Asker okuldan da çekilsin

u­“

‘Rahat-hazýrol-dikkat!’ ko mut la rý sý nýf lar dan yük se lir ken e ði ti min si vil ol du ðun dan bah se de bi lir mi yiz?” di ye so ran Ö zer, “A ta ma sý ya pýl ma yan ta rih öð ret men le ri boþ ta ge zer - ken, i çe rik o la rak en i yi ta rih çi le rin ve re bi le ce ði Mil lî Gü - ven lik der si ko mu tan lar ta ra fýn dan ve ri li yor. O kul lar ve sa ye - tin de ðil, bi lim sel ça lýþ ma nýn, öz gür dü þün ce nin ve si vil ref - leks le rin yer le ri ol ma lý” þeklinde konuþtu. nHa be ri say fa 8’de

“RAHAT-HAZIROL-DÝKKAT!” KOMUTLARIYLA

u­

TBMM'nin as ker ler ta ra fýn dan ko run ma sý uy gu la ma sý na son ve - ril me si ni o lum lu bir ge liþ me o la rak de ðer len di ren E ði tim- Bir-Sen Ge nel Sek re te ri Ahmet Özer, “Ancak þunu üzülerek belirtmeliyiz ki eðitimin üzerindeki vesayetçi anlayýþ, zihniyet ve uygulamalarýyla hâlâ yerinde duruyor. Komutanlar kýþlada talim yapar gibi komut eþliðinde sýnýflara girip çýkmaya devam ediyor” dedi.

EÐÝTÝMDEKÝ VESAYETÇÝ ANLAYIÞ, YERÝNDE DURUYOR

Piyango kumarýnda aslan payý devlete n10’da

YRD. DOÇ. DR. BÜLENT KENT:

Asker okuldan da çekilsin

MU HA FIZ A LA YI NIN 91 YIL DIR GÖ REV YAP TI ÐI MEC LÝS TEN ÇE KÝL ME SÝY LE TBMM Ü ZE RÝN DE N ÞEKLEN KALKAN ASKER GÖLGESÝ, KIÞ LA DÜ ZE NÝ NÝN GE ÇER LÝ OL DU ÐU VE SU BAY LA RIN DERS VER DÝ ÐÝ O KUL LAR DA HÂ LÂ DEVAM EDÝYOR.

TBMM yer leþ ke sin de ki Mu ha fýz ve Tö ren Ta bu ru, dü zen le nen tö ren le Mec li se ve da et ti. TBMM Baþ ka ný Ce mil Çi çek, gön der den in di ri len ta - bur fla ma sý ný ve þük ran pla ke ti ni, Ta bur Ko mu ta ný Pi ya de Yar bay Meh met A li Þen ka ra’ya tes lim et ti.

nHa be ri say fa 8’de

Muhafýz Alayý Meclise veda etti

^{FO TOÐ R}

AFLAR: A A

Týkanan sistemin önü yapýsal reformlarla açýlýr

uTOBB Baþ ka ný Ri fat Hi -

sar cýk lý oð lu, e ko no mi de ki 2023 he de fi ne u laþ mak i - çin Tür ki ye’nin ye ni a na - ya sa baþ ta o la rak sis te - min ö nü nü a ça cak ya pý sal re form la rý yap ma sý ge rek - ti ði ni nin al tý ný çi ze rek,

“Bu nu ya par sak Tür ki ye 2023’te dün ya nýn en bü - yük ilk 10 e ko no mi si a ra sý - na gi rer” de di. n8’de

uKaliforniya Üniversitesi Fizik Bölümünden Doç. Dr. Gökhan Ünel, CERN deneyinde

‘’Higgs parçacýðý’’nýn izine rastlanmasýnýn gelecek için önemli bir adým olduðunu belirterek,

‘’Biz Higgs parçacýðýndan doðrudan faydalanamasak da bu yolda üretilen teknolojinin torunlarýmýza daha iyi bir hayat saðlayacaðýndan yüzde 100 eminim’’ dedi.

nHa be ri say fa 6’da

CERN deneyi torunlarýmýza yarayacak

GER ÇEK TEN HA BER VE RiR

AS YA’NIN BAH TI NIN MÝF TA HI, MEÞ VE RET VE ÞÛ RÂ DIR

www.ye ni as ya.com.tr YIL: 42 SA YI: 15.027

Y

22 ARALIK 2011 PERÞEMBE/ 75 Kr

Doç. Dr. Gökhan Ünel

ÜRETÝLEN TEKNOLOJÝ TORUNLARIMIZA DAHA ÝYÝ BÝR HAYAT SAÐLAYACAK

Diyarbakýr’da 25 ölü

TRAFÝK TERÖRÜ

T I R Ý L E M Ý D Ý B Ü S Ç A R P I Þ T I

Þike bahis þirketleriyle yaygýnlaþtý

uU E FA Yö ne tim Ku ru lu Ü ye si

ve Bul ga ris tan Fut bol Fe de ras - yo nu Baþ ka ný Bo ris lav Mi ha i lov, a ra la rýn da Tür ki ye’nin de bu lun - du ðu bir çok ül ke de ki þi ke id di a - la rý ný çok ya kýn dan iz le di ði ni be - lir te rek, ‘’Bu ka dar çok ba his þir - ke ti ol ma say dý, þi ke o lay la rý da bu de re ce ya yýl maz dý’’ de di.

nHa be ri say fa 14’te

Trafikte alkol canavarýna Danýþtay freni

uDa nýþ tay, ce zaî sý nýr o la rak ka -

bul e di len 0.50 pro mil al kol de - ðe ri nin al týn da 0.24 pro mil al kol - le ya ka la nan þo fö rün eh li ye ti ne 6 ay bo yun ca el ko nul ma sý na yö ne lik a çý lan dâ vâ da, ti ca rî a - raç þo för le ri nin me sai dý þýn da bi - le ol sa, dü þük se vi ye de al kol a la - rak a raç kul la na ma ya cak la rý na hük me de rek al kol lü tra fik ca na - var la rý na ge çit ver me di. n6’da

Genç Kim’in ilk emri orduya

uKu zey Ko re li de ri Kim Jon g-

il’in ö lü mün den bir gün son ra o -

ðul Kim Jon g-un ilk ta - li ma tý ný or du ya ve re - rek, tüm as ke rî faa li - yet le ri ni dur du rup kýþ - lalara dön me si ni em - ret miþ. nHa be ri 7’de

Yeni anayasada deðiþmez madde

olmamalý

uYýldýrým Beyazýt Üniversitesi Hu kuk Fa kül te si öð re tim

ü ye si Yrd. Doç. Dr. Bü lent Kent, ye ni a na ya sa da ‘’de ðiþ - ti ri le mez’’ hü küm le re yer ve ril me me si ve ya Al man ya’da ol du ðu gi bi hem te mel hak ve öz gür lük le rin ko run du ðu, hem de dev le tin ni te lik le ri nin yer al dý ðý mad de ler þek - lin de dü zen len me si ge rek ti ði ni kay det ti. nHa be ri 9’da

HÝSARCIKLIOÐLU:

ISSN 13017748

uDiyarbakýr’ýn Bismil ilçesinde, Batman-Diyarbakýr karayolunun Salat

köyü yakýnlarýnda bir midibüs ile tuðla yüklü bir týrýn çarpýþmasý sonucu meydana gelen trafik kazasýnda 25 kiþi öldü, 16 kiþi yaralandý. n8’de

FO TOÐ RAF: A A

Van’da yi ne ça dýr yan gý ný

nHa be ri say fa 6’da

Elektronik atýk toplanacak

nHa be ri say fa 16’da

Ruh saðlýðýna TV tehdidi

nHa be ri say fa 13’te

4

Hazýrlayan: Erdal Odabaþ

(er da lo da bas@mynet.com)

YU KA RI DAN A ÞA ÐI YA — 1. Ka rýn za rý il ti ha bý. 2. Al týn kö kü. - Or man i - çin de a ðaç sýz böl ge. 3. Bir il gi e ki. - Ým kân, fýr sat. 4. Yu na nis tan'ýn baþ - þehri. - Ho þa gi den duy gu lan ma, hoþ lan ma, zevk. 5. Pat lý can gil ler den, yap rak la rý tüy lü, çi çek le ri sal kým du ru mun da, vi ta min ce zen gin, kýr mý zý ü rü nü i çin ye tiþ ti ri len bir bit ki. - Gü ney Af ri ka'nýn pla ka iþ re ti. 6. Elektrik direnç birimi. - Buð day ya da mý sýr u nu nu kay nar su ya dö ke rek ya pý lan ve pek mez le ye ni len

bir çe þit yi ye cek. 7.

To kat'ýn bir il çe si. 8.

Sod yu mu sim ge le - yen harf ler. 9. Es ki Türk le rin il kel di ni.

10. Al lah'ýn e mir ve ya sak la rý ný ye ri ne ge - tir mek. - Bir be sin mad de si. 11. Ge mi sý ðý nak ve ba rý nak ye ri. - Hü zün, ke der.

12. Bir suç lu yu ö lüm ce za sý i le ce za lan dýr - mak.

SOL DAN SA ÐA— 1.Bo ða gü reþ le rin - de mýz rak la bo ða yý si nir len di ren gö - rev li. - La tin A me ri ka'da bir ül ke. 2.

Ký sal týl mýþ ta rih ki ta bý. - Ý ba det e - den kim se. 3. Res trik si yon en zi mi. - Be lir ti, a lâ met. - Ka vu na ben zer bir yýl lýk ot su ve sü rün gen bir bit ki. 4.

Or to doks ki li se le rin de bu lu nan din sel re sim ve hey kel ler. - Ken di ni ye tiþ tir miþ de ðer li ki þi. 5. Bir er kek a dý. - Bir þe yin de nen me sini is te me e mir ki pi. 6. Bir tem bih sö zü. - Kö - pek, kelp. 7. Fars ça da ek mek. - Ça - lýþ ma, gay ret. - Bal mu mun dan ya - pýl mýþ yu mu þa tý cý krem. 8. Tan rý, mabud. - Kul lan dý ðý mýz al fa be de on be þin ci har fin o ku nu þu. - Do ðu yö re le ri miz de fah ri din gö rev li si. 9.

Ýn ce an lam lý, ið ne li söz ler. - Ý ki i le bö lü ne me yen (sa yý). 10. Yi tik ler, ka yýp lar.

sliha87@hotmail.com

KÜLTÜR SANAT

a li ok tay@a li ok tay.net

1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

P A N

R

A R P

O P A

Ý N

A N A

A E

Ý E

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

P A P A F P O A

R T

O

A A

A Z

Ý R C L

A B

H Z

T

A Ü S A E

A

A A

E

A Ý K

T A

R H Ý A

Z Ý

K Z

N

T A L

Y

E G

M D Ý

A E

E E Þ

E A

A D

Ý

T A

P A Þ Ý

A D

T E

Ý I Y

BÝR ÖNCEKÝ BULMACANIN CEVABI

E L

R N

Y

E Z M T Y

N

N Y

C

Ý R

C

Y A

R

BULMACA

V

Ýs lâm ön ce si es ki Türk ler de mü zik an la yý þý

Ý

s lâm ön ce si Türk ler de, ba zý di nî tö ren ler ya pýl dý - ðý ný, toy’lar da ve ya ö le nin ar dýn dan yap týk la rý yuð de ni len tö ren ler de di nî mü zik ic ra e dil di ði ni ta rih - çi ler yaz mak ta dýr. Me se lâ Çin kay nak la rýn da, Türk le - rin Çin Sed di’ni a þan as ker le ri ni da vul ben ze ri mü zik ens trü man la rý i le u ður la dýk la rý ya zý lýr. Hun lar ve Gök türk ler’de bu di nî tö ren le ri kam, bas ký, þa man, o - zan, o yun a dý ve ri len ru ha nî ler yö ne tir miþ. Za man la di nî an la yýþ de ði þin ce ön ce le ri da ha çok di nî an lam ta þý yan þi ir ve mü zik de bu kim li ði ni kay be dip sa nat yö nü da ha a ðýr bas ma ya baþ lar.

Türk le rin es ki den be ri “pi pa, ko puz’’ i sim li saz la rý kul lan dý ðý bi lin mek te dir. Ni te kim Os man lý lar Ru - me li’ye geç me den ön ce Ma car lar ve Uk ray na lý lar A til la’nýn or du la rýy la ge len ko pu zu ta ný mýþ lar ve kul lan ma ya baþ la mýþ lar dýr.

Ord. Prof. Dr. Fu ad Köp rü lü Türk le rin mü zik ha ya tý ve ta ri hi ko nu sun da þu bil gi le ri ve rir: “Türk - le rin ilk e de bî ve rim le ri nin di nî bir ma hi yet ta þý dý - ðý ný raks ve mu sý kî i le da i ma be ra ber ol du ðu nu söy le ye bi li riz. Türk Mü zi ði nin en es ki þek li ni

“bahþ-ý o zan”la rýn ko puz lar la çal dýk la rý nað me ler de a ra mak lâ zým dýr. Mu sý kî ve o yun halk a ra sýn da pek ya yýl mýþ tý. Es ki Çin sey yah la rýn dan bi ri Tur fan a ha - li si nin se ya ha ta çý ka ca ðý za man mu sý kî a let le ri ni yan la rýn da gö tü re cek ka dar mü zi ðe düþ kün ol du - ðu nu söy le di ði gi bi, ba zý Çin kay nak la rýn da ge rek Gök türk ler’de ge rek se Uy gur lar’da as ke rî mý zý ka nýn mev cu di ye tin den bah se der. Türk le rin A rap ve A - cem ler den ay rý bir mil lî mü zi ði ol du ðu na hük me de - bi li riz. Türk le rin mu sý kî i le a let le riy le ic ra et tik le ri te - ren nüm le re ‘’Gök‘’ ses le o ku duk la rý na ‘’Ir‘’ ve ‘’du le‘’

de nir di. Gök le rin a de di se ne nin gün le ri ne mü sa vi ol - mak ü ze re 366 o lup her gün Ha kan’ýn hu zu run da bun lar dan bi ri nin te ren nü mü teþ ri fat ge rek le rin den - di. Es ki Türk Ha kan la rý ný or du gâh la rýn da her gün 9 gök ça lýn ma sý son ra la rý Cen giz ler, Ti mur lar, Sel çuk - lu lar ve Ha rez mi le re geç miþ ti. Os man lý la rýn e sa sen Sel çuk lu lar dan al dýk la rý Meh ter teþ ki lâ týn da ö zel lik le 9 a de di ne bü yük e hem mi yet ve ril me si 9 Gök’ün muh te lif za man ve yer ler de ki Türk Dev let le rin de di nî bir a yin ka lýn tý sý ol du ðu na kuv vet li bir de lil teþ kil e - der. Gök ke li me si es ki Türk çe de ‘’a henk, se da, bes te‘’

ma na la rý na ge lir. Mu sý kî mü el lif le ri ne gö re bu Gök ler da ha zi ya de Uþ þak, Bu se lik gi bi kah ra man lý ðý coþ tu - ran ma kam lar da o lur i di.‘’

Ord. Prof. Dr. Fu ad Köp rü lü böy le an la tý yor.

Ger çek ten de as ke rî mü zik ge le ne ði 9 Gök ö zel li ði i le Sel çuk lu lar ve Os man lý lar da da de vam et miþ tir.

Os man lý pa di þa hý nýn meh ter bö lü ðün de her saz dan 9 a det ol ma sý es ki Türk ler de ki gi bi a de ta kut sal bir a det ti. Bu se bep le pa di þa hýn meh ter bö lü ðü ne do - kuz kat lý de nir di.

Es ki a dýy la Pi pa da ha son ra ko puz a dý ný a lan saz i se ar mu da ben zer bir çal gý ol du ðu, ud ve lav ta nýn bu çal gý dan tü re til di ði söy le nir. Yi ne tan bur da ko puz - dan e sin len miþ tir. Da ha son ra A na do lu’da ko puz dan tü re yen bað la ma nýn yer leþ ti ði ni gö rü yo ruz. Bu ko nu - la ra de ði nen mü zik ya zar la rý 13. Yüz yýl dan i ti ba ren ya zý lý e ser ler or ta ya koy muþ lar dýr. Me se lâ Ur mi ye li Sa fiy yü’d-din’in ‘’Þe re fi ye‘’ ve ‘’Ki ta bü’l Ed var‘’, Ab dül Ka a di ri Me ra gi’nin ‘’Ma ka a sý dül Ed var‘’ ve ‘’Ca mi ü’l El han’’, Mah mud Çe le bi’nin ‘’Fet hiy ye‘’ ve ‘’Zey nü’l El ha ný‘’ gi bi e ser le ri ni sa ya bi li riz.

Her ba þa rý lý ka dý nýn ar ka sýn da

bir er kek (mi) var

A

l tý çi zi li sa týr la rý ye ni den o kur ken, mu hay yi - lem de þe kil le nen man za ra ya ba kýp dü þü nü - yo rum; tek rar la na ge le nin ak si ne her ba þa rý lý ka dý nýn ar ka sýn da bir er kek mi var dýr?

Fat ma A li ye Ha ným dan bah se di yo rum. Ha ni ilk Türk ka dýn ro man cý mýz o la rak ka bul e di len, “U - dî”, “Mu ha da rat” i sim li ro man la rýy la ta ný nan ya - zar. Bir dev re dam ga sý ný vu ran, ki tap la rý ve dü - þün ce le ri ü ze ri ne hâ lâ tar týþ ma lar ya pý lan ta rih çi Ah met Cev det Pa þa’nýn ký zý dýr ken di si. Ya zar lý ða Ge or ges Oh net’in “Vo lon te si”ni ter cü me et mek is te yi þi i le a dým a tar. E þi Fa ik Pa þa’ya, bu ar zu sun - dan bah se din ce, hay di ter cü me et, kar þý lý ðý ný a lýr.

Pe ki, bu i ba re o ya la mak ni ye tiy le ve ri len bir ce vap mý dýr yok sa e þi so nu na ka dar ha ki kî ma na da ken - di si ni des tek le mek te mi dir? Zih nin de yer e den dü þün ce le rin ce va bý el bet ko ca sý nýn du dak la rý a - ra sýn da sak lý dýr. Ü mit ve kor ku i le so rar:

“Neþ ret tir me ye mü sa a de e der mi sin?”

Fa ik Bey’den hiç ge cik mek si zin ce vap ge lir:

“Hay hay” (Meh met Nu ri Yar dým, Ya zar O la cak Ço cuk lar, s. 21).

Böy le ce hum ma lý bir ter cü me fa a li ye ti ne gi ri þen Fat ma A li ye “Me ram” is miy le ya yýn lar ilk göz að rý sý - ný. Ýl ginç tir, ka pak ta ken di is mi de ðil uy gun gör dü ðü mah la sý yer a lýr: Bir Ha ným. Ve ar dýn dan be re ket li Ni san yað mur la rý gi bi e ser ler mey da na ge lir. Bu e - ser le rin va ro lu þun da en bü yük des tek çi si ko ca sý dýr.

Be ni ta de rin den et ki le yen, hay ran lýk la ve zih ni - me ka zýr ca sý na tek rar be tek rar ay ný sa týr la rý o ku - ma ma sebep o lan, Fa ik Bey’in des te ði nin ha yat bul muþ ha liy di:

“… Kim se ler Fa ik Pa þa’nýn zev ce si ne düþ kün lü - ðü nü bil me ye cek. Ge ce ya rý la rý ‘siz hâ lâ ça lý þý yor mu su nuz e fen dim?’ di ye rek kah ve ya pýp þa lý ný o - muz la rý na do la yý þý ný bil me ye cek. Fa ik Pa þa sert, ka tý, me sa fe li bi li ne cek. Me sa fe ko ya nýn yal nýz Fat ma A li ye Ha ným ol du ðu nu kim se ler bil me ye - cek” (Fat ma Bar ba ro soð lu, Fat ma A li ye: U zak Ül - ke, s. 180-181).

Çev rem de ki ba zý ka dýn la rýn eþ le ri ne ba kar ken Fat ma A li ye’nin ne ka dar þans lý ol du ðu nu fark e di - yo rum. Ü ret mek ve ken di ba þý na bir þey ler ya pa bil - me lez ze ti ni tat mak is te yen ki mi ka dý nýn pro je ve ey lem le ri da ha yo lun ba þýn da boz gu na uð ru yor.

Hem de en ya ký ný o la rak ad de di len eþ le ri ta ra fýn - dan. Er ke ðin ge rek çe le ri i se an lam sýz bir söz yý ðý - nýn dan i ba ret: Ne ya pa cak sýn?, Ge rek siz iþ ler, boþ ver, sen e vin le il gi len... Bu i fa de ler, sa hip le ri nin na sýl bir zih ni ye te sa hip ol du ðu nu a çýk ça gös te ri yor bi ze.

Hoþ gö rü ve a tý lým dan yok sun, ka dý ný za yýf gö ren ve gör mek is te yen bir tu tum, bir yak la þým. Hâ lâ var mý dýr böy le le ri, de me yin. On lar a ra mýz da ya þý yor, e li ni ko lu nu sal la ya rak ser best çe do la þý yor.

Fat ma A li ye Ha ným þans lýy dý. Zi ra tek des tek çi si e þi de ðil dir. Ba ba sý Ah met Cev det Pa þa ký zý nýn ya zý ka bi li ye ti ni keþ fet tik ten son ra ken di siy le ya kýn dan il gi le nir. Yi ne meþ hur ro man cý Ah met Mit hat E fen - di de öm rü ha ya tý bo yun ca ma ne vî ký zý o la rak gör - dü ðü bu ze ki ka dý na yar dým et miþ, yol yön tem gös - ter miþ, ni te lik le ri e ser ler ve re bil me si i çin o nu biz zat i ti nay la, il giy le ye tiþ tir miþ tir.

Ço keþ li lik, mo da, ca ri ye lik gi bi ko nu lar da Ýs lâ - mî öl çü ler le ce vap ve ren, e de bi yat tan ta ri he, sos - yo lo ji den fel se fe ye ka dar pek çok a lan da ka le mi ni us ta lýk la ko nuþ tu ran Fat ma A li ye “el li Türk li ra - sý”nýn üs tün de yer a lan res min de ne den se hü zün - lü bir du ruþ ser gi li yor.

O nun bu hüz nü nün ar ka sýn da ya þa dý ðý im ti - han la rýn a ðýr lý ðý o ku nur ken, her þe ye rað men mu - zaf fer ve güç lü ka dýn i ma jý ný lâ yý kýy la ta þý dý ðý ný gö rü yo ruz. Ha ya tý, e ser le ri, fi il le ri ba þa rý lý o lu þu - nun ar dýn da sak la nan des tek ve ha mi le ri nin var lý - ðýn dan iz ler fý sýl dý yor.

U nu tul ma ya yüz tut muþ el sa nat la rý na ka dýn e li

ÇANAKKALE’DEi ki ka dýn, u nu tul ma ya yüz tut muþ el sa nat la rý To kat yaz ma cý lý ðý ve ke çe ci li ði ya þat ma ya ça - lý þý yor. Si bel Boz kurt i le Ul vi ye Ya nýk, To kat yaz ma la - rýn dan el bi se, a ba jur ve süs eþ ya la rý; ka ba ku maþ o lan ke çe den de yi ne el bi se, tab lo, ta ký ve di lek a ða cý yap tý.

Ka dýn lar, bü yük e mek har ca ya rak yap týk la rý ü rün le ri, Ya zar ve Sa nat çý lar E vin de ser gi le di. To kat yaz ma cý lý ðý i le il gi le nen Boz kurt, u zun bir geç mi þe sa hip o lan bu sa na týn, u nu tul ma ya baþ la dý ðý ný i fa de et ti. Bu nun ö nü - ne ge çe bil mek a dý na es ki san dýk lar da ka lan yaz ma la rý top la dý ðý ný an la tan Si bel Boz kurt, þöy le de vam et ti:

‘’San dýk lar da ki bü tün gü zel a ný la rý çý kar dým. Yaz ma la - rý kul la ný la bi lir eþ ya for ma tý na ge tir dim. On la rý, sa de ce bir bez par ça sý ol mak tan çý kar týp, fark lý bo yut la ra ge ti - ri yo rum. Bu yaz ma lar dan, a ba jur, sec ca de ler, pa no lar, tab lo lar, yan sý ma lar, el bi se ve þal gi bi bir çok ye ni þey - ler yap tým. Ke çe ci lik i le il gi le nen e mek li Ul vi ye Ya nýk da ho bi o la rak baþ la dý ðý bu sa na týn ken di sin de bir tut - ku ya dö nüþ tü ðü nü söy le di. Ya nýk, ke çe nin, ya pa ðý ve - ya ke çi ký lý nýn do kun ma dan, yal nýz ca dö vül me siy le el - de e di len ka ba ku maþ ol du ðu nu be lir te rek, ken di ta sa - rým la rý ný bu sa nat i le or ta ya koy du ðu nu bil dir di. Al dý ðý ke çe yi iþ le dik ten son ra ký ya fet ler, tab lo lar, süs eþ ya la rý ve ta ký lar yap tý ðý ný be lir ten Ya nýk, þöy le de di: ’’Ke çe nin kul - la nýl ma sý ge re ki yor. Ya pý lan bir a raþ týr ma, ke çe nin in san vü cu dun da ki po zi tif ve ne ga tif e ner ji yi den ge le di ði ni or - ta ya koy muþ. Biz de, kay bol ma ya yüz tu tan el sa nat la rý a - ra sýn da o lan ke çe ci lik sa na tý, yurt dý þýn da hâ lâ çok bü yük il gi gö ren bir sa nat tü rü. Ça nak ka le / a a

TÜRKÝYEYa zar lar Bir li ði Ýs - tan bul Þu be si’nce dü zen - le nen ve Prof. Dr. Bed ri Gen cer’in yü rüt tü ðü

“Fi kir Har ma ný”, A ra lýk a yýn da Prof. Dr. Er sin Na zif Gür do ðan’ý ko nuk e di yor. 24 A ra lýk Cu mar - te si gü nü sa at 16.00’da baþ - la ya cak ve ka tý lý mýn ser best ol - du ðu faaliyet te ik ti sat çý ya zar Na zif Gür do ðan, “Kül tür ve E ko no mi Bað la - mýn da Ta sav vuf: Ah med Zi ya üd din

Gü müþ ha ne vi’den Meh - med Za hid Kot ku’ya”

ko nu su et ra fýn da bir söy le þi ger çek leþ ti re - cek. Gür do ðan ay rý ca ka tý lým cý la rýn ve o tu - rum yö ne ti ci si Bed ri Gen cer’in so ru la rý ný da cevap la ya cak. Sul ta nah - met’te ki mer ke zin de ger çek le - þe cek o lup, 0 (212) 527 75 17 no’lu te - le fon dan da ko nu hak kýn da bil gi a lý na - bi lir. Kül tür Sa nat Ser vi si

Kül tür ve E ko no mi Bað la mýn da Ta sav vuf

TÜRKÝYE’DEbi yog ra fi a la nýn da ya zý lan ilk e - ser: Bi yog ra fi Ki ta bý ký sa ca ha yat hi kâ ye si.

Bi yog ra fi, bir ya nýy la e de bi yat, di ðer ya - nýy la ta ri hin i çin de yer a lý yor. Bi yog ra fi - nin ta ný mý, ö zel lik - le ri, bi yog ra fi ve bel ge i liþ ki si, bi yog - ra fi ya zý mý nýn sü - reç le ri, ta rih te ve

gü nü müz de bi yog ra fi, bi yog ra fi nin di ðer a - lan lar la i liþ ki si, bi yog ra fi kim lik i liþ ki si e se rin i - çin de ki ba zý bö lüm baþ lýk la rý. www.bi yog ra - fi.net e di tö rü Mah mut Çe tin, bu e se riy le yýl - lar dýr sü ren bi yog ra fi ya yýn cý lý ðý nýn bi ri ki mi ni de o ku yu cu la rýy la pay la þý yor.

B Ý R K Ý T A P

AÞK Çað la ya ný Mev lâ nâ Ce lâ led din-i Ru - mî, “Þeb-i A rus o la rak ni te len dir di ði ve fa tý - nýn 738. yý lýn da Ba þak þe hir Be le di ye si ta ra - fýn dan Çý nar Kon gre Mer ke zi’nde ger - çek leþ ti ri len bir prog ram la a nýl dý. Tür ki - ye’nin her ta ra fýn da ol du ðu gi bi Ba þak þe - hir’de de Haz re ti Mev lâ nâ prog ra mý na yo ðun bir ka tý lým ol du. ÝS TOÇ Ca mii i - mam-ha ti bi Bün ya min Top çu oð lu’nun Kur’ân-ý Ke rim ti lâ ve ti i le baþ la yan prog - ra ma, ko nuþ ma cý o la rak, yurt i çi ve yurt dý þýn da ver di ði kon fe rans lar i le ta ný nan

Aþk Çað la ya ný: Mev lâ nâ ki ta bý nýn ya za rý Veh bi Vak ka soð lu ka týl dý. Vak ka soð lu, hak dos tu Mev lâ nâ’nýn ha ya tý çer çe ve - sin de þe kil len dir di ði coþ ku lu ko nuþ ma - sýn da, “Mev lâ nâ’nýn gön lü ne a sýl bu dö - nem de ih ti ya cý mýz var. Ço ðu za man Mev lâ nâ biz le re yan lýþ an la týl dý, gö rüþ le ri çar pý týl dý. Bu ne den le Mev lâ nâ’yý a sýl ye - ri ne ko ya rak, o nu doð ru an la ya rak, mu - hab bet að la rý ný ku ra bi li riz.” de di. Vak ka - soð lu ko nuþ ma sýn da þu tesbit ler de bu - lun du: “Ý ma nýn ol ma dý ðý yer de mut lu luk

ol maz. Kav ga dan u zak, mut lu bir top lum is ti yor sak mu hab be ti, sev gi yi ev le ri mi ze ta þý ma lý yýz. Gö nül le ri mi zi Mev lâ nâ laþ týr - ma lý yýz. Bu nun yo lu da gö nül a lýp gö nül - le re gir mek, gö nül le ri kur mak la o lur. Kö - tü lük le ri, ca ni lik le ri gör mez den gel mek çö züm de ðil dir. Mut lu top lum ve bi rey - ler i çin ku sur lu yu da se vip bað rý mý za ba - sa ca ðýz, dü zelt me ye ça ba la ya ca ðýz. Ý çi - miz de ki gö rü nür ve gö rün mez çu kur la - rý mý zý i man la dol du ra ca ðýz ki gö nül ler Mev lâ nâ laþ sýn.” Kül tür Sa nat Ser vi si

Mevlânâ sev gi si

sa lon la ra sýð ma dý

BAÞAKÞEHÝR BELEDÝYESÝNÝN DÜZENLEDÝÐÝ ANMA PROGRAMINA KONUÞMACI OLARAK YAZAR VEHBÝ VAKKASOÐLU KATILDI.

TÜRKÝYE’NÝNde ði þik il le rin den ge le rek Hak kâ ri’de gö rev ya pan öð ret men ler, yö - re ye a it halk o yun la rý ný öð re ne bil mek i - çin e ði tim a lý yor. Hak kâ ri Halk E ði tim Mer ke zi Mü dür lü ðü bün ye sin de a çý lan halk o yun la rý kur su na, þehirde gö rev ya - pan 60 öð ret men ka tý lý yor. Halk o yun la rý e ðit me ni Mu zaf fer Er dem ne za re tin de e - ði tim a lan öð ret men le rin þu a na ka dar 15 o yun öð ren dik le ri be lir til di.

ZEY BEK TEN SON RA HA LAY

Muð la’dan ge le rek Hak kâ ri Þe hit Se la - hat tin Ýl köð re tim O ku lun da gö rev ya pan Ni hal Ge di koð lu, ‘’Öð ret men ler o la rak ö -

zel lik le ve li ler le i le ti þim kur mak i çin dü - ðün le re ya da baþ ka sos yal ak ti vi te le re ka tý - lý yo ruz. Bu ak ti vi te ler sý ra sýn da on lar la bir - lik te ha lay çek mek, halk i le kay naþ ma mý za ve si le o la cak. Ben Muð la’dan gel dim. Zey - bek ten son ra ha lay çek mek da ha fark lý bir þevk ve ri yor bi ze. Bu ra da bu lun mak tan do - la yý çok mut lu yuz’’ di ye ko nuþ tu. Se vinç Öz dal i sim li öð ret men i se Kay se ri’den gel di ði ni be lir te rek, ‘’Hak kâ ri’de git ti ði - miz dü ðün ler de ha lay la ra ka tý la mý yor - duk. Ar týk öð ren dik. Ýlk ba har da baþ la ya - cak dü ðün ler de yö re nin in san la rýy la kol ko la gi re rek ha lay çe ke ce ðiz. Bu mut lu lu - ðu ya þa ya ca ðý mýz i çin çok he ye can lý yýz’’

de di. Halk o yun la rý e ðit me ni Mu zaf fer Er dem de 20 E kim’de baþ la yan halk o - yun la rý kur su nun, 20 O cak’ta so na e re ce - ði ni i fa de e de rek, öð ret men le rin bu faaliyete bü yük il gi gös ter di ði ni bil dir di.

Hak kâ ri’de her haf ta on lar ca dü ðün tö - re ni ya pýl dý ðý na dik ka ti çe ken Er dem,

‘’Öð ret men ar ka daþ la rý mýz bu dü ðün le re bak týk la rýn da öz lem çe ki yor lar dý. Hak kâ - ri yö re si o yun la rý ný bil me dik le ri i çin a çý - lan kurs la ra yo ðun il gi gös ter di. Þu an da 60 kur si ye ri miz var. Kur si yer le ri mi zin ta ma mý öð ret men ler den o lu þu yor. Öð - ret men le ri mi ze kurs bi ti min de ser ti fi ka ve re ce ðiz’’ de di. Hak kâ ri / a a

HAKKÂRÝ’DE, HALK EÐÝTÝM MERKEZÝNÝN AÇTIÐI KURSLARA 60 ÖÐRETMEN KATILDI

Öðretmenler yöresel halk oyunlarýný öðreniyor

Büyük ilgi gören programa konuþmacý olarak katýlan Ya zar Veh bi Vak ka soð lu, “Mev lâ nâ’nýn gön lü ne a sýl bu dö nem de ih ti ya cý mýz var. Ço ðu za man Mev lâ nâ biz le re yan lýþ an la týl dý, gö rüþ le ri çar pý týl dý. Bu ne den le Mev lâ nâ’yý a sýl ye ri ne ko ya rak, o nu doð ru an la ya rak, mu hab bet að la rý ný ku ra bi li riz” þeklinde konuþtu.

VECÝZE

Cenab-ý Hak seni ademden vücuda ve vücudun pek çok eþkâl ve vaziyetlerinden en yükseði ‘Müslim sýfatýyla insan’ sûretine getirmiþtir.

Mebde-i hareketinle son aldýðýn suret arasýnda müteaddit v

aziyetlerin, menzillerin ve etvâr ve ahvâlin herbirisi sana âit nimetler defterine kaydedilmiþtir.

Bediüzzaman, Mesnevi-i Nuriye, s. 116

www.alirizaaydin.com hocazade68@hotmail.com

TARÝHÝN ÝÇÝNDEN lTur han Cel kan

turhancelkan@hotmail.com

fikihgunlugu@yeniasya.com.tr www.fikih.info (0 505) 648 52 50

MAKALE 22 ARALIK 2011 PERÞEMBE 5

Y

* Hak ka dâ vet: Pey gam ber E fen di miz (asm) sa va þa gön der di ði ko mu tan la ra þu tav si ye de bu lu nur du: “Düþ man la kar þý laþ tý ðýn da on la rý þu üç þey den bi ri ne dâ vet et:

1- On la rý Müs lü man ol ma ya ça ðýr.

2- Ka bul et mez ler se ciz ye (ver gi ve rip Ýs lâm dev le ti bün ye sin de ya þa ma ve bü tün hak la rý ný ya þa ma du ru mu) tek lif et.

3- O nu da ka bul et mez ler se sa vaþ.” ⁸

* Sal dý rý â nýn da sa vaþ: Mü’min ler, ba sit ba - ha ne ler le sa vaþ a ça maz lar. Sa va þýn ön þar tý, teh - di din cid dî ol ma sý dýr. Bu ka i de Kur’ân’da a çýk - lan mýþ týr: “Ey i man e den ler! E ðer bir fa sýk si ze bir ha ber ge ti rir se, o nun doð ru lu ðu nu a raþ tý rýn.

Yok sa bil me den bir top lu lu ða kö tü lük e der si niz de son ra yap tý ðý ný za piþ man o lur su nuz.” ⁹

* An cak, þu da bir va ký a dýr: Müs lim ve ya gay ri müs lim dün ya da za man za man zo run lu ol ma dý ðý hal de ci han gir lik ar zu la rýy la sa vaþ lar ya pýl dý ðý ný ta rih kay det mek te dir. Bun la rýn Müs lü man lar a çý sýn dan ci had o la rak ni te len - me si yan lýþ bir i sim len dir me o lur.¹⁰

* E ðer, in kâr e den ler, müþ rik ler, a te ist ler, Müs lü man la ra te ca vüz e der, sal dý rýr, bir teh li ke o luþ tu rur sa o za man sa vaþ ka çý nýl - maz o lur.O tak dir de Ýs lâ mi yet, en gü zel, en za rar sýz, en ha fif, en in sâ nî pren sip ler le sa -

vaþ ma yý is ter. Þim di, Pey gam ber E fen di mi - zin (asm), Mu te Har bi’ne gön der di ði or du ya yap tý ðý na si hat ler den bâ zý la rý ný a kýl, kalb ve

vic dan ku la ðý i le din le ye lim:

“Ben si ze Al lah’ýn e mir le ri ni ye ri ne ge tir me - ni zi, ya sak la rýn dan u zak kal ma ný zý, Müs lü man - lar dan ya ný nýz da bu lu nan la ra kar þý ha yýr lý ol - ma ný zý ve i yi dav ran ma ný zý tav si ye e de rim. Al - lah yo lun da, Al lah’ýn is miy le sa va þý nýz. An laþ - ma ya ve fa sýz lýk gös ter me yi niz! Kü çük ço cuk la rý öl dür me yi niz! Ka dýn la rý, yaþ lan mýþ pir-i fâ ni le ri kat let me yi niz! A ðaç la rý ke sip yak ma yý nýz! Ev le ri yýk ma yý nýz. O ra da Nas râ ni le ri (Hý ris ti yan la rý), ki li se le rin de halk tan u zak laþ mýþ, ken di le ri ni ta - ma men i bâ de te ver miþ bir ta kým kim se le ri bu - la cak sý nýz. Sa kýn on la ra do kun ma yýz!” ¹¹

Dipnotlar:

8- Müs lim, Ci had, 3; Tir mi zî, Si yer, 48; Ýbn-i Mâ ce, Ci had, 38. 9- Hu cu rat Sû re si, 6. 10- Prof. Dr. Ham za Ak tan (A.Ü. Ý lah. Fakl.), Za man, 15.2.2000. 11- Müs - lim, 3:1357; Sü nen, 4:162-163; Ýn san’ül U yun: 787.

fer sa dog lu@ye ni as ya.com.tr

Ýs lâm di ya lo ða a çýk týr

Ýb ra him Fak: “Din ler a ra sý di ya log ko nu - su nu di ni miz ce i zah e der mi si niz? Pey - gam be ri miz (asm) za ma nýn da bu di ya log ça lýþ ma la rý var mýy dý? Ki mi le ri din de di - ya lo ðun o la ma ya ca ðý ný söy lü yor.”

Ýs lâm di ni di ya lo ða ka pa lý bir din de ðil dir.

E sa sen di ya log ka pý sý ný ka pa mak, teb lið ve tek lif an la yý þý na uy gun düþ mez. Di ya log kur ma dan has mý ný zý na sýl ta ný ya cak sý nýz, na sýl teb lið e de cek si niz, ne yi han gi öl çü de tek lif e de ce ði ni zi na sýl tes bit e de cek si niz?

Baþ ta biz zat Kur’ân di ya log ka pý sý ný a ra lý - yor ve hep a çýk tu tu yor. Bu yu ru yor ki: “De ki: ‘Ey ki tap eh li! Bi zim le si zin a ra nýz da or - tak bir sö ze ge lin: Yal nýz Al lah’a i ba det e de - lim. O’na hiç bir þe yi or tak koþ ma ya lým. Al - lah’ý bý ra kýp da ki mi miz ki mi mi zi i lâh e din - me sin.’ E ðer on lar yi ne yüz çe vi rir ler se, de - yin ki: ‘Þa hit o lun, biz Müs lü man la rýz.’’”¹

Pey gam ber E fen di miz de (asm) kom þu ül ke le re mek tup lar yaz mýþ ve on la rý Ýs lâ mi - yet’e dâ vet et miþ tir.

Be dî üz za man, bu sebep le â hir za man da Ý - se vî le rin ha ki kî din dar la rý nýn ehl-i Kur’ân i - le it ti fak e dip, müþ te rek düþ man la rý o lan zýn dý ka ya ve mü te ca viz din siz li ðe kar þý da - ya na cak la rý ný ha ber ve ri yor.²

Hiç þüp he siz bu ra da kast e di len di ya log ta viz ci, tes li mi yet çi, si ya sî ve ya po li tik bir yak la þým de ðil dir. Ha re ket em ri ni þah sî ve - ya si ya sî e mel ler den de ðil; ta ma men di nin ö zün den a lý yor. Bu sebep le di ya log a dý na yan lýþ a dým a tan, Hak Di nin doð ru dan Sa - hib-i Zül ce lâ li ne kar þý me sul dür.

DU Â MIZ BA RIÞ TAN YA NA OL MA LI

Göl cük’ten Fev zi Þe ker ci: “Söz ler’in 1161. say fa sýn da ki ha þi ye de ü çün cü dün - ya har bi ne i þa ret mi var?”

Be di üz za man Le ma at’ta Ba tý me de ni ye ti - nin in sa ný fa kir ve ah lâk sýz et ti ði ni, ilk çað - da ki bü tün vah þe tin ve ci na ye tin bu na þa hit ol du ðu nu bil di ri yor ve i lâ ve e di yor: “Þu me - de ni yet-i ha bî se tek bir de fa da kus tu. Mi de - si da ha bu la nýr.” ³

Ha bis me de ni yet ten mak sat, as rý mý zýn, Meh med  kif’in i fa de siy le tek di þi kal mýþ ca na var me de ni ye ti dir. As rý mýz me de ni ye - ti nin dün ya mil let le ri ni bi rin ci dün ya har - bi ne sü rük le me si, me tin de ‘bir de fa kus - mak’ þeklinde i fa de si ni bul muþ tur.

Bu me tin de ge çen, “Mi de si da ha bu la nýr”

cüm le si bir tes bit tir, bir ön gö rü dür, bir ke - þif tir, bir hiss-i kab le’l-vu ku dur. Bu ön gö rü - yü, bu cüm le ye dü þü len ha þi ye de, “De mek da ha deh þet li ku sa cak.” cüm le si þerh e di yor.

Ay ný ha þi ye nin de va mýn da ki, “E vet, i ki Harb-i U mu mî i le öy le kus tu ki, ha va, de - niz, ka ra yüz le ri ni bu lan dýr dý. Kan la le ke - len di.”⁴cüm le si de ne ti ce yi bil di ri yor.

Ya ni me tin de bir ön gö rü geç miþ tir. Ha þi ye de bu ön gö rü þerh e dil miþ ve ne ti ce si bil di ril miþ tir.

Bu ha þi ye den ye ni bir sa vaþ ha be ri çýk mý yor.

Du â mýz barýþtan ya na ol ma lý!

Ar týk dün ya mý za sa va þýn de ðil, ba rý þýn ve Ýs lâ mi yet’in hâ kim ol ma sý ve zýn dý ka ko mi - te le ri nin ýs lâh ol ma sý i çin duâ e de lim.

TEB LÝÐ EH LÝ NE DÜ ÞEN

Bi le cik’ten Ser pil Çin ti mur: “Na maz kýl - ma yan la rýn di ðer i ba det le ri ve ha yýr la rý bo þa gi der ve ge çer siz o lur di yen ler var.

Doð ru mu dur?”

Bu söz mak sa dý da, di nin ruh-u as lîsi ni de i fa de et mi yor.

Di nin ruh-u as lî si ni Kur’ân þöy le i fa de e - di yor: “Kim zer re mik ta rýn ca bir ha yýr iþ ler - se, o nun mü kâ fa tý ný gö re cek tir. Kim de zer re a ðýr lý ðýn ca bir kö tü lük iþ ler se, o nun ce za sý ný gö re cek tir.” ⁵

Teb lið ve tek lif eh li ne dü þen:Zer re mik - tar da ol sa na ma za ve hay ra teþ vik et mek tir!

Na maz kýl ma yan bi ri nin di ðer a mel le ri bo þa git mez.

Al lah i çin ya pý lan hiç bir ha yýr bo þa git - mez!

A ma ha yýr sa hi bi ki þi na maz da ký lar sa, i - yi li ði nin ve hay rý nýn se va bý ak la sýð ma ya cak de re ce de kat la na rak ar tar.

Dip not lar:

1- Âl-i Ým ran Sû re si: 64.

2- Lem’a lar, s. 155.

3- Söz ler, s. 1161.

4- A.g.e.

5- Zil zal Sû re si: 7-8.

Mü’minler, basit bahanelerle savaþ açamazlar. Savaþýn önþartý, tehdidin ciddî olmasýdýr. Bu kaide Kur’ân’da açýklanmýþtýr:

“Ey iman edenler! Eðer bir fasýk size bir haber getirirse, onun doðruluðunu araþtýrýn...”

‘‘

Ýs lâmda sa vaþ se bep le ri ve hu ku ku ⁽²⁾

Ses siz me saj:

Bir gün sen de…

Her ta raf tan ko þuþ tur du, dost la rý…

Üç haf ta lýk ya rý ö lüm hâ li nin, yo ðun ba - kým a dýn da ki yo ðun zah met hâ li nin son bul du ðu an la þýl dý ni ha yet.

Te le fon la, SMS i le u laþ tý rýl dý her ke se,

“Meh met Er top ve fat et ti!” ha be ri. En a zýn dan, rah met di le miþ ler dir du ya rak ki mi le ri; ba zý la rý git ti ler, bu lun du lar def nin de.

Öy le ya, ka lan la rýn ke de ri ne bir te sel li ge re - kir. “Gö çüp gi den” gör me se de bu hâ li, ha tý rý var el bet te, bir çok dos tun gö nül de.

Ce na ze si Cu ma gü nü def ne dil di, Bar la’da.

E fen di miz’in (asm) i fa de siy le, “Gü ne þin ü ze ri ne doð du ðu en ha yýr lý gün” o lan bir Cu ma gü nün de yü rü dü, dâr-ý be ka yur du - na. Bu gü nün be re ke tin den, Rab bi mi zin rah met ve mað fi re tin den ha yat ta o lan lar gi bi, mev ta lar da ya rar la nýr, in þa al lah.

Ö le nin na þý, ta bu tuy la o muz lar da gi der ken ses le nir gi biy di, di ri le re:

“Bir gün siz de bu mer kû be bi ne cek si niz; er geç, mak be re ye gi de cek si niz!”

Ger çi, du yu lan bir ses yok gi biy di et raf ta, a - ma du yu ru lan me saj ay nen böy ley di.

“El bet, bir gün…”

Ey  de moð lu! De ðil mi ki, bu dün ya dan ay - rý lý yor sun; ne re ye gi der sen git, “sen” gi de cek - sin. Kim se sa na yol daþ o lup ge le mez. Ne gö - tü rür sen gö tür ö te ye, “sen” gö tü re cek sin. Si - pa riþ le kim se bir þey ge tir mez.

Pa ra pul, ev lât ý yal, kat lar, köþk ler, sa ray lar bu ra da; “Bun lar be nim” di yen le rin be den le ri o ra da. Ha ni, halk a ra sýn da bir de yim var ya,

“Ne ve rir sen e lin le, o gi der se nin le” di ye; me - se le nin ger çek yü zü iþ te, bu.

Ýn san, ha yýr lý ev lâ dýn dan, hay ret miþ ha - re min den u mar; a ma li ne ka tý la cak gü zel hiz met ler bek ler. Bek ler bek le me si ne, a ma i ra de e de mez! Çün kü ar týk, tren kalk mýþ, git miþ tir.

Ý yi si mi, her im kân e lin dey ken; can be de - nin dey ken, ya pa ca ðý ný bu gün yap.

Gün, bu gün!

Mü te vef fâ Meh met Bey, ha yýr se ver in san dý.

Gel di, gör dü ve git ti…

Þu an o nun e lin de, ne yap týy sa o kal dý. Yap - ma dýk la rý ný ya da is te yip de ya pa ma dýk la rý ný ev lât la rý ya pa cak, Mev lâ’mýz da o mer hu mun def te ri ne ya za cak!

Eh, gön lü mü zün gön lü, böy le is ti yor.

Üs ta dý mýz: “A hi ret te se ni kur ta ra cak bir e - se rin ol ma dý ðý tak dir de, fâ ni dün ya da bý rak tý - ðýn e ser le re de kýy met ver me” de mi yor mu?

Her in sa nýn ku la ðý na bir kü pe!

Ö lüm en gü zel na si hat e di ci ol du ðu na gö re; her bi ri miz, ken di mi zi, bu nâ si hin mu ha ta bý bi le lim. “Gel” de nin ce, çe kin ce - siz, o di ya ra gi de lim.

Rab bi miz, mer hu mun me kâ ný ný nur lan dý - rýr, ma ka mý ný Cen net ey ler, in þal lah.

Bil ve si le, Er top a i le si ne, ya kýn la rý na ve dost - la rý na baþ sað lý ðý di le rim.

A

þk þar ký la rýy la bo þan ma vak'a la rý a - ra sýn da es ra ren giz bir bað var: Aþk ve ay rý lýk a cý sý ü ze ri ne ya ký lan þar ký - lar, þi ir ler, tür kü ler art týk ça bo þan ma la - rýn art tý ðý; bo þan ma lar art týk ça da aþk þar ký la rýn da a de ta bir pat la ma ha li ya þan - dý ðý a çýk ça mü þa ha de e di le bi li yor.

Ay ný es ra ren giz ba ðýn, i lâç lar ve has ta - lýk lar a ra sýn da da mev cut ol du ðu nu söy - le mek müm kün.

Es ki den ne bu ka dar çok ve çe þit li i lâç var dý pi ya sa da, ne de he men her a i le ye si ra yet e den en va–i çe þit has ta lýk.

Gü nü müz de he men her çe þit has ta lý ðýn i lâ cý bu lu nu yor. Bun lar re çe te le re ya zý lý yor ve gi dip ec za ne ler den a lý nýp kul la ný lý yor.

Fa kat ne hik met se, has ta lýk la rýn ö nü bir tür lü a lý na mý yor. Tam ak si ne, hem has ta sa yý sýn da, hem de has ta lýk tür le rin - de gün den gü ne ar týþ lar göz lem le ni yor.

Ý lâç lar ve re çe te yi ya zan dok tor lar, bu - ra da el bet te ki gü nah ke çi si de ðil dir. Ha - ya tý mýz ve sýh ha ti miz i çin, bun lar vaz ge - çil mez un sur lar dýr.

Ö te yan dan, i fa de le ri miz den "Has ta lý - ðýn se be bi ve ye ni has ta lýk la rýn te tik le yi - ci si kul lan dý ðý mýz i lâç lar dýr" gi bi bir hü - küm de çý ka rýl ma ma lý. Ý lâç sýz bir ha yat dü þü nü le mez bi le...

Do la yý sýy la, bi zim a sýl i ti ra zý mýz i lâç fur ya sý na dýr. Ya ni:

1) Faz la dan ve yük sek doz da i lâç ya zan dok tor la ra i ti raz e di yo ruz. (Bu nok ta da biz zat þa hit li ðim var.)

2) Has ta sý ný ö mür bo yu i lâ ca ba ðým lý, hat ta mah kûm e der ce si ne sa kat bir te dâ - vi me to du nu sür dü ren le re i ti raz e di yo - ruz. (Çev rem de bil di ðim, ta nýk ol du ðum ör nek ler var.)

3) Be da va dýr ve ya u cuz dur di ye ha bi re i lâç yaz dý ran, ev de ki ec za do la bý ný tý ka - ba sa i lâç la dol du ran, bun la rý a kýl al maz bir a lýþ kan lýk la mü te ma di yen kul la nan ve kýs men de za yi et ti ren sa vur gan la rýn du - ru mu na i ti raz e di yo ruz. (Bu hu sus ta hay - li muz ta ri bim. Ya kýn la rým dan ba zý la rý ný kay bet tim. Ha yat ta o lan lar dan da a þý rý i - lâç kul la ný mýn dan kay nak la nan yan et ki - ler se be biy le, Al lah'ýn e ma ne ti o lan vü cut ni me ti nin ba zý ha ya tî or gan la rý ný e ri tip tü ket me nok ta sý na ge ti ren ler var.)

4) Ve bil has sa, i lâç fir ma la rý nýn fi nan se et ti ði or tam lar da boy gös te ren, ya hut yi - ne i lâç fir ma la rý nýn s pon sor luk yap tý ðý plat form lar da ah kâm ke sen dok tor la rýn i lâç kul la nýl ma sý na da ir vý cýk vý cýk ri yâ a - kan yük sek tav si ye le ri ne ve men fa at fýþ - ký ran me dih nâ me le ri ne—i ti raz ne ke li - me—is yan e di yo ruz, is yan...

E vet, ö zel lik le bu 4. ka te go ri ye gi ren le - rin söz le ri ne i ti bar e dil mez. Tav si ye le ri - ne gü ve nil mez.

Bun la rýn tav si ye le rin de mut la ka ba zý doð ru lar bu lun mak la be ra ber, i lâç fir ma - la rý nýn men fa at þem si ye si al týn da ko nuþ - tuk la rý i çin, doð ru i le yan lý þý is ter is te - mez bir bi ri ne ka rýþ týr mak du ru mu na dü - þü yor lar.

Za ten, teh li ke nin bü yü ðü de bu ra da çý - ký yor kar þý mý za: Doð ru i le yan lý þýn ay ný an da, ay ný pa ket i çin de su nul ma sý...

Bu se bep le, ha ra ret li bir þe kil de i lâç med dah lý ðý ya pan ve has ta la ra ha bi re i lâç tav si ye sin de bu lu nan ki þi ve ku ru luþ la rýn

i lâç fir ma la rýy la mü na se bet le ri ne mut la - ka dik kat e dil me si ge re ki yor.

Gü nü müz de git gi de dev le þen ve ha sis men fa a ti i çin a de ta ca na var la þan ba zý i - lâç fir ma la rý, yer yer a kýl al maz yol la ra baþ vu ra rak ki mi dok tor la rý ve sað lýk ku - ru luþ la rý ný et ki si al tý na a la bi li yor.

Me se lâ: Ba zý fir ma lar, ö zel lik le dok tor - la ra yö ne lik o la rak ge zi tur la rý dü zen li - yor, lüks yer ler de a ðýr lý yor, be da va i lâç ve tür lü he di ye ler da ðý tý yor; da ha sý, sað lýk la ve týb bî ko nu lar la il gi li o la rak ge niþ ka tý - lým lý top lan tý lar or ga ni ze e di yor.

Þim di, e li mi zi vic da ný mý za ko ya rak dü - þü ne lim: Bu de re ce ý þýl tý lý, pý rýl tý lý, pa ha lý, baþ dön dü rü cü ve kon trol al týn da tu tu cu or ga ni zas yon la ra ka tý lan he kim le rin i lâç kul la ný mý na da ir söy le dik le ri a ca ba ne de re ce ob jek tif o la bi lir. He le ki, ah kâm kes ti ði yer, i lâç fir ma la rý nýn fi nan se ve or ga ni ze et ti ði bir plat form i se...

Þah sen, böy le le ri ni din ler ken mut la ka ted bir li dav ra ný rým. Söy le dik le ri ni ih ti - yat la kar þý la rým. He le he le öy le ba zý med - dah lar var ki, bun lar að zýy la kuþ tut sa, yi - ne de tav si ye si ne uy mam, söz le ri ne i ti bar et mem.

A ziz o ku yu cu lar! Biz ler gý da ve sað lýk sek tö rün de uz man kim se ler de ði liz. Do - la yý sýy la, bu sek tö rün iç yü zünü, çark la rý - nýn na sýl dön dü ðü nü de tam o la rak bi le - me yiz.

An cak, yer yer çok bü yük þa i be le rin a - re na sý ha li ne çev ri len bu i ki sek tör de de ça lý þan, ya kî nen ta ný dý ðý mýz ve i ti mat et - ti ði miz e hil ar ka daþ la rý mýz var. Biz, tec - rü be ve göz lem le ri miz le be ra ber, bu e hil kim se le rin bi ze ak tar dýk la rý ný da dik ka te a la rak, siz le ri doð ru is ti ka met te bil gi len - dir me ye gay ret e di yo ruz.

Tak dir ve ter cih, el bet te ki si ze a it.

Sponsor, ilâç firmasý olursa...

latif@yeniasya.com.tr

S

ul tan I I. Mah mud dev ri nin ma hi ye ti ve bil has sa Ye ni - çe ri O ca ðý nýn kal dý rýl ma sý hak kýn da ki en dü þün dü rü cü, en mâ ni dar fi kir ve yo rum lar, bi ze gö re Üs tad Be di üz za man'a a it o lup, Nur Kül li ya tý nýn bir de re ce per de li ba his le rin de ve ri sâ le le - rin de yer a lý yor.

Þim di, o per de ler den bi ri ni a - ra la ya rak kan lý Ye ni çe ri Ha di - se si nin ma hi ye ti ni an la ma ya ça lý þa lým.

Mek tû bât'tan 29. Mek tub'un il gi li ye rin de þu a çýk la ma var:

"Se ki zin ci Ký sým O lan Ru mu - zât–ý Se mâ ni ye: Se kiz Re miz - dir, ya ni se kiz kü çük ri sâ le dir.

Þu Re miz le rin e sâ sý, ilm–i cif rin mü him bir düs tû ru ve u lûm–u ha fi ye nin mü him bir a nah ta rý ve bir ký sým es râr–ý gay bi ye–i

Kur’â ni ye'nin mü him bir mif tâ - hý o lan te vâ fuk tur."(A ge, s. 427) Sul tan I I. Mah mud dev ri nin ma hi ye ti ne da ir bil gi kay na ðý - mýz, iþ te bu Se kiz Re miz'li e se - rin "Dör dün cü Re miz"in de, ö - zet le þu þe kil de yer a lý yor:

1) 1800'lü yýl la rýn ba þýn da (Hic rî 1222...) Ye ni çe ri le rin i çi ne gi ren ma son ko mi ta cý la rý, Ye ni çe ri O - ca ðý ný if sat e de rek, on la rý Hi lâ fe - te kar þý is ya na teþ vik et ti.

2) Ye ni çe ri O ca ðý ný ýs lâh et - me ye ça lýþ ma sý ge re ken Ha li fe Sul tan Mah mud i se, Ye ni çe ri - le ri kur ban (ven har) et me ye mec bur kal dý.

3) Ha li fe Sul tan'ý þa þýr tan lar, 1808'de ki (1222) de ne me sin de ba þa rý sýz kal dý; an cak, 1826'da (1242) ne ti ce ye u laþ tý. Ya ni, or -

du yu kul lan dý lar ve O ca ðý sön - dür dü ler. (Bu ta rih ten yüz se ne son ra ki yýl lar da da ben zer ha di - se ler ya þan dý. Ma son ko mi te le - ri nin kýþ kýrt ma sýy la, Ha re ket Or du su 1909'da Ha li fe'ye kar þý is yan e de rek o nu de vir di. Ay ný ha re ke tin e le ba þý pa þa la rý, 1924'te, ya ni on beþ yýl son ra Hi lâ fe ti lað vet ti.)

4) Ye ni çe ri'yi "kur ban" e den (ya ni "ven har"ý ya pan) ki þi, za - hir de Ha li fe dir. O i se, ve kil–i Ne be vî'dir. Fa kat, a sýl fa il le ri gös ter mek lâ zým. Bu da, ma - son ko mi te si ve Ye ni çe ri'nin i - çi ne gi ren fe sat þe be ke si dir.

* * *

Bu ve ben ze ri tah lil ler den is tih - raç et ti ði miz mâ nâ yý bir baþ ka i - fa dey le na za ra ver mek ge re kir se, þun la rý söy le mek müm kün:

Ha li fe Sul tan, bi le rek ve kas - ten, ya ni þu u rî ve kas dî o la rak bu fe na lýk la rý (Ye ni çe ri O ca ðý ný sön - dür me, ký lýk–ký ya fet in ký lâ bý ný yap ma, ve sa i re...) yap ma mýþ.

Bel ki, dip dal ga sý ha lin de ce - re yan e den fe sat o dak la rý nýn mak sat ve fa a li yet le ri ni tam derk e de me di ði i çin, bu de re ce sert ve kan lý ic ra at lar da bu lun - ma ya ken di ni mâ zur ve mec - bur his set miþ.

Do la yý sýy la, o nun du ru mu da bir de re ce to ru nu Sul tan Ab - dül ha mid'e ben zi yor. Ý yi in san ol mak la be ra ber, tat bik et tik - le ri is tib dat si ya se ti fe nâ dýr.

Hak ve a dâ let–i mah zâ nâ mý na sa vu nu la maz.

Bu a çý dan ba kýn ca, Sul tan Ab - dül ha mid'e "Ký zýl Sul tan" de mek ne de re ce yan lýþ ve hak sýz i se, Sul tan I I. Mah mud'a ba zý la rý nýn yaf ta la mak is te di ði "Gà vur Pa di - þah" tâ bi ri de o de re ce yan lýþ, hak sýz ve yer siz dir.

Bozguncu komitalar

Yakýn Tarih Yazýlarýý