30 FAZ’da Türk Dili ve Edebiyatı Kitap ve Defter
FAZ 01
1. ETKİNLİK 01
Asağıda verilen sanat dallarını ok işareti kullanarak eşleştiriniz.
Minyatür İşitsel Sanatlar
Dramatik Sanatlar
Görsel Sanatlar Edebiyat
Resim
Opera
Mimari
Heykel
FAZ 02
1. ETKİNLİK 01
a. Gönderici : Ben (yazar) Alıcı : Okuyucular
İleti : Ülkemizde eğitim sorunları artıyor.
Kanal : Yazı (Gazete) Bağlam : –
Dönüt : –
b. Gönderici : Hakem Alıcı : Futbolcular
İleti : Sertlikten uzak durun!
Kanal : Konuşma Bağlam : Saha
Dönüt : Futbolcuların “Tamam!” demesi 2. ETKİNLİK 02
a. Heyecana bağlı dil işlevi b. Kanalı kontrol dil işlevi c. Şiirsel işlev
d. Göndergesel dil işlevi e. Dil ötesi işlev 3. ETKİNLİK 03
2
3 9 12
13
7 1
6 4 11 10
8 5K
İİ E
E T
T
DÖNÜT İ İİ
ICI RSE E EYEC R G OM
ANAB
B A
A AĞL L
IH Ç EV
LŞ İŞ
İ M
AA A Y N A K
NAL
L L
30 FAZ’da Türk Dili ve Edebiyatı Kitap ve Defter
4. ETKİNLİK 01 1. Cevap D
5. Test 01 1-D
FAZ 03
1. ETKİNLİK 01
Şiirde verilen kelimelerin doğru yazılışı şu şekildedir;
1. İstanbul’u 6. Mahmutpaşa
2. hafiften 7. Başımda
3. ağaçlarda 8. içinde
4. sucuların 9. Alnın
5. Kapalıçarşı 10. sıcak mı
2. ETKİNLİK 02
Aşağıdaki cümlelerden yazım yanlışı olanları “x” ile işaretle- yiniz.
1. Bize neden yardım et miyorsun? (X)
2. İki takım başa baş mücadelenin ardından sahadan birer puanla ayrıldı. ( )
3. Bu para devede kulak, proje için daha fazlası lazım. ( ) 4. Filmin altyazılı versiyonunu izlemeyi tercih ettik. (X) 5. Tüm zorluklara rağmen üniversiteyi okuya bildi. (X) 6. Maça gider iken arkadaşlara uğrayacağım. ( ) 7. Atılan topla param parça oldu vazo. (X) 8. 20 temmuz 1975’te doğdu. (X)
9. Saat yediyi on beş dakika geçiyordu. ( ) 10. Kalemleri öğrencilere 3’er 3’er dağıttı. (X) 11. Kötü haberi alınca dünyalar başına yıkıldı. ( )
12. Mademki alışverişe gitmeyeceğiz, bari sinemaya ya da tiyatroya gidelim. ( )
13. Eve giderken bir demet çiçekte aldı. (X)
14. Yirmili yaşlarına kadar Canova köyünde yaşadı. ( ) 15. Tatlının üzerine Hindistan cevizi serpti. ( )
16. Yahya Kemal Beyatlı Lisesinden mezun olmuş. ( ) 17. Tonyukuk anıtı ile ilgili bir makale yazmış. (X) 18. Babam geçen sene güney Afrika’ya gitti. (X)
19. Ömer Seyfettin’in “Kaşağı” öyküsünü çok ilginç buldum. ( ) 20. Sarıyer’e ve Hisar’a gittik. ( )
21. Rezervasyonu THY’ndan yaptırdık. (X) 22. İki kardeş omuz omuza verip çalıştı. ( ) 23. Zeyneb’in Türkçe sınavı çok iyi geçmiş. (X) 24. Filmi ben de zevkle seyrettim. ( )
3. Test 01
1-C 2-C
FAZ 04
1. ETKİNLİK 01
Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun nokta- lama işaretlerini getiriniz.
a. Hiç mi inanmıyorsun bu öyküyü benim bir gecede yazdığıma (
?
)b. Hayat (
,
) zorluk, çaba, sabır gibi kavramları insana bir şekilde öğretiyor.c. O toplantıya şu yazarlar katılmıştı (
:
) Ahmet Hamdi Tanpınar, Nurullah Ataç, Orhan Veli Kanık...d. Birçok türde eser vermişti: şiir, öykü, makale, roman, biyogra- fi, fıkra (
...
)2. ETKİNLİK 02
Nokta
Virgül İki Nokta
Noktalı Virgül Üç Nokta Ünlem
Soru İşareti
9 2, 10, 13 8, 14
1, 5, 12, 15
4, 6
3, 11 7,
30 FAZ’da Türk Dili ve Edebiyatı Kitap ve Defter
3. ETKİNLİK 03 1. Cevap B
4. ETKİNLİK 04 DOĞURAN KAZAN
Ödünç bir kazan alır Hoca bir komşusundan (
.
) Verirken bir tencere yerleştirir içine (.
) Komşu sorar (:
) – Bu ne (?)(
-
) Doğurdu senin kazan.Komşunun ölçü olmaz sevincine (
.
) Üç beş gün bir zaman geçer aradan (.
) Hoca yine kalkar (,
) komşuya gider;Bir iki gün için kazanı ister (
.
) Komşu da (:) (“) Hay hay (!) (”) der, Başüstüne! der.Geçer yine zaman (.)
Komşu bakar (‘) kazan gelmiyor geri;
Hoca(,)nın evinde alır soluğu.
– Ha (!) Sizin kazan mı (?) Sizlere ömür!
– Aman Hoca’m (!) Kazan bu, nasıl ölür (?) – Komşum, vallahi saçmaladın yine.
Kazan neden ölmesin, doğursun da.
Doğurduğuna inanıyorsun da Neden öldüğüne inanmıyorsun?
5. ETKİNLİK 05
Aşağıdaki cümlelerde noktalama yanlışlarını düzelterek boşluklara cümlenin doğru hâlini yazınız.
a. Doktor; hastaya bir an önce serum verilmesini istedi.
Doktorhastaya bir an önce serum verilmesini istedi..
---,---
b. Türk edebiyatında sevdiğim üç eser vardır: Çalıkuşu, Yaban, Hu- zur...
Türk edebiyatında sevdiğim üç eser vardır: Çalıkuşu, Yaban, Huzur.
---
c. Sıfatlar: isimlerden önce gelerek onları niteleyip belirtir.
Sıfatlar, isimlerden önce gelerek onları niteleyip belirtir.
--- d. Şoföre sordu; “Minibüs ne zaman kalkacak acaba?”
Şoföre sordu: “Minibüs ne zaman kalkacak acaba?”
---
e. Büyük oğlum Mete 28-01-2011 tarihinde İstanbul’da doğdu.
Büyük oğlum Mete 20.01.2011 tarihinde İstanbul’da doğdu.
---
e. Zühtü Kurtulmuş Anadolu Lisesi’ndeki öğretmen arkadaşları- mı özlüyordum.
Zühtü Kurtulmuş Anadolu Lisesindeki öğretmen arkadaşları- mı özlüyordum.
---
f. Türkçe’nin güzelliklerini bize, zorluklarını da size yaşattılar.
Türkçenin güzelliklerini bize, zorluklarını da size yaşattılar.
--- g. 11.Kasım.2014 tarihinin bizim için çok büyük önemi vardır.
11 Kasım 2014 tarihinin bizim için çok önemi vardır.
---
h. İstanbul’da yaşarsanız, Sezai Karakoç’la karşılaşma olanağı- na sahip olursunuz?
İstanbul’da yaşarsanız Sezai Karakoç’la karşılaşma olanağı- na sahip olursunuz.
--- ---
ı. Ben de Shakespeare –Şekspir– adlı sanatçının oyunlarını iz- ledim.
Ben de Shakspeare (Sekspir) adlı sanatçının oyunlarını izle- dim.--- -- -
FAZ 05
1. Test 01
1-D 2-E 3-A
30 FAZ’da Türk Dili ve Edebiyatı Kitap ve Defter
FAZ 06
1. ETKİNLİK 01
Özel Cins Somut Soyut Tekil Çoğul Topluluk
Sanatsal metinlere edebî metin de denir.
✓ ✓ ✓
Hayal edemeyeceğim kadar başarılı oldum.
✓ ✓ ✓
Bize, havada ağır bir koku olduğunu söyledi.
✓ ✓ ✓
İki takım sahaya çıkmıştı.
✓ ✓ ✓
Araçlar, yolun iki tarafına dizildi.
✓ ✓ ✓
Dünya, Güneş’in etrafında döner.
✓ ✓ ✓
Ormana girer girmez serinlemeye başladık.
✓ ✓ ✓
O kumaşı düzgün bir biçimde keselim.
✓ ✓ ✓
Anadolu, geleneklerine sahip çıkıyor.
✓ ✓ ✓
O soruları, ünlü yazara kim yöneltti?
✓ ✓ ✓
Bu gül buketini sana aldım.
✓ ✓ ✓
Taksim Meydanı yeni bir görünüme kavuştu.
✓
✓ ✓
Tercihlerimin ilkine bu okulu yazdım.
✓ ✓ ✓
Otobüsler, iki saat sonra eve vardı.
✓ ✓ ✓
Ben de “Yaban” adlı romanı okudum.
✓ ✓ ✓
Zeytinburnu ilçesinde biz de bir süre kaldık.
✓ ✓ ✓
Böyle düşüncelerle bir yere varamayız.
✓ ✓ ✓
30 FAZ’da Türk Dili ve Edebiyatı Kitap ve Defter
2. ETKİNLİK 02
Evlerimizden → ayrılma hâli Arabayı → belirtme hâli Yamaçtakiler → bulunma hâli Oyuncaklarım → yalın hâl Sözlerini → belirtme hâli Sorularla → yalın hâl Susmaktan → ayrılma hâli Sevdaya → yönelme hâli Görüntüde → bulunma hâli
3. ETKİNLİK 03
Düşüncelerimizin → 1. çoğul Söylediğim → 1. tekil
Hukuku → 3. tekil Kitapları → 3. çoğul Hayallerimiz → 1. çoğul Mektubun → 2. tekil Şiirindeki → 2. tekil / 3. tekil
Gözlerinde → 2. tekil / 3. tekil / 3. çoğul Taleben → 2. tekil
Otobüsümüzü → 1. çoğul Ansiklopedisi → 3. tekil Numaranızla → 2. çoğul
4. ETKİNLİK 04
seni,
Belirtme: ...
varlığa, yokluğa, bana, denizine
Yönelme: ...
alemden,
Ayrılma: ...
cihanda, limanda, orada
Bulunma ...
5. ETKİNLİK 05
yelkenimi, vakti, kendimi, içimi, kokusu, tadını
6. Test 01 1-C
FAZ 07
1. ETKİNLİK 01
1. Basit isim: pencereye, burnum, bardak gövdeme Türemiş: sonsuzluk, zerreciğim, kaynağı Birleşik isim: kafatasımı, Kafdağı
1. a. Belirsiz isim tamlaması → Çardak altları
b. Belirtili isim tamlaması → Leyleklerin akını
c. Çoğul eki ve yönelme hâl eki alan isim
→ Pancurlara
d. Çoğul eki almış soyut isimler → Günler
e. Ayrılma hâl ekini almış türemiş isim → Karanlıktan
f. İyelik eki almış soyut isim → hüznü
g. Bulunma hâl ekini almış somut isim → Gözlerinde
h. Fiilden türemiş isim → ölümden
ı. II. tekil şahıs iyelik ekini alan isim → vücudunu
3.
Belirtili isim tamlaması 3 5 6Belirtisiz isim tamlaması 1 2 4
2. Test 01
1-D 2-D
30 FAZ’da Türk Dili ve Edebiyatı Kitap ve Defter
FAZ 08
1. ETKİNLİK 01
1.
a. Zihniyetini yansıttığı dönem: İslamiyet öncesi şiir gelene- ğib. Zihniyetini yansıttığı dönem: Dinî ve tasavvufi şiir gele- neği
c. Zihniyetini yansıttığı dönem: Âşık şiiri geleneği d. Zihniyetini yansıttığı dönem: Anonim halk şiiri geleneği
2. ETKİNLİK 02
a. Şiir hangi edebî dönemin zihniyetini yansımaktadır?
Cumhuriyet Dönemi
b. Şiirde hangi olay, Kurtuluş Savaşı dönemine vurgu yap- maktadır?
Kâfir Yunan’ın her yere bayrak asması
c. Bu şiirden yola çıkılarak dönemin dil özellikleriyle ilgili olarak ne söylenebilir?
Arapça ve Farsça sözcükler ile tamlamalar yoğun kulla- nılmıştır.
d. Bu şiir, hangi edebî dönemin zihniyetini yansıtmaktadır?
Divan şiiri
e. Yukarıdaki şiir Millî Edebiyat Dönemi’nin zihniyetini yan- sıttığına göre, bu dönemde şairlerden dille ilgili olarak ne yapmaları istenmiş olabilir?
Dilde sadeleşme yapmaları istenmiştir. Saf Türkçe kullan- maları ve yabancı sözcüklere yer vermemeleri istenmiştir.
FAZ 09
1. ETKİNLİK 01
a. Nazım birimi: Bent b. Nazım birimi: Dörtlük
2. ETKİNLİK 02
a. Ölçü - Durak 4 + 4 = 8’li hece ölçüsü b. Ölçü - Durak 6 + 5 = 11’li hece ölçüsü
3. ETKİNLİK 03
a. Hece ölçüsüyle oluşturulmuştur.
DOĞRU: YANLIŞ:
b. Sarma uyak düzeniyle oluşturulmuştur.
DOĞRU: YANLIŞ:
c. İlk dörtlüğün 1. ve 4. dizesinde redif kullanılmıştır.
DOĞRU: YANLIŞ:
d. Üçüncü dörtlüğün 2. ve 3. dizeleri arasında tam uyak kullanılmıştır.
DOĞRU: YANLIŞ:
4. ETKİNLİK 04
a. Beyit nazım birimiyle oluşturulmuştur.
DOĞRU: YANLIŞ:
b. Serbest ölçüyle oluşturulmuştur.
DOĞRU: YANLIŞ:
c. Çapraz uyak düzeni kullanılmıştır.
DOĞRU: YANLIŞ:
d. İlk dörtlüğün 1. ve 3. dizesinde yarım uyak kullanılmıştır.
DOĞRU: YANLIŞ:
e. Son dörtlüğün 2. ve 4. dizesinde zengin uyak kullanılmış- tır.
DOĞRU: YANLIŞ:
5. Test 01
1-B 2-C 3-C 4-E
30 FAZ’da Türk Dili ve Edebiyatı Kitap ve Defter
FAZ 10
1. ETKİNLİK 01
1. a. Nazım biçimi: Koşuk b. Nazım biçimi: Sagu c. Nazım biçimi: Türkü d. Nazım biçimi: Mani e. Nazım biçimi: Ninni
2. ETKİNLİK 02
5.
a. Nazım biçimi: Semai b. Nazım biçimi: Koşma c. Nazım biçimi: Varsağı d. Nazım biçimi: İlahi e. Nazım biçimi: Destan f. Nazım biçimi: ŞathiyeFAZ 11
1. ETKİNLİK 01
Nesib: Kasidedeki tasvir bölümüdür.
Girizgâh: Kasidenin medhiye bölümüne geçiş bölümüdür.
Medhiye: Kasidenin övgü bölümüdür.
Fahriye: Kasidede şairin kendini övdüğü bölümdür.
Tegazzül: Kasidenin içindeki gazel bölümüdür.
Dua: Kasidenin şairin iyi dileklerini dile getirdiği bölümüdür.
Matla: Gazel ve kasidede ilk beyte verilen isimdir.
Beytü’l kasid: Kasidenin en güzel beytidir.
2. ETKİNLİK 0
Bir gazelin son beyitine makta denir.
Müstezat nazım biçiminde kısa dizelere ziyade denir.
Beş mesnevi yazan şaire hamse unvanı verilir.
Gazelin en güzel beytine beytü’l gazel denir.
Gazel 5 - 15 beyit arası yazılan bir nazım biçimidir.
Rubai dörtlük nazım birimiyle oluşturulan bir nazım biçimi- dir.
3. ETKİNLİK 03
a. Nazım biçimi: Tuyuğ
Nazım birimi: Dörtlük
Uyak düzeni: aaxa
b. Nazım biçimi: Mesnevi
Uyak düzeni: aa - bb - cc - dd
Nazım birimi: Beyit
c. Nazım biçimi: Gazel
Nazım birimi: Beyit
Teması: Aşk acısı
Uyak düzeni: aa - ba - ca
4. Test 01 1-D
FAZ 12
1. ETKİNLİK 01
1 2 3 4 5 6 7 8
e d e b i y a t
2. ETKİNLİK 02
a. Hayır, dokunma bana!
Diye bağırdı ağaç oduncuya.
Kullanılan söz sanatı: İntak
b. Beni bir dağda buldular Kolum kanadım yoldular Kullanılan söz sanatı: İstiare
30 FAZ’da Türk Dili ve Edebiyatı Kitap ve Defter
c. Yüce dağlar birbirine göz eder Rüzgâr ile mektuplaşır, naz eder Kullanılan söz sanatı: Teşhis
d. Sana çirkin dediler Düşmanı oldum güzelin Kullanılan söz sanatı: Tezat
e. Dünyaya geldiğim anda Yürüdüm aynı zamanda İki kaplı bir handa Gidiyorum gündüz gece Kullanılan söz sanatı: İstiare
f. Bir yağmur başlar ya ince ince Bak o zaman topraktaki sevince Kullanılan söz sanatı: Teşhis
g. Yolcuyum bir kuru yaprak misali Rüzgârın önüne katılmışım ben Kullanılan söz sanatı: Teşbih
3. ETKİNLİK 03 Cevap B
4. ETKİNLİK 04 a. Söz sanatı: Cinas
Açıklaması: Sesteş sözcüklerin bir arada kullanılması ci- nas sanatına yer verildiğini gösterir.
b. Söz sanatı: Telmih
Açıklaması: Bir savaş veya tarihi olayın hatırlatılması tel- mih sanatıdır.
c. Söz sanatı: Tezat
Açıklaması: Gülmek ve ağlamak sözcükleri arasında kar- şıtlık ilgisi vardır
d. Söz sanatı: Tenasüp
Açıklaması: “Çiçek, arı, bal, kovan” sözükleri anlamca ilgi- lidir.
1. D
FAZ 13
1. ETKİNLİK 01
a. Ait olduğu gelenek: İslamiyet öncesi şiir geleneği
b. Ait olduğu gelenek: Âşık şiiri geleneği
c. Ait olduğu gelenek: Dinî - tasavufi şiir geleneği
d. Ait olduğu gelenek: Divan şiiri geleneği
2. ETKİNLİK 02
a. Gemiler geçer rüyalarımda
Allı pullu gemiler, damların üzerinden Ben zavalı
Ben yıllardır denize hasret Bakar ağlarım Cumhuriyet Şiir Geleneği
b. Ben bir Türk’üm; dinim, cinsim uludur
Sinem, özüm ateş ile doludur İnsan olan vatanının kuludur Türk evladı evde durmaz giderim
Millî Edebiyat Şiir Geleneği
c. Dinleyin ağalar medhin edeyim
Elma yanaklımın kara kaşlımın O gül yüzlerine kurban olayım Dal gerdanlımın sarı saçlımın
Halk Şiiri Geleneği
30 FAZ’da Türk Dili ve Edebiyatı Kitap ve Defter d.
Cennet cennet dedikleri Birkaç köşkle birkaç huri
İsteyene ver onları Bana seni gerek seni
Tekke Şiiri Geleneği
e.
Sın ile bunları ol vâr eyledi Birliğine cümle ikrar eyledi Kudrettin izhar edüben ol celil
Birliğine bunları kıldı delil
Divan Şiiri Geleneği
f. Beyler atın argurup
Kadgı anı turgurup Mengzi yüzi sargurup Körkim angar türtülür İslamiyet Öncesi Şiiri Geleneği
FAZ 14
1. ETKİNLİK 01
Aşağıdaki şiir parçalarında geçen imgeli söyleyişlerin altını çiziniz.
a. sen korkma
bak yer hikâye, gök metin kuralım mavi imgeli merdiveni çıkalım gönülden yukarı çıksın şiir denilen kelamın buharı
yanık tenli küller de üşümesin
hanidir sevdanın sözü var uğrayacaktı bu arada şimdi gökkuşağı serabının sözleri havada aşkı tavada
aha burada bir bir cıs cıs sönerken içim
beklerken asıldı birer birer tüm iyi niyetlerim yokluğuna erdi bak şiir susan bileklerim b. Bu sevgi ormanında
Ağaçlar gözlerimin içine güldüler Soluğumda yeşiller çiçeklendi Bunca yıl özümsediğim güzel şeyler Kirlenmiş suları arıttı denizlerimde
c. Şanlı bir ilkbahar doğa yemyeşil güneş göz kırpıyor çayır, kır gülüyor!
çiçekler rengârenk ılık ılık esiyor
mis kokuların rüzgârları her daldan ayrı melodi bir bir ses
doğanın konçertosu sanki
Vivaldi’nin kemanları çalılardan yankılanıyor neşe ve sevinç hakim dere, nehir gürlüyor ey adem ey insanlar ve
mutluluk, sevinç hakimken...
2. ETKİNLİK 02
Şiirin Teması: Dünyanın geçiciliği
İlk dörtlüğün uyak düzeni: Çapraz
Şiirin hece ölçüsü: 8’li
Şiirin 4. dörtlüğünde uyak
çeşidi: Yarım
Son dörtlüğün ikinci dize- sindeki söz sanatı: Tezat
Şiirin nazım birimi: Dörtlük
Şiirin ait olduğu gelenek: Âşık şiiri
30 FAZ’da Türk Dili ve Edebiyatı Kitap ve Defter
3. ETKİNLİK 03
1 2 3 4 5 6
c a e b f d
4. Test 01
1-A 2-B 3-B
FAZ 15
1. ETKİNLİK 01
a. Niteleme sıfatı: aydınlık, yeşil, bembeyaz b. İşaret sıfatı: şu, o
c. Sayı sıfatı:
d. Belgisiz sıfat: bir, biraz, sayısız, e. Soru sıfatı:
2. ETKİNLİK 02
a. her sözcüğü basit yapılı belgisiz sıfattır.
b. gençleri sözcüğü adlaşmış sıfattır.
c. tertemiz sözcüğü pekiştirme sıfatı olarak kullanılmıştır.
d. hangi sözcüğü, soru sıfatı olarak kullanılmıştır.
e. olmayan sözcüğü, fiil kökünden türemiş bir sıfattır.
f. iyi sözcüğü, niteleme sıfatı olarak kullanılmıştır.
g. yirmi sözcüğü, varlığın sayısını kesin olarak belirtmektedir.
h. birçok sözcüğü, birleşik yapılı sıfattır.
ı. ilk sözcüğü, sıra anlamı katan bir sayı sıfatıdır.
i. derince sözcüğü, sıfatlarda küçültme örneğidir.
j. Sultan sözcüğü, unvan sıfatıdır.
FAZ 16
1. ETKİNLİK 01
a. Masaldaki olay nedir?
Cimri birinin altınlarını kaybetmesi
b. Masalın kahramanları kimlerdir?
Cimri adam, yoldan geçen biri
c. Olay ne zaman gerçekleşmiştir?
Zaman belirsizdir.
d. Olay nerede gerçekleşmiştir?
Belli değildir.
e. Masaldan çıkarılması gereken ders (ana düşünce) nedir?
Herhangi bir şey, kullanıldığında değer taşır.
2. ETKİNLİK 02
Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun sözcüklerle tamamlayınız.
Masallarda eğitici unsurlar bulunduğu için bu tür metinler di- daktik bir özellik gösterir
Keloğlan edebiyatımızdaki en ünlü masal kahramanıdır.
Eflatun Cem Güney edebiyatımızda derlemeci yönüyle öne çıkmıştır.
Masallarda genelde zaman ve mekân belirsizdir.
Masalların girişinde genelde tekerlemeye yer verilir.
Masallarda öğrenilen geçmiş zaman kipi sıklıkla kullanılır.
Masalların hedef kitlesi genelde çocuklardır.
Masallar sözlü gelenekte doğan bir tür olduğu için sonradan yazıya geçirilmiştir.
Masalların söyleyeni belli olmadığından bu ürünler anonim özellik gösterir.
30 FAZ’da Türk Dili ve Edebiyatı Kitap ve Defter
3. ETKİNLİK 03
a. Fablın kahramanları kimlerdir?
Horoz, tilki
b. Fabldaki olay nedir?
Horozun, kurnaz tilkiyi alt etmesi c. Fablın dil özellikleri nasıldır?
Yalın ve anlaşılır bir üslup vardır.
d. Fablda hangi söz sanatları sıkça kullanılmıştır?
Teşhis ve intak
e. Fabldan çıkarılması gereken ders (ana düşünce) nedir?
Güzel sözler söyleyerek sizi kandırmaya çalışanlara dik- kat edin!
4. ETKİNLİK 04
Aşağıdaki boşlukları uygun kavramlarla doldurunuz.
Fabllar gerçek hayatta karşılaşılan bazı sorunların ve bun- ların çözüm yollarının hayvanlar arasında seçilen varlıklar aracılığıyla sembolik olarak ifade edildiği metinlerdir.
Fabllar manzum yani şiir şeklinde oluşturulur.
Fransız sanatçı La Fontaine fabl türünün en önemli isimlerin- dendir.
Türk edebiyatında fabl niteliklerine uygun ilk metin, Şeyhi’nin yazdığı Harname adlı mesnevidir.
Olay etrafında gelişen diğer metinlerde olduğu gibi fabl da serim - düğüm - çözüm olmak üzere üç bölümden oluşur.
1. A
FAZ 17
1. ETKİNLİK 01
Aşağıdaki cümlelerde edatların kattığı anlamları bularak karşılarına yazınız
Faydasız bir hayat erken bir ölüm gibidir. (benzetme)
Zaman ancak yararlanılabilirse anlam kazanır. (koşul)
Toplumu korumak için bireylerin çaba göstermesi gerekir.
(amaç)
Halkın sıkıntılarını şiir ve öyküleriyle anlattı. (araç)
İnsanoğlu ölene kadar mutluluğu arayıp durur. (zaman)
Yazılarındaki imla hatalarından dolayı çok okunmuyordu.
sebep
Denize doğru bir ev tutup eserlerini yazmak istiyordu. (yön)
Yirmi yıl kadar şiir yazdık ve elimize bir hayat geçti.
(yaklaşıklık)
2. ETKİNLİK 02
Aşağıdaki atasözlerinden edat kullanılanların karşısına
“” atınız.
Söz var, iş bitirir; söz var, baş yitirir.
Sıcağa kar mı dayanır?
Sarı altının olacağına sarı samanın olsun.
Sana taşla vurana , sen aşla dokun.
Sağ elinin verdiği sol elin görmesin.
Nasihat istersen tembele iş buyur.
Kurtla koyun, kılıçla oyun olmaz.
Yazın tatil bölgelerinde yoğunluk yaşanır.
Ölüm de kalım da insan için.
Ne karanlıkta yat ne kara düş gör.
Irak yerin haberini kervan getirir.
3. ETKİNLİK 03 Edatlar
ile
gibi
ile
gibi
ile
4. Test 01
1-C 2-E 3-B
30 FAZ’da Türk Dili ve Edebiyatı Kitap ve Defter
FAZ 18
1. ETKİNLİK 01
a. Romanın Türü: Fantastik roman b. Romanın Türü: Egzotik roman c. Romanın Türü: Macera romanı d. Romanın Türü: Tarihî roman
2. ETKİNLİK 02
Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun kav- ramları getiriniz.,
Romanın yapı unsurları şunlardır: olay, zaman, mekân, kah- raman.
Bir romanda olayların gerçekleştiği, kahramanların bulundu- ğu yerlere mekân adı verilir.
Bir romanda tek yönlü çizilen kişilere tip denirken çok yönlü çizilen kahramanlara karakter denir.
Roman türü, edebiyatımıza Tanzimat Dönemi’nde girmiştir.
Romanlarda daha çok öyküleme, betimleme gibi anlatım çe- şitlerine yer verilir.
Bir düşünceyi okura benimsetme amacıyla yazılan romanla- ra tezli roman denir.
3. ETKİNLİK 03
Aşağıdaki kavramların karşısına tanımlarını yazınız.
Leitmotiv: Romanda bir deyimin, bir sözün veya tavrın sık- ça tekrarlanmasıdır.
Montaj: Romanda reklam içeriği taşıyacak bir anlatının kullanılmasıdır.
Diyalog: Romanda karşılıklı konuşma tekniğidir.
Monolog: Romanda kahramanın tek kişilik konuşmasıdır.
Bilinç akışı: Romanda kahramanın ruhsal yapısının karmaşık biçimde verilmesidir.
4. Test 01 1-E
FAZ 19
1. ETKİNLİK 01
Aşağıdaki atasözlerinden geçen zamirlerin altını çiziniz.
Arpa eken biri buğday biçemez.
Paran ucuz olursa sen pahalı olursun.
Bir yerde varsa birlik orada olur dirlik.
Kimse kendi ayıbını göremez.
Kaş ile göz, başkası söz.
Bana dokunmayan yılan bin yaşasın.
Ne ekersen onu biçersin.
Herkes gübresini kendi tarlasına kor.
Geline oyna demişler, burası dar demiş.
Emmim, dayım hepsinden aldım payım.
2. ETKİNLİK 02 Çoğu
Bu
O
Kimi
Şu
Çoğu kitabın kapağı yırtılmış.
Çoğu bizi anlamıyordu.
Bu soru daha zordu.
Bu bize de daha zor geldi.
O evi bize de beğendik.
O, da daha önce çağrılmıştı.
Kimi şairler didaktik şiir yazar.
Kimi, bizi tanımadığını söyledi.
Şu araba kimin acaba?
Şu, bizim evdeki oyuncağa benziyor.
3. ETKİNLİK 02
Belgisiz zamir: hepiniz İşaret zamiri: budur, o Kişi zamiri: benim, ben
30 FAZ’da Türk Dili ve Edebiyatı Kitap ve Defter
4. ETKİNLİK 04
Bunları taşınırken bir eskiciye verdim.
1.
Her seferinde, birkaçının işe yaradığını söylüyor.
2.
Niçin dün sabah beni erken kaldırmadınız?
3.
Kendime yalan söylemeyeceğime dair söz verdim.
4.
Kim böyle güzel bir arabaya sahip olmak istemez?
5.
Dostluklar insana pek çok manevi şey kazandırır.
6.
Şunlardan da yarım kilo alayım.
7.
Geçti, istemem gelmeni/ Yokluğunda buldum seni 8.
Ne ağlarsın benim zülfü siyahım?
9.
10. Bu da gelir, bu da geçer, ağlama!
kabul etti.
Çoğu bizim gibi düşünüyor olacak ki taleplerimizi 11.
O kitabı çıkardığınızda nerede kalıyordunuz?
12.
Böylesini daha önce okumadım.
13.
Dün akşam biri seni sordu.
14.
Onu geçen hafta eskiciden aldım.
15.
Böyle bir şeyi hiçbir kitapta görmemiştim.
16.
O kitaplardan hangisini eve getireyim?
17.
işaret zamiri
işaret zamiri
işaret zamiri
işaret zamiri
işaret zamiri
belgisiz zamir
belgisiz zamir
belgisiz zamir
belgisiz zamir
belgisiz zamir dönüşlülük zamiri
soru zamiri
soru zamiri
soru zamiri kişi zamiri
kişi zamiri
kişi zamiri
5. ETKİNLİK 05 Cevap B
6. ETKİNLİK 06 Cevap E
7. ETKİNLİK 07 Cevap D
8. Test 01 1-E
FAZ 20
1. ETKİNLİK 01
3
10
12
14 11 5
8 1
4
6 7
9
13
2 T
T
T Ö
Ö Ü
B
Ü Ü Ğ İ
İ
İ
İ İ
İ Y
A T R
R R
R R
R P
O O
O
O O
O G
L
O G L L
L L
L M
M
M M Ç N
I
E E
E
E
E E E
D D
D
D
H S
S
S Z S
S Y
Y A
M
M E
E D Y A A
A
A J
A K
K
K
30 FAZ’da Türk Dili ve Edebiyatı Kitap ve Defter
2. ETKİNLİK 02 Trajedi: 2, 7, 8. 12, 14 Komedi: 3, 4, 6, 9, 10, 15, 17 Dram: 1, 5, 11, 13, 16, 18
3. ETKİNLİK 03
1. Metnin türü tiyatrodur. ( D )
2 Anlatmaya bağlı metin örneğidir. ( Y ) 3. Diyalog tekniği ağır basmaktadır. ( D )
4. Sahnede canlandırılma amacıyla oluşturulmuştur. ( D ) 5. Ağır ve kapalı bir dil kullanılmıştır. ( Y )
6. Kahramanların hareketleri parantez içinde verilmiştir. ( D )
FAZ 21
1. ETKİNLİK 01 Orta Oyunu 1, 4, 8, 12
Karagöz 5, 11
Meddah
2, 6, 10 Köy Seyirlik Oyunu
3, 7, 9
FAZ 22
1. ETKİNLİK 01
Durum Zarfı: güzel, aklın ermeden, hafif hafif, çocuklar gibi Zaman Zarfı: erkenden, sonra, bir gün, zemheride
2. ETKİNLİK 02
Sağlam
Sağlam bir üslubu vardır.
Koca, çınar sağlam duruyordu.
Böyle yavaş adımlarla eve varamazsın.
Kötü romanlar yazan biriydi.
O her zaman yavaş konuşurdu.
Bu mobilyaları kötü kullanmış.
Doğru sözler söylemeleyiz.
Benimle doğru konuşun.
Biz de sıcak havayı sevmeyiz.
Akşam bize sıcak davrandı.
Yavaş
Kötü
Doğru
Sıcak
3. ETKİNLİK 03
Sabah vaktini ben de çok severim.
Biz de yarını düşünerek yaşamalıyız.
Söylediğiniz yazar demin geldi.
Şimdi o romanla ilgili görüşleri alıyor.
Önceleri bana öykü okumamı söylediler.
O yıllarda biz edebiyata düşkündük.
Geleceği görebilmek tam olarak imkansızdır.
Yazın tatil bölgelerinde yoğunluk yaşanır.
O kitabı son günlerde elime almadım.
Akşam, günün en huzurlu bölümüdür.
30 FAZ’da Türk Dili ve Edebiyatı Kitap ve Defter
4. ETKİNLİK 04
Cümleler Zaman
zarfı
Durum zarfı
Miktar zarfı Yer - yön zarfı
Soru zarfı Zarfın yapısı Acılar insana her şeyi kolaylıkla öğretir.
✓ Türemiş
Ham düşünceleri akıl nasıl pişirisin?
✓ Birleşik
Yüksek yaradılışta olanlar aşağı inmez.
✓ Basit
Çok çalışırsan çok başarırsın.
✓ Basit
Akıllı Don Kişot uygun rüzgarı sürekli bekler.
✓ Türemiş
Gençliğe öğüdüm şudur: Hep çalışın!
✓ Basit
En iyi söz , faydalı sözdür.
✓ Basit
Özü doğru olanın sözü de doğru olur.
✓ Basit
İyi olmanın şartının yalan söylememek
olduğunu ne zaman anlayacaksın? ✓ Zarf öbeği
Biz de hayatın anlamını biraz düşünmeliyiz.
✓ Birleşik
Yalan söyleyenler ahlak kapısından içeri giremez.
✓ Basit
Gece gördüğün rüya önünü aydınlatabilir.
✓ Basit
Niçin biz mutluluğu uzaklarda ararız?
✓ Birleşik
Oraya kimin gittiğini hâlâ öğrenemedim.
✓ Basit
Düşmanımın düşmanı dostum sayılır.
✓ Basit
Dilin, çalışmaya düşünmeden başlamasın.
✓ Türemiş
Ayrıntılı düşünmek, insana fırsat kaçırtır.
✓ Türemiş
Daha anlamlı yazılar oluşturmak isterdim.
✓ Basit
Cahil kişi yaşarken de ölüdür.
✓ Türemiş
Her birey sorumluluk sahibi olursa toplum
ileri gider. ✓ Basit
5. Test 05
1-A 2-E 3-A
30 FAZ’da Türk Dili ve Edebiyatı Kitap ve Defter
FAZ 23
1. Test 01
1-A 2-C
FAZ 25
1. ETKİNLİK 01
a. Mektubun Türü → Edebî mektup b. Mektubun Türü → İş mektubu c. Mektubun Türü → Özel mektup d. Mektubun Türü → Resmî mektup
2. ETKİNLİK 02
Elektronik postanın İngilizce ismi olan e - mail de sıkça kullanılmıştır.
E-postalar genelde birkaç saniye içinde posta kutusuna ulaşır.
E-posta göndermek için internete bağlanma zorunluluğu vardır.
E-posta mesajlarınıza isterseniz dosya ekleyebilirsiniz.
Bugün standart postaya, çok yavaş olduğu için “snail mail” yani “salyangoz posta” denilmektedir.
E-postalarla gelen dosyalarda virüs bulaşma riski vardır.
E-postanızda genelde tek konudan bahsediniz ve yazını- zın dağılmasını önleyiniz.
E-posta gönderirken iletiyi göndereceğiniz kişinin adresi- ne dikkat edin.
E-postalarınızı genelde kısa tutun.
E-postalarınızın içine fotoğraf ve video gibi görsel unsur- ları alabilirsiniz.
İsminiz ve e-posta adresiniz dışında imza kullanmaya özen göstermelisiniz.
E-posta kutunuzdaki gereksiz mesajları silmeniz, hesabı- nızı rahatlatacaktır.
3. ETKİNLİK 03
Aşağıdaki kavramların karşısına tanımlarını yazınız.
a. Mektup: Haberleşme amacıyla oluşturulan metin türüdür.
b. E-posta: İnternet yoluyla gönderilen dijital mektuplardır.
c. Dilekçe: Bir resmî kuruma dilek ve şikâyetleri belirtmek için yazılan mektuplardır.
d. Açık oturum: Toplumu ilgilendiren bir konunun uzman kişi- lerce tartışılmasıdır.
e. Açık mektup: Sanatçıların dergi ve gazetede yayınlanması için yazdıkları mektuplardır.
f. İnternet: Dünya üzerinde bilgisayar ağlarının birleşmesinden oluşan iletişim ağıdır.
g. İş mektubu: Özel kurumların kendi arasında veya bireylerle özel krurumlar arasında iş amaçlı mektuplardır.
h. Forum: Açık oturumun sonunda dinleyicilerin de soru sora- rak tartışmaya katılmasıyla oluşan tartışma biçimidir.
4. ETKİNLİK 04
Mektuplar haberleşme amacıyla oluşturulan öğretici metin türüdür.
Edebi mektuplarda genelde göndergesel dil işlevi kullanılır.
E-postalar, mektuplardan daha hızlı bir biçimde göndericiye ulaşır.
Açık oturumlarda dinleyiciler galibi belirleme hakkına sahiptir.
Özel mektuplarda içten bir anlatım söz konusudur.
Günümüzde e-postalar, mektuplardan daha sık kullanılmaktadır.
Mektup biçiminde yazılmış romanlar da öğretici metin kabul edilir.
Dilekçelerin kendine göre bir yazı planı vardır.
D
D
D D
D Y
Y
Y
5. ETKİNLİK 05 1. B 2. C
30 FAZ’da Türk Dili ve Edebiyatı Kitap ve Defter
FAZ 26
1. ETKİNLİK 01
a. Metnin Türü: Mektup b. Metnin Türü: Günlük
2. ETKİNLİK 02
a. Günlüğün Türü: Dışa dönük b. Günlüğün Türü: İçe dönük
3. Test 01
1-C 2-E
FAZ 27
1. Test 01
1-B 2-C 3-B
FAZ 28
1. ETKİNLİK 01
Bir düşünce, çevreyi bir ateşten daha çok ısıtabilir.
Düşünmek, ruhun kendi kendine konuşmasıdır.
Ne kadar zayıfsan düşmandan o kadar sakın- malısın.
Zaferin anahtarı, düşmanın iyi niyetini anlatmaktı.
Sadece yaşamak, düşman kazanmak için yeter.
Yalanın dostu, gerçeğin de düşmanı çok olur.
İnsanlarla öyle geçininiz ki ölümünüze düşmanlarınız bile ağlasın.
İnsanın en büyük düşmanı kendisiymiş.
Böyledir dünya nizamı: Gelen gider, giden gelmez.
İnsan, dünyada ancak dünyaya boş verdiği zaman mutlu olur.
Dünya kalbe yerleşince ahiret kalpten göç edip gider.
Bazen anlarız ki etrafımızdaki en cahil insan bile bir alimmiş.
Doğruluğun en güzel meyvesi ruh sağlıydı.
Uzun yaşamak için değil, doğru yaşamak için çabalamalıyız.
Özü doğru olanın sözü de çok doğru olur.
Doğru söyleyen kişi, çok söylemeye muhtaç değildir.
Biz durmadan ertelerken hayat öyle hızlanır ki...
Akıllı düşman, akılsız dosttan hayırlıymış.
Kuşun yuvası varsa insanın da ailesi var.
30 FAZ’da Türk Dili ve Edebiyatı Kitap ve Defter
2. ETKİNLİK 02
Ek fiil almış isimler: Vardı, vefasız, gündü, akşamdı, canavar- mış
3. ETKİNLİK 03
KişilerHikâye birleşik zamanRivayet birleşik zamanŞart birleşik zamanGeniş zaman I. tekilağlıyordumkoşacakmışımbeklersemgörmüşümdür II. tekilağlıyordunkoşacakmışsınbeklersengörmüşsündür III. tekilağlıyordukoşacakmışbeklersegörmüştür I. çoğulağlıyordukkoşacakmışızbeklersekgörmüşüzdür II. çoğulağlıyordunuzkoşacakmışsınızbeklersenizgörmüşsünüzdür III. çoğulağlıyorlardıkoşacaklarmışbeklerselergörmüşlerdir
4. ETKİNLİK 03
Sevmeyecekmiş → gelecek zamanın rivayeti
Söylemişse → geçmiş zamanın şartı
Düşünüyordum → şimdiki zamanın hikâyesi
Gelmeliydin → Gerekliliğin hikâyesi
Susmazsa → Geniş zamanın şartı
Giderdik → Geniş zamanın hikâyesi
Koklasaydık → Şartın hikâyesi
Özlemiştim → Geçmiş zamanın hikâyesi
Koşaymış → İstek kipinin rivayeti
Biliyorlardı → Şimdiki zamanın hikâyesi
5. ETKİNLİK 03
CümlelerGeniş zamanHikâyeŞartRivayet 1. Bütün gün bu odada kitap okuyormuş.✓ 2. İlacını yarım saat önce içmeliydi.✓ 3. Kafiye konusunu biliyorsan anlatır mısın?✓ 4. Bu saatte kütüphane kapanmıştır.✓ 5.Böyle bir gazetede yazıyorsa nitelikli bir kalemdir.✓✓ 6. Daha önce de aynı temada şiir yazmıştım.✓ 7. Talih bana gülmezse ben ne yapabilirim?✓ 8. Sözüm ona bu akşam film izleyecekti.✓ 9. Her akşam bu caddede yürüyüş yaparmış.✓ 10. Konuyla ilgili çalışmaların hepsi tamamlanmıştır. ✓
6. Test 01
1-D 2-E 3-E 4-A
FAZ 29
1. Test 01 1-E