İbrahim GEDİK Su Bilgi Sistemi Şube Müdürü 2013

(1)

İbrahim GEDİK

Su Bilgi Sistemi Şube Müdürü 2013

(2)

2

 Ulusal Su Bilgi Sistemi (USBS) o USBS Hedefleri

o USBS Araçları

o USBS Projesinin Aşamaları o USBS Nitelikleri

o USBS Fizibilite Etüd Çalışması

(3)

3

DSİ Genel Müdürlüğü

Enerji Bakanlığı Sağlık Bakanlığı

Belediyeler

USBS

Su verisini kullanan İlgili diğer Kurum ve

Kuruluşlar Gıda Tarım ve Hayvancılık

Bakanlığı

e-devlet

İçişleri Bakanlığı (Valilikler İl Özel İdareleri Sektörel Su

Tahsisi

Vatandaş

Üniversiteler

Harita Genel Komutanlığı

Su ile ilgili mevcut bilgilerin kurumlar arası entegrasyonu sağlanarak bir portal aracılığı ile çevrim içi ilgili kurum/kuruluşlardan veri, analiz ve

sonuçların çeşitli metodlarla alınması ve sunulması sistemidir.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü

(4)

4

Ülkemizde pek çok kurum tarafından parçalı olarak üretilmekte olan su kaynaklarına ilişkin veriler, bir sistem dâhilinde bulunmaması

Su verisi üretiminde mükerrerliğin yaşanması,

Verinin sürekli güncel tutulamaması,

Verilere ait metadata kataloğunun mevcut olmaması

Veri paylaşımında sıkıntıların yaşanması

 Kurumlar kendi ihtiyaçlarına ve kendi belirledikleri standart yapıya göre harita ve CBS uygulamaları geliştirmesi

(5)

5

 Hangi veriyi, hangi kurumun hangi ölçek ve standartta üreteceğinin

belirsizliği,

 Birimler arasında eşgüdüm sağlanamaması,

 Su envanterine havza bazlı yaklaşan, sistematik, veri üretim

tekerrürünü engelleyen, güncel veriye ulaşım ve paylaşımı sağlayan

doğru bir yaklaşım gerekliliği

Ulusal ölçekte bir su bilgi sisteminin kurulmasını zaruri kılmaktadır.

(6)

6

BAKANLIK BİRİMLERİMİZİN GÖREV ALANLARI VE HAVZALARIMIZ

(7)

7

(8)

8

Bu bağlamda 4 Temmuz 2011 Tarihli ve 27984 (1. Mükerrer) Sayılı Resmi Gazete yayımlanan 645/KHK’ nın Madde 20 ğ) bendinde “Ulusal su veri tabanlı bilgi sistemini oluşturmak” hükmü gereği söz konusu bilgi sisteminin oluşturulması zorunlu kılınmıştır.

657 Sayılı KHK:(2. madde fıkra (2))“Kamu kurum ve kuruluşları sahip oldukları su ile ilgili bilgi ve verileri, talep edilmesi halinde, su veri tabanına işlenmek üzere Su Yönetimi Genel Müdürlüğüne vermekle mükelleftir.”

(9)

9

o USBS Araçları

(10)

10

Kurumların veri tabanları, Bilgi Sistemlerinin ve CBS yaklaşımlarının incelenmesi (TUCBS Hidrografya, Eylem-75, DSİ-SVT, TUMAS vb.)

Su verisini kullanan kurumlar ile bir araya gelerek ihtiyaç duyulan veri ve sorgulamaların belirlenmesi,

 Kurumların Bilgi Sistemlerinin güçlendirilmesini sağlayacak tavsiyelerde bulunmak

 Çalışmalarımızın daha hızlı, şeffaf, güvenilir, etkin ve nitelikli olarak yapılması,

Kurumlar arasında veri alışverişinin hızlı ve sağlıklı şekilde sağlanması,

(11)

Aksehir G.

Eber G.

Mikro Havzalar Alt Havzalar Akarçay Havzası

Göller

Akarsu (Hesaplanan havzaya göre) Akarsu (Strahler metoduna göre)

 Hedefimiz, USBS projesi yapılabilir görüldükten sonra, Su stresi altındaki bir ülke durumunda olan Türkiye’nin su politikalarına yön verebilmesi için su ile ilgili her türlü veriyi içerisinde barındıran Türkiye’nin ’ni yılına kadar oluşturmak ve suyun kalite ve miktarına yönelik bilgileri içeren nehir-havza bazlı su envanterini çıkarmaktır.

(12)

12

o USBS Araçları

(13)

Su Bilgi Sistemi

Kütlesi Su

Taşkın

Kalitesi Su Kuraklık

Kullanımı Su

Gerçek Zaman

Haftalık

15 Günlük

21 Günlük

Aylık

Yıllık

İki Tarih Arası

Harita

Grafik

Tablo

Rapor

Makale ve haberler

(14)

14

 Ulusal Su Bilgi Sistemi (USBS o USBS Hedefleri

o USBS Araçları

(15)

15

1

• Fizibilite Raporu hazırlanacaktır.

2

• Su ile ilgili bütün kurum ve verilere hitap eden bir “Ulusal Su Bilgi Sistemi” hazırlanacaktır.

3

• Hazırlanan USBS’ ye, paydaş kurumların sistem yapılarına müdahale edilmeksizin, veri entegrasyonu yapılacaktır.

4

• Bakanlığımız çalışmaları bünyesindeki projeler için web tabanlı CBS altyapısı tesis etmek ve bütün kurumların uygun gördüğü sistemleri entegre edildikten sonra, online veri güncellemesi yapılabilmesi için web

uygulamaları hazırlanacaktır.

5

• USBS internet ve intranet ortamında verilen yetkiler dahilinde, diğer kurumlar, Bakanlık birimleri ve personeli ile paylaşılacaktır.

(16)

16

 Su Yönetimi Genel Müdürlüğü

o USBS Araçları

(17)

17

Her kurumun portaliyle uyumlu olacak ve eş-zamanlı, web tabanlı (WMS, WFS, WTS, WRS vb.) veri paylaşımı yapabilecek yetenekte olacaktır.

Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) Tabanlı olacaktır.

Ulaşılabilir, sorgulanabilir, paylaşılabilir ve denetlenebilir bir ortam sunacaktır.

INSPIRE ISO ve OGC ile TUCBS standartları çerçevesinde olacaktır.

Sistem; taşkın, su kütlesi, su kalitesi, kuraklık, su kullanımı ana başlıklarını ihtiva edecek ve havza bazında ele alınacaktır.

Yetkilendirme çerçevesinde paydaşlara ve vatandaşa veri servisi yapacaktır.

Veri paylaşımı, kurumların veri paylaşımı politikalarına uygun yapılacaktır.

KYM Başbakanlık Eylem Planı ile mevzuat desteği sağlanacaktır.

(18)

USBS-Arazi üzerinde ki su bileşenleri

Yer altı ve yerüstü suları

Tatlı su (Nehir, dere, çay, göl,

gölet, baraj)

Sodalı - tuzlu su(Göl,

kıyı- deniz suyu) Jeotermal Sular İçme ve kullanma suyu Sulama Suyu Her biri farklı kurumların ilgi alanına

giren her çeşit su

(19)

ISO OGC INSPIRE CBS GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TUCBS, UVDM

KURUMLARASI STANDARTLAR

KURUMLARARASI VERİ DEĞİŞİMİ

TAKBİS MAKS ORBİS UYAP USBS

Ülkemizde CBS Standardı Hiyerarşisi

ISO: International Standartization Organization OGC: Open Geospatial Consortium

Inspire: Infrastructure for Spatial Information in the European Community

TUCBS: Türkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi UVDM: Ulusal Veri Dönüşüm Modeli

(20)

20

o USBS Araçları

(21)

21

USBS projesinin yapılabilirliği ortaya konulacaktır. Böylece projenin gerçekleştirilmesi için gerekli maliyet, projelerin hayata geçmesi ile elde edilecek fayda analizleri yapılmış olacaktır.

Fizibilite raporu150 (yüz elli) günde tamamlanacaktır.

Fizibilite çalışması “Danışmanlık” kapsamında ihale edilecektir.

Paydaş Kurumlar Fizibilitenin her aşamasında aktif rol alacaktır.

(22)

22 PAYDAŞ

ANALİZİ

• Paydaş kurumların suya ait mevzuat ve standartları incelenecektir.

KURUMSAL YAPI ANALİZİ

• Analiz yapılan paydaş kurumların su verisinin toplanması/yayınlanması konusunda yapılması planlanan yeni projeler (BT projeleri de dahil) incelenecek

• Her bir paydaş kurumun su ile ilgili veri grupları, kullandıkları uygulama yazılımlarına ilişkin bilgileri analiz edilecek.

• Analiz yapılan paydaşın hali hazırda bulundurduğu su verisine ait ilişkisel veri modeli diyagramı ile veri altyapısı detaylı şekilde analiz edilecek, sistem ve ağ yapıları ortaya konulacaktır.

PAYDAŞ VERİ ANALİZİ

• Analiz çalışmaları sonucunda elde edilen hidroloji, hidrojeoloji ve hidrografi terimleri toplanacak, meta veri portalı ile ortak bir veri sözlüğü çalışmaları yapılacak

• Veri mükerrerliğinin olduğu durumlar tespit edilecektir

NİHAİ ÇIKTI

• Fizibilite Raporu.

FİZİBİLİTE ETÜDÜ İŞ PLANI BASAMAKLARI

(23)

23 1- Orman ve Su İşleri Bakanlığı

Su Yönetimi Genel Müdürlüğü Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü

Orman Genel Müdürlüğü Meteoroloji Genel Müdürlüğü Su Enstitüsü

2-İçişleri Bakanlığı/Valilikler/Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü

Ankara Valiliği (İl Özel İdaresi) Bursa Valiliği (İl Özel İdaresi) Ankara Büyükşehir Belediyesi İstanbul Büyükşehir Belediyesi Trabzon Belediyesi

Aydın Belediyesi

Fizibilite Kapsamında Öngörülen PAYDAŞ KURUMLAR

3-Gıda,Tarım Hayvancılık Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü

4-Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü

Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü 5-Sağlık Bakanlığı

6-Harita Genel Komutanlığı

7-Kalkınma Bakanlığı/Türkiye İstatistik Kurumu 8-Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

CBS Genel Müdürlüğü

Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü

Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü 9-Ankara Üniversitesi/Su Yönetimi Enstitüsü

10-Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı

(24)

24

Paydaş Kurumlar ile Fizibilite Süreci Nasıl İlerleyecektir?

Fizibilite etüdü kapsamında paydaş kurumlara yerlerinde ziyaretlerde bulunulması,

Ziyaret kurumsal ve veri analizi için yapılması,

Paydaş ziyaretleri danışman ve Bakanlığımız personel/personelleri eşliğinde yapılması,

Yapılacak ziyaretlerde Paydaş Kurumun Bakanlığımıza bildirdiği odak noktası personel/personeller ile irtibat kurulması,

Paydaş Kurumlar ile Ankara dışında 100 kişilik 3 günlük bir değerlendirme toplantısı yapılması planlanmaktadır.

(25)

25

Paydaşların USBS Projesi kapsamındaki önemi Nedir?

Fizibilite raporu ağırlık olarak Paydaş Kurumları kapsamaktadır. Paydaş kurumlardan alınan verilere istinaden USBS nin potansiyeli ve uygulanabilirlik yönündeki çerçevesi ortaya çıkacak ve kurulumu gerçekleştirilebilecektir

 Bu bağlamda paydaş kurumlar bu projede kilit önem arz etmektedir.

Paydaş kurumlar tarafından sağlanan verilerin doğruluğu ve sağlıklı oluşu ile ulusal ölçekte önem arz eden ve ulusal menfaat içeren bu proje hayata geçebilecektir.

(26)

26

İbrahim GEDİK

Su Bilgi Sistem Şube Müdürü Tel: 207 59 48

E-mail: igedik@ormansu.gov.tr