ARAZİ TOPLULAŞTIRMASI

TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA DERSİ

ARAZİ TOPLULAŞTIRMASI

Prof.Dr. Belgin Çakmak

 Tarımsal Yapıya İlişkin Sorunlar:

- Tarım işletmelerindeki toprak yetersizliği, - Tarım işletmelerinde toprak mülkiyetine

ilişkin dengesiz dağılım,

- Tarım işletmelerinde toprakların dağınık, küçük parçalı ve şekillerinin düzensiz oluşu, - Kiracılık ve ortakçılık gibi arazi kullanma

sistemlerinin düzensizliği.

ARAZİ TOPLULAŞTIRMASI

 Tarımsal yapının iyileştirilmesi için,

- mülkiyet ve tasarruf sisteminin iyileştirilmesi olan arazi toplulaştırması,

- arazi ıslahı, toprak koruma, sulama, drenaj, arazi tesviyesi ve tarla içi hizmet yolları gibi tarımsal tesislerin yapılarak doğal koşulların tarıma daha uygun hale getirilmesi,

- çiftçinin eğitimi,

- tarım işletmelerinin düzenlenmesi gerekir.

ARAZİ TOPLULAŞTIRMASI

 Ülkemizdeki tarım işletmelerinin büyük bir kısmı yeterli büyüklükte değildir ve toplu bir işletme karakteri göstermez.

 Küçük tarım işletmelerinin sahip oldukları arazi miktarı sınırlı ve çok sayıda parçadan oluşmaktadır.

 Bu nedenle bu işletmelerde beklenilen üretim düzeyine erişilememektedir.

Arazi Toplulaştırmasının Önemi

 Dar anlamda arazi toplulaştırması,

Aynı şahsa ve çiftçi ailesine ilişkin dağınık, küçük arazi parçalarının ve hisselerinin, hiçbir yapısal çalışmaya yer verilmeden bir araya getirilerek düzenli geometrik şekiller biçiminde birleştirilmesidir.

Arazi Toplulaştırmasının Tanımı

 Teknik anlamda arazi toplulaştırması,

Toprakların üretim tekniğinin ekonomik olarak uygulanmasını, toprak koruma ve sulama önlemlerinin alınmasını güçleştirecek derecede parçalanmış, dağılmış ve şekillerinin bozulmuş olduğu durumlarda bunları bir araya getirmek, birleştirmek, çiftçi ailesinin yaşam düzeyini yükseltmek için teknik, ekonomik ve sosyal yönden gerekli önlemleri almaktır.

Arazi Toplulaştırmasının Tanımı

 Fazla parçalanmış ve dağılmış arazilerin modern işletmecilik esaslarına göre

birleştirilmesi,

 Tarla içi yol şebekesinin, sulama tesislerinin yapılması,

 Gerekli arazi tesviyesi ve toprak ıslahının yapılması,

 Fazla meyilli arazilerde teraslama ve ağaçlandırma gibi toprak koruma

önlemlerinin alınması,

 Arazinin yeniden düzenlenmesi ve dağıtımı yapılırken olanaklar ölçüsünde parsellerin genişletilmesi,

Arazi Toplulaştırmasının Amaçları

 Köylerin yeniden düzenlenmesi, çevre planlaması, yerleşim, kanalizasyon,

elektrifikasyon, sağlık ve sosyal tesislerin yapılması,

 İşletmelerin iyileştirilmesi, yeniden

düzenlenmesi, işletmelerin ekonomik bir şekilde çalışmalarının sağlanması için

gerekli önlemlerin alınması,

 Toplum kalkınmasında ekonomik, sosyal ve kültürel gelişmenin sağlanabilmesi için

toplulaştırma ile birlikte diğer tüm önlemlerin alınması.

Arazi Toplulaştırmasının Amaçları

 * Ekonomik koşulların ve tarım tekniğinin

gelişmesi -arazilerin bölünerek parçalanması, yeni ve farklı yerlerde arazi satın alınması

 Sosyal uğraşlar nedeniyle ortaya çıkan

parçalanmalar, karayolu, demiryolu, sulama kanalı, gölet gibi tesisler

 Tarımsal uğraşların zorunlu kıldığı parçalanmalar

 Miras, alım satımlar ve nüfus artışı nedeniyle oluşan parçalanma

Tarım Arazilerinin Parçalanmasının

Nedenleri

 Arazi kullanımı üzerine etkisi

 Üretim üzerine etkisi

 Mekanizasyon üzerine etkisi

 İşçilik ve işçilik giderleri üzerine etkisi

 Makinelerin verimi üzerine etkisi

 İşletmenin başarısı üzerine etkisi

Arazi Parçalanması ve Küçülmesinin

Etkileri

 Tarla içi geliştirme projelerinin maliyetinde tasarruf sağlanır,

 Modern tarım yöntemlerinin uygulanmasında kolaylık sağlanır,

 İşgücünden ve zamandan tasarruf sağlanır,

 İşlenebilen tarım alanı arttırılabilir,

 Tarım arazilerinin sulanabilmesi ve drenajı sağlanır,

 Arazi parsellerinin korunmasında kolaylık ve kullanılan malzemelerden tasarruf sağlanabilir,

 Arazi mülkiyeti güvenceye kavuşturulmuş olur,

 Kırsal alan ekonomik ve sosyal dengeye kavuşturulabilir.

Arazi Toplulaştırmasının Yararları

 Arazi toplulaştırma kararının alınması,

 Etüt ve hazırlık safhası,

 Planlama ve projeleme safhası,

 Uygulama safhası.

Arazi toplulaştırma kararı ile etüt ve hazırlık safhaları iç içedir. Bu nedenle toplulaştırma çalışmalarını

 Etüt,

 Planlama-projeleme

 Uygulama olarak da ayırabiliriz.

Arazi Toplulaştırmasının Aşamaları

 Öncelikle o yöredeki çiftçilerle ilişki kurulmalı ve çiftçilerin arazi toplulaştırmasına istekli olup olmadıkları araştırılmalıdır.

 Önce köy yöneticileri ve önder çiftçiler, daha sonra da bütün çiftçilerle görüşmeler yapılır.

 Görüşmelerden olumlu sonuç alındığı durumda diğer aşamalara geçilir.

1. Etüt çalışmaları ( ön çalışmalar)

 Toplulaştırma alanının mevcut durumunun belirlenmesi ve arazilerin derecelendirilmesi konularını içerir.

 Mevcut durumun belirlenmesi amacıyla sulama, drenaj ve toprak koruma etütleri, topografik durumun belirtilmesi ve mülkiyet durumunun belirlenmesi işlemleri yapılır.

 Toplulaştırma alanındaki farklı nitelikteki arazilerin birbiriyle değişimine olanak sağlamak amacıyla yapılan değerlendirme işlemine arazi derecelendirme denir.

2. Planlama Aşaması

 Kesinleşen derecelendirme sonuçları derecelendirme haritasına işlendikten sonra, uygulama projesi işleme koyulur.

 Parsel bloklarının oluşturulması,

 Arazi tesviyesi,

 Yol sistemlerinin planlanması,

 Sulama, drenaj ve toprak koruma sistemlerinin planlanması,

 Yeni parsellerin dağıtımı ve tapulama işlemlerinin yapılması.

2. Uygulama Aşaması

Ortak Tesislerin Kapladığı Alanlar ve Çiftçi Paylarının Belirlenmesi

Parsellerin Yeniden Düzenlenmesi

Ortak Tesislerin Kapladığı Alanlar ve Çiftçi Paylarının Belirlenmesi

Yeni Mülkiyet ve Bilgi Sisteminin Oluşturulması ve Korunması

Projeleme ile Parsel Sayısı Değişimi

Köyler Projeden Önce Projeden Sonra

Karacaören 1003 185

Bağlıca 612 114

Alibeyli 417 147

Yeni Mülkiyet ve Bilgi Sisteminin Oluşturulması ve Korunması

Projeleme ile Ortalama Parsel Büyüklüğündeki Değişim

Köyler Projelemeden Önce (m²)

Projelemeden Sonra(m²)

Karacaören 1232 6119

Bağlıca 1338 6967

Alibeyli 2099 6294

Yeni Mülkiyet ve Bilgi Sisteminin Oluşturulması ve Korunması

89 nolu işletme Hüseyin Yeğin’in Parselleri

Yeni Mülkiyet ve Bilgi Sisteminin Oluşturulması ve Korunması

43 nolu işletme Nurettin GökIrmak’ın Parselleri

Bremen 2003

Bremen 2003

Bremen 2003

Bremen 2003