Klimik Dergisi • Cilt 16, Say›:3 • 2003, s:138-139 138
Girifl
Leptospiroz tüm dünyada yayg›n olarak görülen bir zo-onozdur (1). Leptospirozlu hastalar›n %90’›nda hastal›k hafif anikterik formda geçirilirken, %5-10’unda sar›l›k ile seyreden a¤›r leptospiroz “Weil hastal›¤›” tablosu geliflir (2). Deri ve mukozalardan giren leptospiralar kan dolafl›m›na kar›fl›p be-yin-omurilik s›v›s› ve göz dahil bütün vücuda yay›l›r. Karaci-¤er hücrelerinde nekroz yapmadan hepatoselüler fonksiyon bozuklu¤una yol açar. Böbreklerde tübüler hasar ve intravas-küler volüm azalmas›na ba¤l› olarak geliflen hipovolemi ve hi-potansiyon böbrek yetmezli¤ine neden olabilir (3,4). Multior-gan tutulumunun oldu¤u bu vakada oldu¤u gibi tan›n›n k›sa sürede konularak antibiyotik ve destekleyici tedaviye hemen bafllanm›fl olmas›n›n hayat kurtar›c› oldu¤u vurgulanmak is-tenmifltir.
Olgu
Son 15 gündür belediyenin kanalizasyon künk döfleme iflinde çal›flt›¤›n› söyleyen 51 yafl›ndaki erkek hasta, atefl, bu-lant›, tüm vücutta yayg›n a¤r›, gözaklar›nda ve vücudunda sa-rarma, idrar renginde koyulaflma flikayetleri ile klini¤imize baflvurdu. Fizik muayenede gözaklar›n›n ve vücudunun sar› renkte oldu¤u görüldü. TA 110/70 mmHg, atefl (aksiller) 38.2°C idi. Kardiyovasküler ve solunum sistemi muayeneleri normaldi. Hepatosplenomegali yoktu. Servisimize yat›r›lan hastaya anamnez ve fizik muayene ile flüphelenilen, laboratu-var tetkikleri (Tablo 1) ile desteklenen Weil hastal›¤› ön tan›s› ile ampisilin (2 gr/gün) ve doksisiklin (200 mg/gün) tedavisi baflland›. Tablo 1’de de görüldü¤ü gibi üre ve kreatinin düzey-leri yükselmifl olan hastada akut böbrek yetersizli¤i geliflmifl oldu¤u düflünüldü.
Weil Hastal›¤›: Bir Olgu Sunumu
Nail Özgünefl
1, Nüket Ceylan
1, Fatma Sarg›n
1, Erdal Polat
2(1) SSK Göztepe E¤itim Hastanesi, ‹nfeksiyon Hastal›klar› ve Klinik Mikrobiyoloji Klini¤i, Kad›köy-‹stanbul
(2) ‹stanbul Üniversitesi, Cerrahpafla T›p Fakültesi, Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dal›, Cerrahpafla-‹stanbul
Nefroloji uzman› taraf›ndan önerilen destek tedavisiyle di-yalize gereksinim duyulmadan yat›fl›n›n 7. gününde üre 132 mg/dl’ye, kreatinin 2.1 mg/dl’ye geriledi. AST, ALT ve bilirü-bin düzeylerinde ise art›fl gözlendi.Total bilirübilirü-bin 28.8 mg/dl’ye kadar yükseldi. Ayn› gün hastan›n vücudunda yay-g›n, makülapapüler, purpurik döküntüler ortaya ç›kt› (Resim 1). Antibiyotik tedavisine 14 gün devam edildi. Tedavinin 3. gününde hastan›n atefli düfltü. 2. haftan›n sonunda üre, kreati-nin, CRP ve lökosit düzeyleri normale döndü. Tedavinin kesil-mesinden bir gün sonra aniden geliflen solunum s›k›nt›s›, s›rt›-n›n sa¤ taraf›nda a¤r› flikayeti oluflan hastas›rt›-n›n çekilen EKG’sinde Dl, D2 ve V1-V6’da T negatiflikleri tespit edildi. Koroner yo¤un bak›m ünitesine al›nan hastan›n CPK MB so-nucu normal, kan gaz› sonuçlar›, hem O2, hem CO2 satürasyo-nu düflük, D-dimer 6506 µg/ml (500’ün alt› normal kabul edil-mektedir) olarak bulundu. Pulmoner emboli tan›s›yla heparin infüzyonuna baflland› ve Süreyyapafla Gö¤üs Hastal›klar› Has-tanesine sevki yap›ld›. Hastan›n 15 günlük tedavi sonras› salah ile taburcu oldu¤u ö¤renildi.
Hastan›n idrar ve kan örne¤i karanl›k alan mikroskobunda incelenmifl; idrar örne¤inde Leptospira görüldü¤ü halde kan Özet: Leptospirozun asemptomatik olgulardan, ciddi seyirli Weil hastal›¤›na kadar uzanan genifl bir klinik yelpazesi var-d›r. Ciddi seyirli formlar, karaci¤er, böbrek, akci¤er gibi multiorgan tutulumu ile kendini gösterir. Bu olguda da karaci¤er, böbrek ve akci¤er gibi iç organlar›n fliddetle etkilendi¤i multiorgan tutulumu izlenmifltir.
Anahtar Sözcükler: Leptospira, Weil hastal›¤›, pulmoner emboli.
Summary: Weil’s disease. A case report. Leptospirosis has a wide clinical spectrum which being from asymptomatic cases goes to severe Weil’s disease. Severe forms shows multiorgan involvment like liver, kidney and lung. In this case, multiorgan in-volvement which affect liver, kidney and lung was seen.
Key Words: Leptospira, Weil’s disease, pulmonary emboli.
Klimik Dergisi • Cilt 16, Say›:3 139
örne¤inde Leptospira görülmemifltir. Ancak serum örne¤inde lateks aglütinasyon (Sanofi Pasteur, France) testi pozitif ve MAT testi ise L. icterohaemorrhagiae copenhageni wijnberg 1/400 titrede pozitif olarak bulunmufltur. ‹drar ve kan örne¤i-nin Fletcher, BSK ve EMJH besiyerlerinde kültürü yap›lm›flt›r. Kan ve serum örne¤i kültürlerinde üreme olurken idrar örne¤i kültürlerinde üreme olmam›flt›r.
‹rdeleme
Leptospirozun en s›k bulaflma yolu infekte hayvan›n idrar› ile kontamine olmufl göl, havuz, kanal suyu, batakl›k ve pirinç tarlalar›ndaki gibi sularla temas sonucu derideki yaralardan, a¤›z, burun ve mukozalardan etkenin al›nmas› fleklindedir.
Meslek hastal›klar›ndan say›lan leptospirozda; en fazla bu-laflmaya maruz kalanlar; tar›m ifllerinde ›slak toprakla veya hayvanlarla u¤raflanlar, maden iflçileri, la¤›m ve kanal temizle-yicileridir.
Kanalizasyon iflinde koruyucu lastik çizme olmadan kirli sulara girerek çal›flt›¤›n› söyleyen hastada bulaflman›n kirli su-larla temas eden ayaklar›ndaki gözle görülemeyen s›yr›klar ne-deniyle oldu¤u düflünülmüfltür.
Leptospirozun anikterik formu, grip benzeri tablo ile veya di¤er tüm akut ateflli hastal›klar gibi karfl›m›za ç›kabilir (5). Özgül klinik bulgular› olmad›¤›ndan tan› koymak güçtür. ‹kte-rik formda karfl›m›za ç›kan bu olguda atefl, karaci¤er ve böb-rek tutulumu, anamnez, Weil hastal›¤› tan›s› için yönlendirici olmufltur.
Weil hastal›¤› leptospirozun ciddi bir formudur. Türki-ye’de s›k olmamakla birlikte bildirilen çeflitli olgular
bulun-maktad›r (6-8). Atao¤lu ve arkadafllar› (9) ile Çaflkurlu ve ar-kadafllar› (10)’n›n sundu¤u vakalardan da anlafl›ld›¤› gibi We-il hastal›¤›n›n tan›nmas› güç ve tan›da gecikWe-ildi¤inde mortali-tesi yüksek bir hastal›kt›r. Baflta böbrek, karaci¤er ve akci¤er olmak üzere çeflitli organ tutulumlar›yla seyreder. Ölüm genel-likle multipl organ yetersizli¤i sebebiyle olur (5). Hipotansi-yon, dehidratasHipotansi-yon, hemoraji ve renal yetersizlik aç›s›ndan destek tedavisi yap›lmal›d›r (11). Akut böbrek yetersizli¤i tab-losunun oldu¤u bu olguda çok yüksek kreatinin düzeylerine ra¤men destek tedavisi ile hemodiyalize ihtiyaç olmadan kre-atinin seviyesinin düflürülmesi mümkün olmufltur.
Hastada 2. haftan›n sonunda geliflen pulmoner embolinin en-dotel hasar›, fibrin agregatlar› veya enen-dotelde Leptospira antije-ninin birikimi sebebiyle geliflmifl olabilece¤i düflünülebilir (12).
Sonuç olarak, hepatitler, Wilson hastal›¤›, Reye sendromu, Q atefli, polimyozit, riketsiyoz, grip, ensefalit, bruselloz, tok-soplazmoz, s›tma, sepsis, toksik flok sendromu gibi çok çeflitli hastal›klarla ay›r›m›n›n yap›lmas› gereken Weil hastal›¤›nda zaman zaman tan›da güçlüklerle karfl›lafl›labilmektedir. Bu ol-gudaki gibi atefl, lökositoz, CPK yüksekli¤i ve sar›l›k ile sey-reden, multiorgan tutulumunun oldu¤u hastalarda ay›r›c› tan›-da Weil hastal›¤› mutlaka düflünülmeli, erken bafllanan antibi-yotik ve destek tedavisinin hayat kurtar›c› oldu¤u unutulma-mal›d›r.
Kaynaklar
1. Barlett JG. Leptospirosis. In: Gorbach SL, Barlett JG, Blacklow NR, eds. Infectious Diseases. Philadelphia: Saunders, 1992: 1295-302 2. Tapena JW, Ashford DA, Perkins BA. Leptospirosis. In: Mandell
GL, Bennett JE, Dolin R, eds. Mandell, Douglas, and Bennett’s Principles and Practice of Infectious Diseases. Philadelphia: Churc-hill Livingstone, 2000: 2495-500
3. Caplan CE: Leptospirosis at work and at play. Can Med Assoc J 1998; 159(9): 1151-2
4. Plank R, Dean D. Overview of the epidemiology, microbiology and pathogenesis of Leptospira spp. in humans. Microbes Infect 2000; 2: 1265-76
5. Lomar AV, Diament D, Torre JR. Leptospirosis in Latin America. Infect Dis Clin North Am 2000; 14(1): 23-39
6. Bölüko¤lu MA, Göksel U, Gökdemir O. Bir Leptospira gripposaty-posa vakas›. Ege Üniv Tip Fak Mecm 1968; 455(7): 210-2 7. Çelik Ofi. ‹ki Weil hastal›¤› vakas›. Türk T›p Cemiy Mecm 1941;
149(7): 126-9
8. Keskin AN, Karaosmano¤lu P, An¤ Ö, Dedeo¤lu F, Müderriso¤lu C, Gönenç U. Bir olgu nedeniyle leptospirosis. ‹nfeks Derg 1989; 373(3): 84-7
9. Atao¤lu HA, Bal Ç, ‹nal Ö, Keskin N, An¤ Ö. Ölümle sonlanan bir leptospiroz olgusu. lnfeks Derg 1995; 9(1-2): 221-2
10. Çaflkurlu H, Öztürk R, Polat E, Ba¤datl› Y. Bir leptospiroz olgusu. ‹nfeks Derg 1995; 9(1-2): 223-4
11. Farr RW. Leptospirosis. Clin Infect Dis 1995; 21: 1-8
12. Nicodemo AC, Duarte MI, Alves VA, Takakura CF, Santos RT, Nico EL. Lung lesions in human leptospirosis: microscopic, im-munohistochemical and ultrastructural features related to trom-bocytopenia. Am J Trop Med Hyg 1997; 56(2): 181-7
Tablo 1. Hastal›k Seyrindeki Laboratuvar Bulgular› Birinci ‹kinci Yat›fl Hafta Hafta Lökosit (/mm3) 16 000 22 000 8 300 Hemoglobin (gr/dl) 11 10 8 Hematokrit (%) 35 31 25 Trombosit (/mm3) 226 000 239 000 570 000 CRP (gr/dl) 25.3 9.6 1.88 Üre (mg/dl) 270 132 40 Kreatinin (mg/dl) 8.1 2.1 0.9 AST (Ü/lt) 226 173 57 ALT (Ü/lt) 70 279 58 Sodyum (mEq/lt) 118 133 138 Potasyum (mEq/lt) 4.28 3 3.06 Total bilirübin (mg/dl) 19 28.8 6.1 CPK (Ü/lt) 2100 150
Protrombin zaman› 11.3 saniye HBsAg Negatif Anti-HCV Negatif