O rh íif^ íía n ? .
«Orhun Anıtları« Tiirk tarihinin tn mühim vesikalarından, Türk e» debiyatmın en değerli eserlerinden« dir. O devirde Türkçe henüz İsla « mm tesiri altında değildi ve Türk* ler hiç yabancı kelime kullanmıyor* Iardı; buna rağmen her türlü görüş, tasvir, his ve fikir gibi maddî ve manevî unsurların anlatılmasında güçlük çekilmiyordu; nitekim onbi - rlnci asırda bile Kâşgarlı Mahmut I ürk dilinin Arapça kadar zengin olduğunu ispat için meşhur lügatini yazmış, bu iddiasının doğruluğunu !spat etmiştir.
Doğu Köktürkleri’nin tarihinden bahsedilen ve taşlar üzerine yazdırı lıp Orhun ırmağı kıyılarına dikilen yazıtlar yâni kitabeler, ondokuzuncu asırda DanimarkalI Thamsen ta r a fından okundu; temel konusu Türk lerin Çin boyunduruğundan nasıl kurtulduklarıdır:
«Türk milleti yok olmasın ve tek rar millet olsun, diye babam İlteriş Kağan’Ia anam İlbiige Hâtun’ı tu * tup göğün tepesine yükseltmişler. Babam onyedi erle dışarı çıkmış. Dı şan yürüyor haberini işiten şehir - dekiler dağa çıkmışlar, dağdakiler inmişler, toplanıp yetmiş er olmuş lar. Tanrı güç verdiği için babam Kağanın askerleri kurt gibi imişler, düşman koyun gibi imiş. Doğuya, Batıya asker gönderip, dermiş topla* mış, hepsi yediyüz er olmuş. Yedi- yüz er olup yurdsuz, hakansız kal mış milleti; cariycleşmiş ve kütlaş mış milleti, Türk töresini kaybet - ıııiş milleti; atalarının töresince ya* ratmış, hareketlendirmiş!*
Görülüyor ki, burada «Allaha i - man» en büyük kuvvet olarak belir tiliyor ve Türkün ezelden dindar ol duğu bir defa daha meydana çıkı yor. Köktiirk anıtlarında bir devlet başkanının vazifesi şöyle anlatılmış tır:
«İçi eşsiz, dışı giyinişiz, zaif, za vallı halk üzerine hükümdar oldum. Kardeşim Kül Tigin'le sözleştik: Ba bamızın, amcamızın kazandığı mil • içtin adı sanı yok olmasın diye Türk milleti için gece uy umadım, gündüz oturmadım, kardeşim Kiil Tigin’le, iki şad ile ölesiye bitesiye çalıştım.. Açları doyurdum, çıplakları giydir dim.»
Hükümdarlık rejiminin mahzurla rını belirten yazılar şunlardır:
«Oğullar babaları gibi, küçük kar deşler ağabeyleri gibi yaratılm adık larından bilgisiz ve kötü kağanlar tahta oturmuşlar, buyrukları da yi ne bilgisiz ve kötü imiş.»
Türk halkının kusurları da ihtar olunuyor:
«Türk milleti! Açken tokluk nedir bilmezsin, bir defa da tok olunca aç Iık nedir bilmezsin!»
İman telkini de var.
-«jstte gök basmasa, altta yer de linmese, Türk milleti, ilini ve töreni kim bozar?»
Okuyucularımızdan Servet Eroğlu Taksim parkındaki üçyüz bin liralık meşhur kaidenin üstüne Türk ruhu nu temsil eden bir «Bozkurt» heyke li konmasını, kaidelerin yan yüzle rine de Köktürk yazıtlarından seçi lecek bazı cümlelerin yazılmasını teklif ediyor. Bana kalırsa oraya «Fatih Sultan Melımed» in heykeli de yakışırdı ama seneler geçmesine rağmen bugün bile bir teşebbüs yok.
Kadircan KAFLI
İngiltere Hastabakıcılar
Dem eği reisi geliyor
İngilterede Manchester’deki Royal İnfirmary’nin Başhemşiresi Mis L. Duff - Grant, önümüzdeki hafta i- çinde memleketimizi ziyaret edecek tir.
İngiliz Kültür Heyetinin ve Sıh hat Vekâletinin müşterek teşebbüs leriyle Türkiyede tetkiklerde bulun maya karar veren Mis Duff, Nigh- tingale Hemşire Mektebinin mezun larındandır ve Leeds Üniversitesin den hastabakıcılık diploması almış tır.
Büyük Britanya ve Kuzey İrlan - da Hastabakıcılar Millî Derneğinin de reisi olan Mis Duff, İstanbul, İzmir. Ankara ve Kayseriyi ziyaret edecektir.
9 Şubat Pazartesi günü saat 10 da Guraba hastahanesinde «İngilte rede Hastabakıcılık ve Millî Sağlık Teşkilâtı ile alâkası» mevzuunda bir konferans verecektir.
Gemlik vapurunun seyir
tecrübesi
Gemlik vapurunun seyir tecrübesi Cumartesi günü yapılacaktır. Gemi öğleye doğru limandan hareket e - 1 decek, Mudanya, Bandırma ve Gem ' liğe uğradıktan sonra limana döne- ' çektir.
. Veli Alemdar Hanının bir
katını Belediye yıktırdı
Galata Rıhtım caddesindeki Veli > Alemdar Hanının kaçak olarak in■ şa edilen katı, dün Belediye ta ra -■ fından yıktırılmıştır.
İhtilâf, evvelce Devlet Şûrasına ' aksettirilmiş, Şûra, Belediyenin
ytk-I
’ ma kararını tasdik eylemiştir.
Be-« n l r m o m o c r o f t n ı n
İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Taha Toros Arşivi
