HAFTALIK EKONOMİ VE FİNANS BÜLTENİ İKTİSADİ ARAŞTIRMALAR BÖLÜMÜ

(1)

Haftaya Bakış

HAFTALIK EKONOMİ VE FİNANS BÜLTENİ

23 Ocak 2012 / 4

İKTİSADİ ARAŞTIRMALAR BÖLÜMÜ

Tüketici Güven Endeksi

Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen Aylık Tüketici Eğilim Anketi ile Tüketicilerin kişisel mali durum- larına ve genel ekonomiye ilişkin mevcut dönem değerlendirmeleri ile gelecek dönem beklentileri ölçülmekte ve yakın gelecekte yapılması planlanan harcamaları- na ilişkin eğilimleri saptanmakta- dır. Anket sonuçlarından hesap- lanan Tüketici Güven Endeksi 0- 200 aralığında değer alabilmekte;

Tüketici Güven Endeksi’nin

Geçtiğimiz hafta yurtiçinde işsizlik verisi öne çıkarken, ABD’den yoğun bir veri akışı oldu.

Ayrıca, Çin’in 2011 yılı 4. çeyrek büyümesi yakından takip edildi. Bu hafta TCMB’nin Para Politikası Kurulu toplantısı piyasalar açısından önem arz ediyor.

Yurtiçinde Ekim dönemi işsizlik oranı yıllık bazda 2,1 puan gerileyerek %9,1 oldu. İstihdam- da 1,5 milyon kişilik bir artış yaşanırken bunun yarıya yakını servis sektöründe gerçekleşti.

Tarım dışı işsizlik oranı ise 2,5 puan düşüşle %11,6 seviyesine geriledi. Öte yandan, mevsim- sel etkilerden arındırılmış işsizlik oranı Eylül ayına göre 0,1 puan yükselerek %9,4 seviyesine gelirken, işsiz sayısında 29 bin kişi artış oldu.

2011 yılı Aralık ayında Tüketici Güven Endeksi, bir önceki aya göre %1,1 arttı ve 92 değerine yükseldi. Endeks 2 ay üst üste artmasına karşın henüz 100 değerinin üzerinde olmadığı için kötümser görünüme işaret etti. Satın alma gücüne ilişkin alt endekslerden gerek mevcut dönem, gerekse gelecek 6 aylık dönem için beklentilerde gerileme yaşanırken gelecek 3 aylık dönemde ekonomik görünüm ve gelecek 6 ayda iş bulma olanaklarına ilişkin alt endekslerde önemli artışlar gözlendi.

Aralık ayında ABD’de tüketici fiyatları aylık bazda değişmedi. Açıklama öncesi beklenti, tüketici enflasyonunun aylık olarak %0,1 olacağı yönündeydi. Gıda ve enerji hariç çekirdek tüketici fiyatları ise %0,1 oranında arttı. Aralık ayında enerji maliyetlerinin düşmesi ve ben- zin fiyatlarında yaşanan gerileme enflasyonu baskılarken, sağlık ve gıda fiyatlarında yaşanan artış yukarı yönlü etkiledi. Aralık ayı verisiyle birlikte ABD’de yıllık tüketici enflasyonu Ka- sım ayındaki %3,4 seviyesinden %3’e gerilemiş oldu. Eylül ayında görülen %4 enflasyonun ardından düşüş sürerken, çekirdek enflasyonda yaşanan artış dikkat çekti.

ABD’de Aralık ayında üretici fiyatlarında aylık bazda %0,1 gerileme yaşanırken, enerji ve gıda hariç çekirdek üretici fiyatları %0,3 oranında yükseldi. Öte yandan yıllık bazda üretici fiyat enflasyonu bir ay önceki %5,7 seviyesinden %4,8’e gerilerken, çekirdek enflasyon

%2,9’dan %3’e yükseldi.

ABD Aralık ayı sanayi üretimi aylık bazda %0,5 olan beklentilerin bir miktar gerisinde kala- rak %0,4 oranında arttı. İmalat sanayi üretimi ise %0,9 ile beklentilerin oldukça üzerinde yük- seldi. Kapasite kullanım oranı ise beklentiler paralelinde gerçekleşirken, bir önceki aya göre 0,3 puan yükseldi ve %78,1 değerini aldı. Sanayi üretiminde yıllık büyüme 2011 son çeyre- ğinde hız kesmesine karşın %3 seviyelerinde pozitif seyrini sürdürdü.

Neden Önemli

İktisadi Araştırmalar Bölümü İzlem Erdem - Müdür izlem.erdem@isbank.c om.tr Figen Yılmaz - Müd. Yrd.

figen.yilmaz@isbank.c om.tr Özgür Demirtaş - İktisat Uzmanı ozgur.demirtas@isbank.c om.tr Hatic e Erkiletlioğlu - İktisat Uzmanı hatic e.erkiletlioglu@isbank.c om.tr İlker Ş ahin - İktisat Uzm. Yrd.

ilker.sahin@isbank.c om.tr

Ahmet Aşarkaya - İktisat Uzm. Yrd.

ahmet.asarkaya@isbank.c om.tr

(2)

Haftaya Bakış

ABD Konut İnşaatları Verisi Yeni konut inşaatları ve inşaat izinlerini içeren veri, inşaat sek- töründe konut talebi beklentisini yansıtıyor. Verinin gerilemesi ise, konut talebindeki daralmanın önemli bir göstergesi.

Diğer taraftan konut üretim sek- törü talepteki daralmaya gecik- meli olarak tepki verebiliyor.

Yeni konut üretiminin talep ölçü- sünde gerilememesi arz fazlası yaratıyor ve konut fiyatlarını aşağı çekiyor.

Ödeme sıkıntısına düşen borçlu- lar ile ödenmemiş krediler nede- niyle bankaların edindikleri evle- ri satışa çıkartması arz fazlasını besleyen diğer unsurlar.

Konut fiyatlarının düşmesi ABD’de kişisel tüketimin seyri ile çok yakından ilgili olduğundan gerek yeni ev başlangıçları, gerekse konut piyasasına ilişkin diğer veriler ekonominin duru- muna ve geleceğine dair anlamlı ipuçları veriyor.

Kredi derecelendirme kuruluşu S&P’nin Euro Alanı kurtarma fonu ESFS’nin kredi notunu düşürmesine karşın, Fon’un kurtarma kapasitesinin etkilenmeyeceğinin açıklanması Euro Alanı için olumlu algılandı.

Çin, 2011 yılı 4. çeyreğinde yıllık %8,9 oranında büyürken, %8,6 olan beklentilerin üzerine çıktı. Bu rakamla birlikte 2011 yılı büyümesi Çin’de %9,2 olarak gerçekleşti. Önceki çeyreğe göre yavaşlamakla birlikte beklentilerin üzerinde açıklanan Çin büyüme verisi, piyasalar tarafından oldukça olumlu algılandı. Bunun en önemli nedeni, Çin’in, ABD ve AB gibi büyük ihraç pazarlarında talebe ilişkin sorunlar yaşanmasına karşın, hızlı bir büyüme kaydettiği 2010 yılından sonra yumuşak iniş gerçekleştirebileceği düşüncesi oldu.

Neden Önemli

23 Ocak 2012

(3)

23 Ocak 2012

Euro Alanı ekonomilerine yönelik beklenen not indirimlerinin gerçekleşmesinin ardından geçtiğimiz hafta piyasalar üzerinde oluşan baskı azaldı. Sorunlu Euro ekonomilerinin yılın ilk ayında gerçekleştirdikleri tahvil ihalelerinin ardı ardına iyi geçmesi ve borçlanma maliyetlerinin izlediği aşağı yönlü seyir, risk iştahı üzerinde olumlu bir etki yaratıp gelişmekte olan ülke piyasalarına fon girişi sağladı ve hisse senedi piyasasına alım getirdi. Ayrıca, IMF’nin kaynaklarının $500 milyar artırılacağı yönündeki haber- ler de bu gelişmede etkili oldu. Öte yandan, yurt içinde TCMB’nin repo ihaleleriyle piyasayı TL cinsi fonlamaya devam etmesi de TL cinsi varlıklara dönük talebi ve hisse senedi piyasasındaki yukarı yönlü seyri destekledi.

Bu gelişmeler sonucunda geçtiğimiz hafta özellikle mali sektör hisselerine gelen güçlü alımla İMKB’nin hafta boyunca yükseldiği gözlendi. Mali endeks hisseleri %9,43 değerlenirken, İMKB-100 endeksi %6,45 yükselişle 54.889’a çıktı.

Hisse Senedi Piyasaları

Tahvil-Bono Piyasaları

%3,54

%0,00

%1,00

%2,00

%3,00

%4,00

%5,00

%6,00

Oca.11 Şub.11 Mar.11 Nis.11 May.11 Haz.11 Tem.11 Ağu.11 Eyl.11 Eki.11 Kas.11 Ara.11 Oca.12

Beklenen Reel Faiz (%)

ENDEKS 13.Oca 20.Oca Değişim

İMKB-100 51.562 54.889 %6,45

İMKB-30 61.971 66.389 %7,13

Sınai 49.276 50.734 %2,96

Hizmetler 34.945 36.026 %3,09

Mali 70.128 76.744 %9,43

Kaynak: İMKB

49.000 51.000 53.000 55.000 57.000

0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000

13.Oca 16.Oca 17.Oca 18.Oca 19.Oca 20.Oca

İşlem Hacmi İMKB-100 Endeksi

Hacim (milyon TL) İMKB-100

Değişim

Vade 13.Oca 20.Oca (Puan)

25.04.2012 11,19 10,81 -0,38

07.11.2012 11,21 10,71 -0,50

20.03.2013 10,94 10,63 -0,31

15.05.2013 11,08 10,58 -0,50

04.12.2013 10,97 10,63 -0,34

15.01.2020 9,73 9,79 0,06

İMKB DİBS Fiyat Endeksi 132,42 134,55 2,13 Kaynak: İMKB

TAHVİL-BONO BİLEŞİK FAİZLERİ (%)

(4)

18,28 5

15 25 35 45 55

75 77 79 81 83 85 87 89

1,15 1,20 1,25 1,30 1,35 1,40 1,45 1,50 1,55

€ / $ $ / ¥

23 Ocak 2012

Döviz Piyasaları

S&P’nin Euro Bölgesi’ndeki bir çok ülkenin kredi notunu düşürmesinin ardından borçlanma maliyetlerinin artacağı beklentisinin, geçen hafta gerçekleşen ihalelerde boşa çıktığı görüldü. Euro Bölgesi’nde ihaleler açısından hareketli geçen haftada, borçlanma ihaleleri başarılı geçerken maliyetlerin gerilediği izlendi. IMF’nin kaynak sağlama kapasitesini $500 milyar yükselteceği haberleri de olumlu algılanırken, gelişmekte olan ülkelere ait eurotahvillerde oluşan iyimser hava paralelinde yükselişler yaşandı.

Bu gelişmeler sonucunda geçtiğimiz hafta eurotahvil piyasasında gelişmekte olan ülke eurotahvillerine ait risk primi 28 baz puan azalarak 365’e düşerken, Türkiye eurotahvillerine ait risk primi 17 baz puan gerileyerek 400 oldu.

Küresel risk algılamasını gösteren VIX endeksi önceki hafta bulunduğu 20,91 seviyesinden 2,63 puan düşerek 18,28 oldu.

Eurotahvil Piyasaları

€ / $ $ / ¥

VIX Endeksi

Euro Bölgesi ülkelerinin gerçekleştirdiği başarılı borçlanma ihalelerinde maliyetlerin gerilemesi ve beklenenden iyi açıklanan ABD makroekonomik verileri paralelinde yurtdışında oluşan olumlu hava, geçen hafta Euro’nun bir miktar toparlanmasını sağla- dı. Yunanistan’ın özel sektörden kreditörlerle sürdürdüğü görüşmelerin sonuçlanmaması Euro’daki yükselişi sınırlarken, IMF’nin borç verme kapasitesinin $500 milyar artırılması doğrultusundaki planlar Euro’yu destekledi. Yurtiçinde de özellikle haftanın ilk yarısında, dışarıdaki olumlu havaya bağlı olarak TL’nin değer kazandığı görüldü. Ancak haftanın ikinci yarısında yabancıların döviz satışlarının artan yerli taleple karşılanması, TL’nin güçlenmesini yavaşlatırken Cuma günü kazançlarının bir kısmını geri vermesine neden oldu.

€/$ paritesi haftalık bazda %2,05 yükselerek 1,2937 seviyesine çıkarken, $/TL’nin %1,18 gerileyerek 1,8209 olduğu gözlendi.

Bu hafta da döviz piyasasında Yunanistan’la ilgili gelişmeler başta olmak üzere Euro Bölgesi’nden gelecek haberlerin etkili olmasını bekliyo- ruz.

EUROTAHVİL HAFTALIK DEĞİŞİM

Değişim 13.Oca 20.Oca (Puan) EMBI+

Ende ks 597,28 603,34 6,06

Spre ad 393 365 -28

Türkiye

Ende ks 380,77 381,47 0,70

Spre ad 417 400 -17

Kaynak: JP Morgan DÖVİZ KURLARI

13.Oca 20.Oca Değişim

Dolar (¹) 1,8427 1,8209 -%1,18

Euro (¹) 2,3611 2,3523 -%0,37

Sepet (²) 3,6607 3,6322 -%0,78

€/$ Paritesi (³) 1,2677 1,2937 %2,05

$/Yen Paritesi (³) 76,93 76,96 %0,04 (¹) 15:30'da açıklanan TCMB döviz alış kurudur.

(²) 1$ + 0,77 €

(³) Uluslararası piyasa kapanış verileridir.

(5)

Emtia Piyasaları

23 Ocak 2012

Petrol Altın

Bu Haftanın Gündemi

109,07

80 85 90 95 100 105 110 115 120 125 130

$/varil

1.666,40

1.200 1.300 1.400 1.500 1.600 1.700 1.800 1.900

$/ons

Geçtiğimiz hafta boyunca nispeten sakin bir seyir izleyen petrol fiyatları, ABD’de açıklanan New York Fed İmalat Endeksi ile Almanya’daki yatırımcı güveni göstergelerinden destek alarak sınırlı bir yükseliş kaydetti. Euro Bölgesi’nden gelen not indirim haberlerine rağmen başarılı geçen tahvil ihalelerinin Euro’yu desteklemesi petrol fiyatlarını da yukarı yönlü etkiledi. Ancak, Cuma günü Çin’de satın alma yöneticileri endeksinin 3 ay ardı ardına gerilemesiyle petrol fiyatları da düşüşe geçti. Haftalık bazda %0,66 azalan Brent türü ham petrolün spot fiyatı Cuma gününü $/varil 109,07 seviyesinden kapattı.

Geçtiğimiz hafta altın fiyatları, Çin’in ekonomik büyümeyi desteklemek için parasal genişlemeye gideceği yönündeki beklentilere ve Dolar’daki değer kaybına bağlı olarak arttı.

IMF’nin Euro Alanı borç sorununa destek sağlamak için ek fonlama sunabileceği beklentisi ve genel olarak Euro Alanı’na yönelik olumlu öngörülerle altın fiyatları haftayı pozitif alan- da kapattı. Altın fiyatları haftalık bazda %1,7 artarak $/ons 1.666 seviyesinden kapandı.

23 Ocak  4 Yıl Vadeli, 27 Ocak 2016 İtfa Tarihli, TL Cinsi Sabit Kuponlu, 6 Ayda Bir Kupon Ödemeli Devlet Tahvilinin Yeniden İhracı

 10 Yıl Vadeli, 21 Temmuz 2021 İtfa Tarihli, TL Cinsi TÜFE’ye Endeksli, 6 Ayda Bir Kupon Ödemeli Devlet Tahvilinin Yeniden İhracı

24 Ocak  TCMB Para Politikası Kurulu Toplantısı (Tahminimiz: Faizler Değişmeyecek)

 Kültür ve Turizm Bakanlığı Aralık Ayı Giriş Çıkış Yapan Ziyaretçiler

 2 Yıl Vadeli, 04 Aralık 2013 İtfa Tarihli, TL Cinsi Sabit Kuponlu, 6 Ayda Bir Kupon Ödemeli Devlet Tahvilinin Yeniden İhracı

 10 Yıl Vadeli, 12 Ocak 2022 İtfa Tarihli, TL Cinsi Sabit Kuponlu, 6 Ayda Bir Kupon Ödemeli Devlet Tahvili

(6)

23 Ocak 2012

Uyarı Notu:

Bu rapor Bankamız uzmanları tarafından güvenilir olduğuna inanılan kamuya açık kaynaklardan elde edilen bilgiler kullanılmak suretiyle, sadece bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır ve hiçbir şekilde finansal enstrümanların alım veya satımı konusunda tavsiye veya finansal danışmanlık hizmeti sağlanması olarak yorumlanmamalıdır. Bu raporda yer verilen görüş ve değerlendir- meler, hiçbir şekilde Türkiye İş Bankası A.Ş.’nin kurumsal yaklaşımını yansıtmamakta olup, raporu kaleme alan uzmanların kişi- sel görüş ve değerlendirmeleridir. Türkiye İş Bankası A.Ş. bu raporda yer alan bilgi, görüş ve değerlendirmelerin doğru, değiş- mez ve eksiksiz olması konusunda herhangi bir şekilde garanti vermemektedir. Türkiye İş Bankası A.Ş. bu raporda yer alan bilgi- lerde herhangi bir bildirimde bulunmaksızın değişiklik yapma hakkına sahiptir. Bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nede- niyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan Türkiye İş Bankası A.Ş. hiçbir şekilde sorumluluk kabul etmemektedir.

İşbu rapor üzerinde Bankamızın telif hakkı olup, Bankamızın yazılı izni alınmaksızın herhangi bir kişi tarafından, herhangi bir amaçla, kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz veya yayımlanamaz. Tüm haklarımız saklıdır.