Bi)'olojik Matel'ya ll er 'deki

(1)

YxO. V<,ı-Fal:. [)u~" 1998. 9(1-1,.- 71-7Y

Bruceila

canis'iıı

Bi)'olojik Matel'ya ll er 'deki

Yaşam

Süresi

Haka" Yard,mcı' ^MehmeıAbn ' Ayhan A!a~\"eı.!

An\rıı.r~ Üniv~f!iısi. Vct~riner Fa..lçüll~~i. Mikrobiyoloji Anahilim D31ı, Dışkapı - ANKAIlA ErciyCl Üuıv,miı~.i, Veleriner Fakiilteıi, PalOloji Anabilim Dalı - KA YSı::RI

8 .. çalqmada. Bruce/Ju. ClJnu .<ıqlann"'farlo11 IJtfımJa ."t' dt'ği$iA: biyolojik maıef)"allerdc yaşo", s,;res. uruşlmlt/,. Serum.

tun. safro ."i! idram Inoku/e edilen H.cm,is s,qlart af/uında farlclı LS' derecelerinde .-e :amanlan!ıı Iıerlrangi bir fnrlclı/ık /.I .. I"'.u",a<1 •. B.cuıı/s sUJ/an serum ve bm<1a J9 gflrı/iill deııeıııe .ıflreııııa IUm İSİ dertce/erinll#! canlı/ık/onııı ,<iirdiiriirten.

5Dfra • .,. idrnma 17 Rıiıı içi"d., t-a"lıIıkln"", kaybeııiHeri .tn!"",ıd •.

Aııahtar kelimeler: H,C(lııis. km,_ serıım. idrar, Jnfrrı. ya!/",ı sii,...sl. kopek.

S"n'i..,,/ uf B"'~fllll caııis in Bia/agita/ Milieııs

SUMMARY

S"n'i,'ul of Iw(l Omedıa cQni.'l ,ftraiıu iıı u",m. b/ou". lıile (ııLI! ıırine nı di!fe,...", ıemptl"lIıır" WIL' i,,",,,,<lig,,lnl in rlıi.<

sradyo 1J."r~ wus

ii"

,hffr."-nu iıı rlı~ s"rvi,'OI of w/h B.cuııiJ Jımiıu iıı all biQ/og;cal ",ili~us. White 8.co"i.~ sım;' ... iııocıılmed iıı bluad ,md sen"" .'lıın·;'-ed for 59 duys. "rgunil"ıs iııeııvmnl ilı bi/e uml urine died in i l ılnys aı aLi ;,l("ıılıolioll IDllperoIUrt!.'l.

Kr:t "'"rds; R.t'III11S. bluod. J~nım. urine. bile. sıın'iM/, dOR.

GiRIŞ

BfUC~ııa canis. dişi kÖj>Cklerde abonu~ \"~ vaginiıifc, erkek kijpckl~rde orşitis, cpidio.limilis ve kısırlıila ncden olur (2). Etken Gram ncııaıif kü((ük k"kob'sil şeklindedır (4).

n,clInis ?oonoıik özellige sahiptir ve insanlarda ~tc~. bııkınlik ve ek1cm aıırılan i!ibi klinik belirtilere y"l a((ın~kladır. Ilk kcı Carınichacl ıar .. fından 1961 yılında kVflcklerde bmselloı ell.:eni olarak iw1c edilmiştir (2), Köpeklernc Rcani. nedenlı infd:siYO/lun vıırhğı ilk (ıotasyonu takiben hi",ok üll.:ede bildirilmiştır (4.5,7). Tilrkiyç'dc elkcnin varlıt. 5l:IOIOjık olarak saptanmlŞlır (6,7). iııfekle hayvanlarda etken. süt.

vajinal akımılar. ııbone olmuş roıal ve plasental dokularla dıŞan saçılmaktadır. Aynca, infr.!.ıe ~ek köpekler çiftleşme

~ır:ı.<ında spennalan ik etkeni dişilere bulaşt.mlar. Idmrın diL hulBşmıtda önemli rol nyn~y8bik~egi düşiiniilmektcdir (5.9,11.12). Hayvanlarna n.cftni~ inreksiyonlarında kınıik belırıiler çoğu zaman dikknıi çekınn. J[asıalı~ın tanısı içiıı laboraıuvar muaycnelerinc gercXsinim v~rdır. Bu yömcnıkr 8ras",d~ bakıerinin ızolc ~dilıncsini" yanısıra scrolojik

ıe.ılerden ,le yanırlaııılıı13ktudır (1.1 O).

Bu çalışmıtdH, l:lructlla cani~ RM6I66 ve 1190 suşlannın farklı ısılard~ vç deiıişil.: biYOlOjik ıııaıçryallcrde yaş.am süre.

sinin belirlcmr",~i amaçlanmıştır.

MATERYAL Vı,; Mın-OT

Bakı~r; suşları : IXlıcıncde kııllanılaıı BfU,dl~ canis suşlan (RM 6166 ^\^.1.' 1190) Ankara Ünivcrsilesi Veıeriner F:ıkiiltcs; Mikrobiyoloji Anahilin' Daı. küııür kollcksiyo- nundan sıığlandı.

Uesiy~rlcri: !lakıerilcru. ÜI1:tilmc-,indc htı besiyCli olarak %5 dcfihıi"c kuyun kanlı Rnıec1ln agar (Oi[,;o) Ve sıvı besiyeri OlMak I;Inıccll~ buyyoıı (Difco) kuııanıldı.

Biyıılojik Orlamltır: Ç8h~ıl\"d;ı kuııanılan, Ildibrıııc I.:iipek bnı, senım, 5~fnı ve idrdf Örnelderi. scrolojik \'c

I!a1:teriyolojik muayenelerde Rca"ii yijnUrKkn ""'gıııif abn saglıkh 5 köpekıen ıoplandı, Etik kumllam uycıın olarak uyululilU köpeklerdcn uyutma işlenıinden önce stcril koşul·

I.ırdn kan alındı. Toplanan ııınteryallel'rlcn kaH dışliidakiler 0.2 ~m'lik [>Or ç~plı ",il;pm fihN:d~n (SMıorius) silzüldü.

Tüm maıeryaııerden sıcriliı~ konırolu için kaıı ve sıVı besiyerine ekinıkr yapıldı ve Oreme sııpıanaınadı.

Yaş~m Süresinin Oe~erleııdirillllt'~t ller il.:i B. cnnis SUfU Omeella agarda üretlldikıen sonr:ı pns (pH: 7.3) içindc hOlOOjeni7.C' !'dıldi. Biyıılujik nrtamlarda" i) ml örnek il., hakıeri siiSl"'nsıyoııunun i ml'si ilc karı~ıınldı. Bu

~nsp:ınsiyorılardan her biyolojil; oııaııı için il.:l ı;eri olar::ık ..

"C, 25 "c ve 37 OC; dc ınkubasyona kaldınldr. &ıl.:ıeri sayımlan iiI.: LO giin boyurK:3 her gün. d.ıluı ronm 59'uncu güne bdnr her hafta ıckr~rlandı. Rnktcri r.ayııııı ;nkıı

basyomın 1O.J;uniine kadar y;'pılıld,. n.günden iıibaren ör.

ııekler besiycriııc direkt nlarJk r.~illli "c tiremeni" olup olmadıeı k~yd<:dildi. Süspansiyoıılaıılıll! bir seri,i knnıami_

M .• yon riskiııe kar.;ı inkuhıı~yon sün:"iıı,c ;.ynı onanıda bek- letildi. 1l,,~langıçt3ki bal.:ıeri sayl.lı11 hdirlClnck amacıyla i ml bakıeri süsp~nsiyonu ıle 9 ml PRS karıştırıIdl v( bu I.:anşımdan bakteri sayıım yapıldı.

Bakttri Sayımı: Biyolojik m:ııeryJllerdeki ool:ıcri snyısını belirlemek için ekım llıııllTY~lIm 10 katlı sulan·

dınlatak koyun bnlı Brueella ngar::ı ekiIdi. Kijltürk.-96 saaı aerobık koşullartb inkube edildi. Oreme \"lI.rlıgı her !lun ıncelendi \<0 nluŞan kıılonılcr ~yıldı. Dreyen I.:olonikrin sanı~ı haktcriYO$kopi, ı':üllür ve hıyok,nıyas;ıl ıcsılerlc d()tnıl~ndl.

IlUl,CULAR

ıı.cani~ RMU/66 ve 1f99 suşlarınııı biyoloJ');. (,,'tall1l~rdJ (irelile ~ijrclcri T~blo I.d~ ."ınulınıı~tıır. Hiyol"jik ort:unbrdn başlangıç ",iknKırganirnın >ı:ıyısı 10' bakteri/ml Olarak bel,,-Ieııdi. S~rum. bn. s"fr~ ~I.' jllr~r:ı. inobılc cdileıı tl.ı:anis

77

(2)

Y.I'.Ü. Vet. Fak. Derg., /998, 9(1-2): 77-79

suşları arasında değişik ısı derecelerinde ve zamanlarda herhangi bir farklılık bulunamadı. B.eanis suşları serum ve kanda 59 günlük deneme süresince tüm ISI derecelerinde canlılıklarını sürdürürken. suşların safra ve idrarda 17.gündc

canlılıklaflm kaybettikleri saptandı. Kanda, 8.canis suşları

ilk günlerde başlangıç sayısına göre artış gösterirken diğer ortamlarda herhangi bir artışa rastlanmadı. Isı dereceleri dik- kate alındığında, safra ve imal'da 37 °C'de 7.gülıde öldiikleri belirlendi.

lablo ı. B.canıs RM6 66 ve 1190 suşlarının bivoloıik oriamlarda üreme süreleri Biyolojik ortamlar

Süre (gün) Serum Kan

4 oC 25 oC 37 "C 4°C

i. 9" 9 8 9

2. 9 8 8 9

3. 9 8 8 9

4. 9 8 8 9

5. S 8 8 9

6. S 7 7 8

7. 7 7 7 8

8. 7 7 5 8

9. 6 6 5 7

LO. 6 6 5 7

17. + + + +

24. + + + +

31. + + + +

38. + + + +

45. + + + +

52. + + + +

59. + + + +

+ . Ureme var; -: Ureme yok; n: logıo

Şekil ı. B.eanis suşlarının 4 °C'dc üremc sonuçları

1 O 8

o 6

~

'"

E. 4

2

O 1 _ _ -

O 2 3

a: serum, b: kan, c: safra, d: idrar

Şekil 2. Reaııis suşlarının 25 °C'de üremc sonuçları

1 O 8 6 4 2 O

., _,.,

O

78

2 3

25 oC 37 uC

8 8

8 9

9 9

9 LO

8 9

6 7

6 6

6 5

5 5

+ +

d

4 5

günler

4 5

günler Safra 4"C 25 oC

8 8

8 7

6 5

4 3

3 2

2 i

i -

- -

-

- -

-

- -

6

İdrar 37 oC 4 "C 25 oC

8 8 8

7 8 8

4 8 8

2 7 3

i 7 2

6

- 5

3 -

- i

-

^-

- -

- - -

- -

a

7 8 9

d

7 8 9

37 "C 8 G 6 5 2 i - -

-

i

1 O

i

---.J

(3)

Şekil 3. B.canis suşlarının 37 °C'de üreme sonuçları

, -

1 2 1 O , .,

"

8

cı 6

.!l 4

i 2

i

^O

ı

- - - - _o

₁ ₂ ₃

L -

TARTIŞMA VE SONUÇ

Köpek bmceııosisi dişi köpeklerde abortus ve infertilite.

erkekit!n.ic cpiuidimitis vı; ıesiisierde atrofi gibi bozuk- luklara yol açan ve etkeni B.canis olan zoonotik karakterde bir infeksiyonduı-. Hastalık dünyanın birçok ülkesinde bil-

dirilmiştir (2). Son yıllarda, Türkiye'de peı hayvan populas- yonuııun artmasına bağlı olarak infeksiyonun etkeni ile yapılan çalışmalar daha önem kazanmıştır. infeksiyon Tür- kiye'de köpeklerde ilk defa İstanbulluoğlu ve Diker (8) tarafından serolojik olarak yapılan çalışma ile bildirilmiş, daha sonra Diker ve ark (6) tarafından yapılan bir serolojik saha çalışması ile desteklenıniştir. Fakat henüz köpeklerden etken İzolasyonu bildirilmemişlir.

Bu çalışmada B. canis'İn değişik ısılarda inhıbe edilen köpeğc ait biyolojik ortamlarda yaşam süreleri incelendi. Serum, kan, safra ve idrar bu amaçla kullanıldı.incelenen yazılı literatürde, B. canis suşları ile benzer bir çalışma yapılmadığı saptandı. Bu nedenle çalışmada elde edilen

sonuçları karşılaşlınnak mümkün olmadı. Bununla birlikte, Alton ve ark. (I), B.canis'e bağlı bakteriyemi 1-2 sene veya daha uzun sürebileeeğini bildirmişlerdir. Bu çalışmada, kan ve serumda, tüm ısıIarda inkube edilen, B.canis suşlarının

deneme süresi olan 59 gün boyunca ölmemesi ve belirli bir yoğunlukta kalması etkeııİn karakterine uygun bulundu.

Ayrıca kanda ilk günlerde bakıeri sayısının artış göstermesi ve seruında da başlangıç sayısına yakın olması Alton ve ark 'nın (I) açıklamalarım destekler niteliktedir.

Bu çalışmada safra ve idrarda etkenin tüm İnkubasyon ısıiarında ilk 17 gün içerisinde ölmesi idrar ve safranın pI-l'sına bağlanabilir. Ayrıca ısı dereceleri arttıkça (25 ve 37 oc) her iki ortamda da bakterilerin daha erken öldüğü saptandı. Bu da bazı organik inhibitör maddelerin vücut

ısısında daha etkin olduğunu ya da mikroorganizmanın

optimal üreme ısısında daha fazla metabolik faaliyet göstermesi ve metabolik artıkların inhibitör etkilerine

bağlanabilir.

Bruceıla canis'in idrarda 4 nCde 9, 25 oC ve 37 "Clerde 6 gün süreyle canlı kalması, ıoonoz olan bu etkenin diğer

hayvanlar yanında insanlara da bulaştırl11asll1da idrarın

önemini ortaya koymaktadır. Nitekim birçok araştırıcı B.

canis infeksiyonunun bulaşmasında idrarın da rol oyna-

yabileecğini bildirınektedir (7,9,11).

Sonuç olarak, bu çalışmada kullanılan iki B.eanis suşunun değişik ısıiarda inkube edilen biyolojik matcr-

d

Y.Y.ü. Ve/o Fak. Derg., 1998, 9 (i-2): 77-79

i ⁱ i ^!

i

ⁱ

4 5 6 7 8 9

-- i

günle r

yalıerde (serum, kan, safra farklı olduğu ve idrar gibi hayvanlara ve insanlara

oynayabileceği belirlendi.

KAYNAKLAR

ve idrar) yaşama sürelerinin ekskrctlerin hastalığın diğer bulaşmasında önemli rol

i

I-Alton, G.G, Jones, ı.,.M., Angus, R.D., Verger, J.M.(l988):Tecniques for bnıcellosis laboratory. Pp.169-

173, INRA, Paris.

2-Arda, ıVı., Minbay, A., LcJoğlu, N., Aydın, N., Akay, Ö. (1992): Özel Mikrobiyoloji. Atatürk Üniversitesi Yayın

ları No:741, Aıaıürk Üniversitesi Basımevi, Er.wrum.

3-Carmichael, L.E., Kenney, R.B. (l968):Cınine abortion caused by Bruce/la ^caııisJAVMA., 152: 605-616.

4-Corbel, M.J., Brinley-Morgan,W.J. (1984):Geııus

Brt/eel/a. In: Kricg,N.R. Bergey's Manual of Sysıematic

Bactcriology. Williams and Wilkins, Volume 1, pp.377-376, Baltimore, LondoJl.

5-Creek, N. (1980): Brucella eaııis in dogs. Iowa Sıate Veıerinarian,3: 122-124.

6-Diker, K.S., Aydııı, N., Erdeğer, J., Özyurt, M.

(1988): A scrological of dogs for Bruce/la cmı;s and Bruce/Ir. ^abortııs and evaluation of ınercaplOcthanol microaglutination test. A Ü Veı Fak Derg., 34: 268-277.

7-Flores-Castro, R., Suarez, F., Ramirez-Pfeiffcr,C.,

Carmielıael, L.E.(l977): Canine bruceilosis: bacteriological

and serological investigation of naturally infected dogs in Mexico city. J.Clin.Microbiol.,6):S91-S97.

8-istanbulluoğlu, E., Diker, S.(1983):Brueella canis üzerinde serolojik incelemeler. A.Ü.Vet.fak.Oerg., 30:14-18.

9.Laing, .T.A., Brinley-Morgan, \V.J.B., \Vagner,

w. c.

(1988): Ferıility and infertility in veterinary praeticc. p: 266.

Fourth ed., Baillere Tindal, London.

10-Mateu-de-Antonio, E.M., Martin, M., Soler, M.

(1993): Use of indireet enzyme-linked immunosorbenı <.Issay with hot saline solution extracts of a variant (M-) sırain of Bfl/eel/a caııis for diagnosis of bnıceIJosis in dogs. Anı J Vet Res., 54: 1043-1046.

Il-Serikawa, T., MUf<ıguchi, T., Nakao, N., Jrie, Y.

(1978): Significance of urinc-culture for deteclİng infcction with Bruce/la eaııis in dogs. Jap.J.Vec. SeL., 40:353-355.

12-\Vooley, R.E., mtciıcoek, P.L., nlue, J.L. Neuman, MA, Brown,

J.,

Shotts, KB, (1978): Isolatioıı of Bmcella cell/is from a dog seronegative for Bruceliosis. J Am Veı Med Assoc" 173:387-388.

79

Bi)'olojik Matel'ya ll er 'deki

Bruceila

Bi)'olojik Matel'ya ll er 'deki

Süresi

ii"

'"

., ,.,

78

-

-

-

-

-

-

-

-

-

i

i

i

---.J

, -

"

i

- - - - o

i i i !

i

-- i

i

w. c.

J.,

., _,.,

- - - - _o

i ⁱ i ^!