Bina (eternik) ile kaplanmış v.< kapılar hususî surette kabartılmış demir zırhlarla örtülmüştür. Bundan maada bina-nın havlısından içeri görülebilmek için takriben 1000 metre murabba! ittisamda fasılasız camekân tertip edimiştir.
Böyle muazzam bir bina ilk defa olarak, bütün bağları tamamile kaynaklanmak suretilo inşa edilmiştir, ki, mimar-lık noktasından hakikaten büyük bir cür'atkârmimar-lık teşkil eder. Filvaki kaynak işi gerek bu bapda icab eden münasip elek-trodların istimali gerek gayet mahir kaynakçıların intihabı ve buralara daimî surette nezaret keyfiyeti hususunda son derece dikkat ve itinayı müstelzimdir. Bu husustan dolayı Bahriye ve Hava daireleri ilk defa inşa olunan böyle mu-azzam bir binanın tertibatına yardım etmişlerdir. Hattâ in-şaat esnasında muhtelif teknik meseleler meydana çıkmış, bilhassa binayı teşkil eden bütün madenî kısımlarının inbi-satı keyfiyeti zihinleri pek çok işgal etmiş ise de nihayet bü-tün bu teknik meseleler mükemmel bir tarzda halloiunmuştur.
Büyük havlının iki başında yapılmış olan iki duvar bina muhtelif müteferri servislere mahsus olup ana bina ile tek bir vücud teşkil ederler.
Bu iki taraftan doğrudan doğruya büyük havlıya mün-tehi 60X18 m. mesahasında iki vâsi saha tertip edilmiştir. Ve bu iki saha da tayyarelere mahsus parçaları kurmağa tah-sis edilmiş olduğu gibi bunlar anbar vazifesini de görürler.
Her iki saha dahi ayni maksada mebni tamamile desteksiz-dir, ve damları yalnız yan duvarlarla tutulmuştur.
Bunlardan maada binasının her iki cenahında ayrıca bi-rer paviyoıı inşa edilmiştir ve bu iki paviyon da binanın ne-zaret ve kontrol servislerine tahsis edilmiş oldukları gibi gardrop ve yemek daireleri de teşkil ederler ve duş, lâğım ve abdesthane tertibatınca bilcümle sıhhî şartlarını haiz
-Bu paviyonların damları düzdür. -Bu sebepten dolayı ta-raçalar yapılmıştır ve bu tata-raçalar yukarıda tarif edilen sa-halara bakarlar, merkez binanın üstünü örten bütün madenî kısımlar bu taraçalardan kontrol edilir.
Dört paviyonun etrafında oldukça yüksek tutulmuş olan pencerelerine kadar duvar çevrilmiştir. Bütün bu pencerele-rin pervazları çimento ile yapılmış olduğu gibi camları da sabittir ve yalnız içerdeki havanın icab ettiği zamanlarda de-ğiştirilmesi için üst taraflarına madenî vasisdaslı menfezler tertip edilmiştir.
Her halde bu muazzam bina büsbütün yeni bir üslûbda inşa edilmiştir ve arşitektürü tamamile modern bir fikrin tat-bikatını teşkil eder.
Elyevm modern arşitektür muazzam demir inşaat için yeni bir üslûp tertip etmekte ve bilhassa cephelerin sade-lik dahilinde zarafet göstermesine itina eylemektedir.
B a ş k a m e m l e k e t l e r d e y a p ı işleri
ALMANYA: inşaat sanayiinde yeni bir iş sahası:
Almanyada inşaat sanayii guıupu için bir kol vardır ki demir maddelerin silinip paslarının giderilmesi ve boyanma-sı işile meşgul olmaktadır. Sistematik surette çalışan bu mü-esseseler millî iktisad bakımından çok faideli olmakta ve mil-yonlara varan mebaliğin tasarruf edilmesini temin etmekte-dirler. Ayni zamanda kimya sanayii ve boya müteahhidleri ile teşriki mesai ettiklerinden onlara da iş imkânı verib müs-mir surette çalışıyorlar. Ancak, her işte oluduğu gibi, bu faa-liyet şubesinde de rekabetin gittikçe arttığından ve, bir takım tecrübesiz müteşebbislerin de bu işlere girişerek gelişi güzel çalışmaları yüzünden, beklenilen faidenin tam bir surette elde edilmesi güçleştiğinden şikâyet ediliyor. Bu gibi müesseseler bittabi fiatları çok kırabildiklerinden ayni zamanda ciddî ça-lışan müteşebbislere de zarar vermektedirler.
Muhasebe şekillerinin tevhidi:
İnşaat sanayii şubesi reisi tarafından, muhasebeleri kifa-yetli görülmiyen bütün inşaat müesseseleri için, muayyen bir tipte muhasebe usulü mecburiyeti konulmuştur. Ayni zaman-da, münakaşa işlerinde intizam ve zapt Jve Taptın temin edi-lebilmesi için fiatlarıh hesabı usulünün tevhid edilmesi hak-kındaki kanaat umumileşmektedir.
Elektrik tesisatçılarının çıraklık vaziyetine dair yeni ni
-Avusturya hariç, bütün Almanya için muteber olmak üze-re elektrik enstalatörlerinin çıraklık vaziyetlerine dair yeni bir nizamname neşrolunmuştur. Müesseselerle çırakların ria -yete mecbur tutuldukları bazı şartlar, müesseselerde ve mes-lek mekteblerinde çıraklara icab eden bilgilerin talim
edil-mişi ve imtihan gibi hususlar bu nizamnamelerin esas nok-talarını teşkil etmektedir. Elektrik tesisatı işlerinde çalışan çırakların yekûnu (25,000) kişiye varmakta bulunduğu göz önünde tutulunca böyle bir nizamnamenin lüzumu kendili -ğinden tebarüz ediyor.
Gençliği himaye kanunu ve çıraklar:
Gençliğin himayesi hakkındaki kanunun mer'iyete girmesi dolayısile inşaat ve nafia işlerinde çalışan çıraklara dair mev-cut ücretli tatil ve mezuniyet ahkâmını tadil eden yeni bir nizamname neşrolunmuştur.
BİRLEŞİK AMERİKA: inşaat masraflarında tezayüd:
İnşaat müteahhidleri birliği tarafından Şikago mıntakasında yapılan mukayeseli bir tetkik şu neticeler göstermek -tedir: Mukayeseye esas olarak 1926 senesinde yapılmış ve (5000) dolara mal olmuş beton arme bir bina ile ayni senede yapılmış ve (6000) dolara mal olmuş tuğla bir bina alınmıştır, yapılan hesaplara göre masrafların 1938 senesinde beton arme binalarda yüzde 7,57, tuğla binalarda ise yüzde 8,69 nisbetinde çoğaldığı anlaşılıyor. 1926 senesine nazaran malzeme fiyatı beton arme inşaatta yüzde (12,50), tuğla inşaatta da yüzde (10,80) nisbetinde alçalmış olduğu ve umumî masraflarda da kayda değer bir yükseliş görülmediği için bütün tereffüün ücretlerde ve vergilerdeki tezayüdden ileri geldiği tezahür etmektedir. Umumî surette göza çarpan iş durgunluğu mali-yet fiyatlarındaki bu tezayüd ile izâh ediyorlar.
Azalan is hacmi:
FRANSA: is kazalarına dair yeni kanun:
1898 tarihli eski kanunun yerine kabul edilen yeni kanun 1939 kânunu sanisinde mer'iyete girecektir. Bu kanunun si gorta pirimlerini yüzde (30) nisbetinde artıracağı tahmin e -dilmekte ve müteahhidlere 1939 senesinde icra edilmek üzere alacakları yeni siparişlerde bu ciheti göz önünde bulundur-maları tevhid 'olunmaktadır.
Devlet siparişlerinde ve taalıhüdlerinde kredi açan millî
Devlet veya sair âmme müesseseleri hesabına çalışan müteahhidlerin mübayaatını finanse etmek hususunda bu san -dığın büyük hizmetleri görülmektedir. Sandık müteahhidlerin aldıkları avansları garanti ettiği gibi tesellüm makbuzları, muvakkat tesellüme ait vesikalar ve emsaline mukabil ehem-miyetli miktarda krediler açmakta ve ikrazatını üç ay va-deli bono imzalamak veya bono kefaleti suretile yapmaktadır.
İNGİLTERE: idarece yapılan inşaat:
İngilterede (Yarrow) belediyesi tarafından (300) ev yap-tırılmak üzere (620,000) liralık istikraz müsaadesi istihsal olunmuştur. Tuğla işçilerinin fikdanı sebebile inşaat bizzat i -darece yapılacaktır. Bu vaziyet hakkında tenkidkâr bir maka-le yazan İngiliz inşaat mecmuası ezcümmaka-le şu mülâhazaları yü-rütmektedir: Bazı ingiliz belediyelerinin her hanği bir vesile-den istifade ederek bir takım inşaatı bizzat yapmaları için müsaade almağa uğraştıklarını ilk defa görüyor değiliz. Eğer (Yarrow) mıntakasında tuğla işçisi kıtlığı varsa bu kıtlık kar-şısında belediyenin vaziyetinin inşaat müteahhidlerinden daha elverişli bulunduğuna hükmed ilemez. Normal surette, belediyeler çırak ve usta yetiştiriyor değillerdir. Olsa olsa belediye tuğla işçilerine müteahhidlerin vermekte bulunduk -ları ve bir takım anlaşmalarla tesbit edilmiş ücretlerden daha fazla ücret vermeği düşünmektedir. Esasen bazı sanayi branş-larında mevcut olup iş verenlerle işçiler arasında münakid anlaşmalara aykırı hareketlerde bulunan belediyeler çoğal -maktadır. Gerçi bir belediye idaresi nihayet vergi mükellef-lerinin keselerine baş vurup açığını kapatmak imkânına malik ise de bu imkân onun bir takım lüzumsuz masraflara giriş -mesi için makul bir sebep teşkil etmez. Bu işleri müteahhid-lere bıraktığı takdirde her halde tasarruf edeceği muhakkak olan mebaliği verği mükelleflerine tahmil etmekle belediye hem yanlış hareket etmiş, hem de zararlarını vergi mükellef-lerine telâfi ettirmek imkânına malik bulunmayan hususî mü-teşebbislerle haksız bir rekabete girişmiş olmaktadır. Fazla olarak, mevcut ücret' anlaşmalarmdaki esaslara aykırı hare
-ketile iş hayatında da bir takım karışıklıklara ve intizamsız-lıklara sebebiyet vermiş oluyor.
Küçük evler:
İngilterede ve Ameı-ikada yapılan küçük aile evleri bir-birile mukayese edilen şu farklar görülmektedir: Küçük ev yaptıran veya şirketlerce yapılmış bu gibi küçük evleri satın alan Amerikalılar binanın güzel bir plân dairesinde ve sağ-lam olarak yapılmış olmasını isterler. İngilizler ise o kadar müşkilpesend değildirler. Döşemelerin sert ağaçtan olması, kalorifer tesisatı, çini döşenmiş duş ve banyo daireleri, friji -derli mutfak, ve garaj bulunması gibi arzular ileri sürmezler. Halbuki bütün bunlar Amerikalı inşaat şirketleri için, temin-edilmesi lâzım, gayet tabiî hususlardan maduddur.
İngiltere de inşa etmekte olduğu bu gibi küçük evlerin tipi hakkında Taylor şu izahatı vermektedir: Takriben (7) metre genişlikte, 30 - 35 metre uzunlukta !bir arsa üzerine pılmış (6) odalı evlerdir. İngiltere betonarme inşaat hiç ya-pılmadığından tuğladan inşa olunmaktadır. Duvarlar (27.50) santim olup çift katlıdır ve aralarında bir izolasyon tavan ta-bakası vardır. ,Çatı çimentolu bez ile örlülüdür. Evin tavan arası ve bodrumu yoktur. Temeller normal surette (61) san-timden derine inmez.
Küçük bir methalden (3,65) x (3,05) metre büyüklüğün -deki oturma odasına, 3,05 x3,05 eb'adındaki yemek odasına ve 1,83X2,15 metre eb'adındaki mutfağa girilir. Mutfakta ufak tefek yıkamağa mahsus oldukça derin, taştan bir tekne, su ısıtma tertibatı, havagazı fırını ve bir de küçük duvar dolabı vardır. Nadiren buz dolabı da konur.
Birinci katta 3,66x3,05 metrelik bir güzel yatak odası ile 3,05X3,05 eb'adında ikinci bir oda, çocuk odası ve saire ola-rak kullanılabilecek 2,13X2,13 metrelik bir küçük oda, bir de 1,521,83 eb'adında banyo dairesi bulunmaktadır. Banyo dairesinde bir banyo teknesi, bir şofben mevcut ise de döşe -mesi diğer odaları gibidir. Bazan adi çini taşlarile kaplanır. Burada ekseriya bir de çamaşır dolabı bulunur. Evde üç ta-ne, kömür yakmağa mahsus şömine mevcut olup birisi otur-ma salonunda, diğeri yemek odasında, üçüncüsü de odalardan birindedir. Bazan bu şömineler yerine portatif elektrik rad-yatörleri konduğu da vâkidir. İnşaatta garaja yer verilmez ise de evin arkasında bahçe yapılmağa elverişli kâfi büyük-lükte yer vardır.
