Akut Bakteriyel Menenjit Tedavisinde Sefepim
Nail ÖZGÜNEfi (*), P›nar ERGEN (*), Saadet YAZICI (*), Gülay BEKLER (*), Yüksel AKSOY (*)
ÖZET
Sefepim kullan›m› kolay, yüksek maliyeti olmayan ve etki spekturumu genifl bir antibiyotiktir. Çal›flmam›zda 20 pürülan menenjit vakas›nda sefepim tedavisi 2x1 g/gün olarak 14 gün uyguland› ve hastalar›n tümünde tam flifa sa¤land›. Eriflkin pürülan menenjit hastalar›nda etkenler gözönüne al›narak sefepim monoterapi olarak kullan›labilir.
Anahtar kelimeler: Sefepim, eriflkin pürülan menenjiti
SUMMARY
Treatment of Purulent Meningitis with Cefepim Cefepim is a wide spectrum antibiotic with low cost and easy use. In this study, cefepim was used 1 g 2 times/day (14 day) on 20 purulan menengitis and all pat›ents recovered. Con- sidering the agents of adult purulent meningitis, cefepim can be used as a monoterapy.
Key words: Cefepime, purulent meningitidis in adults
SSK Göztepe E¤itim Hastanesi ‹nfeksiyon Hastal›klar› ve Klinik Mikrobiyoloji Klini¤i*
KL‹N‹K ARAfiTIRMA ‹nfeksiyon
Pürülan menenjitler, santral sinir sisteminin çeflitli bak- teriyel ajanlarla meydana gelen, meninkslerin inflamas- yonu ile karakterize bir infeksiyonudur. Hastal›k etkeni, hastan›n yafl›na ve özel klinik durumuna göre de¤ifliklik gösterir. Örne¤in, yenido¤anda pürülan menenjit olgu- lar›n›n en s›k etkenleri E coli, B grubu streptokoklar ve Listeria monositogenes iken eriflkin ça¤da S pneumoni- ae, N meningitidis ve H influenza bu bakterilerin yerini al›r. Özel klinik durumlara göre incelenecek olursa, beyin omurilik flant› olanlarda S epidermidis, im-mün süpresif hastalarda L monositogenes, kafa travmas› olan veya splenektomi uygulanm›fl hastalarda S pneumoniae, kompleman eksikli¤i (C5-C8 eksikli¤i) olanlarda ve salg›n hallerinde N meningitidis’e ba¤l› pürülan menen- jit s›k görülmektedir (1). Tedavide bu özellikler göz önüne al›narak, kültür sonuçlar› al›nana kadar bu etken- lere yönelik ampirik antibiyoterapi bafl-lanmas› gerek- lidir.
MATERYAL ve METOD
Kas›m 97-Ocak 99 döneminde klini¤imizde akut pürülan menenjit tan›s›yla yatan 20 eriflkin hasta çal›flma grubuna al›nd›. Hastalar›n 9’u (% 45) kad›n, 11’i (% 55) erkekti.
Yafllar› 14 -50 aras›ndayd› (ort. 29.36). Çal›flma türü;
prospektif, randomize.
Atefl, fluur bulan›kl›¤›, bafl a¤r›s›, bulant›, kusma flikayetleriyle servisimize baflvuran hastalara akut bakteriyel menenjit ön
tan›s›yla kranial bilgisayarl› tomografi uyguland›ktan sonra kontrendikasyonu bulunmayan olgulara lomber ponksiyon uyguland›. Beyin omurilik s›v›s› incelemesinde; 500/mm3 üzerinde lökosit tespit edilen ve hücre cinsi % 50 polimorf nüveli lökositten zengin olan, protein art›fl›, glukoz düflüflü ve Pandy pozitifli¤i tespit edilen olgular akut pürülan menenjit olarak de¤erlendirildi. Hastalar›n yafllar›, hastal›klar›n›n kli- nik özellikleri, laboratuvar bulgular› gözönüne al›narak akut pürülan menenjit tan›s› alan hastalar›m›za ampirik antibiyo- terapi amac›yla sefepim (2x1 g/gün ‹V) verildi.
BULGULAR
Hastalardan 5’inin (% 25) beyin omurilik s›v›s›nda S pneumoniae üredi, di¤er 15 hastadan al›nan beyin omu- rilik s›v›s› örne¤inde etken üremedi. Belirtiler ve klinik bulgularla (petefli, purpura) 2 hasta (% 10) meningo- koksik menenjit olarak de¤erlendirildi. Di¤er 13 hasta ise klinik bulgular›, travma öyküsü, akut otitis veya mastoiditis varl›¤›na göre olas› pnömokok menenjiti olarak kabul edildi. Klinik ve laboratuvar olarak sefe- pim (2x1 g/gün) tedavisinin 48-72. saatinde tüm hasta- larda atefl düfltü, genel durumda düzelme oldu; 3. ve 11.
günlerde yap›lan kontrollerde, BOS bulgular› belirgin olarak olumlu de¤iflim gösterdi.
TARTIfiMA
Sefepimin Gram (+) bakterilere etkisi birinci kuflak se-
Göztepe T›p Dergisi 16: 149-150, 2001
149 ISSN 1300-526X
falosporinlere, Gram (-) bakterilere etkisi üçüncü kuflak sefalosporinlere benzemektedir. Bu genifl spektrumu ve indüklenebilir kromozomal betalaktamazlara direnci sayesinde üçüncü kuflaktan ayr›lmaktad›r (2).
Sefepim gibi betalaktamazlara dirençli genifl spektrum- lu sefalosporinler, bakteriyel menenjit gibi ciddi infek- siyonlarda kullan›lmaya uygun yap›dad›r. Deneysel ça- l›flmalarda, sefepimin S pneumoniae, S agalactiae, S aureus, E coli, Klebsiella pneumoniae, Haemophilus influenzae tip b ya da Pseudomonas aeruginosa ile in- fekte olmufl hayvanlar›n BOS’lar›na oldukça iyi penetre oldu¤u görülmüfltür (3,4). Kim ve ark. (5), yeni do¤mufl s›çanlarda E coli ve B grubu streptokoklarla yapm›fl olduklar› deneysel pürülan menenjit modelinde sefepi- min etkinli¤i göstermifltir. Modai, hastalarda gerçek- lefltirdi¤i çal›flmalar›nda sefepimin kan beyin bariyerini aflt›¤›n› ve en s›k karfl›lafl›lan patojenler için bakterisid olan konsantrasyonlara ulaflt›¤›n› göstermifltir (3). Bir deneysel hayvan çal›flmas›nda Tauber ve ark., pnö- mokok menenjitinde sefepimin etkinli¤ini de¤erlendir- mifl ve sefepimin BOS’a penetrasyonunun flafl›rt›c› öl- çüde iyi oldu¤unu gözlemlemifllerdir (4). Llorens ve ark.
(6)bebek ve çocuklardaki pürülan menenjitlerin teda- visinde sefepim monoterapisinin sefotaksim kadar etkili ve güvenilir oldu¤unu göstemifllerdir.
18-50 yafl aras› pürülan menenjitlerin tedavisinde peni- silin G monoterapisinin bile yeterli olabildi¤i klinik gözlemlerimizden anlafl›lm›flt›r. Bununla beraber, peni- silin G’nin uygulama zorlu¤u da bilinmektedir. Di¤er yandan, pnömokoklarda penisilin direncinin artmakta oldu¤u bildirilmektedir. Kona¤a ait olumsuz faktörler bulunsun bulunmas›n 4. kuflak sefalosporinlerin akut
bakteriyel menenjitin tedavisinde iyi bir yeri oldu¤u yads›namaz. ‹rrasyonel antibiyotik kullan›m›n›n yayg›n oldu¤u ülkemizde uygulan›m› kolay bu antibiyoti¤in, böylesine ciddi bir infeksiyon hastal›¤›nda kullan›lma- s›n›n uygun görülebilmesi gerekir.
SONUÇ
Genifl etki spektrumu olan sefepim kullan›m kolayl›¤›
yan›nda BOS’a geçifl oran›n›n yüksek olmas› ve fazla olmayan maliyeti nedeniyle akut bakteriyel menenjit tedavisinde monoterapi olarak tercih edilebilecek bir ilaçt›r. Hasta say›m›z k›s›tl› olsa da tedavide etkinlik % 100 olarak tespit edilmifltir. Bu konuda yap›lacak genifl kapsaml› di¤er çal›flmalar destek verici nitelikte ola- cakt›r.
KAYNAKLAR
1. Kanra G: Bakteriyel Menenjitler. Kanra G, Akal›n E, ‹nfeksiyon Hastal›klar›. 1. Bask›. Ankara: Günefl Kitabevi, 44, 1991.
2. Baflaran G: Betalaktam Antibiyotikler. Yücel A, Tabak F, Öztürk R ve Mert A, Günümüzde Antimikrobik Tedavi. ‹stanbul: ‹stanbul Bulafl›c› Hastal›klarla Savafl Derne¤i 12:45, 1998.
3. Modai J: Diffusion of 3-Quaternary Ammonium Cephem Antibi- otics into Cerebrospinal Fluid of Patients with Bacterial Meningitis. J of Chemotherapy 3:83, 1996.
4. Tauber MG, Hackbarth CJ, Scott KG et al: New Cephalosporins Cefotaxime, Cefpimizole, BMY 28142, and HR 810 in Experimental Pneumococcal Meningitis in Rabits. Antimicrobial Agents and Chemotherapy 340, 1985.
5. Kim KS, Bayer A: Efficacy of BMY-28142 Expermental Bac- teremia and Meningitidis Caused by E.coli, and group B Streptococci:
Antimicrobial Agents and Chemotherapy 28(1):51-54, 1985.
6. Saez-Xavier Llorens, Castano E, Garcia R, Baez C, Perez M, Tejeria McCracen GH: Prospective Randomized Comparison of Cefepime and Cefotaxime for Treatment of Bacterial Meningitidis in
‹nfants and Children: Antimicrobial Agents and Chemotherapy 39(4):937-940, 1985.
Göztepe T›p Dergisi 16: 149-150, 2001
150