TOPLUM SA LI I MERKEZLER N KURULMASI VE ÇALI TIRILMASINA DA R YÖNERGE
NC BÖLÜM An aç, Kapsam, Hukukî Dayanak ve Tan mlar Amaç
Madde 1- (1) Bu Yönergenin amac , aile hekimli i uygulamas n yürütüldü ü illerde kurulacak toplum sa merkezlerinin organizasyonu, kadrolar , görevleri ile çal ma usul ve esaslar belirlemektir.
Kapsam
Madde 2- (1) Bu Yönerge aile hekimli i uygulamas bulunan illerdeki toplum sa merkezlerinin tiplerinin, fiziki yap n, personel kadro ve görevlerinin düzenlenmesi, idari görevlerinin yürütülmesi; toplumla ili kili hastal klar n kontrolü, çevre sa , gerekti inde adli t p hizmetleri, okul sa , i sa ve güvenli i, acil sa k hizmetleri, sa k e itimi, laboratuvar hizmetleri gibi hizmetlerin sunumu ve gerekli kurumlarla i birli i içinde koruyucu ve tedavi edici hizmetlerden herkesin en iyi ekilde yararlanmas için bölgedeki nüfusun sa k düzeyini yükseltici planlar n yap lmas ve bu hizmetlerin yap lmas na destek verilmesini içeren hizmetler ile bu hizmetleri sunan kurum ve kurulu lar kapsar.
Hukukî dayanak
Madde 3- (1) Bu Yönerge, 09/12/2004 tarih ve 25665 say Resmi Gazete'de yay mlanan 5258 say Kanun'un 8 inci maddesine istinaden kar lan. 25/05/2010 tarihli ve 27591 say Resmi Gazete'de yay mlanan Aile Hekimli i Uygulama Yönetmeli i ile 14/12/1983 tarih ve 18251 Say Resmi Gazete'de yay mlanan 181 say Sa k Bakanl n Te kilat ve Görevleri Hakk nda Kanun Hükmünde Kararnamenin 43 üncü maddesine dayan larak haz rlanm r.
Tan mlar
Madde 4- (1) Bu Yönergede geçen;
Bakanl k: Sa k Bakanl .
Kanun: 09/12/2004 tarih ve 25665 say Resmi Gazete'de yay nlanan 5258 say Aile Hekimli i Pilot Uygulamas Hakk nda Kanunu.
Müdürlük: l sa k müdürlü ünü,
Grup ba kanl : lçe sa k grup ba kanl ,
Toplum sa merkezi: Bölgesinde ya ayan toplumun sa geli tirmeyi ve korumay ön plana alarak sa kla ilgili risk ve sorunlar belirleyen, bu sorunlar gidermek için planlama yapan ve bu planlan uygulayan, uygulatan; birinci basamak koruyucu, iyile tirici ve rehabilite edici sa k hizmetlerini müdürlü ün sevk ve idaresinde organize eden, bu hizmetlerin verimli ekilde sunulmas izleyen, de erlendiren ve destekleyen, bölgesinde bulunan sa k kurulu lar ile di er kurum ve kurulu lar aras ndaki koordinasyonu sa layan sa k kurulu unu.
Toplum sa merkezi birimi: Toplum sa merkezinin di er görevleri ile birlikte belli hizmet alan nda yo unla toplum sa merkezlerine ba yap . Aile hekimi: Ki iye yönelik koruyucu sa k hizmetleri ile birinci basamak te his, tedavi ve rehabilite edici sa k hizmetlerini ya , cinsiyet ve hastal k ayr yapmaks n her ki iye kapsaml ve devaml olarak belli bir mekânda vermekle yükümlü,gerekti i ölçüde gezici
Aile sa eleman : Aile hekimi ile birlikte hizmet veren, sözle meli çal lan veya Bakanl kça görevlendirilen, ebe, hem ire, sa k memurunu (toplum sa ). Aile sa merkezi: Bir veya daha fazla aile hekimi ile aile sa eleman nca aile hekimli i hizmetinin verildi i sa k kurulu unu,
Sorumlu hekim: Toplum sa merkezinin idari ve t bbi tüm i lerini ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak yürüten ve denetleyen toplum sa merkezinin amirini. Entegre ilçe hastanesi: Birinci ve ikinci basamak sa k hizmetlerinin beraberce verildi i entegre sa k kurulu unu,
Gezici sa k hizmeti: Aile hekimi ve/veya aile sa eleman n, müdürlükçe tespit edilen uzak mahalle, belde. köy. mezra ve benzeri yerle im yerlerine. Bakanl kça belirlenen aral klarla giderek yerinde verece i sa k hizmetini ifade eder.
NC BOLUM
Toplum Sa Merkezlerinin Kurulma Usul ve Esaslar Aç lma ve kapat lmas
Madde 5- (1) Her ilçede ve 10.07.2004 tarihli 5216 say Büyiik ehir Belediyesi Kanununa tabi olmayan il merkezlerinde bir toplum sa merkezi kurulur. Sorumluluk alanlar , kurulduklar ilçenin mülki idare s rlar r. Toplum sa merkezleri nüfusa göre; 20.000 nüfusa kadar "D"
tipi, 20.001 - 50.000 nüfusa kadar "C" tipi 50.001 - 100.000 nüfusa kadar "B" tipi ve 100.001 nüfusun üzerinde "A" tipi olarak s fland r.
(2) Toplum sa merkezleri a daki kriterlere göre valili in teklifi ve Bakanl n ona> ile hizmete aç r veya kapat r.
Toplum sa merkezi:
a) Merkez binan n il veya ilçe merkezinde olmas , b) Bölgenin co rafyas ve nüfus yap ,
c) Sa k alt yap . ç) Sa k göstergeleri.
d) Bölgenin sosyo-ekonomik geli mi lik düzeyi, e) Turizm ve sanayi bölgesi mevcudiyeti gibi
durumlar de erlendirilerek aç lmas na, tipine veya kapat lmas na karar verilir.
(3) Toplum sa merkezi ki ilerin kolay ula abilece i merkezi yerlerde, verdi i hizmetlere yetecek büyüklükte olan bina veya binalarda hizmete aç r. Öncelikle uygun kamu binalar kullan r. Buralarda yeterli say da oda, e itim salonu ile araç. gereç, t bbi donan m, büro malzemeleri ve sarf malzemeleri bulundurulur.
(4) Verem sava dispanserleri, ana çocuk sa merkezleri, halk sa laborat \ arlar ve benzeri toplum sa merkezi birimleri farkl binalarda hizmet verebilirler.
Personel yap
Madde 6- (1) Toplum sa merkezlerinde görev yapacak personelin niteli i ve say "Sa k Bakanl Ta ra Te kilat Yatak ve Kadro Standartlar Yönetmeli i" ne göre belirlenir.
(2) Toplum sa merkezi sorumlu hekimli ine müdürlü ün teklifi valili in onay ile a daki ki iler aras ndan görevlendirme yap r:
a) Halk sa uzman ya da epidemiyoloji uzman hekimler,
b) Halk sa ya da epidemiyoloji alan nda doktora yapm olan hekimler,
c) Halk sa ya da epidemiyoloji alan nda yüksek lisans yapm olan hekimler, ç) Yönetimle ilgili alanlarda doktora ya da yüksek lisans yapm olan hekimler,
d) Bakanl kça onaylanm toplum sa ile ilgili alanlarda sertifikal e itim alan kimler öncelikli olmak üzere di er hekimler,
Görevlendirmede öncelik s ras na göre yukar daki s ralamaya uyulur. Görevlendirmede yukar daki s ralama i lemi öncelikle A tipi toplum sa merkezlerinden ba lanarak uygulan r.
(3) lçelerdeki toplum sa merkezi sorumlu hekimi ayn zamanda sa k grup ba kan r.
(4) Ana çocuk sa ve aile planlamas merkezleri, verem sava dispanserleri, s tma sava dispanserleri gibi birinci basamak sa k kurulu lar ile halk sa laboratuvarlar müdürlü ün uygun görece i toplum sa merkezine ba birer birim olarak görev yaparlar. Kanser erken te his ve tarama merkezleri kendi mevzuatlar na göre hizmetlerine devam eder.
(5) Entegre ilçe hastanelerinin bulundu u ilçelerde hastane ba hekimi ayn zamanda toplum sa merkezi sorumlu hekimli i ve grup ba kanl görevini beraberce yürütür. Bu tip ilçelerde toplum sa merkezi hastane bünyesi içinde yer al r.
itim
Madde 7- (1) Toplum sa merkezi personeli, görevlerine yönelik olarak Bakanl n ön gördü ü e itimlere tabi tutulurlar. Bu e itimlerin en az % 80"ine kat lmak zorunludur. E itimlerin süresi, içeri i ve e itimle ilgili di er hususlar Bakanl k taraf ndan belirlenir.
(2)
(3) Toplum sa merkezinde çal an hekimlerin e itimleri iki a ama halinde sürdürülür. Birinci a ama uyum e itim program en az be gündür. Halk sa ve epidemiyoloji uzmanlar n, halk sa ya da epidemiyoloji alan nda doktora veya yüksek lisans yapm hekimlerin bu
itimlere kat lmas zorunlu de ildir.
(4) Toplum sa merkezi sorumlu hekimi olarak görevlendirilenler birinci a ama uyum e itimini sorumlu hekim olarak görevlendirildikleri tarihten itibaren 6 ay, ikinci a ama e itimleri ise Bakanl n öngördü ü süre içinde ba ar yla tamamlamak zorundad rlar. Bu itimleri ba ar yla tamamlayamayan sorumlu hekimlerin sorumlu hekimlik görevlendirmeleri iptal edilir. Görevlendirmesi iptal edilen hekimler bu itimleri ba ar yla tamamlamad kça tekrar sorumlu hekim olarak görevlendirilemezler.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Toplum Sa Merkezlerinin Görev, Yetki, Çal ma Usul ve Esaslar Görev ve yetkileri
Madde 8- (1) Bölgesinde sa k hizmetlerini yürütür. Sa k hizmetini bir bütün olarak de erlendirir. Sa k kurulu lar ile koordinasyonu sa lamak, gerekti inde di er kurulu larla i birli i yapmak suretiyle toplumun ve bireylerin sa korumak ve sa k düzeylerini yükseltmekten sorumludur. Bunun için a da say lan hizmetleri sunar veya sunulmas sa lar.
a) dari ve mali i ler b) Kay t ve istatistik c) Plan ve program yapma ç) Üniversitelerle i birli i d) zleme ve de erlendirme e) Bula hastal klar n kontrolü f) Bula olmayan hastal klar n kontrolü g) Üreme sa hizmetleri
) Ulusal programlar h) Adli t p hizmetleri ) Acil sa k hizmetleri
i) Kaza ve yaralanmalardan korunma hizmetler j) Görüntüleme ve laboratuvar hizmetleri
k) Çevre sa hizmetleri I) sa ve güvenli i hizmetleri m) Afet hizmetleri
n)Sa n geli tirilmesi ve te viki o) Sa k e itimi hizmetleri
ö) Toplu ya am alanlar ve okul sa hizmetleri p) Sosyal hizmet çal malar
r) Di er görevler dari ve mali i ler
Madde 9- (1) Bakanl ktan veya di er kurumlardan gelen genelgeleri ve talimatlar bölgesindeki aile sa merkezlerine ula r.
Demirba kay tlar n tutulmas ve denetlemesini yapar. Döner sermaye i lemlerinin yürütülmesinde müdürlükçe kendisine verilen görevleri yapar. Aile sa merkezi çal anlar n göreve ba lama veya ili ik kesme, personelin izinli oldu u durumlarda di er personelin görevlendirilmesi i lerini ve yaz malar yürütür. Aile hekimlerinin çal ma saatlerine uyumunu ve çal malar izler, de erlendirir.
Müdürlükteki ubelerin sahadaki uygulamalar nda görev al r.
Kay t vc istatistik
(2) Madde 10- (1) Bakanl n belirlemi oldu u ulusal sa k veri sözlü üne uygun olarak, yürütülen hizmetlerin kay t ve istatistiklerini elektronik veya bas ortamda tutar. Toplad verileri müdürlü e zaman nda iletir. Aile hekimini de tirmek isteyen ya da bir aile hekimine yeni kay t olmak isteyen bireylerin ba vurular kabul eder ve bu taleplerin mevzuata uygun olmas durumunda gerekli de ikli i yaparak müdürlü e bildirir.
(3) Aile hekiminin, görevinden ayr lmas veya ki inin aile hekimini de tirmesi halinde aile hekimince tutulmu olan kay t ve belgeleri eksiksiz olarak teslim al r. Bu belgeleri ve bilgileri eksiksiz muhafaza ederek sorumlu olacak yeni aile hekimine devreder.
Plan ve program yapma
Madde II- (1) Bölgesinde sunulan sa k hizmetini bir bütün olarak de erlendirir. Ki ilerin bu hizmetlerden en iyi ekilde yararlanmas için ekip anlay ile her türlü önlemi al r. Bölgesindeki toplumun sa korumak ve geli tirmek, sa k risk ve sorunlar belirlemek amac yla gerekli verileri toplar, epidemiyolojik aç dan de erlendirerek planlamalar yapar ve gerekli müdahalelerde bulunur.
(2) Kurulu undan itibaren ilk bir y l içerisinde müdürlük ile birlikte bölgesinin sa k ile ilgili faaliyet plan haz rlar, ilgili kurulu larla payla r, uygular ve/veya uygulat r. Sonuçlan izler ve de erlendirir. Takip eden dönemde alt ayl k periyotlarla (Ocak - Temmuz) faaliyet plan ve raporlar müdürlü e sunar.
(3) Ki ilere ve topluma en iyi sa k hizmetinin sunulabilmesi için aile sa merkezleri aras nda koordinasyonu sa lar. Ayr ca laboratuvar, görüntüleme hizmetleri, e itim, lojistik konular nda da do rudan destek verir. Bölgesinde planlad hizmetler ile ilgili olarak aile hekimleriyle beraber çal malar yapar.
(4) Bölgede ihtiyaç duyulan aile sa merkezlerinin say , yerlerini ve burada çal acak aile hekimi ile di er personel say planlar. Haz rlayaca raporun içinde bu konu ile ilgili önerilerini belirtir.
(5) Toplumun ve ki ilerin sa korumak ve geli tirmek amac yla Bakanl kça gönderilen her türlü materyal, ilaç ve malzemelerin aile sa tüm lojistik deste i sa lar.
(6) Aile sa merkezlerinde verilen hizmetlerden ki isel ve toplumsal boyutu olan i ler (bebek ve çocuk sa , gebe ve lo usa takibi, a . aile planlamas v.b.) için hem aile hekimleri aras nda hem de di er ilgili kurumlar aras nda koordinasyonu sa lar.
(7) Aile sa merkezlerinden ikinci basamak sa k kurulu lar na sevk edilenlerin i lemlerinin izlenmesi, ikinci basamak sa k kurulu lar ndan geri bildirimin sa lanmas ve de erlendirilmesinde olu abilecek aksamalar tespit eder ve giderilmesini sa lar.
(8) Toplum sa merkezince rutinde yap lmayan ancak Bakanl kça yürütülen tarama, kampanya, a lama hizmetleri gibi i leri bölgesindeki aile sa merkezleri ile i birli i içinde yapar ve/veya yapt r.
Üniversiteler ve di er kurumlarla i birli i
Madde 12- (1) Hizmetin her a amas nda ilgili kamu. özel ve sivil toplum kurulu lar ile i birli i yapar.
(2) Bakanl k ve üniversiteler aras nda imzalanacak protokol esaslar çerçevesinde;
Ba ta halk sa alan nda olmak üzere, sa k personeli yeti tiren üniversitelerde mezuniyet öncesi ve sonras ö renim görenler ile Bakanl k personelinin teorik ve uygulamal e itimlerine katk amac yla; sa kla ilgili programlarda e itim gören mezuniyet öncesi ve sonras ö rencilerin toplum sa merkezi ve bölgedeki di er sa k kurulu lar n çal ma ve uygulamalar na kat mlar na destek verir.
Halk sa ve epidemiyoloji ara na görevlileri ba ta olmak üzere ilgili üniversitede e ilim gören ara rma görevlilerinin toplum sa merkezi faaliyetleri içinde görev yapmalar sa lar.
(3) Üniversiteler ba ta olmak üzere bilimsel nitelikte ara rma yapan kurumlar n, Bakanl k veya müdürlükle i birli i içerisinde yapacaklar sa kla ilgili ara rmalar ve projeleri destekler ve katk da bulunur.
(4) Bakanl k ya da müdürlü ün haz rlad programlar çerçevesinde bölgesinde çal an personelin e itimlerini bölge içi veya ndaki kurumlar ile i birli i içinde sa lar.
zleme ve de erlendirme
Madde 13- (1) Aile sa merkezlerinin durumunun, aile hekimleri ile aile sa elemanlar n sahada verdi i hizmetlerin mevzuat ve sözle me hükümlerine uygunlu unun izleme ve de erlendirme çal malar yapar. Sonuçlar müdürlü e iletir.
(2) Aile hekimlerinin resmi kay t ve evrak niteli inde kulland bas veya elektronik ortamda tutulan verilerini belirli aral klarla düzenli olarak toplar ve zaman nda müdürlü e bildirir. Bölgesinde hizmet veren aile sa merkezlerinin ve buralarda görev yapan aile hekimlerinin çal malar yerinde ve tuttu u kay tlar ndan izler ve de erlendirir. Bu amaçla aile sa merkezlerini ziyaret eder ve her türlü kay tlar na eri ir, yapt de erlendirmeleri alt ar ayl k dönemlerde müdürlü e yaz olarak, aile sa merkezi çal anlar na öncelikli olarak yaz ya da sözlü olarak bildirir. Bu görevini yaparken hasta haklar na ve ki isel mahremiyetin korunmas ilkelerine riayet eder.
(3) Gezici sa k hizmeti veren aile hekimince ayl k olarak yap lan gezici sa k hizmeti bölgelerinin planlamas bir önceki ay n son haftas içinde aile hekiminden al r. Aile hekiminin bu programa uyup uymad izleyip de erlendirerek haz rlad raporu müdürlü e bildirir.
(4) Aile hekiminin koruyucu sa k hizmetlerine yönelik çal malar sahada izler ve de erlendirir. Haz rlad raporu müdürlü e iletir.
(5) Hasta haklar ile ilgili çal malar n yürütülmesini sa lar.
Bula hastal klar n kontrolü
Madde 14- (1) Bakanl n yürüttü ü programlara uygun olarak: bölgesindeki bula hastal k verilerini toplar, kay tlar tutar, de erlendirir, sürveyans yapar veya yapt r ve gerekli tüm tedbirlerin al nmas için ilgili kurulu larla i birli i yapar. Bölgesinde bula hastal klar n usulüne uygun olarak bildirimini ve fîlyasyonunu yaparak ilgili aile hekimleri ile durumu birlikte de erlendirir. E er aile hekimi ba ka bir toplum sa merkezinin bölgesinde ise yap lan filyasyon sonucunu o toplum sa merkezine bildirir.
(2) Bölgenin a ve antiserum ile ilgili lojistik malzeme ihtiyac belirler. So uk zincir sisteminin kurulmas ve düzgün olarak i letilmesini sa lar ve denetler. Bölgesi için gereken a lar ve di er malzemeleri müdürlükten sa lar, usulüne uygun olarak saklar ve a lar n uygulanaca birimlere da r.
(3) Her aile sa merkezinde en az bir sa k personelinin PPD (tüberküloz deri testi) uygulamas konusunda e itilmesini sa lar/sa lat r. Aile hekimlerinin ve aile sa elemanlar n bula hastal klar, sürveyans ve a uygulamas konusundaki e itimlerini müdürlük ile koordineli olarak planlar ve uygulamas sa lar.
(4) Bölgesinde bula hastal k salg na neden olabilecek a lama problemleri, mevsimsel de imler, çevre artlar ndaki de imler, yerle im birimlerinin alt yap durumlar gibi faktörleri yak ndan izler ve gerekli önlemleri almak için ilgili kurumlarla i birli i yapar. Bölgesinde bula hastal klara yönelik "Erken Uyar ve Yan t Sistemrni i letir. Bölgesinde bula hastal k salg oldu unda aile hekimleri ve müdürlükle birlikte tüm sa k kurulu lar ve ilgili di er kurulu larla i birli i yaparak mevzuata göre her türlü tedbiri al r. bölgesindeki sa k çal anlar , ilgili kurum çal anlar ve halk bilgilendirerek ki i ve toplum lark ndal olu turur. lgili kurumlarca al nan tedbirleri izler ve sürdürülmesini sa lar.
(5) Bildirimi zorunlu hastal klar listesinde yer alan bula hastal klar n bildirimlerini sa lar. Ulusal Hastal k Kontrol Programlar çerçevesindeki özel sürveyans çal malar yürütür. Bula hastal klar n tan nda numune nakline yönelik özellikli malzemeyi (özel besiyerleri. numune nakil kaplar gibi) müdürlükten temin eder ve aile hekimlerine ula r. Al nan numunelerin referans laboratuvarlar na öngörülen sürelerde ula lmas müdürlük kanal ile sa lar. Baz bula hastal klara veya bula hastal k komplikasyonlar na yönelik olarak Bakanl k ve müdürlük taraf ndan temin edilen ilaçlar n ilgili ki ilere ula mas aile hekimleri yolu ile sa lar. Bölgesinde grip pandemisi gibi durumlara yönelik planlar yapar, müdürlü ün onay na sunar ve aile hekimleri ile payla r. Bölgesinde bula hastal klar ve a lama çal malar konusunda yap lacak olan saha ara rmalar na kat r ve destek sa lar. Bula hastal klar alan nda yönergeler ve daimi genelgeler ile verilen di er görevleri yapar.
(6) Zoonotik hastal klarla ilgili Bakanl n öngördü ü çal malar yapar. lgili kurulu larla i birli inde bulunur. Verileri müdürlü e iletir.
Verem sava hizmetleri
Madde 15- (1) Aile hekimleri verem ku kusu olan hastalar ilgili kurulu lara sevk eder ve bölgesindeki toplum sa merkezine bildirir. Bu kurulu larla i birli i içinde üpheli ki inin kay tlar tutar ve takip eder. Hastaneler kesin tan konmu yeni verem hastalar n muayene neticelerini bölgesindeki toplum sa merkezine bildirirler. Toplum sa merkezi bu hastalar n bilgilerini tüberkülozlu hastalar listesine kaydeder, tedavisi ve izlenmesini programlar, ilgili aile hekimi ve müdürlü e bildirir. Bu hastalar n ilaçlar ayl k olarak aile hekimine ula r. lgili toplum sa merkezi aile hekiminin belirlenen programa uygun olarak hastas izlemesini, ilaçlar n do rudan gözetim ile verilmesini ve kontrollerinin düzenli olarak yap lmas sa lar.
(2) Belli aral klarla halk e itim programlar düzenler. Her ay yeni tedaviye al nan,,tedavide olan. tedaviden ç kan, ilaçs z kontrole ayr lan, korumaya al nan korumadan ç kan veremli hastalar n temasl lar ndan kontrolü gerekenleri, ki inin ba oldu u aile hekimine bildirir ve aile hekimleriyle i birli i içinde çal arak bu hizmetlerin yürütülmesini sa lar.
na sava hizmetleri
Madde 16- (1) S tma sava ile ilgili her türlü plan ve program toplum sa merkezleri taraf ndan yap r. S tma üphesi ile gönderilen hastalar n tan için gereken tetkiklerini yapar veya yapt r. S tma üphesi olup. toplum sa merkezine gelemeyen ki ilere ula arak tan için gereken numuneleri yerinde al r. Aile hekimi s tma üpheli hastalar ilgili kurulu a sevk eder.
(2) tman n yerli bula oldu u yerle im birimlerinde aktif sîlrveyans yapar, pasif sürveyans n aile hekimince yap lmas izler. S tma laboratuvar hizmeti verilen ve vektör mücadelesi yap lan toplum sa merkezleri her ay n sonunda s tma paraziti aç ndan negatif kan yaymalar n % 20'sini ve pozitif kan yaymalar n tamam müdürlü e gönderir.
(3) tma tan konan hastalar n aile hekimine bildirimini yapar, tedavisinde kullan lan ilaçlar müdürlükten alarak aile hekimine veya hastan n tedavisinin yap ld hastaneye verir.
(4) Hastalar n tedavi sürecini takip ve koordine eder. Müdürlü e bildirimini yapar.
Bula olmayan hastal klar n kontrolü
Madde 17- (1) Bölgedeki sa k kurulu lar n (hastaneler, üniversiteler, aile hekimleri, özel sa k kurulu lar v.b.) bula olmayan hastal klar ve kronik durumlar ile ilgili kay tlar ve bilimsel çal malar izler, s k görülen hastal klar ve durumlar belirler. Bunlar n önlenmesi için programlar geli tirir, geli tirilmi olan programlan uygular veya bölgedeki sa k kurulu lar ve di er kurumlarla i birli i yaparak uygulanmas sa lar. Bedensel engelliler, kronik fiziksel veya ruhsal hastal bulunanlar, ya lar, ergenler, do urgan ça daki kad nlar v.b. risk gruplar na yönelik olarak ilgili kurumlar ile i birli i içinde çal malar yapar. Bakanl n kanser ve ruh sa dahil kronik hastal klar konusunda yürüttü ü proje ve programlar bölgesinde yürütür ve/veva yürütülmesini sa lar.
Üreme sa hizmetleri
Madde 18- (1) lgili di er sa k kurulu lar yla i birli i içinde iireme sa , aile planlamas ve di er ana çocuk sa hizmetlerinin koruyucu sa k hizmetleri ilkelerine uygun biçimde aile hekimleri taraf ndan gerçekle tirilmesini sa lar. Ana çocuk sa e itim merkezi bulunan toplum sa merkezleri bu konularda teorik ve beceri kazand rma e itimi ile dan manl k hizmetlerini verir veya verilmesini sa lar. Bakanl k planlamas na uygun olarak Müdürlükçe bu tür merkezlerde il d hekim ve hekim d sa k personelinin kat na da imkan veren bilgi ve beceri kazand kurslar düzenlenebilir.
(2) Her aile sa merkezinde üreme sa hizmetlerinin yürütülebilmesi için planlama yapar. Bu planlama dahilinde aile hekimleri ve/veya aile sa elemanlar na R A (rahim içi araç) ve üreme sa ile ilgili di er teorik ve beceri kazand rma itimlerini verir veya verilmesini sa lar. Ayr ca ilgili hizmetleri veren tüm sa k personeline kad n, ana çocuk sa ve aile planlamas konular nda adaptasyon e itimi verir.
(3) Üreme sa konusunda halk e itimleri için yerel idareciler ve toplum liderleri ba ta olmak üzere ilgili ki i ve kurumlarla i birli i yapar, e itim programlar planlar ve uygular.
(4) Anne ve bebek ölümlerinin azalt lmas ile ilgili olarak (Misafir Anne Projesi gibi) Bakanl n planlad tüm programlar yürütür ve yürütülmesini sa lar.
Ulusal programlar ile ilgili hizmetler
Madde 19- (1) Bakanl k taraf ndan kararla lan ulusal ya da bölgesel programlan yürütür ve yürütülmesini sa lar.
Bakanl k veya müdürlük taraf ndan gerekli görüldü ü hallerde uygulanan a kampanyalar kendi bölgesinde yapar ve/veya yap lmas sa lar. Bu çal malara bölgesindeki sa k çal anlar n ihtiyaca göre aktif olarak kat sa lar.
Adli t bbi hizmetler
Madde 20- (1) Adli t p kurumunun do rudan hizmet vermedi i yerlerde bu hizmetlerin planlanmas görevi toplum sa merkezine aittir. Toplum sa merkezi bölgesindeki adli t p hizmetinin devaml n sürdürülmesinde adli makamlarla i birli i içinde çal r. Toplum sa merkezinde yeterli hekim olmad durumlarda mesai saatleri d nda öncelikle toplum sa merkezi hekimleri olmak üzere aile hekimleri ve di er kamu kurum ve kurulu lar ndaki hekimlerin de dahil edilebilece i bir havuzla hizmetin devaml sa lar. Toplum sa merkezi bu görevin yap labilmesi için gerekli ko ullar ve deste i sa lar.
Adli vakalar n bildirilmesi, evraklar n tutulmas gibi konularda aile hekimleri ile koordinasyonu sa lar ve gerekli e itimleri düzenler. Biitün b hizmetler müdürlü ün sorumlulu u ve koordinasyonunda yürütülür.
Acil sa k hizmetleri
Madde 21- (1) Bölgesi için müdürlü ün belirledi i acil sa k hizmeti planlamas uygular. Bölgesinde ve bölgesine yak n konumdaki hastanelerde acil sa k hizmetinin devaml sa lanam yor ise ihtiyac giderecek ekilde müdürlük ile birlikte planlama yapar. Bunun için: sa k hizmetinin süreklili ini dikkate alarak bölgesinin ihtiyac na cevap verecek ekilde mesai saatleri d nda toplum sa merkezinde, aile sa merkezinde veya ba ka yerde lojistik deste i de sa layarak toplum sa merkezi personeli, aile hekimleri, aile sa elemanlar ve yard mc sa k personelinin de dâhil edilebilece i fiili veya icap
eklinde bir nöbet sistemi olu turarak yürütür.
(2) Bölgesindeki acil sa k hizmetleri istasyonlar na gerekli lojistik deste i verir.
Kaza ve yaralanmalardan korunma hizmetleri
Madde 22- (1) Acil Ve Afetlerde Sa k Hizmetleri ube Müdürlü ü ile i birli i içinde bölgesinde halka yönelik ilk yard m bilinci olu turmak üzere planlama yapar, yap lan planlamalar do rultusunda e itim çal malar yürütür.
(2) Günlük hayatta kar la labilecek kazalar ve riskli durumlar için halk n bilinç seviyesini yükseltmeye yönelik çal malar yapar.
Görüntüleme ve laboratuvar hizmetleri
Madde 23- (1) Aile sa merkezlerinde yap lamayan görüntüleme ve laboratuvar hizmetlerini yapar veya müdürlü ün uygun gördü ü sa k kurulu unun laboratuvarlar nda yap lmas sa lar. Halk sa laboratuvarlar toplum sa merkezlerine ba birer birim olarak hizmetlerine devam ederler. htiyaç duyulan yerlerde toplum sa merkezleri, bünyesinde halk sa na ve çevreye yönelik laboratuvar hizmetlerinin verilmesini sa lar.
Çevre sa hizmetleri
Madde 24- (1) Bölgesinde insan sa ile ilgili her türlü çevre artlar izler ve de erlendirir. Önlem al nmas gereken durumlarda ilgili kurulu larla i birli i yapar.
(2) çme ve kullanma sular n kontrolünü yapar. lgili mevzuata göre yerle im birimlerindeki su kaynaklar n dökümünü ç kar r. Bölgesinde y ll k ve ayl k olarak yapaca klor ölçümü,
bakteriyolojik ve kimyasal analiz say na göre hedeflerini belirler. Y
çal malar bu hedefe göre de erlendirir. Tespit edilen eksiklikler veya olu an kirliliklerin giderilmesi için ilgili kurum ve kurulu lara bilgi verir, al nacak önlemleri takip eder.
(3) Gayri s hhi müesseselerin, s hhi müesseselerin, umuma aç k i yerlerinin denetiminde mevzuattan kaynaklanan görevleri yerine getirir.
(4) Hava kirlili ini aç k ve kapal alan olarak de erlendirir. Özellikle umuma aç k i yerlerinin kapal alan kirlili inin önlemesinde bu i yerlerinin yeterli havaland rma sisteminin olmas için ilgili kurum ve kurulu larla i birli i yapar. Hava kirlili i, gürültü, at klar, elektromanyetik kirlilik ve di er çevre sorunlar konusunda al nan ve al nacak önlemlere yönelik olarak ilgili kurulu larla i birli i yapar.
(5) Piyasa gözetim ve denetim hizmetlerinin yap lmas amac yla bölgesinde gerekli çal malar yürütür.
sa ve güvenli i hizmetleri
Madde 25- (1) Bölgesindeki tüm çal anlar n ve i yerlerinin, özellikle sa k aç ndan tehlikeli i yerlerinin kay tlar na ula arak koruyucu ve önleyici sa k hizmetlerinin sunulmas için i yeri ve di er kurumlarla i birli i yapar. yeri Sa k ve Güvenlik Birimleri ile Ortak Sa k ve Güvenlik Birimlerinde görevli olan i yeri hekimleri ile i birli i yapar. yeri hekimi ve aile hekimleri aras nda olu abilecek problemleri çözer ve koordinasyon içinde çal lmas sa lar.
(2) lgili mevzuata uygun olarak ortak sa k ve güvenlik birimi kurabilir ve/veya ihtiyac olan personeli hizmet sat n alma yöntemiyle temin edebilir.
Afet hizmetleri
Madde 26- (1) Bölgesinde afet organizasyonunda: afete haz rl k, afete müdahale ve afet sonras önlemler a amas nda müdürlü ün sevk ve idaresinde ihtiyaçlar belirler, sa kla ilgili tüm çal malar yapar. Aile hekimleri ve halka yönelik afet sa k e itimleri düzenler.
Sa n geli tirilmesi ve te viki
Madde 27- (1) Toplumun sa k konusunda bilgi düzeyinin artt lmas , sa n korunmas , geli tirilmesi ve bireylerin sa kl davran al kanl klar kazanmas için faaliyetler planlar. Planlama a amas nda bölgedeki sa k kurulu lar , üniversiteler ve ilgili di er kurulu larla i birli i yapar. Bakanl kça yürütülen tütün, alkol ve madde ba ml , obezite gibi risk faktörlerine yönelik olarak toplum e itimi ve di er gerekli çal malar yürütür. Bu alana yönelik olarak olu turulan ulusal kontrol programlar bölgesinde uygular veya uygulanmas sa lar. Planlanan e itim programlar hedef gruba (toplu halk e itimi, esnaf e itimi v.b.) ve amac na göre uygular ya da bölgesindeki sa k kurulu lar arac ile uygulanmas sa lar.
Sa k e itimi hizmetleri
Madde 28- (1) Bakanl k taraf ndan "sürekli e itim" kapsam nda olu turulan hizmet içi e itim programlar yürütür. Aile hekimi ve aile sa elemanlar na yönelik. Bakanl kça belirlenen aile hekimli i kapsam ndaki y ll k hizmet içi e itimlerin planlamas yapar, lojistik deste i verir. Bölgenin genel durumunu ve sa k ölçütlerini dikkate alarak bilgi yenilenmesi ihtiyac gerekli görülen e itimler konusunda müdürlük ile i birli i yaparak ve gerekli durumlarda di er kurulu lardan destek alarak hizmet içi e itimleri düzenler.
(2) Toplum sa merkezi personeli ba ta olmak üzere bölgesinde bulunan sa k personelinin hizmet içi e itimleri için, seminer, bilimsel tart ma ve bilgilendirme toplant lar gibi etkinlikler yapar, gerekirse personelinin di er kurumlardaki e itici etkinliklere kat lmalar sa lar.
Toplu ya am alanlar ve okul sa hizmetleri
Madde 29- (1) Bölgesindeki okul. özellikle yat bölümü olan veya özellikli okul (bedensel engelliler için vb.), yurt (resmi ve özel), huzurevi ve çocuk esirgeme kurumu, otel. motel, pansiyon gibi konaklama yerlerinin sa k ve genel hijyen kurallar yönünden y lda en az iki kez kontrolünü yapar. Bu kontrol esnas nda okullardaki hastal k yo unlu unu de erlendirir.
(2) Kurum ve kurulu lardaki sular n kaynaklar , ebeke durumunu ve depo denetimini yaparak bakteriyolojik ve kimyasal de erlendirmeler için su numuneleri al r. ayr ca tuvaletler, kantin, yemekhane, yatakhane, spor sahas , havuzlar v.b. bölümleri de erlendirir. Bölgesindeki ö rencinin okula kay tlar nda aile hekimince periyodik muayenesinin yap lmas sa lar, sonuçlar ve a lama durumlar okul idaresi ile birlikte de erlendirir. Okullarda aile sa merkezleri ve di er sa k kurumlar ile i birli i yaparak, aile ve okul idaresinin kat yla madde ba ml na ve iddete kar e itim yolu ile mücadele edilmesini sa lar.
Bakanl n belirledi i sa kl beslenme, fiziksel aktivite ve benzeri e itim ve uygulamalarla ilgili konularda okul idaresi ile i birli i yapar.
Sosyal hizmet çal malar
Madde 30- (1) Toplum kalk nmas çal malar nda ve yard m hizmetlerinde ilgili kurulu larla i birli i yapar.
Di er görevler
Madde 31- (1) Toplum sa merkezleri, sa k turizmi, turizm hekimli i, göçerlerin bak , sa k taramalar v.b. konularda Bakanl n yay nlad genelge ve talimatlara göre hizmet sunar.
(2) Müdürlü ün verdi i di er görevleri yapar.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Toplum Sa Merkezinde Çal anlar n Görev Tan mlar ve Sorumluluklar Sa k grup ba kanl ve sa k grup ba kan n görevleri
Madde 32- (1) lçe düzeyinde sa k hizmetlerinden birinci derecede sorumlu sa k yöneticisi grup ba kan r. Sa k grup ba kanl , toplum sa merkezlerinin çal malar na ek olarak a daki i leri yapar;
a) Toplum sa merkezleri taraf ndan yap lacak planlama çal malar destekler, bu birimlerce haz rlanm olan planlar sorumlu oldu u bölge için derler ve son de erlendirmeleri yap p müdürlü e sunar, bu plan ve programlar n uygulanmas sa lar.
b) lçedeki sa k hizmetlerini nicelik ve nitelik yönünden sürekli olarak de erlendirir, ilçedeki sa k kurulu lar hakk ndaki görü lerini ve sunduklar hizmetlerin geli tirilmesi için gerekli gördü ü ortak çal malar rapor halinde y ll k olarak müdürlü e önerir.
c) lçedeki kurulu lar n görevlerini gerekti i gibi yapabilmeleri için gerekli malzemeyi belirleyerek müdürlü e bildirir: gönderilen araç — gereç. ilaç, bas kâ t ve öteki malzemelerin en verimli olabilecek ekilde, zaman nda ve yeterli say da da sa lar,
ç) Toplum sa merkezleri ve di er sa k kurum ve kurulu lar aras nda koordinasyonu sa layarak birlikte ve ekip halinde çal mas sa lar.
d) Sa k kurulu lar n hizmetlerini ve buralarda çal an personelin çal malar denetleyip hizmetin aksayan yönlerini saptar; bu aksakl klar n nedenlerini belirler ve sorunlar n çözümlenmesi için gereken önlemleri al r; bu amaçla personeli destekleme e itme,mevzuat na göre ödüllendirme ya da cezaland rma lemlerini yürütür, e) lgili mevzuat hükümlerine göre ilçedeki personelin disiplin amirli ini yapar, sicillerinin verilmesini ve özlük haklar n yerine getirilmesini sa lar, t) Sa k hizmetlerinde sektörler aras i birli ini sa lamak amac yla, kamu ve özel sektördeki kurulu larla sa k kurulu lar aras nda koordinasyon sa lar.
g) Sa k gr p ba kanl nda ayl k toplum sa merkezi toplant lar yürütür: bu toplant larda ilçedeki sa k sorunlar ve çözüm yollar tart r, hizmetle ilgili görü ve önerileri al r. uygun olanlar n gerçekle melerini sa lar.
) Denetimleri mevzuatla Bakanl a verilmi olan sa k kurulu lar (eczane, t p merkezleri v.b.) denetler veya denetlenmesini sa lar.
h) lçe H fz ss hha Kurulu'na kat larak sekretarva hizmetlerinin yürütülmesini sa lar, ) lçe sa k ve yönetim kurullar nda müdürlü ü temsil eder, i) Piyasa gözetim ve denetim hizmetlerini yürütür,
j) Ye il kart hizmetlerinin sa kla ilgili koordinasyonunu yürütür, k) Özel sa k kurulu lar n ruhsatland lmas ve denetimi i lerini yürütür. 1) Bakanl n ruhsatland rma ve denetim yetkisinde olan i letmelerin ruhsatland lmas ve denetimi i lerini yürütür, kay tlar tutar, belediye hekimi olmayan yerlerde s hhi kurumlar n ruhsatland rma komisyonunda görev al r. m) Müdürlü ün verdi i di er görevleri yapar.
Sorumlu hekimin görevleri
Madde 33- (1) Toplum sa merkezi çal anlar n amiridir. Toplum sa merkezinin idari ve teknik tüm i lerini ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak yürütür ve denetler. Bu görevini yerine getirmek amac yla u i leri yapar;
a) Toplum sa merkezi sorumlulu undaki bölgeyi ve toplumu tan r,
b) Bölgesinin sa k ölçütlerini de erlendirir ve buna göre sorunlar ve öncelikleri saptar.
c) Toplum sa merkezindeki hizmetlerin mevzuata uygun olarak yürütülmesini sa lar,
ç) Toplum sa merkezindeki personelin çal malar koordine eder, denetler, aksakl klar belirleyerek i lerin düzgün olarak yürümesi için gereken önlemleri al r,
d) Müdürlü ün planlamalar do rultusunda aile hekimlerinin vermi oldu u hizmetlerin izlenmesini sa lar ve sa k gurup ba kanl arac yla müdürlü e bildirir.
e) Yürürlükteki mevzuat çerçevesinde personelin sicil ve özlük haklan ile ilgili görevleri yürütür.
1) Toplum sa merkezi kay tlar düzenli olarak kontrol eder ve eksikliklerir giderilmesini sa lar.
g) ler y l ocak ve temmuz ay içinde, geçmi e dönük alt ayl k çal ma raporunun vt gelece e dönük faaliyet plan n haz rlanmas sa lar ve sa k grup ba kanl na sunar.
) Çal malar n yap lan planlar do rultusunda yürütülmesi için, yeterli say dz personel, uygun çal ma ortam ve ihtiyaç duyulan araç-gereci sa lar,
h) Bakanl k politika ve stratejileri do rultusunda, bölgesinde ba klama hizmetler için ayl k, y ll k plan ve programlan haz rlar, bunlar uygular ve uygulat r, ) Toplum sa merkezince ve di er sa k kurumlar nca tespit edilen ve bildiriler bildirimi zorunlu hastal klar ile ilgili kay tlar n düzenlenmesini sa lar ve bir üst kurunu periyodik olarak iletir.
i) Hasta haklar ile ilgili çal malar yürütür,
j) Personelin hizmet içi e itimlerini planlar, uygular veya uygulat r.
k) Toplum kalk nmas hizmetlerinde görev al r, 1) Hizmet ile ilgili verilen di er görevleri yapar.
Hekimin görevleri
Madde 34- (1) Hekimler sorumlu hekim taraf ndan bir ya da birden fazla konu ve birimin i lerini yürütmek üzere görevlendirilebilir. Hekim görevlendirildi i konu veya birimin i lerinin planlanmas , yürütülmesi, denetlenmesi ve de erlendirilmesinden sorumludur. (2) Hekim a daki görevleri yapar;
a) Toplum sa merkezi hizmetlerini uygular ve personelin verdi i hizmetleri denetler, b) Hizmet götürülecek bölge ve toplumu tan r,
c) Okul sa hizmetlerini yürütür,
ç) Çevre sa hizmetlerini mevzuattaki yetki ve sorumlulu una uygun olarak yüriitiir.
d) Bula hastal klarla ilgili programlan yürütür.
e) Ana çocuk sa ve aile planlamas hizmetlerinin yürütülmesini sa lar.
f) Beslenme ve fiziksel aktivite gibi sa geli tirici programlar yürütür.
g) Koruyucu ruh sa hizmetlerini yürütür.
) Gereken hallerde i sa ve i güvenli i hizmetlerini yürütür, h) Halk n sa k e itimini yapar,
) Personele yönelik hizmet içi e itim programlar yürütür, i) Laboratuvar hizmetlerinin yürütülmesini sa lar,
j) Belediye hekimi olmayan yerlerde, belediye hekiminin görevlerini yapar, k) Aile hekimlerinin lojistik ihtiyaçlar izler, destekler ve gerekli önlemleri al r. I) Sa n geli tirilmesi ve te viki ile toplum kalk nmas hizmetlerinde görev al r. m) Halk e itimi materyali ihtiyac n belirlenmesi, haz rlanmas ve
kullan lmas sa lar,
n) Görevi ile ilgili kay t ve formlar tutar,
o) Sorumlu oldu u bölgede çe itli saha ve salg n ara rmalar , bula hastal k f lyasvon çal malar yürütür, siirveyans çal mas yapar,
ö) Sa olumsuz etkileyen kötü al kanl klarla mücadele edilmesi ve sa kla ilgili denetim hizmetlerini yerine getirir.
p) Bula hastal klar ve salg n hastal klarla mücadele eder ve yap lan çal malar denetler.
r) Kronik hastal klar n (diabetes mellitus, KOAH, kardiyovasküler hastal klar, kanser, v.b.) erken te hisi ve takibi konular nda çal r, halk e itimi yapar.
s) Bulundu u bölgedeki aile sa merkezinde görevli sa k personelinin y ll k plan ve programlar dâhilinde hizmet içi e itimini verir, ) Hizmet ile ilgili verilen di er görevleri yapar.
Sa k memuru (toplum sa ), hem ire ve ebenin görevleri
Madde 35- (1) Bölgesindeki koruyucu sa k hizmeti veren ekibin üyesi olarak;
a) Hizmet götürülecek bölge ve toplumu tan r,
b) Toplum sa merkezindeki so uk zincir sorumlusu olup a lar n saklanmas ve da yürütür, c) Bölgenin sa k ölçütlerini de erlendirir ve buna göre sorunlar ve öncelikleri
saptar,
ç) shalli hastal klar konusunda programlarda görev al r,
d) Bula ve bula olmayan hastal klar n kontrolü çal malar na kat r, e) Okul sa hizmetlerine kat r,
t) Kay t ve bilgi i lem çal malar nda görev al r.
g) Sorumlu hekimin direktifleri do rultusunda bölgedeki sa k çal anlar n hizmetlerini izler ve de erlendirir, ) Sa kl beslenme ve beslenme bozukluklar konusundaki programlara kat r.
h) Koruyucu ruh sa hizmetlerinde görev al r. ) sa ve güvenli i hizmetlerinde görev al r.
i) Bireysel ve grup e itimlerine kat r, halk n sa k e itimi çal malar n planlanmas ve uygulanmas nda görev al r.
j) Ba klama hizmetlerinin planlanmas ve yürütülmesinde görev al r.
k) Hizmet içi e itim hizmetlerinin planlanmas ve uygulanmas nda görev al r, 1) Sa n te viki ve geli tirilmesi, toplum kalk nmas hizmetlerinde görev al r, m) Üreme sa hizmetlerinde görev al r,
n) Görevi ile ilgili istatistik kay tlar ve formlar tutar, o) Hizmet ile ilgili verilen di er görevleri yapar.
ö) Sorumlu hekimin verece i i bölümü ile verilen di er i leri yerine getirir. Sa kevi ebesinin görevleri Madde 36- (1) Sa kevi personeli toplum sa merkezi bölgesinde bulunan sa kevinde hizmetlerini sunarken;
(1) Bölgede bireye yönelik koruyucu sa k hizmetlerini aile hekimine ba olarak yürütür, (2) Gezici sa k hizmeti kapsam nda hizmet veren aile hekiminin poliklinik hizmeti sunmas na yard m eder, (3) Bulundu u sa kevinin temizli i ve intizam na dikkat eder.
(4) Sorumluluk alan nda sa kla ilgili kay tlar tutar.
(5) Ayl k çal malar toplum sa merkezine bildirir.
(6) Aile hekimi ile beraber yürüttü ü hizmetler aç ndan aile hekimini bilgilendirir, (7) Toplum sa merkezince verilecek di er görevleri yapar.
Çevre sa teknisyeninin görevleri
Madde 37- (1) Toplum sa merkezinde görev yaparken;
a) Çal bölgenin krokilerini ve çevre ile ilgili envanterini haz rlar.
b) Çevre sa ile ilgili yaz ma, raporlama, dosyalama, ar iv ve istatistik çal malar yapar, gerekli verilerin al nmas sa lar, vermeyenler hakk nda ilgili mevzuat hükümlerine göre i lem yapar.
c) Çevre sa ile ilgili kay t ve formlar tutar.
ç) Her türlü içme ve kullanma sular n sa kl olup olmad klar n kontrolünü yapar, numune alarak ilgili birime gönderir, kirli sular n slah için gerekli önlemleri al r. bakiye klor tespiti yapar.
d) Toplumun yiyip içmesine, konaklamas na, e lenmesine özgü yerler, konutlar, i yerleri ve okullar n sa k ko ullar na uygun olup olmad ilgili mevzuat hükümlerine göre denetler; sa a zararl hususlar n düzeltilmesi amac yla ilgililere bilgi verir ve sonuçlar izler.
e) Cezaevleri, havaalanlar , limanlar ve kara nakil vas talar çevre sa yönünden denetler ve sa k ko ullar na uygunlu unu takip eder.
t) Mevzuatta belirtilen görevler dahilinde halka aç k olan yerler ile gayri s hhi müesseseler ve i yerlerinin sa k yönünden denetimleri ile ilgili i lemleri yapar.
g) nsana hastal k bula ran her türlü hayvan, böcek, kemirici ve vektörler için yap lmas gereken mücadele i lerini mevzuat çerçevesinde yapt r, yap lmas denetler.
) Çevre sa , bula ve salg n hastal klar ile sosyal hastal klardan korunma konusunda halkla i birli i yapar ve bu konularda onlar toplu olarak ya da tek tek e itir.
h) Kanalizasyon sistemi bulunmayan yerlerde yap lacak fosseptik çukurlar n yerlerini vas flar tespit eder, ) Havay , topra ve suyu kirletici faktörlere kar gerekli önlemlerin al nmas sa lar.
i) Endüstriyel kat ve s at klar n sa kl bir ekilde izole edilmesi için gerekli tedbirlerin al nmas sa lar, almayanlar hakk nda ilgili mevzuat hükümlerine göre i lem yapar.
j) Enfeksiyon hastal klar n kayna bulma ve koruyucu tedbirleri alma yönünden epidemiyolojik ara rmalara kat r.
k) Çevre sa ile ilgili hizmetlerin daha etkin ve verimli yürütülmesi için kamu. özel ve gönüllü kurulu larla i birli i yapar,
I) T bbi alet. malzeme ve cihazlar n hizmete haz r bulundurulmas , usulüne uygun kullan lmas ve korunmas takip ve kontrol eder, t bbi alet ve yüzey dezenfektanlar ile genel amaçl temizlik maddelerinin üretim izinlerinde dosyalar haz rlar, analizlerini yapt r, piyasa gözetimi ve denetlemelerini yapar.
m) Piyasa gözetim ve denetim hizmetlerinin yap lmas amac yla bölgesinde gerekli çal malar yürütür.
n) Sa n te viki ve geli tirilmesi ile toplum kalk nmas hizmetlerinde görev al r.
o) Sorumlu hekimin verece i di er i leri yapar.
Röntgen teknisyeni/röntgen teknikerinin görevleri
Madde 38- (1) çi ve esnaf n periyodik muayenesinde kurum içinden gönderilen ki ilerin, acil vakalar n ve aile hekimlerinin gönderdikleri hastalar n radyolojik tetkiklerini yapar. Bununla birlikte;
a) Hizmetin yürütülmesi için gereken ihtiyaçlar tespit eder. sorumlu hekime yaz olarak bildirir,
b) Radyolojik muayene için hastay gönderen tabip, hastan n tetkik istem formuna, hastal n ön tan ve yap lacak i lem hakk nda gerekli bilgileri yazar.
Radyoloji teknisyeni, radyolojik tetkikleri, ilgili tabibe gönderir. Çekti i filmlere hastan n ismini, kay t numaras ve filmin çekildi i tarihi yazar. Birden fazla film çekildi i takdirde kaç film oldu u hastan n tetkik istem formuna yaz r,
c) Tetkik için al nan, çekilmemi filmleri deftere kay t eder. çekilen filmlerin ölçülerini, say lar , hastan n ismini, kay t numaras , tarihini deftere kay t eder, çekilen ancak bozuk ç kan filmlerin usulüne göre imhas ndan ve kay tlar ndan sorumludur.
ç) Röntgen teknisyeni göreve ba lad ay içerisinde üç hafta ve bunu takip eden her y l içerisinde iki hafta olmak üzere kendi ilinde veya çevre illerden birinde belirlenen bir hastanede uygulamal hizmet içi e itim alabilir. Bu süre e itim ald Radyoloji uzman taraf ndan toplum sa merkezi sorumlu hekimin onay ile uzat labilir.
d) Röntgen laboratuvar nda bulunan her türlü t bbi cihaz, alet, malzeme ile demirba e yan n muhafazas ve tüketim maddelerinin yerinde kullan lmas ndan sorumludur.
e) Sorumlu hekimin verece i di er i leri yapar.
Laboratuvar teknisyeninin görev leri
Madde 39- (1) Meslek dal n gerektirdi i tüm hizmetleri verir ve bu görevi yerine getirirken;
a) Laboratuvar hizmetlerinin acil durumlara öncelik verilerek, en k sa sürede ve en do ru biçimde yap lmas sa lar.
b) Laboratuvar n temiz ve düzenli tutulmas laboratuvar malzemelerinin ise kulland ktan sonra temiz ve her zaman kullan ma haz r halde tutulmas sa lar.
c) Kay t tutar ve ayl k, y ll k raporlar haz rlar, ç) Toplum sa merkezinin sahaya yönelik çal malar n yürütülmesi ç) Toplum sa merkezinin sahaya yönelik çal malar n yürütülmesinde görev al r
d)Laboratuvar malzemelerinin, demirba ve sarf malzemelerinin saklanmas ndan ve muhafazas ndan sorumludur. Laboratuvardaki cihazlar n bak n yapt lmas sa lar, e)Sorumlu hekimin verece i di er i leri yapar.
efin görevleri
Madde 40- (1) Toplum sa merkezindeki idari ve mali i lerinden sorumludur. Ayniyat, ambar, ula m, ileti im, kay t, istatistik ar iv. s nma, temizlik i lerinin kurallara uygun biçimde yürütülmesini sa lar. Bu hizmetlerle ilgili eksikleri belirler, hizmetin düzgün yürütülmesi için gerekli önlemleri al r. Sorumlu hekimin verece i di er i leri yapar.
Ayniyat sayman ve ambar memurunun (ta r, kay t ve kontrol yetkilisi) görevleri
Madde 41- (1) Toplum sa merkezindeki ayniyat i lerini, ilgili mevzuat ve bu yönergedeki ilgili bölümdeki esaslara uyarak yapar ve kay tlar tutar. Gelen malzeme için ayniyat tesellüm makbuzunu keser. Genel sarf malzemelerinin temini ve kullanacak personele senet kar teslim edilmesi i lemlerini yürütür. Demirba ve tüketim malzemelerinin temini, kayd , saklanmas , bak , onar , kullanacak personele senet kar teslimi ve kullan lamayacak duruma gelenlerin kay t dü üm i lemlerini yürütür. Y ll k ayniyat hesap i lerini yapar. Hizmetle ilgili verilen di er görevleri yapar.
Veri haz rlama ve kontrol i letmeninin görevleri
Madde 42- (1) Veri haz rlama ve kontrol i letmeni toplum sa merkezindeki bilgi i lem hizmetlerini yürütür. Toplum sa merkezinin bilgi teknolojileri ile ilgili alt yap ihtiyac belirler ve bu ihtiyac n sa lanmas için sorumlu hekime önerilerde bulunur. Bilgisayar ve çevre bilimleri için gereken programlar n güncellenmesi ve bak sa lar. Toplum sa merkezinde üretilen ve toplum sa merkezine gönderilen verileri elektronik ortama kaydeder veya veri kontrolünü yapar. Toplum sa merkezi çal anlar n ihtiyac olan tablo, grafik ve bilgisayar ç kt lar haz rlar veya bu tablolar n karar destek sisteminde haz rlanmas için koordinasyonu sa lar. Toplum sa merkezinin faaliyet raporunun haz rlanmas nda görev al r.
Hizmetle ilgili verilen di er görevleri yapar.
Memurun görevleri
Madde 43- (1) dari ve mali i lerinin yürütülmesinde görev al r. T bbi sekreter, veri haz rlama ve kontrol i letmeni, ayniyat ve ambar memurunun bulunmad durumlarda bu ki ilerin görevlerini yürütür. Hizmetle ilgili verilen di er görevleri yapar.
Eczac n görevleri
Madde 44- (1) Bakanl kça ve di er yollarla sa lanan ilaçlar, antiserum ve a lar muhafaza eder ve da r. Ak lc ilaç kullan konusunda halk ve personeli e itir.
Toplum sa merkezi bölgesindeki ecza depolar ve eczanelerin kayd tutar, denetimini yapar ve rapor halinde sorumlu hekime sunar. Toplum sa merkezi bölgesindeki eczanelerin nöbetlerini takip eder, denetimlerini yapar, toplum sa merkezinin görülebilir bir yerine nöbetçi eczanenin adres ve telefon numaras yazar ve duyurur. Görevi ile ilgili kay t ve formlar tutar. Hizmet ile ilgili verilen di er görevleri yapar.
bbi teknolo un görevleri
Madde 45- (1) Epidemiyoloji çal malar nda yer al r. Hizmet götürülecek bölge ve toplumu tan r ve halk n sa k e itimi çal malar n planlanmas ve uygulanmas nda .görev al r. Bula hastal klar n ve bula olmayan hastal klar n kontrolü çal malar na ve okul sa hizmetlerine kat r. Kay t ve bilgi i lem çal malar nda görev al r. Sorumlu hekimin direktifleri
do rultusunda, göreviyle ilgili olarak bölgedeki sa k çal anlar n hizmetlerini izler ve de erlendirir.
Hizmet içi e itim hizmetlerinin
planlanmas ve uygulanmas nda görev al r. Hizmet ile ilgili verilen di er görevleri yapar.
Sosyal çal mac n görevleri
Madde 46- (1) Toplum sa merkezinde görev yaparken;
a) Hizmet götürülecek bölge ve toplumu tan r,
b) Bölgenin sa k ölçütlerini de erlendirir ve buna göre sorunlar ve öncelikleri saptar,
c) Toplumda sa k sorunu yaratan çevresel, sosyal, kültürel, demografik ve ekonomik artlar de erlendirir.
ç) Toplumda saptanan sorunlar n çözümlenmesine katk da bulunacak kaynaklar ara r, harekele geçirici, verimlili i artt ve yeni kaynak olu umunu sa lay çal malar yapar.
d) Afet sonras dönemde sosyal hizmet i lerini yürütür, e) Okul yönetimleri ile i birli i yaparak destekler,
f) Bölgesindeki Belediye. Milli E itim Bakanl , Sosyal Hizmet ve Çocuk Esirgeme Kurumu gibi di er kamu kurulu lar ile i birli i yapar bu kurumlara destek verir.
g) Toplum kalk nmas hizmetlerinde görev al r, ) Görevi ile ilgili kay t ve formlar tutar,
h) Sosyal yard ma muhtaç hastalar n sosyal yard m kurumlar yla irtibat sa lar ve destekler. Sorunlar n çözümüne katk da bulunur, ) I lizmet ile ilgili verilen di er görevleri yapar.
Psikologun görevleri
Madde 47- (1) Psikolog toplum sa merkezinde görev yaparken;
a) Hizmet götürülecek bölge ve toplumu tan r.
b) Bölgenin sa k ölçütlerini de erlendirmek ve buna göre sorunlar ve öncelikleri saptar.
c) Bakanl n öngördü ü plan ve projeleri uygular.
ç) Riskli ve duyarl gruplarda psikolojik destek sa lanmas nda görev al r,
d) Çal malar ile ilgili verileri toplar, ara nnalar planlar ve planlanan çal malarda görev al r,
e) Hizmet kalitesinin artt lmas ve organizasyon çal malar kurum çal anlar ile i birli i içerisinde yürütür.
f) Toplumun psikolojik ve sosyal ihtiyaçlar n belirlenmesi ve e itim hizmetlerinin planlanmas nda görev al r.
g) Sa k e itimi hizmetlerinde görev al r, ) Toplum kalk nmas hizmetlerinde görev al r, h) Görevi ile ilgili kay t ve formlar tutar, ) Ruh sa çal malar na kat r,
i) Hizmet ile ilgili verilen di er görevleri yapar Mühendisin görevleri
Madde 48- (1) Meslek tan mlar do rultusunda uygulama , planlama, e itim hizmetlerini ve sorumlu hekimin verdi i görevleri yapar.
Diyetisyenin görevleri
Madde 49- (1) Toplum sa merkezinde görev yaparken: a) Hizmet götürülecek bölge ve toplumu tan r, b) Bölgenin sa k ölçütlerini de erlendirir ve buna göre sorunlar ve öncelikleri saptar.
c) Çal malar ile ilgili veri toplar, ara rmalar planlar ve planlanan çal malarda görev al r,
ç) Toplumun beslenme sorunlar n belirlenmesi, çözüm yollar n planlanmas ve uygulanmas nda görev al r.
d) Sa k e itimi hizmetlerinde görev al r.
e) Toplum kalk nmas hizmetlerinde görev al r.
0 Görevi ile ilgili kay t ve formlar tutar, g) Hizmet ile ilgili verilen di er görevleri yapar.
bbi sekreter ve daktilograf n görevleri
Madde 50- (1) Toplum sa merkezinin tüm yaz ma i lerini yürütürken;
a) Gelen ve giden yaz lara ait defter ve dosyalar ilgili mevzuatlar dahilinde tutar, bu yaz lar n as l ve/veya suretlerini saklar.
b) Cevap verilmesi gerekenlerin cevaplar süresinde haz rlar ve buna ili kin bütün i lemleri sonuçland r, c) Giden evraka ait her türlü posta i lemlerini yapar ve resmi pul hesaplar tutar.
ç) Yaz ve ço altma makinelerinin günlük ve haftal k bak m ve temizli ini yapar, korunmas sa lar,
d) Toplum sa merkezinin hizmetlerinde kullan lan bilgileri bilgisayara kaydeder, e) Tüm saha ara rmalar n ham verilerini bilgisayara kaydeder.
f) dareden kendisine verilen her türlü yaz ve daktilo i lerini yapar.
g) Ayniyat sayman yok ise onun görevlerini yürütür, ) Hizmetle ilgili verilen di er görevleri yapar.
oförün görevleri
Madde 51- (1) Motorlu arac n bak , temizli ini ve korunmas sa lar; ta n günlük ve haftal k bak aksatmadan ve sürekli olarak yerine getirir.
Ta n kullan lmas nda, 237 Say Ta t Kanunu ve ilgili di er mevzuatlara uyar. Sorumlu hekimin mevzuata uygun verdi i talimatlar do rultusunda ta n hizmette kullan lmas için görev yapar. Günlük gezi program , kat edilen kilometre, yak t veya harcama ile ta n kullan ld süre hakk nda istenilen bilgiyi bbi sekretere verir. Her sabah mesai ba lar ba lamaz bir önceki günün ta t seyrüsefer defterini sorumlu hekime gösterir ve imzalat r. Hizmet ile ilgili verilen di er görevleri yapar.
Hizmetlinin görevleri
Madde 52- (1) Toplum sa merkezi binas n ve bahçesinin temizlik, küçük onar , bak m, korunma ve günlük i lerini yapar. Toplum sa merkezi nmas ile ilgili i leri yürütür, bununla ilgili malzemelerin ta nmas ve depolanmas sa lar; kalorifer sistemi bulunan toplum sa merkezinde kaloriferci yok ise kaloriferi yakar ve takip eder. nmas soba ve di er yollarla olan merkezlerin nmas ile ilgili i leri ve sorumlu hekimin verece i di er i leri yapar.
Kalorifercinin görevleri
Madde 53- (1) Toplum sa merkezi binas n nmas ile ilgili i leri yürütür. Bununla ilgili malzemelerin ta nmas ve depolanmas , hizmetlinin bulunmad durumlarda hizmetlinin görevlerini yürütür. Verilen di er görevleri yapar.
Hizmette olmayanlar n i inin yürütülmesi
Madde 54- (1) Hizmette olmayan personelin i ini yürütmek üzere, toplum sa merkezi sorumlu hekimi personelden uygun birisini görevlendirir.
Görevlendirilen personel görev leri ile ilgili yetki ve sorumluluklar dahilinde çal r.
BE NC BÖLÜM Son Hükümler
Yürürlükten kald lan hükümler
Madde 55- (1) 26/01/2010 tarih ve 2365 say Makam Onay ile yürürlü e giren Aile Hekimli inin Pilot Uyguland llerde Toplum Sa Merkezleri Kurulmas Ve Çal lmas na Dair Yönerge yürürlükten kald lm r.
Geçici Madde I- (1) Aile hekimli i uygulamas na geçen illerdeki sa k evi, ana çocuk sa ve aile planlamas merkezleri, dispanserler ve di er benzer birinci basamak sa k kurum ve kurulu lar ile birimleriyle halk sa laboratuvarlan personeliyle birlikte toplum sa merkezlerine ba birer birim olarak çal rlar. Kapat lan sa k birimlerinin kadrolar , faaliyet alan ndaki toplum sa merkezinin kadrosuna aktar r. Bu kadrolar n ilave edilmesiyle toplum sa merkezlerinin standart kadrolar n a lmas halinde standart fazlas personel Sa k Bakanl Atama Ve Nakil Yönetmeli i hükümlerine göre di er sa k kurum ve kurulu lar na atan r.
Geçici Madde 2- (1) Birden fazla toplum sa merkezi kurulmu olan ilçede Müdürlükçe uygun görülecek olan n d ndaki toplum sa merkezleri bir ay içerisinde kapat r.
Yürürlük
Madde 56- (1) Bu Yönerge, Bakan onay ile yürürlü e girer.
Yürütme
Madde 57- (1) Bu Yönerge hükümlerini Sa k Bakan yürütür.
