Nedenler Nedenler

(1)

ULKUS

(2)

ULKUS ULKUS

Kendiliğinden iyileşmeye yanaşmayan doku kayıplı yeni veya eski yaralara ULKUS denir

Ulkusda; dokuları sürekli yıkımlayan kronik ve irinli bir yangı vardır

Ulkus da çoğu kez

Destruksiyon, Demarkasyon ve Granülasyon

dokusunun oluş dönemleri birbirini izler

(3)

Bölümleri Bölümleri

Nedenlerine göre

• Lokal nedenler

• Primer ve idiopatik

• Sekunder veya semptomatik

• Genel nedenler

•Enfeksiyöz

Yerlerine göre

• Yüzlek

• Derin

Karakterine göre

• Yangısal

• Tembel

• Katılaşmış

• Taşkın

• Tomurcuklu

• Yiyici

• Sinirsel

Şekillerine göre

• Yuvarlak

• Oval

• Köşeli vb.

(4)

Nedenler Nedenler

– Sürekli irkiltiler, basınç ve ezilmeler.

– Sıyrık, yara, apse veya bir gangren ocağı – Yabancı cisimler

– Bozuk yemler

– Şeker hastalığı, albuminuri ve çinko yetersizliği

– Atlarda ruam, lenfangitis epizootika, lenfangitis ülseroza, durin – Sığırlarda tüberküloz

– Köpeklerde gençlik hastalığı

– Kanatlılarda tüberküloz, difteri ve damla hastalığında

ulkuslar şekillenir.

(5)

Patogenez Patogenez

Ulkuslar iki şekilde başlayabilir Ulkuslar iki şekilde başlayabilir

– Birincisi Birincisi

Önce yangılı bir düğümcük şekillenir.

Bunun merkezinde kabarcık oluşarak yırtılır veya açılır.

İrin akar.

İyileşmeyerek nekrozlaşır ve ulkus şekillenir.

– İkincisi İkincisi

Bir yarayı izleyerek şekillenir.

Sikatrizasyon yavaşlar veya tamamen durur.

Akıntı azalır.

Yara kenarları mortifiye olarak genişler ve ulkus şekillenir.

(6)

- Genellikle kenarları zımba ile delinmiş gibidir.

- Şekilleri ve derinlikleri değişiktir.

- İrinleşme vardır.

- Yangı belirtileri görülür.

- Kenarlar az çok şişkindir

Klinik görünüm

(7)

Uzun süren ulkuslarda bazen kenarlar bağdokumsu, katı ve sikatrisiyel bir hal alır (ulcus callosum)

Bazı ulkuslar uzun süre aynı şekil ve durumunu korurlar (ulcus atonicum) Bir kısım ulkuslar ise hızlı bir destruksiyon gösterir (ulcus phagadenicum) Bazen oluşan yıkımlanma kenarların altını oyarak ilerler (ulcus sinosum)

Bazı doku yıkımlanmaları yüzlek yayılır, bir tarafta doku yıkımı görülürken diğer tarafta iyileşme görülür (ulcus serpens)

Bazende ulkus boşluğu granülasyon dokusuyla dolar ve derinin üst yüzünü aşar (ulcus fungosum)

(8)

Tanı

Ulkuslar hiçbir bozuklukla karışmaz klinik olarak tanısı kolaydır.

Ancak karakterini belirlemek oldukça güçtür

(9)

Sağaltım

Neden, Oluş şekli ve Karakterine göre yapılır

– Neden ortadan kaldırılır

– Kulak, kuyruk gibi organların ulkusların da hareket kısıtlanarak sürtünme engellenmeye çalışılır

– Kaşıntı ve sürtünmeyi önlemek için anestezik pomatlar uygulanabilir. (Pom. Anestol)

(10)

– İrinleşmeyi önlemek için; antiseptikli kompresler ve antibiyotikli pomatlarla bölge pansumana alınır.

– Ulcus atonikum durumlarında bölge % 1 sol. sulp. de cuivre gibi kostik ajanlarla koterize edilebilir.

– İyileştirmeyi hızlandırmak için sikatrizan pomatlar kullanılabilir.

– U. Fungosum da (taşkın) yakıcı ya da büzücü (Alun calcine, Nitrate d’argent) ilaçlar kullanılır

– Enzim – Alfaşemotripsin

(11)

FİSTÜL FİSTÜL

İçerisinden doğal veya patolojik bir akıntı gelen dar ve boru şeklindeki yaralara

FİSTÜL

denir. Fistüller “Doğuştan veya sonradan” oluşabilir.

Fistüller “tam veya kör fistül” şeklindedir.

Tam fistüllerin; iki deliği ve bir kanalı vardır.

Kör fistüllerin; bir deliği, bir kanalı ve bir de dibi vardır.

Fistül Akıntının karakterine göre;

a. İrinli fistüller

b. Sekret ve ekstret fistülleri diye ikiye ayrılır.

(12)

Nedenler Nedenler

İrinli

İrinli fistüller fistüller

•Kırık bir kemik parçası, tel, çivi, odun parçacıkları, dikiş iplikleri, tamponlar, ateşli silah mermileri, bitki başakçıkları

•Kronik irinli bir yangı, bir nekroz ocağı veya mortifiye dokular fistüle neden olabilir

•Aktinomikoz veya botriomikoz

•Tüberküloz ve ruam

(13)

Sekret fistülleri

– Salya bezi ve salya kanalları

– Gözyaşı bezi ve gözyaşı kanalları

– Meme ve funukulus spermatikusların yaralanmalarına bağlı oluşabilir

Ekskret fistülleri Ekskret fistülleri

– Barsak, rektum, sidik kesesi veya urethranın travmaları

(14)

Fistüller başlıca iki şekilde oluşur Fistüller başlıca iki şekilde oluşur

1. Sikatrizasyondaki noksanlık

- Yara kenarlarının fazla hareketli olması, içinden sürekli ya da aralıklı akıntı gelmesi yaranın iyileşmesini engeller ve fistülle sonuçlanmasına neden olur

- Bazen de kanal şeklindeki yaranın içi yalancı bir zarla örtülerek katılaşır, sertleşir ve kapanmayarak fistül şekillenir

2. Fena sikatrizasyon ve epidermizasyon

- Bunlar bozuk sikatrizasyondan ileri gelirler. Bir kavite, içi boş olan organ veya kanal mukozasının diğer mukozaya veya deriye yapıştığı yerlerde şekillenir

- Bunlara; trakea, mide, barsak, idrar kesesinde rastlanır

(15)

Klinik görünüm Klinik görünüm

– İrinli fistüller Bu fistüller kör fistüllerdir. Bunların bir dış deliği, bir kanalı ve bir de dibi ve kanal içinden her zaman irin akıntı gelir

Dış delik

Dış delik Fistülün ağzını oluştururFistülün ağzını oluşturur

– Delik; yeni ise granülasyon dokusu ve tomurcuklar görülür.

– Eski ise kenarlar büzüşmüş ve çevresindeki kıllar dökülmüştür ve etrafı irinle örtülmüştür.

– Delik bazen kapanarak etrafında apseler şekillenir. Çok geçmeden yeniden aynı ya da başka yerden yeni bir delik şekillenir

(16)

Fistül kanalı Fistül kanalı

– Dış delikten derinlere doğru uzanır. Bunlar düz, eğri büğrü, köşeli, basit ya da dallanmış olabilir.

– Fistülün uzunluğu ve içerisinde yabancı cisim olup olmadığı stile, oluklu sonda, kurşun sonda ve S şeklindeki eğri sondalarla yapılır.

– Dışarıya birkaç delikle açılmış fistüllerin birbiriyle bağlantılı olup olmadığı fistül içerisine renkli sıvılar vererek anlaşılabilir.

(17)

Akıntısı Akıntısı

– Değişik görünüşte ve kıvamda irin akıntısı vardır. Akıntı genellikle devamlıdır ve bölgenin hareketi ile artar

– Kötü kokuludur ve mortifiye olmuş doku parçacıkları içerir.

– İrinli fistüllerde bölgede şişlik görülür ve şişlik zamanla katılaşır.

(18)

Organ fistülleri-sekret ve ekskret fistülleri Bunlar tam fistüllerdir

– Bağlı olduğu organın içeriğini dışarıya boşaltırlar.

– Salya, süt, gözyaşı gibi sekret fistüllerinin akıntısı aralıklıdır.

– Mide, barsak, idrar kesesi fistüllerinin ekskreti ise süreklidir.

– Bunlarda ağrı ve şişlik yoktur.

(19)

Tanı:

Fistüllerin tanısı çok kolaydır. Fistülografi yapılır

(20)

Sağaltım Sağaltım

– İrinli fistüllerin sağaltımıİrinli fistüllerin sağaltımı

Neden ortadan kaldırılır.

Fistül çeperi fazla hareketli ise çeper antiseptikli solüsyonlarla temizlenir ve basınçlı pansuman ile hareket kısıtlanır.

Fistül derin ve derinlerde irin varsa alt kısmından karşılıklı bir delik açılarak irin boşaltılır.

İrin boşaltıldıktan sonra fistül dezenfekte edilerek drene edilir.

Fistül kanalı eskimiş ise bölge ya koterize edilir veya irkiltici maddeler kullanılır.

(21)

İrinli fistüllerin en iyi sağaltımı operasyondur.

Operasyona karar verilmişse eksiksiz bir antisepsinin sağlanması gerekir.

Aksi taktirde mikroorganizmalar çevreye dağılarak geniş bir alanın enfeksiyonuna ve diffuz bir flegmon tablosuna neden olur.

Yabancı cisme bağlı fistüllerde polivalan serumlardan yararlanılır. Fistül içerisine enjekte edilir, önceleri irinleşme artar.

Fistül ağzı genişler ve yabancı cisim yerinden oynar.

Bazen irinle birlikte sürüklenerek dışarı atılır.

(22)

Sekret ve ekskret fistüllerinde sağaltım

Bunun için Üç Yöntem vardır:

- Akıntının normal durumunun yeniden sağlanması - Yapay bir yolun açılması

- Kaynağının kurutulması

– Fistül ağzının kapatılması Fistül yeni ise ağzının kapatılmasına çalışılır.

Fistülün durumuna ve yerine göre;

Basınçlı bir bandaj, tütün kesesi ağzı dikişi, vezikan pomad

sürülerek veya subkutan şekilde fistül ağzı kapatılmaya çalışılır.

(23)

– Yeni bir fistül oluşturma

Özellikle stenon kanalının fistülü ağız boşluğu düzeyinde Özellikle stenon kanalının fistülü ağız boşluğu düzeyinde dışarıya açıldığında uygulanır.

dışarıya açıldığında uygulanır.

Trokarla fistül deliğinden yanağın tüm katları geçilerek yeni Trokarla fistül deliğinden yanağın tüm katları geçilerek yeni bir fistül oluşturulur.

bir fistül oluşturulur.

Sonra fistül deliği dikilir veya basınçlı bir pansuman ile Sonra fistül deliği dikilir veya basınçlı bir pansuman ile kapatılır.

kapatılır.

(24)

– Fistülün kaynağını kurutmakFistülün kaynağını kurutmak

Sekresyonun kaynağını kurutmak ve salya bezinin fonksiyonlarını durdurmak amaçlanır.

Bu nedenle parotis bezine Teinture d’iode gibi irkiltici veya sklerozan maddeler enjekte edilir veya akıtıcı kanallar ligatüre edilir.

Ekskret fistüllerinde organlar operatif olarak çıkarılır ve fistül ağzı dikişlerle kapatılır.

(25)

EZİK (CONTUSIO) EZİK (CONTUSIO)

Küt cisimlerin çarpması veya kuvvetli basınç nedeniyle dokularda Küt cisimlerin çarpması veya kuvvetli basınç nedeniyle dokularda

şekillenen bozukluklara

EZİK EZİK

denir.denir.

Nedenler Nedenler

– KontüzyonlarKontüzyonlar – Trafik kazalarıTrafik kazaları – Çifte darbeleriÇifte darbeleri – DüşmeDüşme

– Sert cisimlere çarpmaSert cisimlere çarpma

– Hayvanlar tarafından ısırılmaHayvanlar tarafından ısırılma – Uygun olmayan koşum takımlarıUygun olmayan koşum takımları – Sert zeminde yatmaSert zeminde yatma

– Bozuk gem, eyer ve semerlerin basıncı vb.Bozuk gem, eyer ve semerlerin basıncı vb.

(26)

Klinik görünüm Klinik görünüm

Lezyonun derecesine göre dört dereceye ayrılır Lezyonun derecesine göre dört dereceye ayrılır – Birinci derece Birinci derece

* Dokular arası kanama olup kontüzyon; derma katı ve

* Dokular arası kanama olup kontüzyon; derma katı ve altındaki bağdokuda etkili olur

altındaki bağdokuda etkili olur

* Ekimoz şekillenir*

* Hafif şişlik ve ağrı,

* Pigmentsiz kısımlarda maviden siyah-kırmızıya kadar

* Pigmentsiz kısımlarda maviden siyah-kırmızıya kadar değişen renk değişimi,

değişen renk değişimi,

* Sonradan bu renk değişimi yeşil, esmer ve sarı renge döner.

(27)

– İkinci derece

* Hematom oluşumu,

• Bölge şişkin ve

• Deri gergindir.

• Ağrı fazladır.

(28)

– Üçüncü derece Üçüncü derece

* Nekroz oluşumu,Nekroz oluşumu,

* Deride oluşan kuru, diğer dokularda yaş nekroz karakterindedir.

* Fazla ezilen doku aralıklarında mortifiye dokuları içeren bir kitle

* Fazla ezilen doku aralıklarında mortifiye dokuları içeren bir kitle görülür.

görülür.

* Perifer dokular ağrılı, sıcak ve şişkindir.

(29)

Dördüncü derece Dördüncü derece

– Bölgedeki dokular yıkımlanmış kanla karışık bulamaç halini almıştır.

– Deri morarmış, soğuk ve duyarsızdır.

– Kaslar ezildiği zaman şişer, ağrılı bir hal alır ve titremeler şekillenir.

– Şiddetli travmalardan sonra kaslar lapamsı ve kanla karışık bir kitle halini alır.

– Sinirlerin ezilmesi halinde geçici veya tam paraliz şekillenir.

– Tendolar ezilmişse, tendinitis, kopma, nekroz veya bulamaç gibi bulgular görülür.

– Bölgede fonksiyon bozukluğu görülür.

– Genel durum bozukluğu genellikle bulunmaz.

(30)

Prognoz Prognoz

– Yenilenmeyen eziklerin prognozu elverişlidir.

– Şiddetli ezikler intoksikasyon sonucu genel bozukluklara neden olabilir..

Sağaltım Sağaltım

– Neden ortadan uzaklaştırılır.Neden ortadan uzaklaştırılır.

– Hasta ve bölge dinlendirilirHasta ve bölge dinlendirilir

– Kontüzyonun tekrarlanması engellenir.Kontüzyonun tekrarlanması engellenir.

(31)

Birinci derece eziklerde sağaltım Birinci derece eziklerde sağaltım

-Soğuk hidroterapi damarlarda büzerek hemostazı sağlar.

-Sınırlı derecede basınçlar uygulanabilir.

- Pansumana elverişli olamayan bölgelerde Pom. Camphrée gibi pomatlar kullanılabilir.

(32)

İkinci derece eziklerde sağaltım İkinci derece eziklerde sağaltım

– Başta soğuk uygulamalar 12-14 saat sonra Hiperemizan ilaçlar Başta soğuk uygulamalar 12-14 saat sonra Hiperemizan ilaçlar kullanılır.

kullanılır.

– Sıcak Burow veya alkol kompresleri yapılır.Sıcak Burow veya alkol kompresleri yapılır.

– Elverişli olmayan bölgelere Teinture d’iode, Pom. İode iodurée, Elverişli olmayan bölgelere Teinture d’iode, Pom. İode iodurée, Pom. Lasonil ve Pom. Hirudoid sürülür.

Pom. Lasonil ve Pom. Hirudoid sürülür.

– 3-4 gün sonra hafif masajlar yapılır.3-4 gün sonra hafif masajlar yapılır.

– Hematomlar 7 gün boyunca kendi haline bırakılır ve sonra içerik Hematomlar 7 gün boyunca kendi haline bırakılır ve sonra içerik boşaltılır.

boşaltılır.

– Sinir eziklerinde felç sağaltımı yapılır.Sinir eziklerinde felç sağaltımı yapılır.

(33)

Üçüncü ve dördüncü derece eziklerde sağaltım Üçüncü ve dördüncü derece eziklerde sağaltım

– Bölge ezilip parçalanmış, dokular mortifiye olarak ezik yarası Bölge ezilip parçalanmış, dokular mortifiye olarak ezik yarası halini almıştır.

halini almıştır.

– Sağaltım ezik yarasında olduğu gibidirSağaltım ezik yarasında olduğu gibidir

(34)

Yaraların Aseptik Komplikasyonları Yaraların Aseptik Komplikasyonları Commotio traumaticum

Commotio traumaticum

Doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak çarpmalar sonucunda canlı organizmada mikroskopik ya da makroskopik düzeyde şekillenen değişimler sonucu şekillenen bozukluklardır.

(35)

Traumatik Şok Traumatik Şok

Cerrahide; Bayılma, Kollaps, Şok fenomenleri birbirine çok benzer ve ayrılması güçtür.

Bayılma; Hızla gelişen ve geçici bilinç bulanıklığı ve istemli kas uyarımlarının ortadan kalması ile karakterizedir.

Kollaps; Dolaşım yetmezliği sonucu beynin kansız kalarak tüm vücudun çöküntüsüdür.

(36)

Şok; Dolaşım kanının damar dışına çıkması sonucu organizmanın yararlanacağı kan volümünün azalmasına bağlı olarak oluşan fizyolojik değişikliklerdir

Kardiak Şok;

Kardiak Şok; Kalbin perifere yeterli kan pompalamaması sonucu Kalbin perifere yeterli kan pompalamaması sonucu şekillenir

şekillenir

Nöyral Şok;

Nöyral Şok; Bunda vasokonstriktör merkezin inhibisyonu veya iflası Bunda vasokonstriktör merkezin inhibisyonu veya iflası şarttır. Şekillenen hipotansiyon damar sistemindeki kanın relatif şarttır. Şekillenen hipotansiyon damar sistemindeki kanın relatif azlığından ileri gelir

azlığından ileri gelir

(37)

Klinik Görünüm:

- Pupillalar genişler - Pupillalar genişler

- Hasta çevresi ile ilgisiz ve derin bir uyku içinedir - Hasta çevresi ile ilgisiz ve derin bir uyku içinedir

- Mukozalar önce solgun sonra koyu mavimsi bir renk alır - Mukozalar önce solgun sonra koyu mavimsi bir renk alır

- Pulsazyon kan basıncı ile birlikte düşer - Pulsazyon kan basıncı ile birlikte düşer

Sağaltım:

• Kan kaybı giderilmeli ve yerine yenisi hemen konmalıdır.Kan kaybı giderilmeli ve yerine yenisi hemen konmalıdır.

• Kanama durdurulur, serum verilir, kalp destekleyici ilaçlar verilir.Kanama durdurulur, serum verilir, kalp destekleyici ilaçlar verilir.

(38)

Traumatik Anemi

Canlılarda Kornea, tırnak ve kıkırdak doku dışında tüm dokular kanla beslenir. Bunlar dışında tüm dokularda travma sonunda kanama

kaçınılmazdır. Bu kanama sonunda ise ANEMİ şekillenir.

Klinik Görünüm:

-Deri soğurDeri soğur

-Mukozalar solgun renktedirMukozalar solgun renktedir

-Kalp ve nabız atışı zayıflarKalp ve nabız atışı zayıflar

-Genel düşkünlük, solunum güçlüğü, korneal refleksler kaybolur, Genel düşkünlük, solunum güçlüğü, korneal refleksler kaybolur, pupilla genişler, bilinç dışı işeme, defekasyon şekillenir.

pupilla genişler, bilinç dışı işeme, defekasyon şekillenir.

(39)

Prognoz

Vücut kanını 1 / 3 kaybolursa ölüm şekillenir.

..

(40)

Sağaltım:

1.1. Önce kanama durdurulmalıdırÖnce kanama durdurulmalıdır

2.2. Daha sonra kaybolan kanın yerine konması gerekirDaha sonra kaybolan kanın yerine konması gerekir

Kanamanın Durdurulması:

A. Mekanik Araçlarla:

- Tampon, garo, hemostatik pens, dikiş gibi yöntemler kullanılırTampon, garo, hemostatik pens, dikiş gibi yöntemler kullanılır

(41)

B. Kanamanın İlaçlarla:

Sempatik sinir liflerini uyararak damarları büzerek kanı durduran ilaçlar

“Amp. Adrenalin”

Kanın Pıhtılaşma yeteneğini arttırarak durduran ilaçlar

- “Chlorur de calcium – Parankimatöz kanamalarda etkili

- “ Transamin”

VitaminPreparatları - K Vitamini preparatları kullanılır

“Amp. K – vital, Amp. Konakion, Amp. Libavit – K, Vitabiol – K” kullanılır

Kaybolan kitlenin yerine Macrodeks, Laktatlı ringer gibi sıvılar verilmelidir

(42)

Derialtı anfizemi – Travmatik Anfizem Derialtı anfizemi – Travmatik Anfizem

Solunum ya da sindirim yollarından gelen gazların deri altı Solunum ya da sindirim yollarından gelen gazların deri altı bağdokusunda birikmesi olayıdır. Bunlar sınırlı ya da yaygın olurlar bağdokusunda birikmesi olayıdır. Bunlar sınırlı ya da yaygın olurlar Nedenler:

Nedenler:

- Yaralanmalar başlıca nedendir.

- Sağaltım amacı ile Atlarda secum, Sığırlarda Rumenetomi - Sağaltım amacı ile Atlarda secum, Sığırlarda Rumenetomi operasyonları

operasyonları

- Yine sığırlarda Akciğer anfizemi, ekinokok ve akciğer - Yine sığırlarda Akciğer anfizemi, ekinokok ve akciğer tüberkulozunun komplikasyonu olarak şekillenebilir.

tüberkulozunun komplikasyonu olarak şekillenebilir.

- Bazende uzun süreli yürüyüşlerden sonra deri solunumunun - Bazende uzun süreli yürüyüşlerden sonra deri solunumunun bozulması sonucu şekillenebilir

bozulması sonucu şekillenebilir

(43)

Klinik Görünüm:

Yangı belirtileri olmayan, çıtırtılı, ağrısız, yaygın veya sınırlı tehlikesiz şişkinliklerdir.

Genel durum bozulmaz Beden ısısı yükselmez

Kendi haline bırakılırsa 1-2 hafta içinde iyileşir

Sızan Gaz ENFEKTE ise yangı belirtileri görülebilir

(44)

Tanı Tanı

Klinik belirtilere göre ve radyografi ile kesin tanısı konulur Klinik belirtilere göre ve radyografi ile kesin tanısı konulur

Prognoz Prognoz

Aseptik olanlarda elverişlidir Aseptik olanlarda elverişlidir

Sağaltım Sağaltım

- Periferden - Yaraya dikiş

- Neden solunum ya da sindirim sisteminden kaynaklanıyorsa

(45)

Travmatik Isı Artışı Travmatik Isı Artışı

Tanım: Travma sonucu oluşan bir yaranın sikatrizasyonunun Travma sonucu oluşan bir yaranın sikatrizasyonunun başlangıcında vücut ısının yükselmesine denir.

başlangıcında vücut ısının yükselmesine denir. Organizmanın Organizmanın tepkisi olan bu ateş, ısı üretimi ile yayılması arasındaki dengeyi tepkisi olan bu ateş, ısı üretimi ile yayılması arasındaki dengeyi

düzenleyen merkezin uyarılmasından ileri gelir.

Nedenler:

- Etyolojisi aseptiktir. Büyük yaralanmalarEtyolojisi aseptiktir. Büyük yaralanmalar

- Operasyon yaralarında ise septik kabul edilir.Operasyon yaralarında ise septik kabul edilir.

Klinik Görünüm:

- Yaralanma günü ya da ertesi günü ortaya çıkar. 2-3 gün süre ile 1 Yaralanma günü ya da ertesi günü ortaya çıkar. 2-3 gün süre ile 1 derecelik artış şekillenir. Daha sonra bu düşer

derecelik artış şekillenir. Daha sonra bu düşer

- Isı artışının yara işleşmesi üzerine olumsuz bir etkisi olmaz

- Kilo kaybı, iştahsızlık ve düşkünlük görülebilir.Kilo kaybı, iştahsızlık ve düşkünlük görülebilir.

- Nabız artışı şekillenirNabız artışı şekillenir

(46)

Sağaltım:

- Aseptik olanlar neden ortadan kalkınca kendiliğinden iyileşir.

- Ateş fazla yükselirse ; ateş düşürücüler, antibiyotikler - Ateş fazla yükselirse ; ateş düşürücüler, antibiyotikler

- Genel durum bozukluğuna karşı ilaç kullanılır.

(47)

Yaraların Septik Komplikasyonları Yaraların Septik Komplikasyonları

Yaraların Genel Piyojen Enfeksiyonları Yaraların Genel Piyojen Enfeksiyonları

– SeptisemiSeptisemi – PiyemiPiyemi

Yaraların Anaerob Enfeksiyonları Yaraların Anaerob Enfeksiyonları - Gazlı Gangren

- Gazlı Gangren - Tenanoz

- Tenanoz

Yaraların Özel Enfeksiyonları Yaraların Özel Enfeksiyonları - Akninomikoz ve Aktinobasilloz - Akninomikoz ve Aktinobasilloz

- Yalancı Aktinomikoz - Yalancı Aktinomikoz - Botriyomikoz

- Botriyomikoz

(48)

Aktinomikoz ve Aktinobasilloz Aktinomikoz ve Aktinobasilloz

Tanım:

Tanım: Granülomlar halinde belirlenen, tümör gibi gelişen, apse ve Granülomlar halinde belirlenen, tümör gibi gelişen, apse ve fistül oluşumuna yol açan bir hastalıktır.

fistül oluşumuna yol açan bir hastalıktır.

Neden:

Etken Etken

Actinomyces bovis (kemik dokuda) (kemik dokuda) Actinobacillus lignieresii

Actinobacillus lignieresii dir (Yumuşak dokuda)dir (Yumuşak dokuda)

Etkenler büyük olasılıkla dokulara diş alveollerinden veya ağız Etkenler büyük olasılıkla dokulara diş alveollerinden veya ağız mukozasındaki lezyonlardan girerek hastalık oluştururlar.

mukozasındaki lezyonlardan girerek hastalık oluştururlar.

(49)

Patogenesis Patogenesis

Enfeksiyonun alınması ile birlikte 2-4 hafta içinde başlangıçta progresif bir doku Enfeksiyonun alınması ile birlikte 2-4 hafta içinde başlangıçta progresif bir doku kalınlaşması vardır. Şişkinlik giderek artar ve proliferatif granülasyon dokusu kalınlaşması vardır. Şişkinlik giderek artar ve proliferatif granülasyon dokusu şekillenir. Kemiklerde bu olay yavaş yavaş kemik dokusunun derinliğine doğru şekillenir. Kemiklerde bu olay yavaş yavaş kemik dokusunun derinliğine doğru yayılır ve

yayılır ve ostitis ve osteomyelitis ostitis ve osteomyelitis şekillenir. Dokular yıkımlanır, ve şekillenen şekillenir. Dokular yıkımlanır, ve şekillenen yeni doku içlerinde aktinomikotik granülomlar vardır.

yeni doku içlerinde aktinomikotik granülomlar vardır.

Dışarıdan bu granülomların şişkinliği hissedilir. Yıkımlanan kemikte onarım başlar.

Ama bu olay çok hızlı geliştiğinden, kalsiyum tuzlarından zengin, kırılgan bir Ama bu olay çok hızlı geliştiğinden, kalsiyum tuzlarından zengin, kırılgan bir yapı oluşur (periostitis ossificans).

yapı oluşur (periostitis ossificans).

Şişkinlikler apseleşir ve fistülleşir. Hastalık geçse de kemik şişkin ve süngerimsi Şişkinlikler apseleşir ve fistülleşir. Hastalık geçse de kemik şişkin ve süngerimsi halde kalır. Çünkü aktinomikozda destruksiyon ve proliferasyon olayları birlikte halde kalır. Çünkü aktinomikozda destruksiyon ve proliferasyon olayları birlikte gelişmektedir. Şişkinlikler nedeniyle yeme içme engellenir ve kilo kaybı olur.

gelişmektedir. Şişkinlikler nedeniyle yeme içme engellenir ve kilo kaybı olur.

A.lignieresii’nin neden olduğu dildeki metaztatik olarak şekillenir. Aktinomikotik A.lignieresii’nin neden olduğu dildeki metaztatik olarak şekillenir. Aktinomikotik odaklar şekillenir Daha sonra bunlar granülomlar birleşir ve içleri irinle dolar odaklar şekillenir Daha sonra bunlar granülomlar birleşir ve içleri irinle dolar ve apseleri oluşturur. Apseler açılarak fistülleri oluşturur.

ve apseleri oluşturur. Apseler açılarak fistülleri oluşturur.

(50)

Klinik Görünüm:

Kemik……

Dil şişer, sertleşir, ağzın dışına çıkar (Odun dil).

Sürekli salya akar.

Bu granülomlara, lenf yumrularında, larynx, pharynx, palatum molle ve Bu granülomlara, lenf yumrularında, larynx, pharynx, palatum molle ve gll. salivariae’de de rastlanabilir.

gll. salivariae’de de rastlanabilir.

(51)

Sağaltım

Medikal sağaltım

Oral/i.v. iyotlu preparatlar kullanılabilir. Bu durumda hayvanın gebe olmamasına dikkat edilmelidir.

- 20 gr İyodür Sodium 250ml distile su içinde eritilerek damar içi verilebilir

- Lipiodol 20 ml IV yapılır (Organik iyot bileşiği)

(52)

İnek İçin İnek İçin

Rp.Rp.

Iodure pure 1, 0 Iodure pure 1, 0 Iodure de potassium 15, 0 Iodure de potassium 15, 0 Iodure de sodium 15,0 Iodure de sodium 15,0 Eau distilee 100,0 Eau distilee 100,0

Bu tertip hazırlandıktan sonra 350 – 400 ml steril su da sulandırılır.

Daha sonra hazırlanan bu solüsyondan 75-80 ml İV olarak birer hafta Daha sonra hazırlanan bu solüsyondan 75-80 ml İV olarak birer hafta ara ile 3-4 uygulama yapılır.

ara ile 3-4 uygulama yapılır.

(53)

Geniş spektrumlu antibiyotikler kullanılır.

Cerrahi sağaltım

Granülomlar çıkarılır. Kırılgan yapıdaki kemiğe dikkat Granülomlar çıkarılır. Kırılgan yapıdaki kemiğe dikkat edilmelidir, aksi halde kırıklar oluşabilir.

edilmelidir, aksi halde kırıklar oluşabilir.

(54)

Yalancı aktinimikoz (streptothricosis)

Neden

Streptothrix buna Dermofilus congolensis de denir Streptothrix buna Dermofilus congolensis de denir

Bunda hastalık deri ve deri altı bağdoku da yerleşir.

(55)

Bothriomycosis Bothriomycosis

Etken

Etken Micrococcus pyogenes aureus ve Bothriomyces spp.’dir.dir.

Deri, funiculus spermaticus!!!, meme ve iç organlarda içlerinde irin Deri, funiculus spermaticus!!!, meme ve iç organlarda içlerinde irin bulunan düğümler halinde lezyonlar şekillenir.

bulunan düğümler halinde lezyonlar şekillenir.

Klinik;

Cerrahi sağaltım, iyot ya da antibiyotik sağaltımı ayrı ayrı ya da Cerrahi sağaltım, iyot ya da antibiyotik sağaltımı ayrı ayrı ya da kombine olarak kullanılabilir.

kombine olarak kullanılabilir.