KARAKTER VE
DEĞERLER EĞİTİMİ
FİLOLOJİ GRUBU 14. HAFTA II. DERS
MİLLİ EĞİTİM DE TEMEL DEĞERLER (TEKRAR)
TEMEL DEĞERLER
• Temel Değerler
• Her toplumun tarihi sürecine ve kültürel özelliklerine bağlı olarak oluşan kendine özgü değerleri mevcuttur.
• •Bu değerlerden bazıları toplumu temelden şekillendirmesi ve diğerlerini de etkilemesi bakımından temel değerler olarak kabul edilir.
• •Temel değerler Evrenseldir, ve genellikle Olumsuz ifade içermezler
• Temel değerler, toplum içindeki bireyin en yüksek önceliklerini, derin inançlarını ve temel itici güçlerini temsil ederler
TEMEL DEĞERLER
• MEB ve Temel Değerler Sınıflaması
• Öğretim programlarında değerler ve eğitimine ağırlık vermek;
sadece Türkiye’de değil, pek çok yabancı ülkede önem verilen konular arasındadır.
• Talim ve Terbiye Kurulu tarafından, öğretim programı yenileme ve değişiklik çalışmaları ile ilgili olarak hazırlanan kılavuzda,
değerler eğitiminin ayrı bir konu alanı olarak görülmeyip tüm programların bütünleyici bir bileşeni olduğu bildirilmektedir
(MEB, 2017).
TEMEL DEĞERLER
• MEB ve Temel Değerler Sınıflaması
• Bu bağlamda tüm disiplin alanlarında öğrencilere kazandırılması amaçlanan milli, manevi ve evrensel değerler, 10 temel değer olarak belirlenmiştir.
• •Bu 10 temel değer :
• adalet,
• dostluk,
• dürüstlük,
• öz denetim,
• sabır,
• saygı,
• sevgi,
• sorumluluk,
• vatanseverlik, ve
• yardımseverlik.
MEB VE TEMEL DEĞERLER
• MEB programlarında yer alan temel değerler ve bu değerlerle ilişkili tutum ve davranışlar: -Adalet
• Adalet; Adil olma, eşit davranma, paylaşma gibi tutum ve davranışları içerir.
• Adil olma değerine sahip birey; kurallara uyar, görev
paylaşımlarında üzerine düseni yapar, başkalarının hak ve
sorumluluklarını ihlâl etmez, haksızlıklara müdahalede bulunur;
çevresindekilere eşit davranır.
MEB VE TEMEL DEĞERLER
• MEB programlarında yer alan temel değerler ve bu değerlerle ilişkili tutum ve davranışlar: -Dostluk
• Dostluk,
• Diğerkâmlık, güven duyma, anlayışlı olma, dayanışma, sadık olma, vefalı olma, yardımlaşma gibi tutum ve davranışları içerir.
• Dostluk/Diğerkâmlık;
• Kendisinin ihtiyacı olduğu halde başkasını kendi nefsine tercih etme
duygusu, cömertliğin bir üst derecesi ve hatta ondan da daha büyük bir fazilet ve davranış olarak açıklanabilir
MEB VE TEMEL DEĞERLER
• MEB programlarında yer alan temel değerler ve bu değerlerle ilişkili tutum ve davranışlar: -Dürüstlük
• Dürüstlük
• “Özü sözü bir olma”, “olanı olduğu gibi yansıtma", “gerçeği saklamama”, “bildiğinden, inandığından ve olduğundan başka türlü görünmeye veya göstermeye çalışmama”
• Açık ve anlaşılır olma, doğru sözlü olma, güvenilir olma,
sözünde durma gibi tutum ve davranışları içerir.
MEB VE TEMEL DEĞERLER
• MEB programlarında yer alan temel değerler ve bu değerlerle ilişkili tutum ve davranışlar: Öz denetim:
• Öz denetim, (Kendini kontrol)
• Kelime anlamı, daha önemli bir amaca ulaşabilmek için kişinin tepkilerini, davranışlarını veya başka amaca yönelme eğilimini denetleyip kısıtlamasıdır.
• Kendini kontrol, duyularımız üzerinde hakimiyet kurup, düşünce ve davranışlarımızla ‘insan’ tanımlamasına uygun yaşamak demektir.
• Öz denetim sahibi olan bireyler; duygularını dengeleyebilen, tepkilerini kontrol edebilen, nerede ne şekilde davranacağını iyi planlayan, mutlu, huzurlu ve
insanların huzurunu kaçırmayan, sorunlara takılıp kalmayan, aksine çözüm odaklı olan, mutlu oldukları dışarıdan belli olan ve kendileriyle barışık insanlardır.
MEB VE TEMEL DEĞERLER
• MEB programlarında yer alan temel değerler ve bu değerlerle ilişkili tutum ve davranışlar: Sabır :
• Sabır
• Birşeyin tamamlanması ya da sonuçlanması için bekleme gücünü ifade eder.
• Azimli olma, tahammül etme, beklemeyi bilme gibi tutum ve davranışları içerir.
MEB VE TEMEL DEĞERLER
• MEB programlarında yer alan temel değerler ve bu değerlerle ilişkili tutum ve davranışlar: Saygı
• Saygı insanlara kendisininönemsendiğinive değer verildiğini gösteren söz ve davranışlardır.
• Saygı, genel ahlak kurallarına aykırı olmamak kaydıyla, insanların
düşüncelerine, inançlarına, ibadetlerine, adetlerine, gelenek ve göreneklerine, yaşam tarzlarına…değer verip, anlayışla karşılamak, dikkatli, özenli ve ölçülü davranmaktır.
• Saygı bir değer olarak insan ilişkilerinin temelini oluşturur.
MEB VE TEMEL DEĞERLER
• MEB programlarında yer alan temel değerler ve bu değerlerle ilişkili tutum ve davranışlar: Sevgi
• Sevgi
• İnsanları birbirine yaklaştırarak onları kaynaştıran ve içsel olarak bağlayan ruhsal bir eğilimdir
• Sevgi değeri insanları birbirlerine yaklaştırma özelliği nedeniyle,toplumu birleştiren ve bütünleştiren en önemli değerlerin başında gelmektedir.
• Kapsamı itibariyle çok geniş bir duygu ve değer olduğu için İNSAN
SEVGİSİ, HAYVAN SEVGİSİ, DOĞA/ÇEVRE SEVGİSİ ve YAŞAM SEVGİSİ olmak üzere alt başlıkları vardır.
MEB VE TEMEL DEĞERLER
• MEB programlarında yer alan temel değerler ve bu değerlerle ilişkili tutum ve davranışlar: Sorumluluk
• Sorumluluk
• Bireyin uyum sağlaması, üzerine düşen görevleri yerine getirmesi ve kendine ait bir olayın başkaları üzerindeki etkilerinin sonuçlarını
üstlenmesi, başkalarının haklarına saygı göstermesi ve kendi davranışının sonuçlarına sahip çıkabilmesi olarak tanımlanmaktadır
• Kendine, çevresine, vatanına, ailesine karşı sorumlu olma; sözünde durma, tutarlı ve güvenilir olma, davranışlarının sonuçlarını üstlenme gibi tutum ve davranışları içerir.
MEB VE TEMEL DEĞERLER
• MEB programlarında yer alan temel değerler ve bu değerlerle ilişkili tutum ve davranışlar: Vatanseverlik
• Vatanseverlik
• Vatanseverlik en genel tanımıyla bir sadakat çeşidi olarak sevgi, bağlılık, aidiyet gibi duygularla ifade edilebilir
• Yurtseverlik ya da vatanseverlik bir bireyin doğduğu topraklara, çocukluğunun anıları ve umutlarının, hayallerinin ve özlemlerinin bir arada toplandığı yere duyduğu sevgidir
• •Vatanseverlik en yaygın anlamıyla, vatanını sevme ve vatanı için her türlü özveride bulunma duygusudur
MEB VE TEMEL DEĞERLER
• MEB programlarında yer alan temel değerler ve bu değerlerle ilişkili tutum ve davranışlar: Yardımseverlik
• Yardımseverlik
• Kendi gücünü ve imkânlarını başka birinin iyiliği için kullanmak ve yardım etmektir.
• Bireysel olarak yapamayacağımız şeyleri yeteneklerimizi ve enerjimizi birleştirerek çalışmaktır.
• Cömert olma, iş birliği yapma, merhametli olma, misafirperver olma, paylaşma gibi tutum ve davranışları içerir.
