Turizm Sosyolojisi İÇINDEKILER

(1)

İÇINDEKILER

Turizm Sosyolojis

i

Kültür ve Turizm Etkileşimi

• Turizm ve kültür ilişkisi

• Kültürün turizmin gelişmesindeki rolü

• Turizm ve kültür

arasındaki karşılıklı ilişki

• Küresel turizm ve

yerel kültür çatışması

• Yerel kültürü

korumaya yönelik

önlemler

(2)

 Farklı ulaşım araçlarını kullanarak seyahat etmeleri ve belli bir zaman dilimi geçirmeleri anlamına gelmektedir. Turizm

çalışmalarında, herhangi bir gezinin turistik gezi olarak

tanımlanması için gerekli olan koşullar tartışma konusu olmuştur.

Örneğin kat edilen mesafeye göre ya da yaşam alanı dışında geçirilen süreye göre turistik etkinlikleri sınırlandırma eğilimleri bulunmaktadır. Ancak küreselleşme sürecinin sonucunda ortaya çıkan zaman-mekân sıkışması, bu tür ölçüm araçlarını anlamsız kılmıştır. Bunun yanı sıra, küresel turizm çerçevesinde insanların tek bir nedenden dolayı değil, farklı amaçlar için seyahat ediyor olması da turizmin tanımını genişletmiştir.

TURIZM VE KÜLTÜR ILIŞKISI

(3)

 Kültürel Yeniden Üretim: Kültürel yeniden üretim kavramı, değer ve özelliklerin gelecek kuşaklara aktarılmasına değinen bir unsurdur.

Kültür toplumsal yaşantı içinde öğrenilmiş bir

değerler bütünü olduğu için toplumsal değişmeler

bu öğrenme sürecini ve sonuçta kültürün yeniden

üretimini de doğrudan etkileyecektir.

(4)

 Fransız Devrimi: 1789-1799 yılları arasında yaşanan devrim,

Fransa’da monarşinin yerine cumhuriyetin geçmesine neden olurken dünya tarihi için de yeni düşünsel akımların yayılması açısından

önem taşımaktadır. Eşitlik, özgürlük, adalet, egemenlik ve

milliyetçilik kavramları bu devrimden sonra modern siyasetin

vazgeçilmez unsurları olmuş, bu yenilikler modern toplumsal yapının oluşmasında önemli rol oynamıştır.

 Sanayi Devrimi: 18. ve 19. yüzyıllar arasında teknolojik buluşların, özellikle buhar makinesinin gündelik hayatta kullanımı sonucu

değişen üretim ilişkileri, sanayinin yaygınlaşmasını ve erken

sanayileşen ülkelerde sermaye birikiminin oluşumunu sağlamıştır.

(5)

TURIZM VE KÜLTÜR ARASINDAKI ZORUNLU BAĞ



Turizm ve kültür tanımlarını yaptıktan sonra, turizm ve kültür arasındaki zorunlu ilişkiyi irdelemek uygun

olacaktır. Bu zorunluluğun iki boyutu aynı zamanda iki farklı bakış açısıyla analizi de beraberinde getirmektedir.

Öncelikle kültür, gerek birtakım geleneksel etkinlikler, ritüeller gerekse belli bir yöreye özgü kültürel, maddi değerlerin turistlere yönelik olarak üretilmesi ve pazarlanması sonucu, turizmin birinci kaynaklarından biri hâline gelir. Bu noktada, söz konusu kültürel değerlerin turistlerin taleplerine uygun olarak sunulması, örneğin paketlenmesi, reklamının yapılması ve kapitalist piyasa ekonomisi içinde satılması söz konusudur. Dolayısıyla kültür, yalnızca görsel olarak sunulan birtakım el işi ürünleri ya da yöresel kıyafetler veya danslar değil, aynı zamanda turistlerin doğrudan tüketebilecekleri, para karşılığı satın alıp evlerine götürebilecekleri ürünleri de içermektedir. Bu anlamıyla kültür, turizmin gelişmesinde önemli bir kaynak olarak öne çıkmaktadır.ikinci olarak belli bir bölgede turizmin gelişmesi, o bölgedeki kültürün de bu gelişme sonucu değişmesi anlamına

gelmektedir. Örneğin kültürel etkinliklerin ya da ritüellerin turistlere yönelik sunumu, birtakım özgün ve doğal

unsurların kaybına yol açmaktadır. Buna ek olarak özellikle el emeğine dayalı olan ve özgün üretim teknikleri

olan bazı el işi ve zanaatlar, turist talebini karşılamak amacıyla fazla üretilmekte, bu anlamda hem doğal

kaynakları tüketmekte hem de el işi ürünlerin özgünlüğünü kaybetmesine yol açmaktadır. Bodrum’da sünger

avcılığının süreç içinde yok olması bunun için bir örnektir. 1960’larda yaygın olan sünger avcılığı, 1980’lerde

Bodrum’un küresel turizmin bir parçası hâline gelmesiyle fazlasıyla metalaşmış ancak doğal kaynaklara dayalı

bu kültürel pratik, bugün Bodrum kıyılarında süngerin azalması sonucu yok olmaya yüz tutmuştur.

(6)

 Mekanik ve Organik Dayanışma: Mekanik dayanışma, geleneksel toplumlarda gönüllülük esasına dayalı olarak ortaya çıkan dayanışmadır. Burada dikkat çeken unsur, bireylerin temel gereksinimlerini kendi üretimleriyle

karşılamaları, dolayısıyla toplumsal dayanışmaya mecbur kalmamalarıdır. Öte yandan modern toplumlarda görülen organik dayanışma, gereksinimlerini piyasadan para

karşılığında karşılayan bireylerin dayanışmaya mecbur

kalmalarını ifade etmektedir.

(7)

KAYNAKÇA

Prof.Dr. Muammer Tuna ve Doç.Dr. Aslıhan Aykaç Yanardağ , Turizm Sosyolojisi, Anadolu

Üniversitesi, 1.baskı,2012