BAŞLAMADAN ÖNCE NOTLAR

D e ğ e r l i o k u y u c u ,

B u r a p o r d a k i v e r i l e r i i n c e l e m e y e b a ş l a m a d a n ö n c e d i k k a t ç e k m e k i s t e d i ğ i m ö n e m l i b i r n o k t a v a r . K ü l t ü r e l s e k t ö r l e r i n e k o n o m i k d e ğ e r i n i o r t a y a k o y m a k a m a c ı y l a b u r a d a

d e r l e n e n v e r i l e r a s l ı n d a b u s e k t ö r l e r i n b ü y ü k l ü k l e r i n i t a m o l a r a k y a n s ı t m a m a k t a d ı r . Ç ü n k ü , s e k t ö r t e m s i l c i l e r i y l e d ü z e n l i o l a r a k y a p t ı ğ ı m ı z g ö r ü ş m e l e r g ö s t e r m e k t e d i r k i k ü l t ü r e l s e k t ö r l e r d e k a y ı t d ı ş ı ç a l ı ş m a v e ü r e t i m o r a n ı o l d u k ç a y ü k s e k t i r . Y i n e d e

e l i m i z d e k i r e s m i v e r i l e r i d ü z e n l i o l a r a k i n c e l e m e n i n , k ü l t ü r e k o n o m i s i n i n y ı l l a r i ç i n d e k i b ü y ü m e t r e n d i n i , k ü l t ü r e l s e k t ö r l e r i n k a t m a d e ğ e r y a r a t m a p o t a n s i y e l i n i , b u a l a n a

a y r ı l a n k a m u b ü t ç e s i n i n b o y u t l a r ı n ı v e d e k ü l t ü r e l s e k t ö r l e r i n k e n d i a r a l a r ı n d a k i

k a r ş ı l a ş t ı r m a l ı b ü y ü k l ü k l e r i n i d e ğ e r l e n d i r m e k a ç ı s ı n d a n y a r a r l ı o l d u ğ u n u d ü ş ü n ü y o r u m . D r . F u n d a L E N A

K ü l t ü r E k o n o m i s i v e P o l i t i k a l a r ı U z m a n ı w w w . k r e k s a . c o m

w w w . f u n d a l e n a . c o m

İ l e t i ş i m : f u n d a l e n a @ k r e k s a . c o m

K a y n a k l a r :

T Ü İ K Y ı l l ı k S a n a y i v e H i z m e t İ s t a t i s t i k l e r i

K ü l t ü r v e T u r i z m B a k a n l ı ğ ı 2 0 2 1 İ d a r i F a a l i y e t R a p o r u

T ü r k i y e C u m h u r i y e t i C u m h u r b a ş k a n l ı ğ ı S t r a t e j i v e B ü t ç e B a ş k a n l ı ğ ı w e b s i t e s i .

BAŞLAMADAN ÖNCE NOTLAR

KÜLTÜREL SEKTÖRLER

(Bu çalışmanın kapsamına dahil edilen sektörler)

MÜZİK

ENDÜSTRİSİ YAYINCILIK

ENDÜSTRİSİ ENDÜSTRİSİFİLM

GÖSTERİ SANATLARI GÖRSEL

SANATLAR TASARIM

KREKSA©

KÜLTÜREL SEKTÖRLER, VAR OLAN VERİ TABANLARINDA HANGİ FAALİYETLERLE TEMSİL EDİLİYOR?

T ü r k i y e ’d e v e d ü n y a n ı n b i r ç o k ü l k e s i n d e e k o n o m i k f a a l i y e t l e r e * d a i r v e r i t o p l a r k e n k u l l a n ı l a n s ı n ı f l a n d ı r m a s i s t e m i :

NACE

5 8 . 1 1 K i t a p Y a y ı m ı f a a l i y e t l e r i

5 9 . 1 S i n e m a F i l m i , V i d e o v e T V P r o g r a m ı f a a l i y e t l e r i

5 9 . 2 S e s K a y d ı v e M ü z i k Y a y ı n c ı l ı ğ ı f a a l i y e t l e r i

7 4 . 1 U z m a n l a ş m ı ş T a s a r ı m f a a l i y e t l e r i

YAYINCILIK FİLM

TASARIM

GÖRSEL SANATLAR MÜZİK

GÖSTERİ SANATLARI

9 0 . 0 1 G ö s t e r i S a n a t l a r ı f a a l i y e t l e r i

9 0 . 0 2 G ö s t e r i S a n a t l a r ı n ı D e s t e k l e y i c i f a a l i y e t l e r

9 0 . 0 3 S a n a t s a l Y a r a t ı c ı l ı k f a a l i y e t l e r i

9 0 . 0 4 S a n a t T e s i s l e r i n i n İ ş l e t i l m e s i f a a l i y e t l e r i

KREKSA©

* F a a l i y e t l e r e d a i r d e t a y l ı a ç ı k l a m a y ı r a p o r u n s o n u n d a k i E K 1 b ö l ü m ü n d e b u l a b i l i r s i n i z .

TOPLAM CİRO TOPLAM KATMA DEĞER

4,6

16.091

TOPLAM ÇALIŞAN SAYISI

52.173 GENEL BAKIŞ

- 2 0 1 9 –

( T Ü İ K ’ i n e n g ü n c e l v e r i s i )

milyar TL milyar TL

Y ı l la r a G ö r e D e ğ i ş i m

CİRO

KATMA DEĞER

GİRİŞİM SAYISI

ÇALIŞAN SAYISI

17,9

(milyar TL)

(milyar TL)

3,7

2,8 2,9 2,1 2,6

1,4 1,8 0,8 1,1

52.080 49.366

49.231 45.614 41.443

37.468 32.209

26.059 21.848

KREKSA©

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

4,7 5,8 6,8 8,1 9,5 11 12,3 14,7

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

15,817,9

3,6 4

4,6

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 6.244 7.286

8.603 10.67212.557 13.72214.287 14.80015.394 15.771 16.091

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 51.84252.173

KÜLTÜR EKONOMİSİNİN GENEL EKONOMİ İÇİNDEKİ PAYI Kültür Ekonomisi

Tüm Sanayi ve Hizmet Faaliyetleri

Cİ RO K A TMA D EĞ ER G İR İŞ İM SA YISI İST İH D AM

17,9

8,9

%0,20

4,6

1,4

%0,33

16.091

3.228.421

%0,50

52.173

15.656.571

%0,33

SEKTÖREL DAĞILIM

CİRO KATMA DEĞER GİRİŞİM İSTİHDAM

K i t a p Y a y ı m ı

S e s K a y d ı v e M ü z i k Y a y ı n . S i n e m a F i l m i , V i d e o v e T V

T a s a r ı m

S a n a t T e s i s l e r i

G ö s t e r i S a n a t l a r ı G ö s t e r i S a n . D e s t e k l e y i c i S a n a t s a l Y a r a t ı c ı l ı k

K i t a p Y a y ı m ı

S e s K a y d ı v e M ü z i k Y a y ı n . S i n e m a F i l m i , V i d e o v e T V

S a n a t T e s i s l e r i

G ö s t e r i S a n a t l a r ı G ö s t e r i S a n . D e s t e k l e y i c i S a n a t s a l Y a r a t ı c ı l ı k

K i t a p Y a y ı m ı

S e s K a y d ı v e M ü z i k Y a y ı n . S i n e m a F i l m i , V i d e o v e T V

S a n a t T e s i s l e r i

G ö s t e r i S a n a t l a r ı G ö s t e r i S a n . D e s t e k l e y i c i S a n a t s a l Y a r a t ı c ı l ı k

K i t a p Y a y ı m ı

S e s K a y d ı v e M ü z i k Y a y ı n . S i n e m a F i l m i , V i d e o v e T V

S a n a t T e s i s l e r i

G ö s t e r i S a n a t l a r ı G ö s t e r i S a n . D e s t e k l e y i c i S a n a t s a l Y a r a t ı c ı l ı k

T a s a r ı m T a s a r ı m T a s a r ı m

%22,35

%46

% 2,1

%14

% 7,3

% 4,2

% 0,5

% 3,5

%20

%46,4

% 1,8

% 9,5

%14,5

% 3,6

% 0,5

% 3,8

% 8,6

%22

% 4

% 31

%23

% 6,2

% 3,6

% 1,4

%12,6

%36,5

% 2,6

%23,5

%13,4

% 6,5

% 1,9

% 3

KREKSA©

KÜLTÜREL SEKTÖRLERİN GERÇEK POTANSİYELİ

Katma değerin Ciro içindeki

payı

K i t a p Y a y ı m ı

S e s K a y d ı v e M ü z i k Y a y ı n c ı l ı ğ ı

S i n e m a F i l m i , V i d e o v e T V Y a p ı m c ı l ı ğ ı T a s a r ı m

S a n a t T e s i s l e r i n i n İ ş l e t i l m e s i

G ö s t e r i S a n a t l a r ı

G ö s t e r i S a n a t l a r ı n ı D e s t e k l e y i c i S a n a t s a l Y a r a t ı c ı l ı k

K Ü L T Ü R E K O N O M İ S İ G E N E L E K O N O M İ

KREKSA©

22,86%

25,79%

21,93%

17,40%

50,70%

21,93%

24,60%

27,37%

25,59%

15,50%

KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI BÜTÇESİ

Bakanlığın 2021 yılı bütçesi

6 milyar TL

Bakanlık bütçesinin genel bütçe içindeki payı

%0,45

Yı llara gör e de ği şi m (milyar TL)

KREKSA©

2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021

5,7 2,3 2,8

3,5 4

5,1 6

2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021

%0,60

%0,45

%0,47

%0,53

%0,55

%0,49

%0,49

KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI BÜTÇESİNİN DAĞILIMI (2021)

- P r o g r a m B a z ı n d a * -

KREKSA©

Milli Kültür

Sanat ve Kültür Ekonomisi

Turizmin Geliştirilmesi

Yönetim ve Destek Programı

Program Dışı Giderler (Bağlı ve İlgili Kuruluşlar)

458 milyon 664 milyon 509 milyon

1,8 milyar

2,5 milyar

* P r o g r a m l a r a d a i r d e t a y l ı a ç ı k l a m a y ı r a p o r u n s o n u n d a k i E K 2 b ö l ü m ü n d e b u l a b i l i r s i n i z .

EK-1

5 8 . 1 1 K i t a p Y a y ı m ı f a a l i y e t l e r i

Kitap yayımı, çocuk kitaplarının yayımlanması, ders kitaplarının ve yardımcı ders kitaplarının yayımlanması (sözlük, atlas, grafikler, haritalar vb. dahil).

5 9 . 1 S i n e m a F i l m i , V i d e o v e T V P r o g r a m ı f a a l i y e t l e r i

Sinema filmi, video ve televizyon programları yapım, çekim sonrası, dağıtım ve gösterim faaliyetleri.

5 9 . 2 S e s K a y d ı v e M ü z i k Ya y ı n c ı l ı ğ ı f a a l i y e t l e r i

Müzik yayımcılığı faaliyetleri (basılı müzik notaları, elektronik formdaki müzikal besteler, müzikal ses diskleri, indirilebilir müzikler vb.), ses kayıt ve canlı kayıt faaliyetleri (seslerin, sözlerin ve müziğin ses kayıt stüdyosunun özel teknik ekipmanları kullanılarak kaydedilmesi ile konferans, seminer, konser vb.

canlı etkinliklerde yapılan kayıt hizmetleri vb.), orijinal ses kayıtlarını kullanım hakkı için lisanslama faaliyetleri, radyo programı yapımcılık faaliyetleri.

7 4 . 1 U z m a n l a ş m ı ş Ta s a r ı m f a a l i y e t l e r i

İç mimarların faaliyetleri (iç dekorasyon dahil), uzmanlaşmış grafik tasarımcılarının faaliyetleri (marka ve alametifarika tasarımı dahil), diğer uzmanlaşmış tasarım faaliyetleri (tekstil, giyim, ayakkabı gibi kişisel eşyalar ve ev eşyaları tasarımı ile endüstriyel tasarım dahil).

9 0 . 0 1 G ö s t e r i S a n a t l a r ı f a a l i y e t l e r i

Canlı tiyatro, opera, bale, müzikal, konser vb. yapımların sahneye konulması faaliyetleri (illüzyon gösterileri, kukla gösterileri ve kumpanyalar dahil), orkestra ve bandoların faaliyetleri, bağımsız müzisyen, ses sanatçısı, konuşmacı, sunucu vb.lerin faaliyetleri (müzik grupları dahil), bağımsız manken ve modellerin faaliyetleri, bağımsız aktör, aktrist ve dublörlerin faaliyetleri, sirklerin faaliyetleri ve diğer gösteri sanatları.

9 0 . 0 2 G ö s t e r i S a n a t l a r ı n ı D e s t e k l e y i c i f a a l i y e t l e r

Gösteri sanatlarına yönelik yönetmenlerin ve yapımcıların faaliyetleri, gösteri sanatlarına yönelik diğer

destekleyici faaliyetler (sahne tasarımcıları, dekoratörleri ve kostüm tasarımcılarının faaliyetleri ile gösteri için dekor ve arka perdenin, ışıklandırma ve ses ekipmanlarının işletilmesi).

9 0 . 0 3 S a n a t s a l Y a r a t ı c ı l ı k f a a l i y e t l e r i

Yazar, bestekâr, heykeltıraş, ressam, karikatürcü, gravürcü, ebru sanatçısı, vb. bireysel sanatçıların faaliyetleri (hakkakçılık, hattatçılık, eşya ve motif süslemeciliği [tezyinatçılık] dahil), bağımsız gazetecilerin faaliyetleri, tablo, gravür vb. sanat eserlerinin restorasyonu.

9 0 . 0 4 S a n a t Te s i s l e r i n i n i ş l e t i l m e s i f a a l i y e t l e r i

Sanat galerileri, konser ve tiyatro salonları ve diğer sanat tesislerinin işletilmesi.

EK-1

EK-2

P R O G R A M A D I : M İ L L İ K Ü LT Ü R

A l t P r o g r a m A d ı : B i l g i K a y n a k l a r ı n a E r i ş i m i l e T ü r k D i l i , E d e b i y a t ı v e K ü l t ü r ü n ü n G ü ç l e n d i r i l m e s i

İLGİLİ FAALİYETLER:

- Kültür ve sanat faaliyetlerinde beşeri ve fiziki altyapının güçlendirilmesi - Kültürel yayım faaliyetleri

- Kütüphanecilik hizmetleri

- Türk edebiyatının desteklenmesi

- Uluslararası alanda kültür ilişkilerinin düzenlenmesi ve geliştirilmesi - Yunus Emre Vakfı desteği

A l t P r o g r a m A d ı : Ta r i h i v e K ü l t ü r e l V a r l ı k l a r ı n K o r u n m a s ı İLGİLİ FAALİYETLER:

- Çanakkale Savaşları Gelibolu tarihi alanının korunması ve yenilenmesi - Somut olmayan kültürel mirası koruma, tanıtma, araştırma ve eğitim - Tarihi ve kültürel varlıkların korunması ve yenilenmesi

EK-2

P R O G R A M A D I : S A N AT V E K Ü LT Ü R E K O N O M İ S İ

A l t P r o g r a m A d ı : S a n a t ı n D e s t e k l e n m e s i , S a h n e l e n m e s i v e K ü l t ü r E k o n o m i s i n i n G e l i ş t i r i l m e s i

İLGİLİ FAALİYETLER:

- Güzel sanatlar faaliyetleri

- Özel tiyatro projelerinin desteklenmesi - Sinema ve dizi filmlerinin desteklenmesi

- Telif haklarının korunması ve telife dayalı endüstrilerin desteklenmesi

EK-2

P R O G R A M A D I : T U R İ Z M İ N G E L İ Ş T İ R İ L M E S İ

A l t P r o g r a m A d ı : K ı ş T u r i z m i v e Te r m a l T u r i z m İLGİLİ FAALİYETLER:

- Kış turizmi altyapı güçlendirme hizmetleri

- Termal turizm altyapı ve üstyapı güçlendirme hizmetleri

A l t P r o g r a m A d ı : T u r i z m A l t y a p ı s ı n ı n v e H i z m e t l e r i n i n G e l i ş t i r i l m e s i İLGİLİ FAALİYETLER:

- Turizm çeşitlendirme, planlama ve altyapı güçlendirme hizmetleri A l t P r o g r a m A d ı : T u r i z m d e Ta n ı t ı m v e M a r k a l a ş m a İLGİLİ FAALİYETLER:

- Tanıtım ve markalaşma hizmetleri

- Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı faaliyetleri

EK-2

P R O G R A M A D I : Y Ö N E T İ M V E D E S T E K P R O G R A M I

A l t P r o g r a m A d ı : Te f t i ş , D e n e t i m v e D a n ı ş m a n l ı k H i z m e t l e r i İLGİLİ FAALİYETLER:

- Hukuki danışmanlık ve muhakemat hizmetleri - İç denetim

- Kamuoyu ilişkilerinin yürütülmesi - Teftiş, inceleme ve soruşturma

A l t P r o g r a m A d ı : Ü s t Yö n e t i m İ d a r i v e M a l i H i z m e t l e r İLGİLİ FAALİYETLER:

- Bilgi teknolojilerine yönelik faaliyetler - Diğer destek hizmetleri

- Engellilerin erişebilirliğinin sağlanması - Genel destek hizmetleri

- İnsan kaynakları yönetimine ilişkin faaliyetler - Özel kalem hizmetleri

- Strateji geliştirme ve mali hizmetler

EK-2

P R O G R A M D I Ş I G İ D E R L E R

A l t P r o g r a m A d ı : H a z i n e Y a r d ı m l a r ı İLGİLİ FAALİYETLER:

- Özel bütçeli diğer idarelere hazine yardımı

www.kreksa.com

w w w. k r e k s a . c o m

f u n d a l e n a @ k r e k s a . c o m

Fa c eb o o k : K R E K S A Kü l t ü r S a n at A r a ş t ı r m a l a r ı

I n s t a g r a m : @ k r e k s a _ k u l t u r