• Sonuç bulunamadı

İs- ve : ve sa- ve de ve ve - il - - il - bu il - ve 60 20 4 - : ve ve de

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "İs- ve : ve sa- ve de ve ve - il - - il - bu il - ve 60 20 4 - : ve ve de"

Copied!
3
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

Languedoc - Roussillon bölgesinde turistik

bölge ve yerleşme planlaması

Dr. Tunay AKOĞLU Türkiye İktisat gazetesinden

1968 sayı 779 -281 İktibas edilmiştir. «— Fransız hükümeti, 1962 yılında al-dığı bir kararla Fransa'nın güney-batı sahil-lerinde Riviyera ile İspanya sınırı arasındaki

180 km. uzunluğunda ve 20 km. kadar de-rinlik taşıyan «Languedoc - Roussillon» sa-hil bölgesinin tümünde çok geniş bir «turis-tik öncelik taşıyan bölgesel planlama ve gelişme şehirleşme-konut politikası» uygula-maya başlamıştır. Çok defa zannedildiği gibi proje sadece turistik fizikî planlama projesi olmayıp, şehirsel yerleşme ve konut seviye-sinde bir bölgesel gelişme politikasının uy-gulanmasıdır.»

Languedoc - Roussillon bölgesinin genel nitelikleri :

Projeye adını veren bölge, krallık devri Fransa'sının iki eski vilâyeti olan Langue--doc ve Roussillon'dur. Bunlardan birincisi

1270 yılında, ikincisi ise 1659 yılında Fran-sa'ya katılmışlardır.

Fransız Riviyerası (Cote d'Azur) ile

İs-panya sınırı arasında 180 km. lik sahil şe-ridi üzerinde bulunan bu bölgenin denize doğru eni ortalama 20 km. kadardır. İdarî bakımdan adı geçen bölge bugün, 4 vilâyet (departements) ve 60 kadar köyü (com-munes) kapsamaktadır. Vilâyetler, doğudan batıya doğru sırasıyle şunlardır: GARD (merkez il - Nîmes) (150.000 nüfus); HE-R A U L T (merkez il - Montpellier) (150.000 nüfus); A U D E (merkez il - Carcassonne) (nüfus 50.000); Pyrenees orientales (merkez il - Perpignan) (100.000 nüfus).

Gölgenin belli başlı ekonomik faaliyetini tarım (bağcılık ve deniz ürünleri ve hayvan-cılık) teşkil etmektedir. Arazi düz olup, çok az engebeli bir görünüş taşımaktadır, bölge-nin en batı ve en doğu uçları hariç; kıyılar deniz seviyesinde kalmakta, geniş su birikin-tileri ve bataklıklar sahil kesimlerini büyük ölçüde kaplamaktadır. Bölgede ayrıca geniş çapta sulama projeleri uygulanmaktadır.

Bölgede Sete kasabası gibi (Herault vi-lâyetinde) endüstri merkezleri de bulunmak-tadır ve Avignon, Nîmes (eski Romalılar tarafından kurulmuş şehirler) Arles (eski Roma medeniyeti kalıntıları ve şehri), Car-cassone gibi tarihî ve turistik şehirler de

vardır.

İlerideki bölümlerde görüleceği gibi Languedoc - Roussillon projesi bölgenin bü-tün bıı özellikleri göz önüne alınarak plan-lanmış, yeni yerleşme ve gelişme merkez-leri, mevcut eski merkezlere dayalı olarak ve onların desteği göz önünde tutularak planlanmıştır.

Bölgedeki Nîmes, Montpellier, Perpig-nan gibi büyük şehirlerin denizden uzakta ve içeride kurulmaları hem tarihî karakter-leri nedeni ile hem de sahilin doğal şartla-rının elverişsiz oluşundandır. Buna karşılık sahil, iskân bölgesi haline gelmemiştir.

Görüldüğü gibi, Languedoc - Roussillon bölgesi gerisinde önemli ve gelişmiş büyük yerleşme merkezlerine sahip, bakir bir kıyı şeridi niteliğini taşımakta; Fransa'nın coğ-rafî ve sosyo-ekonomik bünyesinde geliştiri-lebilecek önemli potansiyele sahip bir karak-ter göskarak-termektedir.

(Languedoc - Roussillon bölgesinin tu-rizm önceliğine dayanan bir fizikî planlama ve şehirleşme - konut gelişmesi alam olarak seçilmesinin nedenleri) : *6M»rıtoı MONTPELLİER b £ z i e r s i a r b o n n e ffj Cif/ PERPİGNAN Prodtı Ct-.t

UT. de la Grande Motte-Carno P T s o o o o Balaruc-les-Bains 5000 UT. d'Acjde 50.000 CARCASSONNE ~JT de Vendres 50.000 UT. de Gruıssan itO.OOO UT. de Leucate -jarcares 6 0 . 0 0 0 S ; C y p r ı e n 2«..C5OO \ Leğende f ^ Limitesdes UnıtesTourıstıques ^ Station nouvelle

U.T. llnite To'uristique

Capacite' en lits prevue "pour la s o . u u o station nouvelle au sem de l'Unite

Touristrque.

L'architecture Fransaise dergisinden No. 303 - 304

(2)

Projenin Languedoc - Roussillon bölge-sinde gerçekleştirilmesinin nedenleri şu şe-kilde sıralanabilir :

1. Fransa'nın ekonomik ve sosyal ha-yatında son on yıldan beri görülen geliş-meler ileri batı toplumlarında göze çarpan ve eğilimlere paralel olup; yeme - içme - ba-rınma amaçlarını kapsayan ilk ihtiyaç - talep zinciri yerine lüks - konfor ve boş zamanları değerlendirme talep istek zinciri hâkim ol-maya başlamıştır. Bunun tabiî bir sonucu olarak ev sahibi olmanın yanı sıra ikinci sayfiye evi sahibi olmak arzusu ve turizme karşı talep son derece artmıştır.

Artan, ikinci ev sahibi olup sayfiye yerlerine yerleşme arzusu ile uygun iklim şartları, deniz, güneşten yararlanarak turizm yapma eğilimine karşı gerekli arz (kapasite-sinin bu bölgede yaratılması en uygun çö-züm yolu olarak görülmüştür. Bu şekilde aynı zamanda Batı Almanya'dan İspanya'ya yönelen talebe, Fransa'dan da talep eklen-mesinin de önlenmesi düşünülmektedir.

2. Güney Fransa, Kuzey Fransa'dan daha az sanayileşmiş bir ekonomik sosyal yapıya sahip olup; tarım (balıkçılık, bağcı-lık ve hayvancıbağcı-lık) ve turizm belli başlı eko-nomik faaliyetleri teşkil etmektedir. Cöte d'Azur (Fransız riviyerasının) yanı sıra. Güney - Batı sahillerinin de bilhassa turizm bakımından yeni bir anlayış (Sayfiye turiz-mi - devamlı kalış) içinde değerlendirilmesi, turistik faaliyetlerin, endüstriye ticaret sek-törleri ile entegre bir durumda gelişmesinin sağlanması amacı da projenin bir başka ge-rekçesini teşkil etmiştir. Esasen arazi bazı «rötuş» larla buna elverişlidir.

3. Avrupadaki turistik akımların en önemlilerinden birisi de Kuzey ve Orta Av-rupa'dan İberik Yarımadasına ve oradan Kuzey Afrika'ya yönelen bir akım teşkil etmektedir. Bu akımın en büyük kanalı Gü-ney Fransa'dan geçmekte olup, adı geçen ce-reyandan en fazla İspanya yararlanmaktadır. Bugünkü durumda Languedoc - Roussillon, turizm akımları için bir geçiş 'koridoru ola-rak kalmakta, Fransa'nın aktif dış turizmin-de hiç bir etkin rol oynayamamaktadır. Lan-guedoc - Roussillon'un turistik önceliğe da-yanan bölge planlamasında bu gerçekte göz önünde tutulması ve İspanya'dan geçen tu-ristik akımın bu bölgede tutulması hedefi benimsenmiştir. Görüldüğü gibi, Languedoc -Roussillon prejesi bir yandan Fransa'nın iç turizm ve sayfiye şehri - konut kompleksi talebine cevap verirken, diğer yandan da dış turizm bakımından Fransa'ya ve bölgenin sosyo - ekonomik gelişmesine önemli ve ve-rimli katkılar sağlayabilecek bir nitelik taşı-maktadır. Bölge; plaj, tarih ve Pirenelerin çekiciliği nedeni ile belirli bir turistik potan-siyele sahiptir.

Bu sayılan gerçeklere, avantajlara rağ-men, Languedoc - Roussillon bölgesi iki yön-den olumsuz bir yerleşme şeridi niteliği gös-termektedir. Bunlardan birincisi, bölgenin

hem kuzey hem de güneyden gelen rüzgâr-lara açık olması ve çok rüzgâr tutması; ikin-cisi de Languadoc - Roussillon'un büyük bö-lümünün pek çok bataklık ve sinek yuvası ile dolu oluşudur. Ancak bu iki faktör de ilk çalışmalarla giderilmiş, mimarî ve yerleşme özelliklerinde rüzgâr faktörü göz önünde tu-tulmuştur.

«Languedoc - Roussillon projesi, son yıl-ların en çok dikkati çeken bir bölgesi geliş-me, yerleşme ve turistik öncelik taşıyan fizikî planlama faaliyeti olup, 10 yıllık sü-rede 3 600 km2 lik bir sahil alanına 400.000

'kişilik toplam yerleşme - konut kapasitesi ya-ratıp, bu bölgeye her yıl 1 milyondan fazla ziyaretçi - mesken sahibini çekmeyi hedef almaktadır.»

«Fransız Devletinin, Beşinci ve Altıncı Beş Yıllık Plan döneminde (1966- 1970) (1971 - 1975) yapmayı öngördüğü 350 + 350 = 700 milyon Fr. (yaklaşık olarak 1.400 milyon T.L.) alt yapı yatırımı sonunda Lan-guedoc - Roussillon bölgesinde altı yeni say-fiye şehri yerleşme noktası ortaya çıkacak; bu altı şehirde toplam olarak 3 5 0 - 4 0 0 bin yataklık bir kapasite yaratılacak, bölgede ha-len mevcut merkezlere ise 150.000 yataklık yeni kapasite eklenecektir.»

Planlama safhası:

Languedoc - Roussillon projesinin fikir olarak ortaya çıkmasından hemen sonra devlet bu bölgede 4.000 Ha. araziyi m- si 1.5 Fr. ( 2 - 1 0 T.L.) fiatla gizli olarak ka-mulaştırmıştır. Bunun yanı sıra bölge civa-rındaki 25.000 Ha. lık çepçevre arazide özel bir kararname ile, spekülâsyonu önlemek amacıyle, satış iznine tâbi tutulmuştur ve satış fiatları da dondurulmuştur.

Planlama safhası üç etapta ele alınmış bulunmaktadır.

1. Bölge planı: Bu plan Languedoc -Roussillon bölgesi için özel olarak ve baş-bakana bağlı kurulan bakanlıklararası ku-rula bağlı etüd merkezi tarafından hazır-lanmış olup 1/200.000 ölçekte analiz ve sentez çalışmalarını kapsamaktadır. Ayrıca 1/50.000 ölçeğinde şehir planları bölgedeki 60 yerleşme bölgesi için ayrı ayrı yapılmış-tır. Bu imar planları 1/2000 ölçeğine kadar inmektedir.

Bölgesel nitelikte bir şehirsel planlama şeklinde isimlendirilen Languedoc - Roussil-lon bölge planı, bütün sektörlerdeki envan-ter ve gelişme imkânlarını incelemekte, ön-celik bölgelerini ve yerlerini tayin etmekte-dir.

Bu plana göre, bölgede altı alt bölge tesbit olunmuştur.

Bunlar doğudan batıya doğru şunlar-d ı r : — Grande - Motte — Cap d'Agde — L'Aude — Gruissan — Leucate - Barcares — St - Cyprien

Bu alt bölgeleri etkileyen mevcut 6 merkez ise şunlardır:

Nîmes, Sete, Peziers, Montpellier, Nar-bcnne, P^rpignan.

Ayrıca gelişme ve yerleşme noktalarının tesbitinde mevcut yerleşme noktalan göz önünde tutulmuş, tabiî yerleşmeye entegre edilmiş paralel bir uygulama sağlanmasına çalışılmıştır. Bunun için, Grande-Motte; Carnon ve Le Graudu Roi - Cap d'Agde, Marseillau - L'Aude, Valras - Gruissan, Nar-bonne - Plage; Leucate - Barcares, Leucate-St. Cyprien ise Canet ve Argeles gibi eski yerleşme noktalarının yanlarında kurulmak-tadır.

Bölge planında yor alan varsayımlar bütün bölgede 1980 yılına kadar 3 5 0 - 4 0 0 •bin kişilik bir kapasitenin yaratılmasını ve yılda bir milyon turist - sayfiye evi sahibinin bu bölgeye gelip, barınmasını öngörmektedir. Geçici olup, turistik işletmelerde konak-layacak turistlerin yılda 4 ay süre ile bu te-sisleri dolduracakları tahmin edilmiş olup bu varsayımlara göre yıllık doluş oranı

1.000.000 X 20

= 0.15; 4 aylık doluş 360 X 350.000

oranı ise 0.90 dır.

Bütün bölgedeki yatak kapasitesinin ğılımı ise şu şekilde tesbit olunmuştur; da-ğılımda genel prensip hektar başına 100 ya-taktır. (Kamping için 1 kişiye 25 m2 alan,

14 m2 plaj kişi başına 1 Ha. plaj = 700 kişi

için). Yüzde

56 Apartman, villa. bungalow, ev tipi konutlar

25 Kampingler 12 Oteller

7 Tatil köyleri 100 Toplam

Tabiatıyle bu oranlar her tatil merkezi için ayrı ayrı olup, sadece genel bir dağı-lım vermektedir.

2. Yerleşme planları (Kitle): (Plans

de masse) Bölge planlaması sonucunda or-taya çıkan alt-bölge ve gelişme merkezleri-nin detaylı fizikî planları ile yerleşme plan-ları Bakanlıklararası kurula bağlı etüd mer-kezince mukaveleli olarak görevlendirilen-özel şehirci - mimarlara yaptırılmıştır. Bu de-tay planları 1/1000- 1/2000 bazı yerleşme bölgeleri için ve özellikle köy ve kasabalarda 1/1000 ve 1/5C0 detayına inilerek hazırlan-mıştır. Yerleşme planları her turistik mer-kezde gerçekleştirilecek yatırımların; yerini, tip ve kapasitelerini; ulaşım ve yeşil saha, ortak yaşama alanlarını v.s. kapsamaktadır. Yerleşme planları (kitle çözümleri)' mahallî belediye ve idarelerin sorumluluğu

(3)

altında yapılan parselleme işleminde temel olarak kullanılan dokümanlardır.

3. Tesis ve konut - ev plan ve proje-leri: 1/200 ölçeğinde avan proje, 1/100

'katî proje ve 1/50 tatbikat projeleri, parseli satın alan özel sektörce yerleştirme planına uygun olarak projelendirilmek üzer; yaptırıl-maktadır.

«Bölgedeki bütün alt-yapı çalışmaları 1S63 - 1968 arasında tamamlanmıştır. Şehir-lerin kurulmasına, mevcut yerleşme bölge-lerinin onarımı ve takviyesin: başlanmış bulunmaktadır.»

Bu yatırımlardan bazılarının turistik merkezlere dağılmaları ve zamanlamaları şöyledir.

— Nîmes Montpellier - Bezlers - Nar-bonne otorutu 1970 de açılacak.

— Sahil yolu 1969 Eylülünde açılacak. — Su ve elektrik 1967 sonunda bütün bölgede mevcut, telefon 1967 sonunda 400; 1970 martında 2000 hat (sadece öncelik böl-gesi olan Grande - Motte ve Leucate - Barsa-res'te).

Yat limanları :

Le Grau du Roi = 1.500 yat-kotra için ve 36 ha. su sathı.

G r a n d e - M o t t e = 1.000 yat-kotra ve 21 ha. su sathı.

Carnon = 560 yat-kotra; 9 ha. su sathı. Sete = 1.500 yat-kotra;

Cap D'Agde = 1.000 yat-kotra; L'Aude = 800 yat-kotra;

Narbonne - Plage = 250 yat-kotra; Gruissan = 1.500 yat-kotra; Lavcate = 1.500 yat-kotra;

Barcares = 250 yat-kotra, 4,5 ha. su sathı.

St - Cyprien = 1.000 yat-kotra, 15 ha. su sathı.

Canet = 700 yat-kotra; Argeles = 400 yat-kotra;

Banyuls = 270 yat-kotra, 3 ha. su sathı. Devlet yatırımları gerçekleştirildikten sonra; devlet araziyi her alt bölgede bir adet kurulan (toplam = 6) karma ekonomi şirket-lerine (Societe d'economie mixte) satmakta-dır. Bu şirketler, belediyeler, bankalarca kurulmuş hemen hemen tamamı ile devlet şirketleri olup mahallî ticaret odaları da adı geçen şirketlere katılmaktadır. Devletin ma-liyet fiyatına bu şirketlere sattıkları araziler-de, adı geçen şirketler donatım yatırımları yapmakta; devletin her turistik merkezin s-nırına kadar getirdiği bütün alt yapıyı kendi merkezlerinin içinde işletmekte, de-vam ettirmekte, tamamlamaktadır. Karma ekonomi şirketlerince yapılan ve yapılacak yatırım miktarının turistik merkez başına 1 5 0 - 2 0 0 milyon Fr. ( 3 0 0 - 4 0 0 T.L.) kadar olacağı tahmin edilmektedir. Bu şekilde her turistik merkez bir yandan, turistik fizikî yer-leşme (kitle) planına sahip olmakta, hem de alt-yapı yatırımlarının tümüne kavuşmak-tadır.

Bundan sonra gene her karma ekonomi şirketi, araziyi parselleyip, alt-yapı yatırım-larının maliyetini arazi fiyatlarına ekledik-ten sonra bu arazileri sadece özel şahıslara veya şirketlere (yerli yabancı) satmaktadır. Özel sektör yatırımları, belirli bir süre içinde (en çok 2 yıl) yerleşme (kitle) planına uy-gun şekilde gerçekleştirmek ve tesis yatırı-mını kendi kendine gerçekleştirmek zorun-dadır.

Görüldüğü gibi, karma ekonomi şirket-leri hiç bir kâr etmeyen, aracı kuruluşlar olup, turistik merkezlerin donatım yatırım-larını gerçekleştiren geçici ve mahallî kuru-luşlar niteliği taşımaktadır.

Her turistik merkezde mevcut ortaklık tesisler (okul, liman, idare binaları v.s.) be-lediyelerce veya devlet sektörünce yapıl-makta, ya mahallî idareler ya özel şirketlerce işletilmektedir.

Finansman:

Projelerin bütün alt-yapı yatırımlarını devlet yapmakta bu yatırımların finansmanı devlet bütçesinden sağlanmaktadır. Yukarıda da işaret olduğu gibi alt-yapı yatırımları için gerekli finansman İkinci Beş Yıllık plan dö-neminde (1966- 1970 ve 1971 - 1975) yılda 70 milyon Fr. (140 milyon T.L.) toplam 700 milyon Franktir.

Karma ekonomi şirketlerinin her tu-ristik merkez içinde yaptıkları yatırımların finansmanı; devlet kredileri, kamu sektörü ş-hirsel düzenleme özel fonu kredileri, taşra bankası (Devletin belediyelere kredi veren bankası) tarafından sağlanmaktadır. Bu kre-diler % 2.5 faiz ve 4 yıl vadelidir. Her tu-ristik merkez için bu yatırımların toplamının

150 - 200 milyon Fr. (300 - 400 milyon T.L.) tutacağı tahmin olunmaktadır. 6 merkez için bunun 2.400 milyon T.L. olacağı söylene-bilir.

Özel sektörün, karma ekonomi şirket-lerinden bütün alt-yapı tamamlanmış, kitle-yerleşme planları belli arazileri satın alıp yapacağı tesis yatırımlarının finansmanı ise gene özel sektörün kendi öz kaynaklarınca karşılanacaktır. Ancak bu yatırımların fi-nansmanı için otelcilik kredileri mevcuttur ve genel turizm kredisi imkânları özel sek-töre açıktır. Bu krediler yatırım maliyetinin % 50 sine kadar, % 3.5 - 5 faizle ve 2 - 2 0 yıl vade ile verilmektedir.

Languedoc - Roussllon bölgesindeki ya-tırımların üst-yapı/tesı's bölümünün tama-men ve yalnızca özel sektörce gerçekleştiril-mesi öngörülmüştür. Bu yatırımların hangi meblâğa ulaşacağı henüz bilinmemektedir. Ancak bütün bölgedeki yatırımların 1980 yılında tamamlanıp satılacağı ve yerleşme noktalarının dolacağı hesaplanmıştır.

A r k i t e k t ' i n

K o l l e k s i y o n l a r ı

Tediyeîi posta ile adresinize gönderilir.

Referanslar

Benzer Belgeler

Fotoğraf Sekmesinde tasarımınıza fotoğraf eklemek için canva size hazır ücretsiz veya ücretli fotolarda sunmaktadır.. Burada istediğiniz fotoğrafı

Balçova Ġlçesi 2011 Yılı Gözlemlenen Toplam Nüfus ve 2016-2026 Yılları Arası 5 Yıllık Nüfus Projeksiyonu Değerleri ve 2023 Yılı Nüfus Projeksiyonu Değerleri Tablo

ÇKS’ye Kayıtlı Çiftçi Sayısı 8.303 Organik Tarım Üretim Alanı (hektar) 674,2 Organik Tarımsal Üretim (ton) 2.113,8 Örtü Altı Üretim Alanı (hektar) 12,3 Örtü

Çalışmamızda; Namık Kemal Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Deri ve Zührevi Hastalıklar Kliniğine başvuran, psöriazis tanısı konulan

Her yıl 19 Mayıs günü Gençlik ve Spor Bayramımız yurdun her yanında spor gösterileri ve törenlerle kutlanır.1914'de.. başlayan Birinci Dünya Savaşı dört

Il›ml› kognitif bozukluk grubunun sa¤ ve sol hipokampus hacimleri kontrol grubuna göre anlaml› olarak küçük tespit edildi (hipokampus hacmi; Alzheimer hastalar› <

cak olm ak la birlik te Sayısal Kütüphane Projeleri, Ku llanıcı Deneyim leri, Say ısal Kü- tüphane Teknolojileri, Tarama Motorları, İsim Uzayları, İndeksleme,

Çünkü koyu renkler güneş ışığını daha fazla emer ve daha fazla muhafaza eder.. Bu koyu renk- li taşlar nasıl olsa yazın insanı