kavrama testi
Güzel Sanatlar ve Edebiyat
7
01
1.
Aþaðýdakilerden hangisi sanat ile zanaat arasýndaki farklardan biri deðildir?A) Sanatta estetik yön, zanaatta fayda vardýr. B) Sanatta maddi beklenti yokken zanaatte vardýr. C) Sanat yapýtý eþsizdir, zanaat yapýtý çoktur. D) Sanat yapýtý deðiþtirilemez.
E) Sanatta beceri sonradan kazanýlýr, zanaatta yetenek doðuþtan vardýr.
2.
I. Orhan Veli’nin “Ýstanbul’u Dinliyorum” þiiri II. Sezen Aksu’nun “Ah Ýstanbul” þarkýsý III. Ýstanbul Dolmabahçe SarayýBu üç eserle ilgili olarak aþaðýdaki yargýlardan hangisi yanlýþtýr?
A) Ýlkinde söz, ikincisinde ses, üçüncüsünde taþ þekil-lendirilmiþtir.
B) Ýstanbul’la iliþkili olan bu eserlerde farklý teknikler kul-lanýlmýþtýr.
C) Üç eser de estetik haz uyandýrmak amacýyla oluþturul-muþtur.
D) Ýlki plastik, ikincisi dramatik, üçüncüsü mimarlýk sanatý ürünüdür.
E) Ýlki edebiyat, ikincisi müzik, üçüncüsü mimarlýk sanat-lara örnektir.
3.
Aþaðýdakilerden hangisi güzel sanat eserlerinin özel-liklerinden biri deðildir?A) Ýnsanlarýn duygu, düþünce ve hayallerinin bir ürünü olmasý
B) Kiþisel bir üslup ve yorumla ortaya çýkarýlmasý C) Ustalýk gerektiren ürünler olup ortaya çýkýþ
nedeni-nin yararlýlýk amacýna dayanmasý
D) Renk, çizgi, biçim, ses, ritim, söz gibi unsurlarla güzel ve etkili bir biçimde ifade edilmesi
E) Sanatçý ile toplum arasýnda bir bað kurmasý
4.
Güzel sanatlarý biricik kýlan kavram aþaðýdakilerden hangisidir?A) Ýlgi B) Yaratýcýlýk C) Kültür D) Bilim E) Malzeme
5.
Aþaðýdakilerden hangisi görsel (plastik) sanatlardan biri deðildir?A) Sinema B) Resim C) Minyatür D) Heykel E) Hat
6.
Aþaðýdakilerden hangisi kiþisel hayatý konu alan metinlerden biridir?A) Aný B) Makale C) Deneme D) Fýkra E) Sohbet
7.
I. Rüzgârlar estikleri yönlere göre isim alýrlar. Kuzeyden esene yýldýz, güneyden esene kýble, doðudan esene gündoðusu, batýdan esene günbatýsý, kuzeydoðudan esene poyraz, kuzeybatýdan esene karayel, güney-doðudan esene keþiþleme, güneybatýdan esene ise lodos denir.II. Þimdi bir rüzgâr geçti buradan Koþtum ama yetiþemedim Nerelerde gezmiþ tozmuþ Öðrenemedim.
“Rüzgâr”konusunun iþlendiði her iki metin de ince-lendiðinde aþaðýdakilerden hangisi söylenemez? A) Birinci metin sanatsal bir özellik içermez. B) Ýkinci metin plastik sanata bir örnektir. C) Ýkinci metinde dil sanatsal iþlevde kullanýlmýþtýr. D) Birinci metinde amaç insanlara bilgi vermektir. E) Ýkinci metin, kurmaca bir özellik taþýr.
kavrama testi
Ýletiþim, Dil ve Kültür
Ünite01
9
Test
02
1.
Bu iletiþim tablosunda soru iþaretinin yerine aþaðý-dakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Ýleti B) Dönüt C) Kanal D) Baðlam E) Alýcý
2.
Aþaðýdakilerden hangisi iletiþim türlerinden biri de-ðildir?A) Dille gerçekleþtirilen iletiþim
B) Jest ve mimiklerle gerçekleþtirilen iletiþim
C) Resim, þekil, çizgi gibi sembollerle gerçekleþtirilen iletiþim
D) Simgelerle gerçekleþtirilen iletiþim E) Empati yoluyla gerçekleþtirilen iletiþim
3.
I. Baðlam Ýletiþimin gerçekleþtiði yer II. Dönüt Geri bildirimIII. Kanal Ýletinin gönderilme þekli
IV. Ýleti Gönderici ile alýcý arasýndaki bildiri V. Kaynak Ýletilen sözü alan kiþi
Yukarýdaki numaralanmýþ terimlerden hangisi karþý-sýndakiyle iliþkilendirilemez?
A) I B) II C) III D) IV E) V
4.
Aþaðýdakilerden hangisi iletiþimin ögelerinden biri deðildir?A) Kaynak B) Kanal C) Mesaj D) Alýcý E) Yaþantý
5.
Ahmet, annesine dün “Bu akþam ne yemek yaptýn?” diye sordu. Annesi, “Senin en sevdiðin yemeði yaptým.” diye cevap verdi.Bu parçadaki “gönderici (kaynak)” aþaðýdakilerden hangisidir?
A) Anne B) Dün C) Ahmet
D) Senin en sevdiðin yemeði yaptým. E) Bu akþam ne yemek yaptýn mý?
6.
I. Radyo ile haberleþmek II. MektuplaþmakYukarýdaki numaralanmýþ durumlarýn iletiþim çeþit-leri aþaðýdakiçeþit-lerin hangisinde doðru sýralanmýþtýr?
I II A) Yazýlý iletiþim Sözlü iletiþim B) Sözlü iletiþim Yazýlý iletiþim C) Sözsüz iletiþim Sözlü iletiþim D) Yazýlý iletiþim Sözsüz iletiþim E) Sözlü iletiþim Sözsüz iletiþim
7.
Aþaðýdakilerden hangisi dilin özelliklerinden biri de-ðildir?A) Geliþmiþ bir iletiþim aracýdýr.
B) Seslerden oluþmuþ bir anlama sistemidir. C) Düþünce ve zekânýn bir göstergesidir. D) Sadece sanatýn bir parçasýdýr. E) Canlý, sosyal bir varlýktýr.
8.
Aþaðýdakilerden hangisi dilin iþlevlerinden biri de-ðildir?A) Heyecan bildirme iþlevi B) Göndergesel iþlev C) Duygusal iþlev D) Þiirsel iþlev
E) Alýcýyý harekete geçirme iþlevi ... Müþteri ...Yoðurt var mý? ... Sözlü ...Satýcý ...? Var ... Market
Ünite
11
Konular
Ölçü ve Uyak Bilgisi . . . 1 - 5 Kavrama Testi Þiir Türleri . . . 6 - 8 Kavrama Testi Nazým Þekilleri . . . 9 - 13 Kavrama Testi Söz Sanatlarý . . . 14 - 19 Kavrama Testi Sözlü Anlatým Türleri . . . 20 Kavrama Testi Düzyazý Türleri . . . 21 - 25 Kavrama Testi
Temel Edebiyat Bilgileri . . . 26 - 30 Mantýk ve Muhakeme Testi
02
Temel Edebiyat Bilgileri
Ölçü ve Uyak Bilgisi
Ünite02
14 CA: 1-C 2-A 3-B 4-A 5-D 6-B 7-D 8-E 9-A 10-D 11-D 12-E
Test
01
7.
Aþaðýdakilerin hangisinde “cinaslý uyak” yoktur? A) Dinlenmeler bir sigara içimiDuman duman sen kaplarsýn içimi B) Her nefeste eyledik yüz bin günah Bir günaha etmedik hiçbir gün ah C) Bir körpe kuzuyum al kat beni sürüne
Beni böyle yandýran sürüm sürüm sürüne D) Zannetme ki þöyle böyle bir söz
Gel sen dahi söyle böyle bir söz E) Üftadelerle gerçi o yâr senli benlidir
Benlik ederse de yakýþýr çifte benlidir
8.
Aþaðýdakilerin hangisinde “zengin uyak” vardýr? A) Seviyorum seni ekmeði tuza banýp yer gibiAðzýmý dayayýp musluða su içer gibi B) Gündüzden, gürültüden ve kâinattan uzak
Akþamý seyredeyim bakýþlarýnda býrak C) Sen de yan benim gibi sen de hisset ki bir an
Bu gece hatýralar içimizde bir cihan D) Öldü bilmiyorum nerde türbesi
Öldü, sanýyorum sularda sesi E) Ne onda merhamet ne bende gurur
Her gece evimin önünde durur
9.
Hani o, býrakýp giderken seni Bu öksüz tavrýný takmayacaktýn Alnýma koyarken veda buseni Yüzüme bu türlü bakmayacaktýnBu dizelerde aþaðýdaki uyak türlerinden hangileri kullanýlmýþtýr?
A) Tunç - tam uyak B) Tunç - zengin uyak C) Cinaslý - yarým uyak D) Tunç - yarým uyak E) Cinaslý - tam uyak
10.
Gün çekildi pencerelerden Aynalar baþtan baþa tenha Bu dizelerle,I. gök kubbesi II. bahçelerden III. ses gelmez oldu IV. döndü siyaha
sözlerinin tümü kullanýlarak “çapraz uyak” düzenin-de anlamlý bir dörtlük kurulmak istenirse aþaðýdaki-lerden hangisi son iki dizeyi oluþturur?
A) I ve IV B) I ve III C) II ve III II ve III II ve IV I ve IV
D) III ve II E) IV ve II I ve IV I ve III
11.
•
Saadet benziyor boþ bir seraba Düþüyor her seven gönül azaba•
Uykuya varmak için bu hazin günde erken Kapanmayan gözlerim duvarlarda gezerken•
Ne þair yaþ döker, ne âþýk aðlar Tarihe karýþtý eski sevdalar•
Mezarýna birlikte girecek þeyi kazan Patiska keten, çürük teneþir, isli kazanBu dizelerde aþaðýdaki uyak türlerinden hangisi bulunmamaktadýr?
A) Cinaslý uyak B) Tam uyak C) Tunç uyak D) Yarým uyak
E) Zengin uyak
12.
Vahþi kuþlar ötüþüyor þu yüzde Binalar harap olmuþ hep düzdeBu dizelerde görülen uyak türüyle özdeþ bir kul-laným aþaðýdakilerin hangisinde vardýr?
A) Bi-vefâ dünyadan usandý gönül Yok dedi dünyayý yok sandý gönül B) Geçmiþ günü beyhude yere yâd etme
Bir gelmemiþ ân için de feryâd etme C) Benim yarim yanaklarý allýdýr
Ak elleri deste deste güllüdür D) Bu bir eski sözdür söylenir ezel
Dilber akçe ister dinlemez gazel E) Köroðlu der gamzen oktur
Ölçü ve Uyak Bilgisi
16 CA: 1-D 2-E 3-C 4-A 5-E 6-D 7-D 8-E 9-D 10-B 11-D 12-C
02
7.
Derinden derine ýrmaklar aðlar Uzaktan uzaða çoban çeþmesi-Ne söyler þu daða çoban çeþmesi
Bu dörtlüðün üçüncü dizesine aþaðýdakilerden han-gisi getirilirse uyak düzeni çapraz uyak olur? A) Gönlünü Þirin’in aþký sarýnca
B) Leyla gelin oldu, Mecnun mezarda C) O hýzla daðlarý Ferhat yarýnca D) Ey suyun sesinden anlayan baðlar E) Sýra daðlar mordu, sular kýrmýzý
8.
Gece bir hendeðe düþercesine Birden kucaðýna düþtüm gerçeðinI. çetin bilmecesine II. hem geleceðin III. hem geçmiþ zamanýn IV. sanki erdim
sözlerinin tümü kullanýlarak “çapraz uyak” düze-ninde anlamlý bir dörtlük kurulmak istenirse aþaðý-dakilerden hangisi son iki dizeyi oluþturur?
A) I ve II B) I ve II C) I ve III III ve IV IV ve III II ve IV
D) II ve III E) IV ve I I ve IV III ve II
9.
Aþaðýdaki dizelerin hangisinde “tam uyak" kullanýl-mýþtýr?A) Kim bilecek, kapalý kutu Ama bulut, yaðmur bulutu B) Epeyce yaklaþmýþým, duyuyorum
Anlatamýyorum C) Küçücüktüm ufacýktým
Top oynadým acýktým
D) Vurulup tertemiz alnýndan uzanmýþ yatýyor Bir hilâl uðruna ya Rab ne güneþler batýyor E) Kara bulutlar dolanýyor baþýmda
Her dertli insan gibi gam yolumda
10.
Taze elinden gülü vermez misin Gül gibi yahut gülüvermez misinBu dizelerdeki uyak türü aþaðýdakilerden hangisidir?
A) Tunç B) Cinaslý C) Tam D) Yarým E) Zengin
11.
Aþaðýdakilerin hangisinde “zengin uyak” kullanýlmýþ-týr?A) “Osman Batur” dilimizde hecedir Maðrur baþý Altaylardan yücedir B) Siyah servi divan durur
Gün doðunca gelir vurur C) Yýllar bir gözyaþý olup da kaymýþ
Yapraktan saçýný yerlere yaymýþ D) O gözlerin deniz kadar derindir
Ve çölleri rahatlatan serindir E) Derdim çoktur hangisine yanayým
Ben derdime nerde derman bulayým
12.
Bu vakitsiz giden yaz, erken inen akþamla Kapanmýþ pancurlara dayayarak baþýný Dinle solgun bahçenin kalbe anlattýðýný Aðacýn yaprak yaprak, havuzun damla damla Bu dizelerle ilgili olarak aþaðýdakilerden hangisi söylenemez?A) Redife yer verilmiþtir.
B) 7 + 7 = 14’ lü hece ölçüsüyle yazýlmýþtýr. C) Bütün dizelerde zengin uyak vardýr. D) Sarmal uyak düzeninde yazýlmýþtýr.
kavrama testi
Düzyazý Türleri
Ünite02
59
Test
24
1.
Aþaðýdakilerin hangisinde “klasik tragedya” ile ilgili bir bilgi yanlýþý vardýr?A) Konular tarihten veya mitolojiden alýnýr. B) Düzyazý þeklinde oluþturulur.
C) Baþtan sona ciddi bir hava vardýr. D) Diyalog ve koro bölümlerinden oluþur.
E) Vurma, yaralama, öldürme gibi olaylar sahnede gösterilmez.
2.
Aþaðýdakilerden hangisi klasik “komedya” ile “tra-gedya”nýn ortak özelliklerinden biridir?A) Konular mitoloji ve tarihten alýnýr. B) Kiþiler halk tabakasýndandýr. C) Üç birlik kuralýna uyulur.
D) Kaba sözler, çirkin olaylar sahnede gösterilmez. E) Toplumun veya kiþinin aksak yönleri sahnede
can-landýrýlýr.
3.
Gülünç, bayaðý, korkunç olaylarla acýklý ve güzel olay-larý iç içe anlatmak isteyen, biçimciliði reddeden nazým ve nesir hâlinde yazýlabilen, üç birlik kuralýna uyma zorunluluðu olmayan, toplumcu konularý iþleyen, haya-tý olduðu gibi gözler önüne seren bir tiyatro türüdür. Bu tanýma uyan edebî tür aþaðýdakilerden hangisi-dir?A) Dram B) Aný C) Öykü D) Roman E) Trajedi
4.
“Atinalýlar! Size saygý ve sevgim vardýr ancak ben size deðil, yalnýz tanrýya baþ eðerim; ömrüm ve kuvvetim de oldukça iyi biliniz ki felsefe ile uðraþmaktan, karþýma çý-kan herkesi buna yöneltmekten, felsefeyi öðretmekten vazgeçmeyeceðim!”Bu parça aþaðýdakilerin hangisinden alýnmýþ olabi-lir?
A) Fýkra B) Söyleþi C) Aný D) Deneme E) Söylev
5.
Her þey masamda: mektuplar, anýlar, günlükler, belge-ler, fotoðraflar, eþ dost görüþleri... Sýradan bir kimlik de-ðil karþýmdaki. Doðum ile ölüm arasýndaki bir düzlükte her þey. Ne yerde yanýlmalýyým ne de zamanda. Bir ya-ným tarihçi, bir yaya-ným sanatçý benim.Böyle söyleyerek masaya oturan yazarýn oluþtura-caðý yazýnsal tür, aþaðýdakilerden hangisidir? A) Otobiyografi B) Biyografi C) Tarih
D) Eleþtiri E) Aný
6.
Aþaðýdakilerden hangisi “makale” türünün özellikle-rinden biri deðildir?A) Yazarýn, yazdýðý konunun uzmaný olmasý beklenir. B) Konunun getirdiði terimlerden yararlanýlýr.
C) Yazar, iddialarýný benimsetmeye ve kanýtlamaya ça-lýþýr.
D) Belli bir araþtýrma ve inceleme çalýþmasýnýn ürünü-dür.
kavrama testi
Düzyazý Türleri
61
25
1.
Aþaðýdakilerin hangisinde bir bilgi yanlýþý vardýr? A) Tragedya, seyircinin “korku” ve “acýma” duygularýnaseslenen, belli kurallara baðlý bir tiyatro türüdür. B) En büyük tragedya þairleri, Aisklylos, Sophokles,
Euripides, Cornielle ve Racine’dir.
C) Tragedya konularýný mitolojiden ve tarihten alýr, manzum olarak yazýlýr.
D) Tragedya’da üç birlik kuralýna uyulur, beþ bölümdür ve kesintisiz oynanýr.
E) Tragedya, yüksek ve aðýrbaþlý bir üslupla yazýlýr, ki-þileri ise her tabakadan insanlardýr.
2.
Dünya edebiyatýnda Montaigne ve Bacon’ýn; Türk edebiyatýnda ise Nurullah Ataç, Sabahattin Eyüboð-lu, Salah Birsel gibi yazarlarýn yetkin olduðu, “Benmerkezci” düzyazý türü aþaðýdakilerden hangisi-dir?A) Fýkra B) Makale C) Söyleþi D) Aný E) Deneme
3.
Bilbaþar’ýn kitabý, çekiciliðini, gerçek kiþilerin yaþamýna ve olaylarýna dayanmasýndan almaktadýr. Anýlardan yo-la çýkarak geçmiþteki dünyamýzýn dikkat çekici bir gö-rüntüsünü canlandýrmýþtýr. Verdiði ürün, insanýmýza ve toplumumuza ait gerçekleri dile getirmiþtir.Bu parça aþaðýdaki yazýnsal türlerden hangisine aittir?
A) Deneme B) Fýkra C) Eleþtiri D) Günlük E) Aný
4.
Yarattýðým tipleri gerçek yaþamdan alýrým. Ama onlarý hayalimde öyle yoðururum ki kimse onlarýn asýllarýný bi-lemez. Kiþilik kazanan bu tiplere, olaylar zinciri içinde öyle görevler yüklerim ki bir an gelir beni bile dinlemez olurlar. Ýsyan ederler bana. Ýþte o zaman ustalýðýmla övünürüm.Bu sözleri söyleyen yazar, hangi edebî türde yapýt-lar vermektedir?
A) Deneme B) Roman C) Masal D) Tiyatro E) Günce
5.
1925 yýlýnýn Mayýs ayýnda uzak ülkelere doðru büyük bir umutla yola koyulduk. Buenos Aires’te, Baden’e gi-den büyük gemilergi-den birine bindik. Biletlerimiz üçüncü sýnýf olarak kesilmiþti ama bu Alman gemisinde üçüncü sýnýf yolculuk, beþinci sýnýf yolculuktan farksýzdý. Bu parçanýn türü aþaðýdakilerden hangisi olabilir? A) Aný B) Deneme C) GünlükD) Makale E) Fýkra
6.
Gazetede belli bir köþem vardýr. Orada günlük olaylarý ele alýrým. Nükteli bir anlatýmla yazýmý sürdürürken ani-den sonuca geçerim. Yazým, bir düþünce yazýsýdýr her þeyden önce. Ancak düþüncemi kanýtlamak zorunda deðilim. Kýsa ve özlü bir yazýdýr sonuçta ortaya çýkan. Böyle diyen bir yazarýn aþaðýdaki türlerden hangisi-ni yazdýðýný söyleyebiliriz?A) Deneme B) Makale C) Sohbet D) Fýkra E) Günlük
mantýk ve muhakeme testi
Temel Edebiyat Bilgileri
Ünite02
63
Test
26
1.
Emrah der ki düþtüm dile Bülbül figan eder güle Güzel sevmek bir sarp kale Ya alýnýr ya alýnmazBu dörtlükle ilgili olarak aþaðýdakilerden hangisi söylenemez?
A) Tam uyak kullanýlmýþtýr. B) Bir semainin son dörtlüðüdür. C) Baðlaca yer verilmiþtir. D) Redif bulunmaktadýr.
E) 8’li hece ölçüsüyle yazýlmýþtýr.
2.
Ne içindeyim zamanýn Ne de büsbütün dýþýnda Yekpâre geniþ bir anýn Parçalanmaz akýþýndaBu dizelerle ilgili aþaðýda verilenlerden hangisi söy-lenemez?
A) Redif kullanýlmýþtýr.
B) Çapraz uyak düzeniyle yazýlmýþtýr. C) 8’li hece ölçüsüne yer verilmiþtir. D) Tunç uyak bulunmaktadýr.
E) Lirik bir söyleyiþle kaleme alýnmýþtýr.
3.
Kaldýrýmlar, ýstýrap çekenlerin annesi Kaldýrýmlar içimde yaþamýþ bir insandýrBu dizelerdeki söz sanatlarý aþaðýdakilerin hangi-sinde doðru verilmiþtir?
A) Ýstiare - Tezat B) Teþbih - Kinaye C) Tekrir - Teþbih
D) Hüsnütalil - Tecahülüarif E) Telmih - Mübalaða
4.
Çukurova bayramlýðýn giyerken Çýplaklýðýn üzerinden soyarken Þubat ayý kýþ yeline kayarken Cennet demek sana yakýþýr daðlarBu þiirle ilgili olarak aþaðýdakilerden hangisi söyle-nemez?
A) Yarým uyak kullanýlmýþtýr. B) Redife yer verilmiþtir.
C) 11’li hece ölçüsü kullanýlmýþtýr. D) Semai nazým biçimiyle söylenmiþtir. E) Lirik bir þiirdir.
5.
Açsam rüzgârâ yelkenimi Dolaþsam ben de deniz deniz Bir sabah vaktinde kimsesiz Bir limanda bulsam kendimiBu dörtlükle ilgili olarak aþaðýda verilenlerden hangisi yanlýþtýr?
A) Sarmal uyak örgüsüyle oluþturulmuþtur. B) Üçüncü dizede kapalý istiare bulunmaktadýr. C) Ek hâlinde redif vardýr.
D) Tam uyak kullanýlmýþtýr. E) Hece ölçüsüne yer verilmiþtir.
6.
Yiðidin iyisin nerden bileyim Yüzü güleç, kendi yaman olmalý Kasavet serine çöktüðü zaman Gönlümün gâmýný alan olmalýBu dörtlükle ilgili aþaðýdakilerden hangisi yanlýþtýr? A) 11’li hece ölçüsüyle oluþturulmuþtur.
B) Zengin uyak kullanýlmýþtýr. C) Redif vardýr.
D) Koþma türünün özelliklerini taþýmaktadýr. E) Lirik bir þiirdir.
Temel Edebiyat Bilgileri
70 CA: 1-D 2-C 3-A 4-A 5-A 6-B 7-D 8-A 9-E 10-D 11-D 12-E
29
7.
Terkibibent, bentlerle kurulan uzun nazým biçimidir.I II
Her bent iki bölümdür. Birinci bölüme terciibent adý ve-
III IV
rilir. Bentlerin uyak düzeni ise gazel gibidir. V
Bu parçadaki numaralanmýþ sözlerin hangisinde bilgi yanlýþý vardýr?
A) I B) II C) III D) IV E) V
8.
Bir halk edebiyatý ürünü olan “tekerleme” ile ilgili aþaðýdaki bilgilerden hangisi yanlýþtýr?A) Dörtlükler hâlinde söylenir. B) Söyleyeni belli deðildir.
C) Mantýk dýþý birtakým sonuçlara varýlarak þaþýrtýcý bir etki yaratýr.
D) Yarý anlamlý yarý anlamsýz, hoþ söyleyiþli cümlecik-lerden oluþur.
E) Ses ve sözcük benzerliðinden yararlanýlarak oluþtu-rulur.
9.
Durgun bir akþamýn erguvan örtüsünü Yýrtarken çekinerek gecenin kara eli Yorgun bir gölge, omzunda bir günün yükü Sürüklüyor ufuklara aðýr adýmlarýnýBu dizelerle ilgili olarak aþaðýdakilerden hangisi söylenemez?
A) Uyak düzeni abac’dir. B) Teþhis sanatýna yer verilmiþtir. C) Birçok yerde ulama yapýlmýþtýr. D) Yarým uyak vardýr.
E) Ýntak sanatýna yer verilmiþtir.
10.
Sýladan geliyorsunuz Ne var ne yok bizim oralarda Çiçek açmýþ mý erikler Ýpek perdeli pencerenin altýndaBu dörtlükle ilgili aþaðýdakilerden hangisi söylene-mez?
A) Ýstifham sanatýna yer verilmiþtir. B) Özlem dile getirilmiþtir.
C) Ulamaya yer verilmiþtir. D) Teþbih sanatý vardýr.
E) Tezat sanatýna yer verilmiþtir.
11.
Yaþ döktü bulut çayýr çemenden geçerek Mümkün mü kýzýl þarabý nûþ eylemek Gerçek bu çemende biz gezmedeyiz Bizden biten çemende kimler gezecekBu dörtlükle ilgili olarak aþaðýdakilerden hangisi söylenemez?
A) Teþhis sanatýna yer verilmiþtir. B) Ýstifham sanatý kullanýlmýþtýr. C) Kapalý istiare vardýr. D) Redife yer verilmiþtir. E) Tam uyak kullanýlmýþtýr.
12.
Gözüm seni görmek için Elim sana ermek için Bugün caným yolda kodum Yarýn seni bulmak içinBu dörtlükle ilgili olarak aþaðýdakilerden hangisi söylenemez?
A) Uyak düzeni aaxa’dýr. B) 8’li hece ölçüsüyle yazýlmýþtýr. C) Redif vardýr.
D) Lirik bir þiirden alýnmýþtýr.
Temel Edebiyat Bilgileri
CA: 1-E 2-C 3-C 4-A 5-A 6-E 7-C 8-E 9-B 10-E 11-E 12-C
30
7.
Aþaðýdaki dizelerin hangisinde kullanýlan söz sanatý, parantez içinde verilen sanatla uyuþmamak-tadýr?A) Deðirmen misali döner baþým Sevda deðil, bu bir hýþým (teþbih) B) Bir gün gelecek sen de periþan olacaksýn
Ey gonca bu cemiyeti her dem mi sanýrsýn (istiare) C) Görmediðim þeyi asla sezemem
Korku bilmem hiç yalnýz gezemem (mecazimürsel) D) Eski esvaplarým, tutun elimden
Aynalar söyleyin bana, ben kimim (teþhis) E) Gonca gülsün, gül açýlsýn, cüy feryâd eylesin
Sen sus ey bülbül biraz gülþende yârim söylesin (tenasüp)
8.
Aþaðýdaki bilgilerden hangisi yanlýþtýr?A) “a / a / x / a” uyak örgüsüyle, genellikle, yedili hece ölçüsüyle söylenen, temel duygu ve düþüncenin son iki dizede belirtildiði halk edebiyatý nazým biçi-mine “mani” denir.
B) Çeþitli ezgilerle söylenen, deðiþik hece ölçüsüyle kavuþtaklý ya da kavuþtaksýz oluþturulan anonim halk þiirine “türkü” denir.
C) Birinci dörtlük dýþýndakilerde “a / a / a / b” uyak örgüsü görülen, dizeleri 6 + 5 = 11 ya da 4 + 4 + 3 = 11 heceli olan, genellikle dört ya da beþ dörtlükten oluþan halk þi-irine “koþma” denir.
D) 4 + 4 = 8 ya da 5 + 3 = 8 heceli, genellikle dört beþ dörtlükten oluþan, özel bir ezgiyle söylenen halk þi-irine “semai” denir.
E) Dört dizeli bentlerden oluþan, halk þiirinin en uzun nazým biçimi olan, savaþ, alay, taþlama konularýnýn iþlendiði halk þiirine “aðýt” denir.
9.
Dudaðý sarkmýþ düþmüþ eþek Yorulur arkasýna konsa sinek Arkasýndan alýnsa palaný Sanki it artýðýydý kalanýBu dizelerin, divan þiiri nazým þekillerinden biri olan “mesnevi”den alýndýðýnýn kanýtý, aþaðýdakilerden han-gisidir?
A) Beyitlerle oluþturulmasý
B) Beyitlerin kendi içinde uyaklý olmasý C) Aruz ölçüsüyle yazýlmasý
D) Satirik bir özellik taþýmasý
E) Diðer türlere göre daha yalýn olmasý
10.
Baþým, artýk onu taþýmak ne zor Baþým, günden güne kayýtsýz bana Dalýnda bir yaprak gibi dönüyor Acý rüzgârlarýn çektiði yanaBu dizelerle ilgili olarak aþaðýdakilerden hangisi söylenemez?
A) Teþbih sanatýna baþvurulmuþtur. B) Tam uyak vardýr.
C) Nazým biçimi koþmadýr. D) Redife yer verilmiþtir. E) Nazým türü aðýttýr.
11.
Elma verdim almazsýn Hiç hâlimi sormazsýn Hangi baðýn gülüsün Vaktin gelir solmazsýnBu dörtlükle ilgili olarak aþaðýdakilerden hangisi söylenemez?
A) 4+3 durakla yazýlmýþtýr. B) Sade bir dille ifade edilmiþtir. C) Uyak kullanýlmamýþtýr. D) Redife yer verilmiþtir. E) Semaiden alýnmýþtýr.
12.
Kayalýklarda gördüm seni bir sisli günde Fýrtýnadan saçlarýn çözülmüþ bir demetti O kayalýklarýn bir yýl evvel üstünde Çöllerden âþýk dönen bir genç intihar ettiBu dörtlükle ilgili olarak aþaðýdakilerden hangisi söylenemez?
A) Redif kullanýlmýþtýr. B) Ulamaya yer verilmiþtir. C) Cinaslý uyak kullanýlmýþtýr. D) Betimleyici sözcükler kullanýlmýþtýr. E) On dörtlü hece ölçüsüyle yazýlmýþtýr.
Bir þeyi bildiðin zaman, onu bildiðini göstermeye çalýþ. Bir þeyi bilmiyorsan
onu bilmediðini kabul et. Ýþte bu, bilgidir.
KONFÜÇYÜS
Test
72
kavrama testi
Sözlü Dönem
75
01
1.
Ýslamiyet öncesi edebiyatýmýzla ilgili aþaðýda veri-len bilgilerden hangisi yanlýþtýr?A) O dönemde þairlerin büyücülük, din adamlýðý, he-kimlik görevleri de vardýr.
B) Dönemin þiirleri “kopuz” eþliðinde besteli olarak söy-lenmiþtir.
C) Savlar, bugünkü atasözlerimizi karþýlar nitelikteki öz-lü sözlerdir.
D) Dönemin ürünleri nazým - nesir karýþýk verilmiþtir. E) “Yuð” denilen cenaze törenlerinde söylenen þiirlere
“sagu” denmiþtir.
2.
Ýslamiyet Öncesi Dönem’de, ölen bir kiþinin yiðitliði, cesare-ti - - - - adý verilen türde dile gecesare-tirilmiþcesare-tir. Doða güzelliði ve sevgi anlatýlacaksa - - - - türüne baþvurulmuþtur. Bilgece, öðüt verici sözlerin dile getirildiði ürünlere ise - - - - adý ve-rilmiþtir.Bu parçadaki boþ býrakýlan yerlere aþaðýdakilerden hangisinin sýrasýyla getirilmesi uygun olur? A) aðýt - koþma - atasözü
B) sav - koþuk - deyim C) sagu - koþuk - sav D) sagu - koçaklama - vecize E) koçaklama - destan - mani
3.
Aþaðýdakilerden hangisi doðal destanlarýn özellik-lerinden biri deðildir?A) Uluslarýn ortaya çýkýþlarýný, savaþlarýný ve serüven-lerini dile getirmeleri
B) Halkýn yaratma gücüyle zenginleþmeleri C) Didaktik yanlarýnýn aðýr basmalarý
D) Gerçek bir çekirdek olay üzerinde þekillenmeleri E) Manzume (þiir) biçiminde oluþmalarý
4.
Aþaðýdakilerin hangisinde “yapma destanlar” birlikte verilmiþtir?A) Ýlahi Komedya - Kurtarýlmýþ Kudüs - Kaybolmuþ Cennet
B) Henriade - Üç Þehitler Destaný - Chansen de Ro-land
C) Selçukname - Manas - Genç Osman D) Ýlyada - Çýlgýn Orlando - Ýgor
E) Robin Hood - Kurtarýlmýþ Kudüs - Gýlgamýþ
5.
Aþaðýdakilerden hangisi Sözlü Dönem Türk þiirinin özelliklerinden biri deðildir?A) Þiirlerde uyak ve uyak düzeni yoktur. B) Nazým birimi olarak dörtlük kullanýlmýþtýr. C) Doða, aþk, kahramanlýk gibi konular iþlenmiþtir. D) Yalýn bir dil kullanýlmýþtýr.
E) Ölçü olarak hece ölçüsü kullanýlmýþtýr.
6.
Aþaðýdakilerin hangisinde Türk destanlarý tarihsel oluþumlarý bakýmýndan sýrasýyla verilmiþtir? A) Uygur - Hun - Göktürk - ÞuB) Göktürk - Hun - Uygur - Saka C) Saka - Hun - Göktürk - Uygur D) Saka - Uygur - Hun - Göktürk E) Uygur - Saka - Hun - Göktürk
kavrama testi
Sözlü Dönem
Ünite03
77
Test
02
1.
Yazýlý edebiyat öncesi denilen av törenlerinde, -denilen kalabalýk yemeli içmeli eðlencelerde, - - - - adý ve-rilen yas törenlerinde ozanlar saygýn kiþilikleriyle ortaya çýkýp kopuz eþliðinde þiirlerini söylemiþlerdir.Bu parçadaki boþ býrakýlan yerlere aþaðýdakilerden hangileri sýrasýyla getirilmelidir?
A) sav - sagu - koþuk B) tigin - þat - yabgu C) sýðýr - þölen - yuð D) kam - baksý - þaman E) yýr - sagu - kabile
2.
Aþaðýdakilerden hangisi, Türk edebiyatýnýn Ýslami-yet Öncesi Dönemi’ne ait özelliklerinden biri deðil-dir?A) Bu dönem þiirlerinde en çok yiðitlik, doða ve aþk ko-nularý ele alýnmýþtýr.
B) Þiirler, önemli sayýlan törenlerde kopuz eþliðinde söylenirdi.
C) Bu þiirler, kuþaktan kuþaða sözlü aktarýlarak varlýðý-ný sürdürmüþtür.
D) Ozanlar, þiirlerini “cönk” denilen defterlerde topla-mýþlardýr.
E) Þiirlerin nazým birimi olarak dörtlük kullanýlmýþtýr.
3.
Aþaðýdakilerin hangisinde Türk destanlarýyla ilgili bilgi yanlýþý vardýr?A) Türklerin demir bir daðý eriterek tarih sahnesine çý-kýþlarý “Ergenekon” destanýnýn ana konusudur. B) “Alp Er Tunga” destanýnda Sakalarýn Ýranlýlarla
yap-týklarý savaþlar anlatýlýr.
C) “Þu” destanýnda Türklerin, Makedonya hükümdarý Ýskender’le yaptýðý savaþlar anlatýlmýþtýr.
D) Türklerin Moðolistan’dan Çin’in Kansu eyaletine ve Doðu Türkeli’ne göçleri Uygurlarýn “Göç” destanýn-da anlatýlmýþtýr.
E) “Oðuz Kaðan” destanýnda Türklerin erkek bir kurt-tan çoðalmalarý konu edilmiþtir.
4.
Türklerin konularý bilinen birçok destaný vardýr. Kiþilerin yiðitlikleri, toplumu derinden sarsan savaþ ve göç gibi olaylarýn anlatýmý, geniþleyen ülkenin oðullar arasýnda-ki paylaþýmý destanlarýn konularýný oluþturur.Aþaðýdakilerden hangisi konusu yönüyle bu parça-da verilen açýklamanýn dýþýnparça-da kalan bir destandýr? A) Alp Er Tunga Destaný
B) Oðuz Kaðan Destaný C) Göç Destaný
D) Türeyiþ Destaný E) Daniþment Gazi Destaný
5.
Aþaðýdakilerden hangisi Ýslamiyet öncesi Türk ede-biyatý ürünlerinden biri deðildir?A) Sav B) Sagu C) Koþuk D) Tuyuð E) Destan
6.
II.Göktürk Devleti kurulmadan önceki Türk hayatýný an-latan destandýr. Destana göre Türkler, uzun süre sarp daðlar arasýnda düþmanlarýndan gizlenerek yaþamýþ-lar; çoðalýp kendilerini kuvvetli hissedince daðdaki de-mir madenini eriterek bulunduklarý yerden çýkmýþlardýr. Bu parçada konusu verilen destan, aþaðýdakilerden hangisidir? A) Þu Destaný B) Göç Destaný C) Ergenekon Destaný D) Bozkurt Destaný E) Manas Destanýkavrama testi
Sözlü Dönem
79
03
1.
Aþaðýdakilerden hangisi Ýslamiyet öncesi Türk ede-biyatýnýn özelliklerinden biri deðildir?A) Þiirlerin “kopuz” adý verilen bir saz eþliðinde söylen-mesi
B) Hece ölçüsünün kullanýlmasý
C) Dilin yabancý dil etkilerinden uzak olmasý D) Nazým biriminin dörtlük olmasý
E) Son dörtlükte þairin mahlasýnýn bulunmasý
2.
I. kopuz koþuk II. balbal mezar taþý III. yuð saguIV. yazýt Göktürk Abideleri V. destan Tonyukuk
Yukarýdaki numaralanmýþ terimlerinden hangisi karþýsýndaki açýklamayla iliþkilendirilemez? A) I B) II C) III D) IV E) V
3.
Aþaðýdakilerin hangisinde Göktürk destanlarý bir arada verilmiþtir?A) Þu - Alp Er Tunga B) Oðuz Kaðan - Atilla C) Göç - Türeyiþ D) Bozkurt - Ergenekon E) Manas - Cengiznâme
4.
Aþaðýdakilerden hangisi Türk destanlarýndan biri deðildir?A) Manas B) Þehname C) Göç D) Þu E) Ergenekon
5.
Aþaðýdakilerden hangisi doðal destanýn bir özelliði deðildir?A) Sözlü dönem ürünüdür. B) Manzum ürünlerdir.
C) Saz þairleri tarafýndan oluþturulur. D) Toplum yaþamýný konu alýr. E) Ýçinde doðaüstü olaylar yer alýr.
6.
Aþaðýdakilerden hangisi destan türünün özellikle-rinden biri deðildir?A) Uzun manzum hikâyelerdir.
B) Kahramanlýklardan ve mitoslardan yararlanýlýr. C) Olaðanüstü özellikler içerir.
D) Uluslarýn tarihinden kaynaklanýr. E) Yazýlý edebiyat ürünleridir.
7.
Aþaðýdakilerin hangisinde doðal destanlar bir arada verilmiþtir?A) Kaybolmuþ Cennet – Þehname B) Çanakkale Þehitleri – Odysseia C) Ýlahi Komedya – Kalevala D) Oðuz Kaðan – Ýlyada E) Igor – Kurtarýlmýþ Kudüs
mantýk ve muhakeme testi
Ýslamiyet Öncesi ve Etkisindeki Türk Edebiyatý
Ünite03
117
Test
22
1.
I. Ayný yüzyýllarda faaliyet göstermesi II. Nazým birimi olarak beyitin kullanýlmasý III. Þiirlere özel baþlýklar verilmemesi IV. Yalýn, açýk, anlaþýlýr bir dil anlayýþý olmasýV. Þairlerin þiirlerinde mazmunlara yer vermesi Yukarýda numaralanmýþ yargýlardan hangileri Divan ve Halk edebiyatýnýn ortak özelliklerinden biri ola-maz?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve V
2.
Divan þiirinde kalýplaþmýþ sözlere - - - - kaside veya mes-nevi arasýna sýkýþtýrýlmýþ gazele - - - - , Divan þairlerinin seçme eserlerinin yer aldýðý el yazmasý deftere -denir.Bu parçada boþ býrakýlan yerlere sýrasýyla aþaðýda-kilerden hangisi getirilmelidir?
A) manzum, nazire, mecmua
B) mazmun, lugaz, münacaat, mecmua C) mazmun, tegazzül, mecmua D) manzum, tegazzül, mecmua E) mazmun, tegazzül, cönk
3.
Babam resmimi de duvara assýn Yavrum dedikçe de resmime baksýn Ilýdý suyum da getirin tasýDüðünüm mahþere kaldý neyleyim
Bu dörtlük aþaðýdaki Anonim Halk edebiyatý nazým biçimlerinin hangisinden alýnmýþtýr?
A) Türkü B) Aðýt C) Semai D) Koþma E) Varsaðý
4.
Aþaðýdakilerden hangisi tümüyle Halk edebiyatý ürünlerinden oluþmaktadýr?A) Aðýt - ninni - semai - þarký - türkü B) Türkü - mesnevi - ilahi - destan - rubai C) Destan - varsaðý - gazel - selis - mani D) Mani - türkü - masal - aðýt - ninni E) Güzelleme - destan - ilahi - kýt’a - þarký
5.
I. Aðýt Mersiye II. Mani Tuyuð III. Koþma Kaside IV. Türkü ÞarkýV. Halk hikâyesi Mesnevi
Yukarýdaki numaralanmýþ nazým þekillerinden han-gisi karþýsýndakiyle iliþkilendirilemez?
A) I B) II C) III D) IV E) V
6.
Aþaðýdakilerden hangisi gazel ve koþmanýn ortak özelliðidir?A) Nazým birimlerinin ayný olmasý B) Temalarýnýn ayný olmasý C) Ayný ölçüyle yazýlmasý
D) Uyak þemalarýnýn benzer olmasý E) Dörtlük sayýlarýnýn eþit olmasý
mantýk ve muhakeme testi
Ýslamiyet Öncesi ve Etkisindeki Türk Edebiyatý
119
23
1.
Aþaðýdakilerden hangisi Halk edebiyatý nesriyle Di-van edebiyatý nesrinin ortak özelliðidir?A) Sözlü edebiyat geleneðinin bir parçasý olmalarý B) Nazým nesir karýþýk olmalarý
C) Nazým kadar geliþme gösterememeleri D) Aþk dýþýnda baþka konu iþlememeleri E) Tümüyle hayal ürünü olmalarý
2.
Âmine Hatun Muhammed annesi Ol sedeften doðdu ol dürdanesi O gece kim doðdu ol hayrü’l - beþer Ânesi anda neler gördü neler Dedi gördüm ol habibin ânesi Bir acep nûr kim güneþ pervanesiBu beyitler biçim ve içerik bakýmýndan incelendi-ðinde aþaðýdaki eserlerin hangisinden alýnmýþ ola-bilir?
A) Cemþid ü Hurþid B) Vesilet’ün Necat C) Garipnâme D) Yusuf u Züleyha
E) Çarhnâme
3.
Oldum o kadar ýþk ile dembeste vü lâl Yok derdimi bir vechile takrire mecâl Saldým dili bir lücce-i pür-hayrete kim Emvacý ider gorkalarýn istikbalBu dörtlüðün nazým biçimi aþaðýdakilerden hangisi-dir?
A) Koþma B) Mani C) Þarký D) Rubai E) Müstezat
4.
Osmanlý’da padiþahlarýn þiirle ilgilenmeleri, þiir yazmalarý sanatýn ve sanatçýlarýn geliþmesinde önemli bir etkendir. II. Murat’ýn “Muradi”, Fatih’in “Muhibbi”, II. Bayazid’inI II
“Adli”, Kanuni’nin “Avni”, Yavuz’un “Selimi” mahlasýyla
III IV V
yazdýðý þiirler, bu padiþahlarýn sanat yönlerini ortaya koymuþtur.
Bu parçadaki numaralanmýþ yerlerin hangileri yer deðiþtirilirse bilgi yanlýþý giderilmiþ olur?
A) I ve II B) I ve IV C) II ve IV D) III ve V E) IV ve V
5.
I. Gazel FuzûlîII. Tuyuð Kayýkçý Kul Mustafa III. Kaside Nef’i
IV. Taþlama Seyrani V. Mesnevi Ali Þir Nevai
Yukarýdaki türlerden hangisi karþýsýndaki sanatçý ile iliþkilendirilemez?
A) I B) II C) III D) IV E) V
6.
I. Tasavvuf edebiyatýndan etkilenmiþlerdir. II. Yaþadýklarý dönemler birbirine yakýndýr. III. Farsça aðýrlýklý þiirler yazmýþlardýr. IV. Halk edebiyatýndan etkilenmiþlerdir.V. Dörtlük esasýna baðlý kalmýþlardýr.
Yukarýdaki numaralanmýþ yargýlardan hangileri Yu-nus Emre ile Mevlâna’nýn ortak özelliklerindendir? A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
D) III ve V E) IV ve V
7.
Aþaðýdakilerden hangisi Bâkî ile Karacaoðlan’ýn or-tak özelliklerinden biridir?A) Ayný dönemde yaþamalarý B) Aruz ölçüsünü kullanmalarý C) Söz sanatlarýna aðýrlýk vermeleri D) Din dýþý konularý iþlemeleri E) Dörtlük esasýný kullanmalarý
Ünite
121
Konular
Tanzimat Edebiyatý Oluþumu ve Genel Özellikleri . . . 1 Kavrama Testi I. Dönem Tanzimat Edebiyatý . . . 2 - 5 Kavrama Testi II. Dönem Tanzimat Edebiyatý . . . 6 - 9 Kavrama Testi Servetifünun Edebiyatý Genel Özellikleri . . . 10 - 11 Kavrama Testi Sanatçý - Eser . . . 12 - 15 Kavrama Testi Fecriati Edebiyatý / Özellik ve Sanatçý . . . 16 - 17 Kavrama Testi Millî Edebiyat / Oluþumu ve Genel Özellikleri . . . 18 - 20 Kavrama Testi Millî Edebiyat / Sanatçý . . . 21 - 23 Kavrama Testi Beþ Hececiler / Baðýmsýzlar . . . 24 - 25 Kavrama Testi
04
Batý Etkisinde Geliþen
Türk Edebiyatý
Tanzimat Edebiyatý Oluþumu ve Genel Özellikleri
124 CA: 1-E 2-C 3-D 4-E 5-D 6-E 7-B 8-D 9-E 10-D 11-D 12-A
01
7.
Tanzimat Fermaný’nýn ilaný, devletin çeþitli kurumlarý ya-nýnda edebiyatýmýzýn da Batý’ya açýlmasýnýn yasal daya-naðýdýr. Her akýmý baþlatan bir küçük kývýlcým vardýr. Bu açýklamaya dayanarak Tanzimat edebiyatýnýn aþaðýdakilerin hangisiyle baþladýðý söylenebilir? A) Tasvir-i Efkar’ýn yayýmlanmasýB) Tercüman-ý Ahvâl’ýn yayýmlanmasý C) Roman türünde ilk ürünlerin verilmesi D) Takvim-i Vekayi’nin çýkarýlmasý
E) Makale ve eleþtiri türünün ortaya çýkmasý
8.
Aydýnlar, Batý edebiyatý ile ilk kez çeviriler yoluyla yüz yüze gelmiþtir. Ýlk gazeteler bu dönemde çýkarýlmýþ, ro-man ve þiirde ilk çeviriler bu dönemde yapýlmýþtýr. Ýlk özel Türk gazetesi - - - - bu dönemde çýkarýlmýþtýr. Ayrýca ilk roman çevirisini - - - - Fenelon’un - - - - adlý ya-pýtýyla vermiþtir.Bu parçada boþ býrakýlan yerlere sýrasýyla aþaðýda-kilerden hangileri getirilmelidir?
A) Ceride-i Havadis, Yusuf Kamil Paþa, Telemak B) Tercüman-ý Ahvâl, Ethem Paþa, Telemak C) Hürriyet, Ýbrahim Þinasi, Sefiller
D) Tercüman-ý Ahvâl, Yusuf Kamil Paþa, Telemak E) Tasvir-i Efkâr, Þemsettin Sami, Sefiller
9.
Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlýþý vardýr?A) Ýlk özel gazeteciliðin kaynaðý Tanzimat Dönemi’dir. B) Tanzimat romanýnda çevre tasvirleri, gerçekçi
özel-liðe Ýkinci Dönem’de eriþmiþtir.
C) Tanzimat þiirinin önemli özelliklerinden biri yeni kav-ramlarý anlatmasýdýr.
D) Ýlk roman çevirileri Tanzimat Dönemi’nde gerçek-leþtirilmiþtir.
E) Tanzimat Birinci Dönemi’nde tiyatro okunmak için yazýlmýþtýr.
10.
Aþaðýdaki açýklamalardan hangisi ayraç içinde be-lirtilen gazete ile ilgili deðildir?A) Basýn tarihimizin ilk resmi gazetesi olup 1 Kasým 1831’de çýkmaya baþlamýþtýr. (Takvim-i Vekayi) B) Türkiye’de ilk defa þahsi giriþimle Agah Efendi ve
Þinasi tarafýndan çýkarýlan gazetedir. (Tercüman-ý Ahval)
C) Tasvir-i Efkar adlý gazeteden sonra sermayesini Filip Efendi’nin saðlamýþ olduðu ve Ali Suavi’nin yazýlarýyla renk kattýðý gazetedir. (Muhbir)
D) 1871’de Ýskender Efendi tarafýndan kurulan ve 1872 de yönetimine Namýk Kemal’in geçmesiyle hürriyet fikirlerini yazdýðý gazetedir. (Tercüman-ý Hakikat)
E) William Churchill adlý Ýngiliz bir tüccar tarafýndan 1840 yýlýnda yayýmlanmaya baþlayan ilk yarý resmi gazetedir. (Ceride-i Havadis)
11.
(I) Tanzimat edebiyatýnda genellikle hak, adalet, kanun, medeniyet ve devlet gibi kavramlar þiire girmiþtir. (II) Di-van edebiyatý nazým þekilleri kullanýlmaya devam edil-miþtir. (III) Divan þiirindeki parça güzelliði yerine konu bir-liðine ve bütün güzelbir-liðine önem verilmiþtir. (IV) Aruz öl-çüsü terk edilmiþ ve hece ölöl-çüsüne dönülmüþtür. (V) Fa-kat birkaç þiir dýþýnda halk dili görülmemiþtir.Bu parçadaki numaralanmýþ cümlelerin hangisinde bilgi yanlýþý yapýlmýþtýr?
A) I B) II C) III D) IV E) V
12.
Aþaðýdaki gazetelerden hangisi Tanzimat Döne-mi’nde çýkarýlan gazetelerden biri deðildir? A) Genç KalemlerB) Tercümân-ý Hakikat C) Tasvir-i Efkâr D) Hürriyet E) Basiret
I. Dönem Tanzimat Edebiyatý
Ünite04
126 CA: 1-B 2-C 3-C 4-E 5-A 6-C 7-D 8-E 9-E 10-E 11-D 12-E 13-B 14-C
Test
02
7.
I. DönemTanzimat’la ilgili aþaðýda verilen bilgiler-den hangisi yanlýþtýr?A) Þiirin içeriðinde deðiþiklikler görülmüþtür.
B) Tanzimat’ýn ilk döneminde biçim bakýmýndan divan þiiri geleneðine sadýk kalýnmýþtýr.
C) Bu dönemde gazetecilik önemli bir yer tutmuþtur. D) Bu dönemde þiir dýþýndaki türlerde önemli bir
de-ðiþme olmamýþtýr.
E) Gazetecilik, dilde sadeleþme için önemli bir zemin oluþturmuþtur.
8.
Aþaðýdakilerden hangisi Tanzimat Dönemi’ne ait bir eser deðildir?A) Tahrib-i Harabat B) Vatan yahut Silistre C) Tercüme-i Manzume D) Taaþþuk-ý Talat ve Fitnat E) Maî ve Siyah
9.
Aþaðýdakilerden hangisi I. Dönem Tanzimat roman-larýnýn bir özelliði deðildir?A) Konularýn çoðu kölelik ve yanlýþ Batýlýlaþma üzeri-nedir.
B) Toplum için sanat anlayýþý benimsenmiþtir. C) Eserler teknik açýdan kusurludur.
D) Romantizm akýmýndan etkilenilmiþtir. E) Yazarlar kiþiliklerini gizlemiþlerdir.
10.
Aþaðýdakilerden hangisi Direktör Ali Bey’in eser-lerinden biri deðildir?A) Geveze Berber B) Misafir-i Ýstiskal C) Ayyar Hamza D) Kokana Yatýyor E) Gülnihal
11.
Aþaðýdakilerden hangisi Tanzimat I. Dönem’in özel-liklerinden biri deðildir?A) “Sanat, toplum içindir.” görüþü benimsenmiþtir. B) Eserlerde sosyal fayda hedef alýnmýþtýr.
C) Halka, halkýn diliyle hitap anlayýþý ortaya çýkmýþtýr. D) Tiyatro ihmal edilmiþ, tiyatro eseri verilmemiþtir. E) Divan edebiyatýna biçim bakýmýndan baðlý
kalýnmýþ-týr.
12.
Aþaðýdaki romanlardan hangisi Tanzimat Dönemi’nde-ki bir ilk deðildir?A) Ýntibah
B) Taaþþuk-ý Talat ve Fýtnat C) Cezmi
D) Telemak E) Aþk-ý Memnu
13.
Tanzimat edebiyatýnda erkek kahramanlarýn aþk serü-venleri, ya yabancý uyruklu bir kadýnla ya da cariye ile ilgilidir.Bu durumun en önemli nedeni, aþaðýdakilerden han-gisidir?
A) Batý hayranlýðýnýn etkisi
B) Kadýn - erkek iliþkilerinin sýnýrlýlýðý C) Bu tür durumlarýn daha çok ilgi çekmesi D) Toplumun çok evliliðe izin vermesi E) Aile hayatýna önem verilmesi
14.
Aþaðýdakilerden hangisi Tanzimat sonrasýnda ede-biyatýmýza giren türlerden biri deðildir?A) Roman B) Tiyatro C) Gezi yazýsý D) Hikâye E) Deneme
I. Dönem Tanzimat Edebiyatý
128 CA: 1-C 2-A 3-D 4-D 5-E 6-B 7-D 8-E 9-D 10-E 11-D 12-D
03
7.
Aþaðýdakilerin hangisinde yalnýzca I. Dönem Tanzi-mat sanatçýlarý bir arada verilmiþtir?A) Þinasi, Namýk Kemal, Direktör Ali Bey, Muallim Naci B) Ahmet Mithat Efendi, Nabizâde Nazým, Namýk
Ke-mal, Ziya Paþa
C) Þemsettin Sami, Muallim Naci, Nabizâde Nazým, Þi-nasi
D) Ahmet Vefik Paþa, Þinasi, Namýk Kemal, Þemsettin Sami
E) Namýk Kemal, Recaizâde Mahmut Ekrem, Þinasi, Ahmet Mithat Efendi
8.
Aþaðýda verilen niteliklerden hangisine, I. Dönem Tanzimat romanýnda rastlanmaz?A) Kiþiler genellikle tek yönlü olup iyiler iyi, kötülerse hep kötü olmuþtur.
B) Birinci Dönem romancýlarý romantizmin etkisinde kalmýþtýr.
C) Roman kahramanlarý çoðu kez ilk görüþte âþýk olmuþlardýr.
D) Batý’yý yanlýþ anlayan tipler, çoðu bölümde eleþtiril-miþtir.
E) Romanlarda sadece günlük hayatýn ufak tefek so-runlarý iþlenmiþtir.
9.
I. Aruz ölçüsü kullanýlmasý II. Nazým biçimleriIII. Ýþlenen konular
Yukarýdakilerden hangileri I. Dönem Tanzimat þiiri ile Divan þiirinin ortak yönleridir?
A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve II E) I ile III
10.
Aþaðýdakilerden hangisi Tanzimat I. Dönem’e baðlý sanatçýlardan biridir?A) Recaizâde Mahmut Ekrem B) Ahmet Haþim
C) Abdülhak Hamit Tarhan D) Muallim Naci
E) Ziya Paþa
11.
Tanzimat edebiyatýyla ilgili aþaðýdakilerden hangisi yanlýþtýr?A) I. Dönem sanatçýlarý daha çok romantizmin, II. Dö-nemdekilerse realizmin etkisindedirler.
B) I. Dönem’de roman, öykü, makale gibi yeni türler edebiyatýmýza girmiþtir.
C) I. Dönem sanatçýlarý “toplum için sanat”, II. Dönem-dekilerse “sanat için sanat” anlayýþýyla eser vermiþ-lerdir.
D) Tanzimat Dönemi’nin romandaki temsilcisi Halit Zi-ya, þiirdeki temsilcisi ise Recaizâde Mahmut Ek-rem’dir.
E) Tanzimat edebiyatýyla toplumda yeni bir düþünce tarzý geliþmiþ, düzyazý önem kazanmaya baþlamýþ-týr.
12.
Aþaðýdakilerden hangisi Tanzimat Dönemi gazete ya da dergilerinden biri deðildir?A) Tasvir-i Efkâr B) Muhbir C) Ýbret D) Akbaba
I. Dönem Tanzimat Edebiyatý
Ünite04
130 CA: 1-B 2-E 3-D 4-C 5-B 6-C 7-D 8-A 9-E 10-D 11-A 12-C
Test
04
7.
Tanzimat’ýn en çok eser veren ve okunan yazarýdýr. He-men her konuda çalakalem yazmýþtýr. Bir halk öðretme-ni gibi davranmýþ; yararlý gördüðü her bilgiyi edebiyat yoluyla halka iletmek istemiþ, halka okuma sevgisini aþý-lamaya çalýþmýþtýr. Romantizmden etkilenen bu yazarýn eserleri teknik olarak kusurludur.Bu parçada özellikleri verilen sanatçý, aþaðýdakiler-den hangisidir?
A) Ahmet Vefik Paþa B) Þinasi
C) Namýk Kemal D) Ahmet Mithat Efendi E) Ziya Paþa
8.
Tanzimat edebiyatýnýn her iki döneminde de eser veren sanatçý, tiyatro ve dil çalýþmalarýyla tanýnmýþtýr. Lehçe-i Osmani adlý sözlüðün de hazýrlayýcýsý olan yazar, Bursa Valisi iken ilk tiyatroyu kurmuþtur. Zoraki Tabip, Zor Nikah, Tabib-i Aþk gibi çeviri eserleri vardýr.Bu parçada sözü edilen sanatçý, aþaðýdakilerden hangisidir?
A) Ahmet Vefik Paþa B) Ahmet Mithat Efendi C) Þemsettin Sami D) Ýbrahim Þinasi E) Namýk Kemal
9.
Bu romanda düþmüþ bir kadýn olan Mahpeyker’e tutu-lan Ali Bey’in kýskançlýðýna maðlup olarak Mahpey-ker’den ayrýlmasý ve cariyesine dönmesi sonucu terk edilen Mahpeyker’in intikam sevdasýna kapýlarak Ali Bey’i öldürme planlarý anlatýlýr.Aþaðýdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen ro-manýn bir özelliði deðildir?
A) Ýlk edebî roman olmasý
B) Namýk Kemal tarafýndan yazýlmýþ olmasý C) Romantik eser kabul edilmesi
D) Tanzimat Dönemi’nde yazýlmýþ olmasý E) Türkçülük akýmýnýn izlerini taþýmasý
10.
(I) Türk edebiyatýnýn ilk telif romanýný yazmýþtýr. (II) “Kamus-ý Türki” adlý eseri Türkçenin ilk büyük sözlü-ðüdür. (III) “Sefiller” ve “Robinson Crusoe” adlý eserle-rin çevirisini yapmýþtýr. (IV) “Þecere-i Türki” tercümesi ile tarih alanýnda da adýný duyurmuþtur. (V) Fransýzca -Türkçe, Arapça - Türkçe sözlükler hazýrlamýþtýr. Yukarýdaki numaralanmýþ cümlelerin hangisinde Þemsettin Sami ile ilgili bir bilgi yanlýþý vardýr? A) I B) II C) III D) IV E) V11.
Avrupa tarzý bir duyuþ ve düþünüþü manzum hâle geti-ren, kainata ince ve titiz bir gözle bakan þair, Terci-i Bent adlý eserinde Doðu - Batý düþüncesini baþarýlý bir þekilde dile getirmiþtir.Burada tanýtýlan þair, aþaðýdakilerden hangisidir? A) Ziya Paþa
B) Namýk Kemal C) Þinasi
D) Nabizâde Nazým E) Abdülhak Hamit Tarhan
12.
Aþaðýdakilerden hangisi Tanzimat Dönemi’nde ya-zýlmýþ eserlerden biri deðildir?A) Taaþþuk-ý Talat ve Fýtnat B) Letaif-i Rivayat
C) Rübab-ý Þikeste D) Renan Müdafaanâmesi E) Zehra
Fecriati Edebiyatý / Özellik ve Sanatçý
154 CA: 1-D 2-E 3-A 4-C 5-B 6-E 7-A 8-E 9-A 10-E 11-A 12-B
16
7.
Sonbahar, akþam, gece, mehtap, sessizlik, kýzýllýk, dur-gun göller, hazan, gam gibi imgeleri þiirlerinde sýkça kullanan þair, bu özelliðiyle tanýnmýþtýr.Aþaðýdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen þa-irin nesir türündeki bir eseridir?
A) Bize Göre B) Aþk Dalgasý C) Saray ve Ötesi D) Eðil Daðlar E) Cehennemlik
8.
Mehmet Âkif, Yahya Kemal ve Ahmet Haþim’in ortak özelliði aþaðýdakilerden hangisidir?A) Toplumsal içerikli þiirler yazmalarý B) Fecriati topluluðunun içinde yer almalarý C) Aruz vezni yanýnda heceyle de þiir yazmalarý D) Nazým dilini, nesir diline yaklaþtýrmalarý
E) Millî Edebiyat Dönemi dýþýnda kendi þiir anlayýþlarý-ný sürdürmeleri
9.
Fecriati Dönemi’nde tiyatroyla ilgili çalýþmalarýyla tanýnan sanatçý asýl ününü Henry Kýstamaeckers ve Eugene De-lond’ýn La Rivale adlý dört perdelik oyunundan yaptýðý üç perdelik adaptesi “Rakibe” ile kazanmýþtýr. Sanatçýnýn Þa-habettin Süleyman ile yazdýðý Kösem Sultan adlý oyun da zamanýnda ses getirmiþtir.Bu parçada sözü edilen sanatçý, aþaðýdakilerden hangisidir? A) Tahsin Nâhit B) Müfit Râtip C) Ali Süha D) Ýzzet Melih E) Emin Bülent
10.
Aþaðýdakilerden hangisi Fecriati sanatçýsý deðildir? A) Fazýl Ahmet AykaçB) Mufit Ratip C) Abdülhak Hayri D) Mehmet Rüþtü E) Mehmet Kaplan
11.
Aþaðýdakilerden hangisi Tahsin Nahit’le beraber “Jön Türk”adlý piyesi yazan sanatçýdýr?A) Ruhsan Nevvare B) Þehabettin Süleyman C) Mehmet Rüþtü D) Abdülhak Hayri E) Celal Sahir
12.
I. Türk edebiyatýnýn ilk edebî beyannamesi Fecriati topluluðuna aittir.II. Fecriati topluluðu sanatçýlarý Tanzimat Dönemi sa-natçýlarýndan etkilenmiþlerdir.
III. Fecriati topluluðu slogan olarak: “Sanat, þahsi ve muhteremdir.” görüþünü benimsemiþlerdir.
Yukarýda Fecriati topluluðuyla ilgili numaralanmýþ yargýlarýn doðru - yanlýþ (D / Y) tablosu hangisinde doðru verilmiþtir? I. II. III. D D D D Y D Y D Y D Y Y Y D D A) B) C) D) E)
CA: 1-A 2-C 3-D 4-E 5-D 6-D 7-D 8-B 9-A 10-C 11-E 12-D
Fecriati Edebiyatý / Özellik ve Sanatçý
7.
I. JöntürkII. Kösem Sultan III. Aþkýmýz IV. Ruh-ý Bikayd
V. Hicranlar
Yukarýdaki Tahsin Nahit’e ait eserler türüne göre iki-þerli eþleþtirildiðinde hangisi dýþarýda kalýr? A) I B) II C) III D) IV E) V
8.
Ýlk þiirini 1901’de yayýmlayan sanatçý 1909’ da Fecriati topluluðuna ilk katýlanlar arasýndadýr. Fecriaticiler, tutu-nabilmek için Servetifünuncularý kendilerine hedef seç-miþlerdi, o da hücumlarýný Edebiyatýcedide’nin en þöh-retli þairi Tevfik Fikret’e yöneltmiþti. Fecriati daðýldýðýn-da o önemli bir sanatçý olarak ortadaðýldýðýn-daydý. Þiirlerine hâ-kim olan temalar çocukluk anýlarý, aþk ve doðadýr. Ya-þanýlan hayattan kaçýp tamamiyle hayali bir dünyaya sý-ðýnma isteði birçok þiirinde görülür. Akþam, gurup, ge-ce, mehtap, yýldýzlar, göller þiirlerindeki baþlýca doða manzaralarýdýr.Bu parçada tanýtýlan sanatçý, aþaðýdakilerden hangi-sidir?
A) Cenap Þahabettin B) Ahmet Haþim C) Emin Lâmi D) Süleyman Nazif
E) Mehmet Rüþtü
9.
Toplumsal ve millî konularda þiirler yazan sanatçý, Fecri-ati topluluðunun kurucularýndandýr. “Kin” adlý þiiri ile ge-niþ yankýlar uyandýrmýþ, bu þiir Atatürk tarafýndan da çok sevilmiþtir.Bu parçada özellikleri verilen edebî kiþilik, aþaðý-dakilerden hangisidir?
A) Emin Bülent Serdaroðlu B) Tahsin Nahit
C) Ali Canip Yöntem D) Faik Ali Ozansoy E) Celal Sahir Erozan
10.
Aþaðýdakilerden hangisi Tahsin Nahit’in özellikle-rinden biri deðildir?A) Tiyatro oyunlarý yazmýþtýr.
B) Adalar, Kamer ve Zühre Þairi olarak tanýnmýþtýr. C) Toplumsal konularý ele aldýðý romanlarý vardýr. D) Dergilerde tiyatro eleþtirileri yazmýþtýr.
E) Ahmet Haþim ve Þahabettin Süleyman’dan etkilen-miþtir.
11.
I. Grup II. Grup I. Ahmet Haþim Geleceðin Þafaðý II. Tahsin Nahid Zühre þairi III. Emin Bülent Gece Þairi IV. Fecriati Ulusal þairV. Süleyman Nazif
Yukarýdaki I. gruptakilerden hangisi II. gruptaki özel-liklerden biriyle eþleþtirilemez?
A) I B) II C) III D) IV E) V
12.
- - - - adlý eserinin ön sözünde “Þiir Hakkýnda Bazý Mülahazalar” baþlýðýyla þiir ile ilgili düþüncelerini dile getirmiþtir. “Þiirde mânâ aramak bülbülü eti için vurmak-týr.” diyen Ahmet Haþim, þiirin “duyulmak” düzyazýnýn da “anlaþýlmak” için yazýldýðýný þiirde anlamýn kapalý olmasý gerektiðini savunmuþtur.Bu parçada boþ býrakýlan yere aþaðýdaki eserlerden hangisi getirilmelidir? A) Göl saatleri B) Bize Göre C) Gurabahane-i Laklakan D) Piyale E) Frankfurt Seyahatnamesi Ünite
04
156Test
17
Millî Edebiyat / Oluþumu ve Genel Özellikleri
158 CA: 1-E 2-C 3-C 4-E 5-B 6-A 7-C 8-E 9-D 10-D 11-D 12-D 13-A
18
8.
Aþaðýdakilerden hangisi Millî Edebiyat’ýn etkisinde kalan yazarlardan biri deðildir?A) Reþat Nuri Güntekin B) Yakup Kadri Karaosmanoðlu C) Refik Halit Karay
D) Falih Rýfký Atay E) Hüseyin Cahit Yalçýn
9.
Þiirimiz, Ýstanbul ve çevresinin hayal çizgisinden az da olsa kurtularak gözlerini Anadolu insanýna çevirmiþtir. Biraz sanatsýz ve ince iþçilikten mahrum olan ilk örnek-ler, divan þiirinin kuyumculuðundan hoþlanan eski zevk sahiplerini belki memnun etmemiþtir fakat duru Türkçe-nin özlemini çeken halk ve yeni kuþak onlara alkýþ tut-muþtur.Bu parçada özellikleri verilen sanatçýlar, aþaðýdaki-lerin hangisinde yer almýþtýr?
A) Tanzimat Edebiyatý B) Servetifünun Edebiyatý C) Ýkinci Yeni Topluluðu D) Millî Edebiyat E) Fecriati Edebiyatý
10.
Aþaðýdakilerden hangisi Millî Edebiyat Dönemi’nin oluþmasýna zemin hazýrlayan eserlerden biri deðil-dir? A) Lehçe-i Osmanî B) Þecere-i Türkî C) Kamus-ý Türkî D) Evrak-ý Leyâl E) Tarih-i Âlem11.
Aþaðýdakilerden hangisi, Millî Edebiyat sanatçýlarý-nýn amaçlarýndan biri olamaz?A) Dili, yabancý etkilerden kurtararak sadeleþtirmeye çalýþmak
B) Þiirde aruz yerine hece ölçüsünü kullanmak C) Hikâye ve romanda yerli konularý esas almak D) “Sanat için sanat” ilkesini benimseyip bu yolda eser
vermek
E) Türk dilini geliþtirip anlaþýlýr ve iþlek bir hâle getirmek
12.
Aþaðýdakilerden hangisi Millî Edebiyat akýmýnýn il-keleri arasýnda deðildir?A) Halkýn konuþtuðu Türkçeyi kullanmak
B) Aruz yerine ulusal ölçümüz olan heceyi kullanmak C) Halk edebiyatý þiir biçimlerinden yararlanmak D) Arapça ve Farsça tamlamalar kullanmak E) Yerli hayatla ve millî tarihle ilgili konularý iþlemek
13.
Aþaðýdakilerin hangisinde Millî Edebiyat akýmýný hazýrlayan düþünce sistemleriyle ilgili bir bilgi yan-lýþý vardýr?A) Batýcýlýk, daðýlan Osmanlý imparatorluðunu kurtar-mak için her alanda Doðu’ya dönülmesini savundu. B) 1789 Fransýz Ýhtilali ile dünyaya yayýlan milliyetçilik, imparatorluk içindeki uluslarýn ayaklanmasýna neden oldu.
C) Ýslamcýlýk, Ýslam dinine mensup her ulusu bir araya toplayarak bir Ýslam devleti kurmayý öngörmüþtür. D) Türkçülük, bütün Türkleri bir araya toplamayý
amaç-lamýþtýr.
E) Osmanlýcýlýk, imparatorluk sýnýrlarý içinde yaþayan bütün milletleri Osmanlý ruhu içinde eritmek gerek-tiðini savunuyordu.
Millî Edebiyat / Oluþumu ve Genel Özellikleri
Ünite04
160 CA: 1-E 2-D 3-C 4-E 5-B 6-B 7-B 8-B 9-D 10-C 11-B 12-E 13-B
Test
19
8.
“1911 yýlýnda Selanik’te çýkarýlan - - - - dergisi etrafýnda toplanan sanatçýlar, böylece - - - - Dönemi’ni baþlattýlar.” Bu cümlede boþ býrakýlan yerlere sýrasýyla getirilme-si gerekenler aþaðýdakilerden hangigetirilme-sidir?A) Servetifünun - Tanzimat B) Genç Kalemler - Millî Edebiyat C) Yaprak - Garipçiler
D) Tercümân-ý Ahval - Tanzimat E) Yedi Meþaleciler - Millî Edebiyat
9.
I. Yazarlar ilk kez bilinçli olarak Ýstanbul dýþýna çýkma-ya baþlarlar.II. Anadolu ve Anadolu insaný edebiyata konu edilmiþ-tir.
III. Fuat Köprülü’nün Türk dili ve edebiyatý çalýþmalarý bu topluluðun ileri sürdüðü Millî Edebiyat görüþünün geliþmesini saðladý.
IV. Edebiyatý, sanatý sanat yapmak amacýyla bir araç olarak görmüþ ve bu doðrultuda eserler vermiþlerdir. V. Bu dönem edebiyatý, baþlangýçta bir “dil” hareketi olarak doðmuþ; daha sonra bir edebiyat ve sanat anlayýþý olarak geliþmiþtir.
Yukarýdaki numaralanmýþ yargýlardan hangisi Millî Edebiyat Dönemi için söylenemez?
A) I B) II C) III D) IV E) V
10.
•
Türkçeden yabancý dil bilgisi kurallarý atýlmalýdýr.•
Arapça, Farsça tamlamalar kullanýlmamalýdýr.•
Yazý dili, konuþma dili ikiliði sona erdirilmelidir.•
Ýstanbul Türkçesi örnek alýnmalýdýr.Bu görüþ ve esaslar, aþaðýdaki gazete ve dergilerin hangisinde ilk defa yazýlýp savunulmuþtur?
A) Tercüman-ý Ahvâl B) Dergâh C) Genç Kalemler D) Varlýk
E) Türk Yurdu
11.
Aþaðýdakilerin hangisi Millî Edebiyat Dönemi’nde ortaya çýkan düþünce akýmlarýndan biri deðildir? A) TürkçülükB) Gerçekçilik C) Batýcýlýk D) Osmanlýcýlýk E) Ýslamcýlýk
12.
Baþka sanat bilmeyiz, karþýmýzda dururken Söylenmemiþ bir masal gibi Anadolumuz Arkadaþ biz bu yolda türküler tuttururken Sana uðurlar olsun ayrýlýyor yolumuzBu dizelerde Millî Edebiyat þiirinin hangi özelliðine rastlanmaz?
A) Ulusal kaynaklara dönülmüþtür. B) Doða ve yurt güzellikleri iþlenmiþtir. C) Hece ölçüsü esas alýnmýþtýr. D) Yalýn bir dil kullanýlmýþtýr.
E) Romantik bir söyleyiþ egemen olmuþtur.
13.
Aþaðýdakilerin hangisinde Millî Edebiyat akýmýnýn dil anlayýþýyla ilgili bir bilgi yanlýþý vardýr?A) Arapça, Farsça tamlamalar kullanýlmamalýdýr. B) Konuþma diline girmiþ Arapça ve Farsça sözcükler
atýlmalýdýr.
C) Eþ anlamlý sözcüklerin Türkçe olaný kullanýlmalýdýr. D) Arapça, Farsça sözcükler söylendikleri gibi
yazýlma-lýdýr.
Millî Edebiyat / Oluþumu ve Genel Özellikleri
162 CA: 1-B 2-C 3-C 4-A 5-B 6-A 7-E 8-D 9-D 10-B 11-B 12-D
20
7.
Aþaðýdakilerden hangisi Kurtuluþ Savaþý’ný ko-nu edinen bir eser deðildir?
A) Kemal Tahir - Yorgun Savaþçý B) Halide Edip Adývar - Ateþten Gömlek C) Yakup Kadri Karaosmanoðlu - Yaban D) Tarýk Buðra - Küçük Aða
E) Reþat Nuri Güntekin - Tanrý Misafiri
8.
Yazý hayatýna Fecriati’de þiirle baþlayan sanatçý, hita-bet ve nutuklarýyla tanýnmýþtýr. Türkçülük ve Millî Edebi-yat akýmlarýnýn yaygýnlaþmasýnda yararlý olan bu hita-beler “Dað Yolu” adlý yapýtta toplanmýþtýr. Makalelerinin toplandýðý bir de “Günebakan” adlý yapýtý vardýr. Bu parçada tanýtýlan sanatçý aþaðýdakilerden hangi-sidir?A) Ahmet Hikmet Müftüoðlu B) Ali Canip Yöntem C) Mehmet Fuat Köprülü D) Hamdullah Suphi Tanrýöver E) Refik Halit Karay
9.
Aþaðýdakilerin hangisinde verilen eser, karþýsýnda-ki yazara ait deðildir?A) Sodom ve Gomore - Yakup Kadri Karaosmanoðlu B) Ateþten Gömlek - Halide Edip Adývar
C) Ýstanbul'un Ýç yüzü - Refik Halit Karay D) Yeþil Gece - Ömer Seyfettin
E) Dudaktan Kalbe - Reþat Nuri Güntekin
10.
Ben, Ferit Paþa’nýn oðlu Ahmet Celâl... Ýstanbul’un en muhteþem konaklarýnýn birinde doðup parýltýlý hülya ik-limlerine doðru uçtuktan sonra, kanatlarýmdan biri kýrýl-mýþ olarak buraya düþtüm....
Bu ülkede pak yürekli, duygulu ve candan insanlar var-dý. Zenginin kapýsý fakire açýktý ve gurbet yollarý, sonun-da mutlaka bir sýcak yursonun-da ulaþýrdý. Orasonun-da, bütün ka-dýnlar ana, bütün kýzlar kardeþ ve bütün çocuklar evlat-tý. Oranýn taþý arkadaþ, topraðý dosttu. Gerçi burada çe-kilen sefaletin, yoksulluðun derecesi bence mâlumdu. Fakat bu maddi yokluðun içinde bir manevi varlýk bula-caðýmý zannediyordum.
Bu parçada bir bölümü verilmiþ olan yapýt ve bu yapýtýn yazarý aþaðýdakilerden hangisidir?
A) Ateþten Gömlek - Halide Edip Adývar B) Yaban - Yakup Kadri Karaosmanoðlu C) Memleket Hikâyeleri - R. Halit Karay D) Yaprak Dökümü - R. Nuri Güntekin E) Mai ve Siyah - Halit Ziya Uþaklýgil
11.
Aþaðýdaki Reþat Nuri Güntekin’le ilgili bilgilerden hangisi yanlýþtýr?A) Eserlerini sade ve canlý bir Türkçeyle yazmýþtýr. B) Mensur þiir türünde eserler vermiþtir.
C) Eserlerinde hem romantik hem realist özellikler görülür.
D) Roman, öykü, gezi, eleþtiri ve tiyatro türünde eser-leri vardýr.
E) Çalýkuþu’nda romantik bir aþk anlayýþýný dile getir-miþtir.
12.
Ziya Gökalp’in çýkardýðý Yeni Mecmua’da hece ölçüsüy-le millî konularý iþölçüsüy-leyen þiirölçüsüy-ler yazmýþtýr. Divan ve halk þairleri üzerine tanýtma ve inceleme yazýlarý yayýmla-mýþtýr. Belgelere dayanarak birçok sanatçýyý bilim dün-yasýna ilk kez tanýtan sanatçý, edebiyat yaþamýna Fecri-ati topluluðunda þiirle baþlamýþtýr. Edebiyat tarihi araþ-týrmalarýyla ün kazanmýþtýr.Bu parçada sözü edilen sanatçý, aþaðýdakilerden hangisidir?
A) Ali Canip Yöntem B) Ömer Seyfettin C) Mehmet Emin Yurdakul D) Mehmet Fuat Köprülü E) Rýza Tevfik Bölükbaþý
Millî Edebiyat / Sanatçý
Ünite04
164 CA: 1-E 2-E 3-B 4-A 5-C 6-E 7-E 8-E 9-E 10-A 11-C 12-C 13-A 14-A
Test
21
9.
(I) Kiralýk Konak’ta Yakup Kadri, Türk toplumunun Tan-zimat’tan sonra gösterdiði anlayýþ ve deðer bocalamala-rýný anlatýyor. (II) Halide Edip, Ateþten Gömlek’te Kurtu-luþ Savaþýmýzý destanlaþtýrmak istemiþtir. (III) Reþat Nu-ri, Çalýkuþu’nda sanatýmýzýn o zamana dek az tanýdýðý Anadolu’yu yansýtmaktadýr. (IV) Dokuzuncu Hariciye Koðuþu’nda Peyami Safa, bir gencin ruhsal sýkýntýlarýný dile getirmektedir. (V) Ömer Seyfettin ise þiirsel bir dille kaleme aldýðý Ey Türk Uyan’da Anadolu insanýnýn ruh hâlini anlatmaktadýr.Bu parçadaki numaralanmýþ cümlelerin hangisinde bilgi yanlýþý vardýr?
A) I B) II C) III D) IV E) V
10.
Meþrutiyet Dönemi’nde Ziya Gökalpçi, Kurtuluþ Savaþý yýllarýnda Anadolucu, Cumhuriyet Dönemi’nde Atatürk-çüdür. Dili sade, cümleleri kýsadýr. Gezi, aný, deneme tü-ründe yazmýþ, çeþitli gazetelerde uzun yýllar baþyazarlýk yapmýþtýr. Eserleri arasýnda gezi yazýlarý ön plandadýr. Eserlerinden bazýlarý þunlardýr: Ateþ ve Güneþ, Zeytin-daðý, Deniz Aþýrý, Bizim Akdeniz, Tuna Kýyýlarý... Bu parçada sözü edilen yazarýmýz, aþaðýdakilerden hangisidir?A) Falih Rýfký Atay B) Refik Halit Karay C) Reþat Nuri Güntekin D) Ahmet Hikmet Müftüoðlu E) Yakup Kadri Karaosmanoðlu
11.
Halide Edip, ilk romanlarýnda kafasýndaki bir kadýn kah-ramandan yola çýkar. Yapýtýn yazýlmasýnýn nedeni bu kadýn imgesi olduðundan, olay örgüsü kadýnýn merkez olduðu aþk iliþkilerine baðlý olarak geliþir. Seviye Talip,I Yeni Turan, Kalp Aðrýsý bireysel sorunlarý iþleyen aþk
II III
romanlarýdýr. Handan yazarýn Türkçülük düþüncesini iþ-IV
lediði, yurt sorunlarýna aðýrlýk verdiði ilk romandýr. Vu-run Kahpeye’de ise Kurtuluþ Savaþý sýrasýnda
Anado-V
lu’da tanýk olduðu kahramanlýklarý, ihanetleri anlatýr. Bu parçadaki bilgi yanlýþý, numaralanmýþ eser isim-lerinden hangilerinin yer deðiþtirilmesiyle giderilir? A) I ve II B) I ve V C) II ve IV
D) III ve V E) IV ve V
12.
Aþaðýdakilerden hangisi Reþat Nuri Güntekin’le Ya-kup Kadri’nin ortak özelliklerinden biri deðildir? A) Çeþitli türlerde ürünler vermeleriB) Ayný edebî dönemde yapýt üretmeleri C) Bir dönem “Nevyunanîlik”in içinde yer almalarý D) Realizmin etkisinde eser vermeleri
E) Edebiyattaki yerlerini romana borçlu olmalarý
13.
•
Hamdullah Suphi Tanrýöver, Ýstanbul’un iþgaline kar-þý konuþmalarýyla dergilerde Türkçülükle ilgili yazdý-ðý yazýlarla tanýndý.•
Ruþen Eþref Ünaydýn, Mustafa Kemal’in yakýn ar-kadaþý ayný zamanda Türk Dil Kurumunun ilk yaz-manýdýr.•
Ebubekir Hazým Tepeyran, realist ve gözlemci bir yaklaþýmla II. Dünya Savaþý sonrasýndan baþlaya-rak köy romaný anlayýþýnýn ilk baþarýlý örneðini verdi.•
Falih Rýfký Atay, Türkçenin inceliklerini taþýyan akýcý bir üslup ve kendine özgü bir dil kurabildi.Aþaðýdaki eserlerden hangisi burada ismi geçen sanatçýlardan birine ait deðildir?
A) Ay Peþinde B) Ateþ ve Güneþ C) Küçük Paþa D) Dað Yolu
E) Diyorlar ki
14.
II. Abdülhamit iktidardan uzaklaþtýrýlmasýna kadar Os-manlý Ýmparatorluðu’nun yýkýlmamasý için önlemler al-mýþtýr. Bu arada iktidara yöneltilen eleþtirileri yasaklar, basýn - yayýn dünyasýna sansür uygular. II. Meþruti-yet’in ilanýyla bu baský ortamý sona erer. Millî Edebiyat Dönemi’nde II. Abdülhamit’in bu dönemini anlatan eser-ler verilmiþtir.Aþaðýdakilerin hangisinde bu parçada sözü edilen eserler bir arada verilmiþtir?
A) Bir Sürgün - Sinekli Bakkal B) Mor Salkýmlý Ev - Kavak Yelleri C) Memleket Hikâyeleri - Vurun Kahpeye D) Zoraki Diplomat - Anadolu Notlarý E) Hep O Þarký - Yeþil Gece
