birleşiminde Kabul olunan “Taşınmaz Hazine Malları (Kiralama ve Değerlendirme) Yasası”, Anayasa’nın 94 (1) maddesi gereğince, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı tarafından Resmi Gazete’de yayımlanmak suretiyle ilân olunur.
Sayı 63/ 1993
TAŞINMAZ HAZİNE MALLARI (KİRALAMA VE DEĞERLENDİRME) YASASI
İÇ DÜZENİ Madde 1. Kısa İsim
BİRİNCİ KISIM Genel Kurallar Madde 2. Tefsir
Madde 3. Amaç
İKİNCİ KISIM
Taşınmaz Hazine Malları İle İlgili Kurallar Madde 4. Taşınmaz Hazine Mallarının Kullanımı, Bakım ve Onarımı Madde 5. Taşınmaz Hazine Malının Kiralanmasına Karar Verme Yetkisi
Madde 6. Kiralama Başvurularının Yapılacağı Merci ve Hak sahibi Olma Koşul ve Nitelikleri
Madde 7. Devlet Emlâk ve Malzeme Dairesi Tarafından Yapılan Ön Saptama Madde 8. Devlet Emlâk ve Malzeme Dairesinin Görev ve Yetkileri
Madde 9. Hazine Mallarının Kira ve Değer Takdir Komisyonunun Kuruluşu Madde 10. Öncelik Hakkı
Madde 11. Başvuruların Tasnifi ve Komisyona Aktarılması Madde 12. Kira Süresi
Madde 13. Kira Sözleşmelerinin Tescili Madde 14. Kaydın Silinmesi
Madde 15. Devlet Hazine Malları Üzerinde Yatırımların Diğer Yasalara Uygunluğu ÜÇÜNCÜ KISIM
Kiralanan Taşınmaz Hazine Malları ve Sözleşmeler İle İlgili Kurallar Madde 16. Kiralanan Taşınmaz Hazine Mallarının Bakım ve Onarımı
Madde 17. Kira Sözleşmesinin Feshi
Madde 18. Kira Sözleşmesinin Sona Ermesi
Madde 19. Devlet Taşınmaz Hazine Malına Yapılan Yatırım Madde 20. Devretme
DÖRDÜNCÜ KISIM Son Kurallar Madde 21. Yürütme Yetkisi
Madde 22. Yürürlükten Kaldırma
Geçici Madde 1. Eskiden Yapılan Sözleşmeler İle İlgili Kurallar Madde 23. Yürürlüğe Giriş
Sayı: 63/1993
[18 Kasım, 1993]
TAŞINMAZ HAZİNE MALLARI (KİRALAMA VE DEĞERLENDİRME) YASASI
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi aşağıdaki Yasayı yapar:
Kısa isim l. Bu Yasa, Taşınmaz Hazine Malları (Kiralama ve Değerlendirme) Yasası olarak isimlendirilir.
BİRİNCİ KISIM Genel Kurallar Tefsir
2. Bu Yasada metin başka türlü gerektirmedikçe:
"Bakan", Maliye işleriyle görevli Bakanı anlatır.
"Bakanlık", Maliye işleriyle görevli Bakanlığı anlatır.
"Bakanlar Kurulu", Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Bakanlar Kurulunu anlatır.
"Komisyon", bu Yasanın 9'uncu maddesi uyarınca oluşturulan Hazine Malları Kira ve Değer Takdiri Komisyonunu anlatılır.
"Müdür", Devlet Emlak ve Malzeme Dairesi Müdürünü ânlatır.
"Taşınmaz Hazine Mâlı", 15 Kasım 1983 tarihinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları içerisinde bulunan ve:
32/1975 33/1975 41/1977 5/1981
(1) Tapusu 16 Ağustos 1960 tarihinden önce Kıbrıs Hükümeti adına kayıtlı taşınmaz mallar ile 16 Ağustos 1960 tarihinden sonra Kıbrıs
Cumhuriyetine intikal eden tüm taşınmaz malları ve bu tarihten sonra Kıbrıs Cumhuriyeti adına kayıt edilen taşınmaz malları;
27/1982 23/1985 3/1988 12/1989 44/1990 24/1991 53/1991 17/19926 /1994 52/1995 39/1998
(2) Kıbrıs Türk Federe Devletinin ilan edildiği 13 Şubat 1975 tarihinde terkedilmiş bulunan veya söz konusu tarihten sonra, 1975 Yabancı Taşınmaz Malları (Kontrol ve Denetim) Yasası ile 1975 Yabancı Malların Tahsis ve Değerlendirilmesi Yasasının, İskân, Topraklandırma ve Eşdeğer, Mal Yasasının ve yürürlükteki diğer yasaların terkedilmiş veya sahipsiz taşınmaz mal olarak nitelendirdiği veya aidiyeti saptanamamış, ancak hüküm veya tasarrufu kamuya ait olması gereken tüm taşınmaz mallar ile bina ve tesisleri;
(3) 1960 Kuruluş Antlaşmasında ve ona bağlı eklerde belirlenen askeri tesis, rıhtım, kamp ve sair talim sahaları içinde bulunan tüm taşınmaz malları,anlatır.
"Kamu Yararı", bu Yasa kuralları çerçevesinde kiralanacak taşınmaz hazine malı üzerinde yeni büyük yatırım projelerinin gerçekleştirilmesi ve/veya varsa mevcutların büyük oranda yenilenmesi, geliştirilmesi veya
Fasıl 224 3/1960 7/1978
tamamlanması suretiyle, üretimin, istihdamın, hizmetlerin ve dolayısıyla milli hasıla ve gelirlerin artırılarak ülkenin yaşam düzeyinin yükseltilmesini; sahil ve plajlara yurttaşların serbestçe girebilmesi ve yararlanabilmesi ve bu yörelerdeki doğal yapının muhafazası ve çevre kirliliğinin önlenmesi ile ekolojik dengenin korunmasını anlatır.
"Kayıt", Taşınmaz Mal (Tasarruf, Kayıt ve Kıymet Takdiri) Yasası uyarınca tutulan Tapu Kütüklerindeki kayıtları anlatır.
"Uzun Vadeli Kira", bu Yasa amaçlan bakımından bir yıldan daha uzun. bir süre için yapılan kiralamayı anlatır.
Amaç 3. Bu Yasanın amacı, kamu yararı ilkesi çerçevesinde taşınmaz hazine malların kiralanması ve değerlendirilmesi ile ilgili düzenlemeleri yapmaktır.
İKİNCİ KISIM
Taşınmaz Hazine Malları İle İlgili Kurallar Taşınmaz
Hazine Malları- nın kulla- nımı, bakım ve onarımı
4. (1) Taşınmaz hazine mallarının kullanım, bakım, onarım, kiralama ve korunmasından, bu Yasa kuralları ile aşağıdaki (2)'inci ve (3)'üncü fıkra kuralları saklı kalmak koşuluyla, Bakanlık sorumludur.
(2) Taşınmaz hazine mallarının hangilerinin, hangi amaçla başka bakanlık ve/veya kurumlara ve/veya dairelere devredileceği, Bakanlıkça saptanır (3) Bu Yasanın yürürlüğe girdiği tarihten önce diğer bakanlık, kurum ve dairelere devredilmiş olan ve yukarıdaki (2)'inci fıkra kuralları çerçevesinde devredilecek olan taşınmaz hazine mallarının kullanım, bakım, onarım, kiralamâ ve korunmasından, kendilerine yetki veren özel yasa kuralları çerçevesinde, bu Bakanlık, kurum ve daireler sorumludur.
Taşınmaz Hazine Malının kiralan- masına karar verme yetkisi
5. Devlete ait taşınmaz hazine malına yatırım yapma, hazine malını geliştirme veya değerini artırma âmâcıyla veya Devlet ekonomisine katkı sağlayacak bina veya tesislerin yapımı için ve/veya mevcutların geliştirilmesi için, taşınmaz hazine mallârını, gerçek ve tüzel kişilere kiralamaya, 12'nci maddede öngörülen kira süre ve koşullarına uygun olmak ve kamu yararı bulunmak koşuluyla, Bakanlık yetkilidir.
Kiralama başvurula- rının yapı- lacağı merci ve hak sahibi olma koşul ve
nitelikleri
6. (1) Herhangi bir gerçek veya tüzel kişi, belirtecekleri herhangi bir taşınmaz hazine malının, aşağıdaki fıkralar uyarınca kendilerine kiralanmasını, Devlet Emlak ve Malzeme Dairesine yapacakları yazılı başvuru ile isteyebilirler.
(2) Başvuru sahipleri, Devlet Emlâk ve Malzeme Dairesinin isteyeceği bilgi ve belgeleri vermek zorundadırlar.
(3) Yatırım gerektiren bina ve tesislerin inşası veya mevcut bina ve tesislerin geliştirilmesi için;
(A) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yurttaşı olan ve ekonomik faaliyetleri parâsal sermayeye dayanan gerçek kişiler; veya
(B) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde kurulan ve faaliyetleri parasal sermayeye dayanan tüzel kişiler; veya
(C) İkametgahı Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları içinde bulunan ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde tescil edilmiş olan ve ekonomik
faaliyetleri parasal sermayeye dayanan tüzel kişiler, başvurabilirler.
Devlet Emlak ve Malzeme Dairesi tarafından yapılan ön saptama
7. (1) Devlet Emlâk ve Malzeme Dairesi, yapılan yazılı başvuru üzerine, kiralanmak istenen Devlete ait taşınmaz hazine malının:
(A) Devlet hazine malı olup olmadığını;
(B) Kamu yararı bulunup bulunmadığını;
(C) İfrazı gerektirip gerektirmediğini;
(Ç) Alt yapı tesislerinin mevcut olup olmadığını; ve
(D) İstemde bulunulan taşınmaz hazine malı üzerinde mülkiyet iddiası veya başka herhangi bir menfaat veya engel olup olmadığını, saptar.
Fasıl 224 3/1960 7/1978
(2) Yapılan ön saptama sonunda, taşınmaz hazine mahmn, ifrazı
gerektirecek kadar büyük olduğu anlaşılırsa, Devlet Emlâk ve Malzeme Dairesi, Şehir Plânlama Dairesi Müdürlüğünden, Taşınmaz Mal (Tasarruf, Kayıt ve Kıymet Takdiri) Yasasının 27'nci maddesi kurallarına uygun olarak ifrazı gerçekleştirmesini ister.
Devlet Emlak ve Malzeme Dairesi- nin görev ve
yetkileri
8. (1) Taşınmaz hazine mallarının kira takdiri, değer takdiri ile ilgili ön işlemleri, kira sözleşmesinin hazırlanması, imzalanması, feshedilmesi ve kira bedellerinin tahsili işlemleri, Devlet Emlâk ve Malzeme Dairesi tarafından yürütülür.
(2) 12'nci madde uyarınca kira takdir işlemleri tamamlanan taşınmaz hazine malları ile ilgili kira sözleşmeleri, Devlet Emlâk ve Malzeme Dairesi
tarafından hazırlanır ve kira sözleşmelerinin imzalanması, izlenmesi,
feshedilmesi ve kira bedellerinin tahsili, kiracıların dava edilmesi ve benzeri işlemler ile 7'nci madde kuralları çerçevesinde yapılacak işlemler,
Bakanlıkça hazırlanıp Bakanlar Kurulunca onaylanacak bir Tüzük kuralları
çerçevesinde Devlet Emlâk ve Malzeme Dairesi tarafından yürütülür.
Hazine Malları- nın Kira ve Değer Takdir Komis- yonunun kuruluşu
9. (1) Taşınmaz hazine mallarının, kamu yararı amacıyla kiralaması ile ilgili kira veya değer takdiri yapmak üzere aşağıda belirtilen temsilcilerden oluşan "Hazine Malları Kira ve Değer Takdiri Komisyonu" kurulur:
(A) Maliye işleriyle görevli Bakanlığı temsilen Devlet Emlâk ve Malzeme Dairesi Müdürü veya üst düzey temsilcisi (Başkan);
(B) Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürü veya üst düzey temsilcisi (Üye);
ve
(C) Plânlama ve İnşaat Dairesi üst düzey temsilcisi (Üye).
(2) Taşınmaz Hazine Malları Kira ve Değer Takdir Komisyonunun, kira bedeli takdirinde esas alacağı ölçüler, aşağıda öngörülmektedir:
(A) Taşınmaz hazine malının yeri, konumu ve özellikleri;
(B) Taşınmaz hazine malının rayiç değeri;
(C) Taşınmaz hazine malında var olan yatırımların niteliği ve değeri;
(Ç) Taşınmaz hazine malının kuru veya sulu arazi; bağ veya bahçe;
tarım dışı arazi veya turistik ve/veya sanayi nitelikli arazi ve/veya bilimsel ve/veya kültürel amaçla kullanılabilir nitelikte olup olmadığı; ve
(D) Kiralanacak taşınmaz malda yapılacak yatırımların niteliği ve devlet ekonomisi için taşıdığı değer ve yapılacak yatırımların taşınmaz hazine malının rayiç değeri ile orantılı olup olmadığı.
(3) Yukarıdaki (2)'inci fıkra kurallarının uygulanmasına ve Komisyonun çalışmasına ilişkin usul ve esaslar, Bakanlıkça hazırlanıp Bakanlar Kurulunca onaylanacak bir Tüzükle belirlenir.
Öncelik
Hakkı 10. Kira talebinde bulunulan taşınmaz hazine malının başvuru sahiplerinden:
(1) İşi olup da işini geliştirmek isteyen;
(2) İhracatı geliştirecek veya ihracatın gelişmesine katkı sağlayacak olan;
(3) Devletin döviz girdilerini arttıracak veya artırmasına katkı sağlayacak olan;
(4) Devletteki istihdamı artıracak veya istihdamın artırılmasına katkı sağlayacak olan;
(5) Taşınmaz hazine malı arazileri ile kendi arazisinin ortak sınırı olan;
(6) Kuracağı tesis veya üretim biçiminde önemli oranda yabancı sermaye getirecek olan veya bilgi ve yeni teknoloji getirecek olan;
(7) Yapılacak tesis veya üretim biçiminde diğer sektörlere önemli katkı sağlayacak olan;
gerçek veya tüzel kişilere öncelik hakkı verilir.
Başvuru- ların tasnifi ve
komisyona aktarılması
11. Gerçek veya tüzel kişilerce kiralanmak istenen taşınmaz hazine malı ile ilgili olarak yapılan başvurular, ön araştırma sonuçları ile birlikte Devlet Emlak ve Malzeme Dairesi tarafından Bakanlığa iletilir ve Bakanlıkça, yatırım projesinin hizmet vereceği sektöre göre tasnif edilerek, bu Yasanın 12'nci maddesinin (2)'inci fıkrasındaki sürelere uygun olarak kiralanması kararı ile birlikte, kira takdirinin yapılması için Komisyona aktarılır.
Kira
süresi 12. (1) Kiraya verilecek olan taşınmaz hazine malının kira süresi; projenin büyüklüğü, niteliği, yatırım maliyeti, işletme şekli ve genel olarak projenin ülke ekonomisine katkısı göz önünde tutularak aşağıdaki (2)'inci fıkrada öngörülen sürelere uygun olarak saptanır.
(2) Kira süresi hiçbir şekilde doksan dokuz yılı aşamaz. On yıla kadar kiralamalarda Bakan yetkilidir. On bir - elli yıl arası kira süreleri için Bakanlar Kurulunun, elli yılı aşan kira süreleri için de Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisinin onayı gerekir.
(3) Kira süresi sonunda, amaca uygun kullanımın veya ülke ekonomisine katkının devam ettiği yargısına ve/veya somut saptamalara varılırsa, kiracının başvurusu üzerine kira sözleşmesi, yukarıdaki (1)'inci ve (2)'inci fıkra kuralları uyarınca uzatılabilir. Ancak bu uzatma, (2)'inci fıkrada öngörülen süreleri aşamaz.
(4) Kira süresinin uzatılmaması veya kira süresinin doksan dokuz yılı tamamlamış olması halinde, yapılmış olan tüm yatırımlar Devlete kalır.
Kira sözleşme- lerinin tescili
13. (1) Bu Yasa kuralları uyarınca kiralanan taşınmaz hazine malı ile ilgili sözleşmelerin, Tapu ve Kadastro Dairesine kaydedilmesi, Devlet Emlâk ve Malzeme Dairesinin yazılı iznine bağlıdır. Kaydı yapılmayan sözleşmeler de geçerlidir. Ancak bu Yasa kurallarına göre ipotek konusu olamaz.
(2) Kiracı, Devlet Emlâk ve Malzeme Dairesinin yazılı izin verdiği hallerde, izin tarihinden başlayarak bir ay içinde kira sözleşmesinin imzalı bir sureti ile kiralamış olduğu taşınmaz hazine malının sınırlarını
gösteren planı, bir dilekçe ekinde, taşınmaz hazine malının bulunduğu ilçenin Tapu ve Kadastro Dairesine sunarak Tapuya kaydını ister ve kayıt için kiraladığı taşınmaz hazine malının yıllık kira bedeli üzerinden
% 10 harç öder.
(3) Yukarıdaki (2)inci fıkra kurallarına dayanılarak, sözleşmenin kaydı yönündeki istem uyarınca taşınmaz hazine malının bulunduğu İlçenin Tapu ve Kadastro Dairesindeki kütüğe kayıt işlemi yapılır ve kiracıya "Devlet Hazine Mali Kira Belgesi" verilir. Hazine malının kayıtlı bulunduğu deftere de bu yönde belirleyici kayıt düşülür.
Fasıl219 1/1972 38/1976 40/1987 41/1991 18/1996
(4) Kiracı, hazine malı üzerine inşa edilen bina veya tesisi, hazine malının bulunduğu İlçenin Tapu ve Kadastro Dairesindeki kütüğe kaydettirmek ve Kayıt işlemi için, Tapu ve Kadastro Dairesi Harçlar ve Ücretler) Yasasında öngörülen harcı ödemekle yükümlüdür. Devlete ait taşınmaz hazine malı üzerine inşa edilen ve kütüğe kaydedilen bina veya tesis, ayrıca yukarıdaki (3)'üncü fıkra kuralları uyarınca kiracıya verilen "Devlet Hazine Malı Kira Belgesi" üzerine de kaydedilir.
(5) Bu maddenin yukarıdaki (l)'inci, (2)'inci, (3)'üncü ve (4)'üncü fıkra kuralları uyarınca kaydı yapılan kira sözleşmesindeki arazi üzerine yapılan bina ve tesis üzerinde kiracı, kira süresi ile sınırlı ayni bir hak elde eder. Bu hak, kira sözleşmesindeki koşullara bağlıdır ve bunlara uyulduğu sürece kiracının sorumluluğunda kalır. Ayni hak, kira süresince, taşınmaz mallarda olduğu gibi, Bakanlığın izni ile devir veya ipotek edilebilir, yeniden kiraya verilebilir, miras yolu ile kiracının mirasçılarına geçebilir, haczedilebilir ve borç için zorla satılabilir.
(6) Taşınmaz mal üzerindeki ayni hakkın, devir, ipotek, yeniden kiraya verme, miras yolu ile mirasçılara intikal etme, haczedilene veya borç için zorla satılma durumlarında, kiracıdan başka birisine, yukarıdaki (5)'inci fıkrada öngörülen nedenlerle, geçmesi halinde, kiracının, Devlete olan yükümlülüğü, kiracının yerini alan üçüncü gerçek veya tüzel kişi ile Bakanlık arasında aynı koşullarla yeniden sözleşme yapılması koşulu ile bu kişilere geçer. Yeni kiracı, eski kiracının tüm hak ve yükümlülüklerine sahip olur.
(7) Devir ve ipotek edilecek veya borç için zorla satılacak aynî bir hak için, kiralayanın veya alacaklının önce Bakanlıktan izin alması koşuldur.
(8) Devir veya ipotek edilecek aynî bir hak, daha önce ipoteğe verilmiş veya herhangi bir yükümlülükle haczedilmişse, ipotekli alacaklının, varsa ipotekli borçlunun tüm kefillerinin ve yükümlülüğü koyan kişilerin muvafakatinin alınması koşuldur.
Fasıl 224 3/1960 7/1978
(9) Aynî bir hakkın kapsadığı taşınmaz malın sadece bir kısmı devredilecek, ipoteğe verilecek veya kiralanacaksa, bu kısım sınırlarının belirlenmesi, Taşınmaz Mal (Tasarruf, Kayıt ve Kıymet Takdiri) Yasasının 27'inci maddesi kuralları uyarınca yapılır.
(10) Yukarıdaki (5)'inci, (6)'ncı, (7)'inci, (8)'inci ve (9)'uncu fıkralarda öngörülen işlemler için kira süresi, geriye kalan kira süresi ile sınırlıdır.
( 11 ) Kira sözleşmesinin veya duruma göre yeniden kira sözleşmesinin sona erdiğini ve/veya iptal edildiğini bildiren yeterli kanıtın veya bunu emreden yeterli bir mahkeme emrinin sunulması halinde, Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürü, ilgili kira konusunda yapmış olduğu kaydı siler ve bu kira veya yeni kira ile meydana gelen aynî hak sona erer.
Fasıl 218 (12) Bu Yasa amaçları bakımından, Tüzel Kişiler (Taşınmaz Mal Kayıt) Yasasının 2'nci maddesindeki "Taşınmaz Mal" deyimi, söz konusu Yasadaki taşınmaz malları ve bu Yasa ile düzenlenen aynî hakkı içerecek şekilde yorumlanır ve tüzel kişiler adına aynî hak kaydı söz konusu Yasa kuralları çerçevesinde yapılır.
Fasıl 219 1/1972 38/1976 40/1987 41/1991 18/1996
(13) İstem olması ve Tapu ve Kadastro Dairesi (Harçlar ve Ücretler) Yasasında öngörülen gerekli harcın ödenmesi halinde, Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürü, Kütükte bulunan kayıtlar hususunda, usulen verilebilen kişilere araştırma belgesi verebilir.
(14) Bu Yasa ile, kiracının yapmasına izin verilen devir, ipotek, yükümlülük koyma, haczetme ve sair işlemler;
Fasıl 195 10/1971
(A) Vasiyet ve Tevarüs Yasası;
Fasıl 189 (B} Tereke İdare Yasası, 15/1962 (C) Zorla, Ma1 iktisabı Yasası, 21/1962 (Ç) Mala EI Koyma Yasası, Fasıl 224
3/1960 7/1978
(D) Taşımaz Mal (Tasarruf, Kayıt ve Kıymet Takdiri) Yasası, ve
11/1978
29/1981 (E) Taşınmaz Mal (Devir ve İpotek) Yasası, kuralları çerçevesinde yapılır.
Kaydın
silinmesi 14. Kira sözleşmesinin sona erdiği veya feshedildiğine ilişkin yeterli kanıtın, Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürüne sunulması halinde, Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürü ilgili kiraya ilişkin kaydı siler ve kaydın silinmesi ile kiracının söz konusu taşınmaz hazine malı üzerindeki hakkı sona erer:
Devlet Hazine malları üzerine yapılacak yatırımla- rın diğer yasalara uygunlu- ğu Fasıl 96 14/1959 67/1963 16/1971 31/1976 18/1979 47/1984 48/1989 6/1992 55/1989
15. Bu Yasa kuralları uyarıca kiralanacak taşınmaz hazine malları.
üzerine yapılacak olan inşaatlar, Yollar ve Binalar Düzenleme Yasası ve İmar Yasası kurallarına uygun olarak yapılır.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Kiralanan Taşınmaz Hazine Malları ve Sözleşmeler İle İlgili Kurallar
Kiralanan Taşınmaz Hazine malların- ın bakım ve onarımı
16. Kiralanan taşınmaz hazine malı üzerine yapılacak tesislerin, kira süresi içerisinde her türlü bakım, onarım ve korunmasından kiracı sorumludur.
Kira sözleş- mesinin feshi
17. (1) Kiralanan taşınmaz hazine malının kiralama amacına uygun olarak kullanılmaması, belirtilen süre içerisinde inşaatın veya onarımın tamamlanmaması veya üretime geçilmemesi veya yatırım yapılmaması, Devlet Emlâk ve Malzeme Dairesinin bilgisi dışında başka kişilere devredilmesi
hallerinde, Devlet Emlâk ve Malzeme Dairesince kira
sözleşmesi feshedilir ve kira konusu taşınmaz hazine malını, bu Yasanın 5'inci maddesine uygun olarak başkalarına kiralamaya Bakanlık yetkilidir.
(2) Kira sözleşmesinin feshedilmesinden dolayı taşınmaz hazine malına yapılan yatırım Devlete geçer ve kiralayan bu yatırımdan dolayı Devletten herhangi bir zarar ziyan ve tazminat talep edemez.
Kira sözleş- mesinin sona ermesi
18. (1) Taşınmaz hazine malları ile ilgili kira sözleşmesi, aşağıdâki hallerde sona ermiş sayılır:
(A) Kira süresinin sona ermesi ve kira süresinin yeniden uzatılması hususunda tarafların anlaşma sağlayamaması;
(B) Kiracının ölümü halinde eşinin veya çocuklarının veya tereke idare memurlarının, kira konusu taşınmaz hazine malını kullanmak isteği ile ilgili olarak, kiracının ölümü tarihinden başlayarak en geç üç ay içerisinde, başvuruda bulunmamaları;
(C) 17'nci madde kuralları uyarınca kira sözleşmesinin feshedilmesi; ve (Ç) Devlet menfaatinin veya kamu yararının öncelik arz etmesi nedeniyle sözleşmenin süre bitiminden önce iptal edilmesi.
(2) Yukarıdaki (l)'inci fıkra kuralları uyarınca kira sözleşmesinin sona ermesi halinde, taşınmaz hazine malına yapılan yatırım Devlete geçer ve kiracı bu yatırımdan dolayı Devletten hiçbir şekilde tazminat talebinde bulunamaz.
Devlet Taşınmaz Hazine malına yapılan yatırım
19. Kiralanan taşınmaz hazine malına yapılan inşaat, yatırım ve masraf, malin Devlete geri verilmesi veya kira sözleşmesinin feshedilmesi veya sona ermesi hallerinde, Devlete kalır.
Devretme Fasıl 195 10/1971
20. (1) Uzun süreli kira sözleşmesi ile kiralanan taşınmaz hazine malı kiracısının ölümü halinde, kira sözleşmesinden doğan haklar, kiracının eşinin, çocuklarının ve yasal mirasçılarının taşınmaz hazine malı ve üzerindeki yatırımları, kira amacına uygun olarak kullanmalarını istemeleri üzerine Bakanlığın onayı ile, Vasiyet ve Tevârüs Yasası kuralları çerçevesinde onlara devredilir.
(2)Kendisine taşınmaz hazine malı kiralanan kiracı, taşınmaz hazine mali üzerine yapmış olduğu yatırımlardan dolayı, kira süresi içinde Devlet Emlâk ve Malzeme Dairesine makul sebep göstererek, öngörülen yatırım miktarının
% 25'ini gerçekleştirmiş olmak ve Bakanlığın onayını almak koşulu ile, kira sözleşmesini ve taşınmaz hazine malını, üzerindeki yatırım ile birlikte, başkalarına devredebilecektir.
(3) Taşınmaz hazine mali üzerine herhangi bir yatırım yapmayan kiracı, taşınmaz malı başkasına devredemez.
(4) Yukarıdaki (1)'inci, (2)'inci ve (3)'üncü fıkra kurallarına uygun olarak yapılacak devir işlemlerinde, kamu yararının devamlılığı göz önünde bulundurulur.
DÖRDÜNCÜ KISIM Son Kurallar Yürütme
yetkisi
21. Bu Yasayı, Maliye işleriyle görevli Bakanlık yürütür.
Yürürlük- ten kaldırma
22. Bu Yasanın yürürlüğe girdiği tarihten başlayarak:
Fasıl 221 14/1972
(1) Devlet Arazileri Yasası
Fasıl 230 (2) Kamu Arazileri (Kiralamalar) Yasası; ve
32/1983 (3) Hazine Malları Yasasının İkinci Kısım, 4'üncü, 5'inci ve 6'ncı maddeleri kuralları,
söz konusu Yasa ve madde kuralları uyarınca yapılan işlemlerin geçerliliği saklı kalmak koşuluyla, yürürlükten kaldırılır.
Geçici Madde 1.
Eskiden yapılan sözleş- meler ile ilgili kurallar
1. Bu Yasanın yürürlüğe girdiği tarihte mevcut olan ve bu Yasa kapsamına giren kira sözleşmeleri, bu Yasanın yürürlüğe girdiği tarihten başlayarak altı
ay içinde, yine bu Yasanın 13'üncü maddesi kuralları uyarınca kaydedilir.
Yürürlüğe giriş
23. Bu Yasa, Resmî Gazete'de yayımlandığı tarihten başlayarak yürürlüğe girer.
Kadro Adı sütununun on ikinci sırasında yer alan "Maden Mühendisi" sözcükleri "
Makine Mühendisi" olarak düzeltilir.
