Tek kompartmanlı
Çift kompartmanlı
Üç kompartmanlı
Üç kompartmanlı total diz artroplastileri protezin izin verdiği eklem hareket açısına göre;
-
Sınırlayıcı olmayan
-
Yarı sınırlayıcı
-
Tam sınırlayıcı olmak üzere üçe ayrılırlar.
Günümüzde en sık kullanılanı üç
kompartmanlı, yarı sınırlayıcı olanlardır.
Diz protezleri fiksasyon tipine göre de
sementli ve sementsiz olmak üzere ikiye
ayrılır.
Osteoartrit (Primer-sekonder)
Romatoit Artrit
Osteokondromatozis
Pigmente villonodüler sinovit
Sistemik Lupus Eritematozis
Gut
Generalize sepsis
Sistemik enfeksiyon
Cerrahi bölgede aktif enfeksiyon
Stabil ve ağrısız artrodez
Nöropatik artropati
Ekstansör mekanizmada ileri derecede
bozukluk
Enfeksiyon
Derin ven trombozu
Pulmoner emboli
Nörovasküler zedelenme
Kan kaybı
Protez çevresinde fraktürler
Yağ embolisi
Yara iyileşmesinin gecikmesi
Ekstansör mekanizma sorunları
İmmobilizasyonun olumsuz etkilerinin (derin ven trombozu, pulmoner emboli,
inaktivasyon atrofisi) ortaya çıkmasını önlemek,
Yeterli ve fonksiyonel bir EHA sağlamak,
Diz eklemi stabilitesini sağlayan başta
kuadriseps olmak üzere diz çevresi kaslarını kuvvetlendirmek
Fonksiyonel durumu iyileştirerek hastanın
bağımsız olmasını sağlamak, bu şekilde
yaşam kalitesini yükseltmek,
Postoperatif EHA ve diz çevresi kaslarını
güçlendirme egzersizleri uygulamalı olarak öğretilmeli
Transferler gözden geçirilerek yataktan
sandalyeye ve banyoya transferlerin nasıl gerçekleştirileceği gösterilmelidir
Yürüteç koltuk değneği gibi yürümeye
yardımcı araçlarla kısmi veya tam basma
teknikleri öğretilmelidir.
Operasyon sonrasında dizin ekstansiyon pozisyonunda bir kompresyon bandajı ile sarılması ve immobilize edilmesi gereklidir.
Bu yaklaşım ağrıyı ve postoperatif kanamayı azaltır.
Erken dönemde yine aynı amaçlarla soğuk
uygulama yapılabilir.
Ameliyat sonrası ilk günden itibaren EHA egzersizlerine başlanmalıdır.
İlk günlerde CPM cihazı ile pasif olarak EHA egzersizleri yapılmalıdır.
Postoperatif dönemde bir yandan fleksiyon arttırılırken diğer yandan ekstansiyonun
0ºde korunması, eğer önceden bir
ekstansiyon limitasyonu varsa bunun
giderilmesine yönelik rehabilitasyon
uygulanmalıdır.
Ağrı ve gerginliği azaltan yarı fleksiyon pozisyonu yerine hastaların istirahat
dönemlerinde dizlerini tam ekstansiyonda
tutmaları, bu amaçla topuk altına yastıkla
pasif ekstansiyona yardımcı olunmalıdır.
Kısmi veya tam basma için mutlaka ortopedistin fikri alınmalıdır.
4-8 hafta süresince düz bacak kaldırma egzersizlerinden kaçınılmalıdır.
Çimentolu protezlerde postoperatif 1.
günden itibaren tolere edebildiği ölçüde yük vermeye izin verilirken, çimentosuz
protezlerde tam yük vermeye 6. haftadan
itibaren başlanmalıdır.
Operasyon sonrası hastanede kalış sırasındaki hedefler;
Operasyonu takiben 2. haftanın sonunda 90º aktif diz fleksiyonu sağlamak. Eğer bu açı sağlanamıyorsa en azından pasif 90º fleksiyon açıklığına ulaşılmalıdır.
0º ekstansiyonu korumak. Önceden mevcut ekstansiyon limitasyonu varsa 0º
ekstansiyon açısını sağlamak
Güçlendirici egzersizlerle kuadriseps kontrolünü sağlamak
Yürüteç veya koltuk değnekleri ile emniyetli bir ambulasyon sağlamak,
