Prof. Dr. Semih Berksun Ankara Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi
Post Kor (Core)
Çürük, önceki restorasyonlar, endodontik tedaviler, erozyon, abrazyon, atrizyon veya travmaya bağlı
olarak koronal veya radiküler doku kaybına uğramış ve fonksiyonel kuvvetlere karşı yeterli direnci
gösteremeyen dişleri, özellikle kök kanallarından destek alarak güçlendirmek için uygulanan
restorasyonlara post-kor adı verilir.
Endodontik tedavi görmüş bir dişte kullanılacak restorasyon şeklini, kronal yıkımın derecesi ve dişin tipi belirler. Geleneksel olarak, pulpasız bir dişi güçlendirmek için bir post kor restorasyonu ve üzerine kron yapılır.
Post kor restorasyonlarında iki ana bileşeni bulunur
Post: Restorasyonun desteklik ve tutuculuğu için kök kanalına uzanan kısmı.
Kor: Restorasyonun post ile birleşen ve prepare edilmiş diş formu şeklinde olan yapı.
Postların sınıflandırması:
1.Post tasarımına göre Konik
Paralel yüzeyli
Paralel yüzeyli konik
Post sınıflandırması:
2. Tutuculuk şekillerine göre
Aktif; yivlerin dentin yüzeyine teması ile tutuculuğu sağlayan postlar
Pasif; Kanal formuna uygun olacak şekilde ancak kanal duvarlarına teması yapıştırıcı ajanlarla olan postlar.
3. Yapım şekillerine göre Prefabrike
Döküm
Post sınıflandırması:
4. Kullanılan materyale göre
Metal postlar
Fiberle güçlendirilmiş postlar
Karbon fiber postlar
Karbon - quartz fiber postlar
Quartz fiber postlar
Cam fiberler
Post sınıflandırması:
5. Seramik postlar
Zirkonyum Postlar
Alumina ile güçlendirilmiş seramikler
Döküm Postların Avantajları
1. Köke uyumludurlar.
2. Geniş ve düzensiz kanallarda rahatlıkla kullanılabilirler.
3. Güçlüdürler.
B. Metal Olmayan Prefabrike Post Sistemleri 1. FİBER POSTLAR
En çok kullanılanlar karbon ve quartz fiberlerdir.
Yüksek gerilim direnci ve yeterli elastik modüle sahiptirler.
Fiber Postlar
Karbon Quartz fiberlerin renkleri opaktır. Quartz fiberler en elastik olanlarıdır. Son yıllarda ise hem estetik hem de polimerizasyonun tam olarak sağlanabilmesi için
translusent cam fiber postlar yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Kanalları konik formda olması ve kanalları prepare etmek için kullanılan kanal aletlerinin de konik olması konik
postların geliştirilmesini sağlamıştır. Bu tip postlara
‘Endodontik’ postlar denilmiştir.
2. SERAMİK POSTLAR
Cam SeramiklerCam Seramikler
Bu sistemde dökülebilir cam seramikler kullanılmıştır.
yeterli direnci gösterememeleri kullanımlarını kısıtlamıştır.
Alümiyum Oksit ile Güçlendirilmiş Seramikler
Tekniğin uzun sürmesi ve hassas olması en büyük dezavantajıdır.
Freze Tekniği ile Elde Edilen Seramik PostlarFreze Tekniği ile Elde Edilen Seramik Postlar
Zirkonyum Esaslı PostlarZirkonyum Esaslı Postlar
Post boyu
Post, kronun insizo servikal boyuna eşit olmalıdır.
Post, krondan uzun olmalıdır.
Post, kronun 4/3 ü kadar olmalıdır.
Post, kökün 1/2, 2/3, 4/5 i kadar olmalıdır.
Post, kret tepesi ile apeksin orta noktasında bitmelidir.
Post kökün kemikle desteklenen kısmının en az yarısı kadar olmalıdır.
Post çapı
Uygulanacak postun çapını belirlenirken mutlaka radyografilerden yararlanılmalıdır.
Post boşluğunun hazırlanması sırasında en dar frezden post çapına en yakın freze doğru bir genişletme
yapılmalıdır.
Diş yapısının korunması prensipleri doğrultusunda post en az miktarda dentini uzaklaştıracak, pasif oturacak ve kanal içinde ve periferinde kontak oluşturmayacak ve eşit bir
aralık bırakacak tarzda olmalıdır.
Post boşluğunun hazırlanmasında sıklıkla üç yöntem kullanılır.
Kimyasal Yöntem
Termal Yöntem
Mekanik Yöntem
Ferrule (bilezik) etkisi
Post kor restorasyonlarında
supragingival dokunun korunması restorasyonun prognozu açısından çok önemlidir. Kronun bitim noktasına kadar 1-2 mm lik bir diş dokusunu
olması dişin kırılmaya karşı olan direncini önemli oranda artıracaktır.
Koronal Yapının Hazırlanması
Dişte hazırlanan ferrule ve restorasyon üzerindeki döküm bant dişi çepeçevre sararak güçlendirir ve gelen
kuvvetleri karşılayarak dağıtır. Özellikle konik postların oluşturduğu kama efektini ve fonksiyon sırasında oluşan lateral kuvvetlerin yıkıcı etkilerini azaltır.
Mekanik yöntem
Kullanılan yöntemler içerisin de en pratik ve en etkili yöntemdir. Çeşitli kanal eğeleri ve frezler kullanılır.
Ancak özelikle eğri kanallarda perforasyon riski vardır. Termal ve mekanik yöntemlerin kimyasal yönteme göre apikal tıkanmayı daha az etkilediği bildirilmiştir.
Postların Yapıştırılması
Rezinle güçlendirilmiş cam iyonomer simanlarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak simanın sertleşme
sırasında ekspansiyona uğraması kökte kırıklara neden olabilmektedir.
Günümüzde post sistemlerini yapıştırmak için en ideal tercih rezin simanlardır. Rezin simanlar, dişe, posta, seramik ve metale çok iyi bağlanmaktadır.
KOR MATERYALLLERİ
Amalgam
Cam iyonomer
Kompozitler
Döküm korlar
Kompomerler
Porselen korlar
KAYNAKLAR:
•Fundamentals of Fixed Prosthodontics by Herbert T.
Shillingburg, David A. Sather Jr. Quintessence Pub Co; 4 edition (March 30, 2012)
•Contemporary Fixed Prosthodontics, 5e Stephen F.
Rosenstiel (2015-10-02) Martin F. Land;Junhei Fujimoto 5th Ed. Mosby
