ÖDE6024
DAVRANIŞ BİLİMLERİNDE İLERİ ARAŞTIRMA
DOÇ. DR. ÖMAY ÇOKLUK BÖKEOĞLU
Bölüm II: Yöntem
Veriler ve Toplanması
Veri Toplama Yöntemleri
• Gözlem
• Görüşme
• Doküman İnceleme
• Yazılı Yolla Veri Toplama (Veri Toplama Araçları)
Bölüm II: Yöntem
Veriler ve Toplanması
• Veri Toplama Araçlarının Sınıflandırılması (Maksimum performans testleri, tipik tepki testleri vb.)
• Veri Toplama Araçlarının Psikometrik Nitelikleri (Güvenirlik,
Geçerlik, Kullanışlılık) vb.
Gözlem
Gözlem, bir şeyi iyi anlamak için onun kendi kendine meydana çıkan bütün belirtilerini gözden geçirmektir.
Gözlem Türleri:
Fiziki Yakınlığa göre;
- Dışarıdan gözlem - Katılarak gözlem
Gözlemdeki sürekliliğe göre;
- Sürekli gözlem
- Aralıklı gözlemdir.
Görüşme
Sözlü iletişim yoluyla veri toplama tekniğidir.
• Görüşme, katılanların sayısına göre;
*Bireysel
*Grup
• Görüşmede uygulanan kuralların katılığına göre de;
*Yapılanmamış
*Yarı yapılanmış
*Yapılanmış
Doküman İnceleme
Var olan kayıt ve belgelerden veri toplama tekniğidir.
Fotoğraf
Film
Plak
Ses ve video kayıtları
Olgular hakkında sonradan yazılmış ve çizilmiş her türlü mektup,rapor, kitap vb.
Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi:Kavramlar, İlkeler, Teknikler. Ankara:Nobel.
Yazılı Yolla Veri Toplama (Veri Toplama Araçları)
• Yazılı iletişim yoluyla veri toplama tekniğidir.
Mektup
Anket
Yazılı Testler
• Araştırmacı ile kaynak kişiler arasındaki iletişimin, yalnızca karşılıklı yazışma ile yapılması bu tekniğin bir özelliğidir.
Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi:Kavramlar, İlkeler, Teknikler. Ankara:Nobel.
Veri Toplama Araçlarının Sınıflandırılması
• Ölçülmek istenen özelliğin doğasına göre
• Ölçülmek istenen özelliğin içeriğine ve bir görevle (task) karşı karşıya kalınıp kalınmamasına göre
• Ölçme aracının uygulandığı birey sayısına göre
• Cevaplama zamanının yeterliği ile maddelerin zorlu ğuna göre
• Puanlanışlarında, puanlayıcının özel kanı ve görüşler inin etkisi olup olmadığına göre
Erkuş, A. (2016). Davranış Bilimleri için Bilimsel Araştırma Süreci (3. Baskı). Ankara:Seçkin Yayıncılık