Son yüzyılda dünyanın çeşitli ülkelerinde enerji amaçlı kurulan barajlar ve santrallar, yarattığı ekolojik sorunlarla insanoğlunun geleceğini tehlikeye atıyor.
Dünyanın önde gelen birçok ülkesi kendi halklarından gelen yoğun tepkiler üzerine, birçok baraj ve elektrik santralları inşaatını durdurdu. çevre ile ilgili olarak önemli çalışmalar yürüten WRI'nın (Worldwatch Institute) yayımladığı, barajlar ve elektrik santrallarının insan hayatına olumsuz etkileri konulu raporu oldukça dikkat çekici bulgulara sahip. İşte rapordan bazı başlıklar:
* Afrika'da bulunan Viktoria Gölü'nde, baraj ve santrallardan kaynaklanan problemler yüzünden balık türlerinin yüzde 60'ı yok oldu.
**Şili'de bulunan Biobio Nehri üzerinde inşa edilen Pangue Barajı çeşitli eleştirilere maruz kalıyor. Yöredeki sivil toplum örgütleri, göre, barajın büyük zararlara yol açabileceğini ileri sürüyorlar.
* çin'de, Yangtsey Nehri üzerinde inşa edilen Sanxia Barajı da sert eleştirilere uğrayan projelerden biri. çin
hükümetinin verilerine göre yaklaşık 1.8 milyon insan baraj bölgesinden göç etmek zorunda kalacak. Binlerce köy ve 104 küçük şehir baraj suları altında kalacak.
* Amerika'nın Kaliforniya bölgesindeki sulama, baraj inşasından önce başlatıldı. 1910 yılında, 200 bin hektarlık bir alanın sulanmaya başlatılması toprak tuzlanmasına neden oldu. Baraj inşalarından sonra problemler artarak büyüdü. Sadece Kaliforniya'da irili ufaklı 27 baraj inşa edildi. Ne var ki doğa, yaşanan gelişmelere karşı cevabını suyun tuzlanması ile verdi. Zarar sadece bununla da kalmadı ve Colorado Nehri yoluyla Meksika'ya kadar yayıldı. Amerika, Meksika'ya birkaç yüz milyon dolar harcama yapmak zorunda kaldı.
* Mısır'ın cenneti olacağı propagandası ile inşa edilen Assuan Barajı, plan ve programlardan kaynaklanan yanlışlıklar sebebi ile çok geçmeden olumsuz sonuçlar vermeye başladı: çölleşme, toprak tuzlanması, bazı hastalıkları artırdı. NERİMAN ÖZCAN
