MODELLER
Okulda Öğrenme Okulda Öğrenme
• Yetenek
• Sebat
• Zaman
Tam Öğrenme Tam Öğrenme
• Giriş Davranışları
• Öğretim Hizmetinin Niteliği
Basamaklı Öğrenme Basamaklı Öğrenme
• A Analiz, Sentez
• B Uygulama
• C Bilgi, Kavrama
MODELLER
Beyin Temelli Öğrenme Beyin Temelli Öğrenme
• Sözel Hafıza (Sol Lob)
• Uzamsal Hafıza (Sağ Lob)
Öğretim Etkinlikleri Modeli Öğretim Etkinlikleri Modeli
• Aşamalı Etkinlikler
• Öğrenme Ürünleri
Deneyime Dayalı Öğrenme Deneyime Dayalı Öğrenme
• Somut Yaşantı
• Yansıtıcı Gözlem
• Soyut Kavramsallaştırma
• Aktif Yaşantı
Gregorc Öğrenme Stilleri Gregorc Öğrenme Stilleri
• Somut Ardışık
• Somut Random
• Soyut Ardışık
• Soyut Random
Çoklu Zeka Kuramı
Sözel Zeka Sözel
Zeka
Mantıksal Zeka Mantıksal
Zeka Görsel
Zeka Görsel
Zeka Ritmik
Zeka Ritmik
Zeka Kinestetik
Zeka Kinestetik
Zeka
Sosyal Zeka Sosyal
Zeka İçsel Zeka İçsel Zeka
Doğacı Zeka Doğacı
Zeka
Çok Boyutlu Zeka Kuramı
Öncüsü: Howard Gardner Öncüsü: Howard Gardner
Boyutları: Sözel, Görsel, Sosyal, Kişisel, Doğacı, Mantıksal, Bedensel, Müziksel Boyutları: Sözel, Görsel, Sosyal, Kişisel, Doğacı, Mantıksal, Bedensel, Müziksel
Temel Kazanımı: Çok yönlü kişisel gelişim sağlamak ve başarma duygusu geliştirmektir.
Temel Kazanımı: Çok yönlü kişisel gelişim sağlamak
ve başarma duygusu geliştirmektir.
Geleneksel ve Yeni Zeka Anlayışları
Geleneksel Yeni
• Zeka tek boyutludur.
• Zeka gerçek yaşamdan soyutlanır.
• Zeka sabittir, değiştirilemez.
• Zeka sayısal ölçülür.
• Nicelik önemli
• Ürün değerlendirme
• Zeka çok boyutludur.
• Zeka gerçek yaşamla iç içedir.
• Zeka geliştirilebilir, değiştirilebilir.
• Zeka performans durumlarında belirlenir.
• Nitelik önemli
• Süreç değerlendirme
Çoklu Zeka Kuramının Boyutları
Zeka Boyutu Özellikleri Öğretim Yaklaşımları ve
Yöntemleri Meslek Grubu
1. Sözel-Dilsel
• Dilsel Zekadır.• Soyut, Simgesel düşünme ve ifadeyi içerir.
• Sunuş Yoluyla Öğrenme
• Anlatma Yöntemi
• Yazarlar
• Romancılar
• Gazeteciler
• Avukatlar
• Hatipler
• Edebiyatçılar
2. Görsel- Uzamsal
• Düşünme etkinliği resimler, imgeler, şekiller ve çizgilerden hareketle gerçekleşir.
• Algılama, nesneler ve onların görünüşlerini içerir.
• Somut ve görsel çizimler
• Şekiller ve şemalarla öğrenme
• Gözlem Yöntemi
• Afiş ve poster hazırlama
• Mimar
• Dekoratör
• Modacı
• Ressam
• Fotoğrafçı
• Tasarımcı
3. Sosyal- Bireylerarası
• Kişilerarası zekadır.
• Grup içerisinde işbirlikçi çalışmayı ister.
• Sözel ve sözsüz iletişim becerileri ön plandadır.
• Toplantı yönetmede etkilidir.
• İşbirliğine dayalı öğretim
• Örnek Olay- Rol Oynama Yöntemleri
• Grup Tartışmaları ve Oyunlarla Öğretim
• Öğretmenler
• Psikologlar
• Politikacılar
• Dini Liderler
• Sosyologlar
• Halkla İlişkiler
4. Kişisel- Öze Dönük- İçsel
• İçsel Zekadır.
• Kendi duygularını anlamayı gerektirir.
• Bağımsız olmayı severler.
• Bireysel çalışmayı tercih ederler.
• Kendini değerlendirmeyi öngörür.
• Kendine güveni ve özsaygısı yüksektir.
• Günlük tutarlar.
• Bireysel öğretime uygun öğretim yaklaşımları ve yöntemleri
• Programlı Öğretim
• Felsefeciler
• Psikologlar
• Din Adamları
Zeka Boyutu Özellikleri Öğretim Yaklaşımları ve Yöntemleri Meslek Grubu 5. Doğacı • Doğadaki canlıları tanımaya
odaklıdır.
• Canlıların yaratılışları üzerine araştırma ve düşünme, doğa olaylarıyla ilgilenme
becerisidir.
• Bireysel çalışmalar
• Araştırma Yoluyla Öğretim
• Gözlem ve Deney
• Geziler
• Zoologlar
• Biyologlar
• Meteorologlar
• Veterinerler
• Dağcılar
• Arkeologlar
6.Mantıksal- Matematiksel
• Hesaplama, Sonuç çıkarma
• Mantıksal ilişkiler kurma
• Soyut düşünme, hipotezler üretme
• Problem çözme, eleştirel düşünme
• Sayılar ve geometrik şekillerle çalışmaya ağırlık verir.
• Buluş Yoluyla Öğrenme
• Problem Çözme
• Akıl Yürüterek Öğrenme
• Soyut modelleri tasarlayarak Öğrenme
• İlişkileri ve bağlantıları kurgulayarak öğrenme
• Matematikçiler
• Muhasebeciler
• Mühendisler
• İstatistikçiler
• Ekonomistler
7. Bedensel- Devinimsel • Kinestetik- hareketsel zekadır.
• Hareketlerle uğraşma, jest ve mimiklerle kendini ifade etme
• Beyin ve vücut
koordinasyonunu etkili kullanma
• Bir veya birden çok sporla uğraşma ilgi alanlarıdır.
• Gösteri Yöntemi, Gözlem Yöntemi ve Örnek Olay Yöntemi
• Oyunlarla Öğretme Yaklaşımı
• Öğrenmede Rol Yapma, drama, tiyatro ve hareket etmeye ihtiyaç duyma
• Sporcular
• Dansçılar
• Cerrahlar
• Aktörler
• Pandomimciler
• Heykeltraşlar
8. Müziksel- Ritmik • Sesler, notalar, ritimlerle düşünmedir.
• Farklı sesleri tanıma ve yeni sesler, ritimler üretme
• Ritmek ve tonal kavramları tanıma ve kullanmaya ağırlık verir.
• Müzik, teyp, kasetler, ritimlere ihtiyaç duyma, Orijinal müzik kompozisyonları oluşturma
• Yaratıcılık, özgün melodi ve ritim üreterek öğrenilir. Öğrenme dışardan gelen seslere duyarlı olma ve empati kurma ile gerçekleşir. Öğrenme enstrümanlar üzerinden gerçekleşir.
• Gösteri Yöntemi ve Oyunlarla Öğretim
• Şarkıcılar
• Besteciler
• Ozanlar
• Orkestra üyeleri
• Şefler
Mantıksal/ Matematiksel Sayı, hesap, mantık, sınıflama ve
eleştirel düşünme becerilerini sınıfa nasıl getirebirim?
Sözel/
Dilsel
Konuşmal arı yada yazılmış metinleri
nasıl kullana bilirim?
Özedönük/Bireysel Duyguları, anıları nasıl
uyandırabilirm?
Sosyal/Bireylerarası Öğrencileri nasıl kaynaştırabilir, işbirlikçi
çalıştırabilirim?
Görsel/Uzamsal
Görsel şekilleri hayal etmeyi renk, resim ve benzetmeleri
nasıl kullanabilirim?
Müzik/Ritmik
Müziği ve doğa seslerini sınıfa nasıl getirebilirim?
Bedensel/Kinetik Vücut ve el becerilerini işe nasıl
karıştırabilirim?
Doğacı/Doğa
Doğal kaynaklara, doğaya nasıl ilgi
uyandırabilirim? Ya da çevre
bilincini nasıl geliştirebilirim?
Her insanda birden çok zeka boyutu bulunur.
Bu zeka boyutları eğitsel etkinlikler ve yaşantılarla geliştirilebilir.
Çoklu Zeka Kuramı sınıfta uygulanmak istendiğinde öncelikle yapılması gereken çalışma; öğrencilerin çoklu zeka alanı profilinin ortaya çıkarılmasıdır.
Sınıfta öğrencilerin baskın olan zeka alanlarını geliştirmek yerine birden fazla zeka alanını çalıştırmaya yönelik çeşitli öğretim stratejileri, yöntemleri ve
teknikleri kullanılmalıdır.
Öğrenme-Öğretme Modelleri Okulda Öğrenme-Öğretme Modeli
Her öğrenciye ihtiyaç duyulan zaman ve öğrenme olanakları
verildiğinde tüm öğrenciler belirlenen öğrenme hedeflerine
ulaşabilir. Carrol
Modelin Öğeleri
• Sebat
• Fırsat
• Yetenek
• Öğretimin Niteliği
• Öğretimden
Yararlanma Niteliği
1. Yetenek Öğrencinin bir konuyu öğrenebilmek için ihtiyaç duyduğu zaman
miktarıdır.
2. Öğretimden yararlanma yeteneği
Öğrencinin belli bir öğrenme birimini anlayabilmesi için gerekli olan ön koşul öğrenmeler, sözel ve sayısal yetenekleri ve zamanı
içermektedir. Öğrencinin yeni bilgiyi öğrenmesi için sahip olması gereken hazırbulunuşluk düzeyini ifade
etmektedir.
3. Sebat (Sabır) Öğrencilerin gönüllü olarak
öğrenmeye harcadıkları zamandır.
4. Fırsat Öğrenme için verilen zaman ve
sunulan olanaklar miktarıdır.
5. Öğretimin Niteliği Öğretim hizmetinin yeteneğe bağlı olan sürenin dışında ek zaman
gerektirmemesi öğretim hizmetinin niteliğini gösterir. Öğretim, yeteneğe bağlı olan sürenin dışında ek zaman gerektirmediği ölçüde niteliklidir.
Öğrenci Niteliklerine
Bağlı Özellikler
Öğretim Sürecine
Bağlı
Özellikler
Bir öğretim ek zaman gerektirmediği ölçüde nitelikli, gerektirdiği ölçüde niteliksizdir.
Önemli olan öğrenme için gerekli olan zaman değil öğrenmede öğrencinin ihtiyaç duyduğu kadar
zaman harcanmasıdır.
Yetenek ve sebat öğrenmede önemlidir.
Öğrenme-Öğretme Modelleri TAM ÖĞRENME MODELİ
• Öncüsü: Benjamin Bloom
• Carrol’un Okulda Öğretme Modelinden esinlenerek geliştirilmiştir.
• Normal koşullarda %20 olarak beklenen başarı yüzdesini %90-95’e çıkarmayı amaçlar. Dağılım eğrisi normal dağılım yerine sola çarpıktır.
• «Öğrenemeyen öğrenci yoktur, öğretemeyen
öğretmen vardır.»Bloom
Okulda Öğrenme Kuramı ya da Tam Öğrenme Modeli, ek zaman ve öğrenme olanakları sağlandığında, hemen hemen tüm öğrencilerin
okullarda öğretilmek istenen tüm yeni
davranışları öğrenebileceğini ileri sürmektedir.
Bloom’a göre; insanlar arasında zihinsel güçler bakımından doğuştan gelen bazı farkların bulunduğunu inkar edilemez. Ancak bunlar
eğitimin ürünü olarak sonradan meydana getirilmekte olanların yanında hemen hemen
bir hiçtir.
TAM ÖĞRENME MODELİ
• Zeka
• Yetenek
• Kişilik
• Sosyo-Ekonomik Düzey
• Zeka
• Yetenek
• Kişilik
• Sosyo-Ekonomik Düzey
Değişmeye Dirençli Faktörler Değişmeye
Dirençli Faktörler
• Öğretimin Niteliği
• Öğrencinin öğrenme için harcadığı zaman
• Öğrencinin bilişsel ve duyuşsal giriş özellikleri
• Öğretimin Niteliği
• Öğrencinin öğrenme için harcadığı zaman
• Öğrencinin bilişsel ve duyuşsal giriş özellikleri
Değiştirilebilir Faktörler
Değiştirilebilir
Faktörler
TAM ÖĞRENME MODELİ
Öğrenci Nitelikleri
%50
Bilişsel Giriş Davranışlar
%50 Etkili
Bilgi
Beceri
Yeterlik
Duyuşsal Giriş Özellikleri
%25 Etkili
İlgi
Tutum
Akademik Benlik
Öğretim Hizmetinin Niteliği %25 Pekiştirme
İpucu
Dönüt- Düzeltme
Etkin Katılım
Öğrenme
Ürünleri Bilişsel Ürünler Duyuşsal Ürünler Öğrenme Hızı
Öğrenme Düzeyi ve Çeşidi
Öğrenci Nitelikleri (Öğrenci Giriş Davranışları)
%50 Etkili
Bilişsel Giriş Davranışları: Okuduğunu anlama, dinleme, konuşma becerileridir.
Eldeki öğrenme ünitesi ya da ünitelerinin öğrenilebilmesi için gerekli olduğu kabul edilen ön öğrenmelerdir. Başarı değişkenliğinin yaklaşık yarısını açıklamaktadır.
Duyuşsal Giriş Davranışları: Öğrencinin öğrenme ünitesine karşı ilgisi, tutumu ve akademik benlik kavramını içermektedir. Başarıyı %25 oranında
etkilemektedir.
Akademik Benlik- Özgüven: Öğrencinin öğrenme geçmişine dayalı olarak
herhangi bir öğrenme birimini öğrenip öğrenemeyeceğine ilişkin kendini
algılama biçimidir.
Öğretim Hizmetinin Niteliği (PİDE)
%25 Etkili
Pekiştirme: Bireyin davranış sıklığını artırma işlemidir. Bu
işlemde kullanılan uyarıcılara da pekiştireç denir.
Pekiştirme: Bireyin davranış sıklığını artırma işlemidir. Bu
işlemde kullanılan uyarıcılara da pekiştireç denir.
Olumlu Pekiştireç:
Hoşa giden uyarıcıların ortama
verilmesidir.
Olumlu Pekiştireç:
Hoşa giden uyarıcıların ortama
verilmesidir.
Olumsuz Pekiştireç:
Hoşa gitmeyen uyarıcıların
ortamdan çekilmesidir.
Olumsuz Pekiştireç:
Hoşa gitmeyen uyarıcıların
ortamdan çekilmesidir.
İpucu: Öğrenciye yol gösteren, öğrenmesini kolaylaştıran tüm iletiler ve yönergelerdir.
İpucu: Öğrenciye yol gösteren, öğrenmesini kolaylaştıran tüm iletiler ve yönergelerdir.
Dönüt: Öğrenciye yaptığı bir davranışın sonucu ve geldiği öğrenme düzeyi hakkında bilgi vermektir.
Dönüt: Öğrenciye yaptığı bir davranışın sonucu ve geldiği öğrenme düzeyi hakkında bilgi vermektir.
Etkin Katılım: Öğrenci katılımı öğrencinin konuyla açık yada örtük olarak etkileşime
girmesidir.
Etkin Katılım: Öğrenci katılımı öğrencinin konuyla açık yada örtük olarak etkileşime
girmesidir.
Öğrenme Ürünleri
Öğrenme Ürünleri;
öğrenme öğesiyle ilgili öğrenci başarısı, bilgi, beceri, öğrenme hızı, öğrenmeye daha çok istek duyma ve özgüvenini
artırma gibi kazanımların tamamıdır.
Bir ö
ğrenm e ürü
nü olarak tam ö
ğrenm ede, öğren
cinin akad emik benlik
algıs
ı; okula, öğret
mene ve d
erse karşı tutum
ve ilg
isi olumlu gelişm
eler g
österir.
Öğrenme düzeyi ve çeşidi, öğrenme hızı ve duyuşsal
giriş davranışlarında
meydana gelen değişmeler öğrenme sürecinin
ürünleridir.
Bloom’a göre eğer öğrencilerin giriş davranışları öğrenme
işinin başında eşitlenir ve her üniteden sonra öğrenme
eksiklikleri tamamlanır, öğrenciler için nitelikli bir öğretim
hizmeti sunulursa, öğrenciler arasındaki bireysel farklılıklar
giderek azalır ve öğrencilerin başarıları artar. Okulda tam
öğrenme modelinin hedefi de bunu sağlamaktır.
TAM ÖĞRENME MODELİ
Öğrenci Nitelikleri +
Öğretim Hizmetinin
Niteliği
Öğrenme Ürünleri
Bağımlı Değişken
Bağımsız
Değişken
TAM ÖĞRENME MODELİNİN UYGULANIŞI
Dersin özel hedef ve hedef davranışları ile bu hedef ve davranışların kazandırılacağı öğrenme ünitelerinin belirlenir.
Dersin özel hedef ve hedef davranışları ile bu hedef ve davranışların kazandırılacağı öğrenme ünitelerinin belirlenir.
Her bir ünitenin öğrenilebilmesi için gerekli önkoşul davranışların belirlenir.
Her bir ünitenin öğrenilebilmesi için gerekli önkoşul davranışların belirlenir.
Öğrencilerin önkoşul davranışlara sahip olup olmadıklarının (BGD)testi ile belirlenir.
Öğrencilerin önkoşul davranışlara sahip olup olmadıklarının (BGD)testi ile belirlenir.
BGD testi sonuçlarına göre, ünitedeki davranışların öğrenilmesi için gerekli fakat eksik olan önkoşul davranışları tamamlama öğretimi yapılır.
BGD testi sonuçlarına göre, ünitedeki davranışların öğrenilmesi için gerekli fakat eksik olan önkoşul davranışları tamamlama öğretimi yapılır.
Tamamlama öğretiminden sonra ünitede yeni davranışları kazandırmaya dönük öğretim etkinlikleri uygulanır.
Tamamlama öğretiminden sonra ünitede yeni davranışları kazandırmaya dönük öğretim etkinlikleri uygulanır.
İzleme değerlendirmesi yapılır.
İzleme değerlendirmesi yapılır.
Yetersiz öğrenmeye sahip öğrenciler için ek öğrenme etkinliği düzenlenir.
Yetersiz öğrenmeye sahip öğrenciler için ek öğrenme etkinliği düzenlenir.
Ünite analizi (konu ve
hedef davranışları
belirleme)
Bilişsel ve duyuşsal
giriş davranışları
belirleme
Öğretme- öğrenme etkinliklerini
uygulama
İzleme
değerlendirmesini yapma
İleride olan öğrenciler için zenginleştirilmiş
etkinlikler uygulama
İkinci üniteye
ilerleme
BGD Test sonucuna
göre Tamamlama
öğretimi yapma
Düzeltme etkinliklerini
uygulama
Paralel izleme değerlendirmesini
yapma
TAM ÖĞRENME SÜRECİNDEKİ ETKİNLİKLER
(Bilişsel Giriş Davranışları)
BGD Testi hazırlama
ÖN KOŞULLAR (GİRDİLER)
İŞLEMLER (SÜREÇ)
ÖĞRENME ÜRÜNLERİ (ÇIKTILAR)
1. Her ünitenin hedef ve davranışlarının belirlenmesi, Bilişsel
Duyuşsal Devinişsel Düzeyler için
4. İzleme testlerinin verilmesi, Öğrenme güçlüklerinin ortaya çıkarılması,
Tam öğrenmeyenlere ek öğrenmenin sağlanması
7. Öğrenme düzeyini belirleyici testlerin verilmesi
Öğrenme standardı Öğrenme hızı
2. Tam öğrenme standardının ortaya konması %80
öğrencinin en az %70 puan alması gibi
5. Öğretim hizmetlerinin niteliğinin arttırılması, İpucu,
Dönüt-düzeltme, Pekiştirme, Katılım
8. Duyuşsal ürünlerin ortaya çıkarılması Akademik benlik
Kendine güven Güdülenmişlik Ruh sağlığı
3. Öğretim niteliğin belirlenmesi
6. Alternatif öğrenme kaynaklarının seçilmesi, Tamamlayıcı Etkinlikler:
Bire bir öğretim,
Küçük gruplarla öğretim, Okulda ek öğretim,
Evde ek öğretim, Programlı öğretim,
Kaynak ve yardımcı kitaplarla öğretim,
Akademik oyunlarla öğretim, Tekrar öğretim
9. Kalite kontrolün yapılması