤in düzeltilmesinde hooklarda
% 55, hook paternli vidalarda % 60, segmenter vi- dalarda ise % 72 oran›nda düzelme sa¤lam›fllard›r.
Kontrollerde ise düzelmedeki kay›p oranlar› s›ra- s›yla % 6, % 2 ve % 1 olarak bulunmufltur. Bizim çal›flmam›zda literatürle uyumlu olarak frontal planda cobb aç›lar› ortalama 55.5 derece’den (da-
¤›l›m 15-90) ameliyat sonras› % 69 (da¤›l›m 33.3- 94) düzelme ile 18.4 dereceye (da¤›l›m 3-50) dü- flürülmüfltür. Düzelmedeki kay›p ise % 1.2 olarak tespit edilmifltir.
Baz› yazarlar idiyopatik skolyozdaki sagittal plan deformitesinde hem hook, hem de vidalarla iyi bir düzelme sa¤lanabilece¤ini belirtmifllerdir (27). Ça- l›flmam›zdaki vakalar›n sagittal plandaki korreksi- yon oranlar› literatürle uyumlu bulunmufltur. Özel- likle torakal lordotik vakalardaki düzelme miktar- lar› oldukça tatmin edici olup, kontrollerde düzel- mede kay›p olmay›fl› transpediküler vida tekni¤i- nin idamedeki güvenirlili¤ini yans›tmaktad›r.
Sonuç olarak idiyopatik skolyozlu hastalarda seg- menter vida enstrümantasyonu tecrübeli bir cerrah taraf›ndan uygun bir flekilde uyguland›¤›nda, eski- den beri korkula gelen komplikasyonlar›n ortaya ç›kmad›¤› veya minumuna indi¤i kan›tlanm›flt›r.
Transpediküler vida sistemi deformitenin üç boyu- tunda da gerekli düzeltmeyi sa¤layan, düzelmedeki kayb› en aza indiren ve vücut dengesini tekrar oluflturmas›nda son derece baflar›l› olan rijit bir sis- temdir. Füzyon uygulanan alan›n k›sa tutulmas›, özellikle jüvenil skolyozlarda oluflan Krunk-Schaft
deformitesini engellemesi, befl yafl›n alt›ndaki ço- cuklarda kullan›labilirli¤i ve erken mobilizasyon süresi ekstra avantajlar› aras›nda yer almaktad›r.
Bu sistemin idiyopatik skolyozda kullan›lan di¤er sistemlerden üstünlü¤ünün kabul edilmifl olmas›, gün geçtikçe popülaritesi artan vazgeçilmez bir enstrümantasyon olmas›n› sa¤lam›flt›r.
KAYNAKLAR
1. Zileli M, Özer AF. Omurilik ve Omurga Cerrahisi. Meta bas›m, ‹zmir, 2002.
2. Leatherman KD, Dickson RA. The Management of Spinal Deformities. Wright, London, 1988.
3. Tachdjian MO. Pediatric Orthopaedics Volume 3, Phila- delphia, Saunders, 1990.
4. Boucher HH. A method of spinal fusion. J Bone Joint Surg 1959;41-B:248-259.
5. Roy-Camille R, Saillant G, Mazel C. Plating of thoracic, thoracolumbar, and lumbar injuries with pedicle screw plates.
Orthop Clin North 1986;17-A:147-159.
6. Simmons JW, Andersson GB, Russell GS, Hadgipavlov AG. A prospective study of 342 patients using transpedicular fixation instrumentation for lumbosacral spine arthrodesis. J Spinal Disord 1998;11:367-374.
7. Watabene K, Lenke LG, Bridwell KH, Kim YJ, Wata- nabe K, Kim YW, Kim YB, Hensley M, Stobbs G. Compa- rison of radiographic outcomes for the treatment of scoliotic curves greater than 100 degress. Spine 2008;10:1084-1092.
8. Suk SI, Kim WJ, Lee SM, Kim JH, Chung ER. Thoracic pedicle screw fixation in spinal deformities: Are they really safe? Spine 2001;26:2049-2057.
9. Bernard M, Bridwell KH. Segmental analysis of the sagi- tal plane alignment of the normal thoracic and lumbar spines and thoracolomber junction. Spine 1989;7:717-721.
10. Dobbs MB, Lenke LG, Kim YJ. Selective posterior tho- racic fusion for adeloscent idiopathic scoliosis Spine 2006;20:2400-2404.
11. Suk SI, Lee SM, Chung ER, Jin-Hyok Kim, Sung Kim.
Selective thoracic fusion with segmenta pedicle screw fixation in the treatment of thoracic idiopathic scoliosis: more than 5- year follow-up. Spine 2005;14:1602-1609.
12. Cotrel Y, Dubousset J, Guillaumat M. New universal instrumentation in spinal surgery. Clin Orthop 1998;227:10- 23.
13. Zindrick MR, Wiltse LL, Widel EH, Thomas JC, Hol- land WR, Field BT, Spencer CW. A biomechanical study of intrapeduncular screw fixation in the lumbosacral spine. Cli- nOrthop Relat Res 1986;203:99-112.
14. Pedriolle R, Vidal J. Morphology of scoliosis. Three di- mensional evaluation. Orthopaedics 1987;10:909-915.
15. Goldberg CJ, Moore DP. Adolescent idiopathic scoliosis the effect of brace treatment on the incidence of surgery. Spi- ne 2001;26:42-47.
16. Lonstein JE, Winter RB, Bradford DS, et al. Moe’s tex- book of scoliosis and other spinal deformities. 3nd Edition, Saunders company, London, 1995.
17. Al›c› E. Omurga Hastal›klar› ve Deformiteleri. Dokuz Ey- lül Üniversitesi Yay›nlar›, ‹zmir, 280-350, 1991.
18. Weinstein SL. The Pediatric Spine. Raven, New York, 2000.
19. Temirci E. ‹diyopatik Adolesan Torakolomber ve Lomber Skolyoz Vakalar›nda Posterior Enstrümantasyon Sonuçlar›- m›z. ‹stanbul E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi II. Ortopedi ve Travmatoloji Klini¤i, Uzmanl›k Tezi, ‹stanbul, 2002.
20. Luhmann SJ, Lenke LG, Kim YJ, Bridwell KH, Scho- otman M. Thoracic adolescent idiopathic scoliosis curves bet- ween 70 and 100 . Is anterior release necessary? Spine 2005;30:2061-2067.
21. Bradford DS, Moe JH, Lonstein JE, et al. Texbook of Scoliosis and Other Spinal Deformities. Saunders, Philadelp- hia, 1987.
22. Wimmer C, Gluch H, Nogler M, et al: Treatment of idi- opathic scoliosis with CD enstrumentation. Acta Orthop Scand 2001;72(6):615-620.
23. Suk SI, Lee CK, Kim WJ, Chung YJ, Park YB. Seg- mental pedicle screw fixation in the treatment of thoracic idi- opathic scoliosis. Spine 1995;20:1399-1405.
24. Store SK, Vitale MG, Hyman JE, et al. Correction of Adolescent Idiopathic Scoliosis Using Thoracic Pedicle Screw Fixation Versus Hook Constructs. J Pedatr Orthop 2005;25:415-419.
25. Lee SM, Suk SI, Chung ER. Direct vertebral rotation: a new technique of three- dimensional deformity correction with segmental pedicle screw fixation in adolescent idiopathic scoliosis. Spine 2004;29:343-349.
26. Suk SI, Lee CK, Kim WJ, et al. Segmental pedicle screw fixation in the treatment of thoracic idiopathic scoliosis. Spine 1995;20:1399-1405.
27. Liljenqvist UR, Lepsien U, Hackenberg L, et al. Com- parative analysis of pedicle screw and hook enstrumentation in posterior correction and fusion of idiopathic thoracic sco- liosis. Eur Spine J 2002;11:336-343.
