Dündar Gürbüz atölyesinde çalışılan su kabağı lambalar

(1)

T.C.

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ

SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ

EL SANATLARI EĞİTİMİ BÖLÜMÜ ANA BİLİM DALI

DEKORATİF ÜRÜNLER VE ÇİÇEK EĞİTİMİ BİLİM DALI

DÜNDAR GÜRBÜZ ATÖLYESİNDE ÇALIŞILAN

SU KABAĞI LAMBALAR

Fatma KÜÇÜK

YÜKSEK LİSANS TEZİ

DANIŞMAN

(2)

BİLİMSEL ETİK SAYFASI

Bu tezin proje safhasından sonuçlanmasına kadarki bütün süreçlerde bilimsel etiğe ve akademik kurallara özenle riayet edildiğini, tez içindeki bütün bilgilerin etik davranış ve akademik kurallar çerçevesinde elde edilerek sunulduğunu, ayrıca tez yazım kurallarına uygun olarak hazırlanan bu çalışmada başkalarının eserlerinden yararlanılması durumunda bilimsel kurallara uygun olarak atıf yapıldığını bildiririm.

Öğrencinin Adı Soyadı

(3)

T.C.

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü

YÜKSEK LİSANS TEZİ KABUL FORMU

Fatma KÜÇÜK tarafından hazırlanan DÜNDAR GÜRBÜZ ATÖLYESİNDE ÇALIŞILAN SU KABAĞI LAMBALAR başlıklı bu çalışma ……../……../…….. tarihinde yapılan savunma sınavı sonucunda oybirliği/oyçokluğu ile başarılı bulunarak, jürimiz tarafından yüksek lisans tezi olarak kabul edilmiştir.

Unvanı, Adı Soyadı Başkan İmza

Unvanı, Adı Soyadı Üye İmza

(4)

yurt dışında düzenlenen su kabağı lamba seminerlerinde de bulunması ve Türkiye’nin yurt dışında tanıtılması açısından da önemli rol oynayan su kabağı lambalarının tanıtılması ve gündeme getirilmesi gerekmektedir.

Araştırmada su kabağı lambaların yapımında kullanılan araç ve gereçler, kullanılan teknikler, kullanılan renkler ve kullanılan motifler belirlenmiştir.

Bu çalışmanın, ana malzemesi yaratılıştan sanat eseri olan su kabağı lambalarının, el sanatlarına gönül veren, emek sarf eden insanlara tanıtılıp, belgelenmesi ve su kabağı lambaları hakkında hiç yazılı kaynak bulunmaması açısından önemli bir yazılı kaynak olacağına inanmaktayım.

Dündar Gürbüz atölyelerinde çalışılan su kabağı lambalarının araştırıldığı bu çalışmada, bana maddi ve manevi destek sağlayan babam Yusuf KÜÇÜK, annem Pembe KÜÇÜK ve Fevziye AKIŞ’ a, su kabağı örneklerini bana sunan ve konu hakkında bilgilerini esirgemeyen Dündar GÜRBÜZ, Ümit ÇAĞLAR ve Özlem İKİZOĞLUN’ a, verdikleri bilgilerden ve araştırma teknikleri konusunda desteklerini esirgemeyen danışmanım Yrd. Doç. Fatma KOYUNCU’ YA ve Yrd. Doç. Dr. Emine KARPUZ’ a saygılarımı ve şükranlarımı sunarım.

(5)

İÇİNDEKİLER

Sayfa No

Bilimsel Etik Sayfası... ii

Tez Kabul Formu ... iii

Önsöz... iv

İçindekiler... v

Özet ... vii

Summary ... ix

Grafikler Listesi... xi

Fotoğraflar Listesi ... xii

Örnekler Listesi ... xix

Tablolar Listesi... xxv

1. GİRİŞ... 1

1.1. Araştırmanın Konusu, Amacı, Önemi... 1

1.2. Araştırmanın Sınırlandırılması ... 2

1.3. Araştırmada Kullanılan Metod... 2

2. KATALOG ... 7

KAYNAK KİŞİ KÜNYESİ ... 181

3. DÜNDAR GÜRBÜZ ATÖLYESİNDE ÇALIŞILAN SU KABAĞI LAMBALARI HAKKINDA GENEL BİLGİ... 183

3.1. Su Kabağının Tanımı ve Tarihsel Gelişimi... 183

3.1.1. Su Kabağının Tanımı ... 183

3.1.1.1. Su Kabağının Yetiştirilmesi ve Yetiştirildiği Bölgeler ... 183

3.1.2. Su Kabağının Tarihsel Gelişimi ... 185

3.2. Su Kabağı Lambalar Hakkında Genel Bilgi... 186

3.2.1. Su Kabağı Lamba Yapımında Kullanılan Araç ve Gereçler ... 186 3.2.1.1. Su Kabağı Lamba Alt Yapısının Hazırlanmasında ...

(6)

3.3.7. Yakma Makinesi İle Yüzeyi Yakarak Süsleme Tekniği ... 205

3.4. Su Kabağı Lamba Üretimi Yapan Dündar Gürbüz Atölye Merkezleri... 205

3.4.1. Alanya ... 205

3.4.1.1. Bir Başka Alanya Yok Su Kabağı Evi ... 205

3.4.1.2. Art House ... 207

3.4.2. Ankara ... 208

3.4.2.1. Tarihten Tasarıma ... 208

3.4.3. Antalya ... 209

3.4.3.1. Art House 2 ... 209

4. DÖKÜM – SAYI DAĞILIM TABLOLARI VE DEĞERLENDİRME ... 210

4.1. Su Kabağı Lambaların Cinsi ... 210

4.2. Su Kabağı Lambaların Boyutları... 213

4.3. Su Kabağı Lambalarda İlgili Koleksiyon... 214

4.4. Su Kabağı Lambalarda Kullanılan Malzemeler ... 217

4.5. Su Kabağı Lambalarda Kullanılan Teknikler... 220

4.6. Su Kabağı Lambalarda Kullanılan Renkler ... 223

4.7. Su Kabağı Lambalarda Seçilen Konu ... 226

4.8. Su Kabağı Lambalarda Kompozisyon Özellikleri ... 229

5. SONUÇ... 232

KAYNAKÇA ... 236

EKLER ... 237

Ek 1. Gözlem Fişi Örneği... 237

(7)

T.C.

Adı Soyadı Fatma KÜÇÜK Numarası: 064239011001 Ana Bilim /

Bilim Dalı EL SANATLARI EĞİTİMİ BÖLÜMÜ ANA BİLİM DALI/ DEKORATİF ÜRÜNLER VE ÇİÇEK EĞİTİMİ BİLİM DALI

Ö

ğrencinin

Danışmanı Yrd. Doç. Fatma KOYUNCU

Tezin Adı DÜNDAR GÜRBÜZ ATÖLYESİNDE

ÇALIŞILAN SU KABAĞI LAMBALAR ÖZET

Bu araştırmada, “ Dündar Gürbüz Atölyesinde Çalışılan Su Kabağı Lambalar ” konu olarak ele alınmıştır.

Ankara, Antalya il merkezleri ve Antalya’nın Alanya ilçesinde üretilen 85 adet su kabağı lamba örneği incelenmiştir.

Araştırmanın çalışma alanı; Ankara, Antalya il merkezleri ve Antalya’nın Alanya ilçesinde bulunan atölyeler ve satış merkezleri oluşturmaktadır. Ankara ilinde 1 atölye ve 1 satış merkezinde 19 adet, Antalya il merkezinde 1 atölye ve 1 satış merkezinde 32 adet, Antalya’nın Alanya ilçesinde 2 atölye ve 2 satış merkezinde 34 adet su kabağı lamba incelenmiştir. Üretim atölyelerinde ve satış merkezlerinde fotoğraflandırılarak belgelenen su kabağı lambalar hakkında bilgiler, atölyelerdeki su kabağı lamba ustalarından ve satış merkezleri sahiplerinden alınmıştır.

Araştırma kapsamında incelenen su kabağı lambaların ilgili koleksiyonları Ankara, Antalya ve Antalya’nın Alanya ilçesindeki su kabağı lamba atölyeleri ve

(8)

Su kabağı lamba yapımında kullanılan teknikler, boncuk çakma tekniği, çeşitli materyallerle süsleme tekniği, kıl testereyle şekil verme tekniği, matkapla delme tekniği ve yakma makinesi ile yakarak süsleme tekniği olmak üzere 5 tür yapım ve süsleme tekniği kullanılmıştır. Bunlardan en çok kullanılan teknik, 85 adet su kabağı lambada görülen matkapla delme tekniğidir.

Su kabağı lambalarda kullanılan renkler, açık mavi, açık yeşil, altın yaldız, beyaz, bordo, kahverengi, kırmızı, koyu mavi, koyu yeşil, lacivert, mavi, mor, pembe, sarı, siyah, sütlü kahve, turuncu, yeşil renkleridir. En çok kullanılan renk, adet su kabağı lamba örneğinde görülen 48 adet su kabağı lamba örneğinde görülen kırmızı, en az kullanılan renk 1 adet su kabağı lamba örneğinde görülen sütlü kahvedir.

Su kabağı lambalarda seçilen konu, bitkisel motifler, doğadan esinlenerek oluşturulmuş motifler, figürlü motifler, geometrik motifler ve nesneli motiflerdir. En çok kullanılan motif 69 adet su kabağı lamba örneğinde görülen geometrik motifler, en az kullanılan motif 1 adet su kabağı lamba örneğinde görülen nesneli motiftir. Su kabağı lambalarda kompozisyon özellikleri, bir motiften oluşturulmuş kompozisyon ve motifler birleştirilerek tek bir biçimde sunulmuş kompozisyonlardır. En çok kullanılan kompozisyon, 56 adet su kabağı örneği ile motifler birleştirilerek bir biçimde sunulmuş kompozisyondur. Diğeri ise; 29 adet su kabağı örneği ile bir motiften oluşturulmuş kompozisyonlardır.

Sonuç olarak bu çalışma, bugüne kadar araştırılmamış olan su kabağı lambaların belgelendirilerek tanıtılması ve yeni araştırmacıların hizmetine sunulması açısından önem taşımaktadır.

(9)

T.C.

Adı Soyadı Fatma KÜÇÜK Numarası: 064239011001 Ana Bilim /

Bilim Dalı

EL SANATLARI EĞİTİMİ BÖLÜMÜ

ANA BİLİM DALI/ DEKORATİF ÜRÜNLER VE ÇİÇEK EĞİTİMİ BİLİM DALI

Ö

ğrencinin

Danışmanı Yrd. Doç. Fatma KOYUNCU

Tezin Adı DÜNDAR GÜRBÜZ ATÖLYESİNDE

ÇALIŞILAN SU KABAĞI LAMBALAR

SUMMARY

In this study, 'Working in the gourd Dündar Gürbüz Workshop Lamps' issues have been addressed as. Ankara, and Antalya's Alanya district in Antalya Province center produced 85 samples were examined gourd lamp.

The operation of the survey area, Ankara, and Antalya's Alanya district in Antalya provincial centers and sales centers, which comprise workshops. 1 workshop and 1 sales center in Ankara on 19 units, 1 in the center of Antalya province in the center of the 32 sales workshop and 1, 2 shops and 2 sales in Antalya's Alanya district, 34 units of water in the center of the pumpkin lamp was examined. production and sales centers in the workshop are documented in the photos they are about gourd lamps, studio lamps in the water master and sales centers marrow was taken from the owner. Under the reviewed research about the collection of gourd lamps, Ankara, Antalya and Antalya's Alanya district workshops and sales centers in

(10)

panel saw the forming technique, with drill drilling techniques and burning with the burning machine decorative technique by which the construction of 5 types of techniques are used. The most widely used technique, with drill drilling techniques, drilling techniques to drill 85 adet gourd lamp is also seen.

Gourd lamps used in the colors, light blue, light green, white, magenta, pistachio green, brown, red, dark blue, dark green, dark blue, blue, purple, pink, yellow, black, orange are the colors. most widely used color , 48 one example of the gourd lamp red.

Water is used in lamps squash motifs, floral motifs, created by inspiration from nature motifs, geometric motifs, figures and motifs are the objective of the motif. most widely used motif 69 one of the geometric motif.

Gourd lamps feature in the composition, a composition created from the center seat is a motif and motifs are presented in a way that only the composition are combined. most widely used composition, 56 one water sample with pumpkin motifs are combined in a way that provides the composition.

With this work as a result, to this day have not been investigated, and the gourd lamps explained by the new certification available to researchers is crucial.

(11)

GRAFİKLER LİSTESİ

Sayfa No

Grafik No: 1. Su kabağı lambaların cinsi... 212

Grafik No: 2. Su kabağı lambalarda ilgili koleksiyon... 216

Grafik No: 3. Su kabağı lambalarda kullanılan malzemeler ... 219

Grafik No: 4. Su kabağı lambalarda kullanılan teknikler... 222

Grafik No: 5. Su kabağı lambalarda kullanılan renkler ... 225

Grafik No: 6. Su kabağı lambalarda seçilen konu... 228

(12)

Fotoğraf No: 3. Alanya; Art House atölye ve satış merkezine ait su kabağı

abajurun genel görünüşü ... 12 Fotoğraf No: 4. Alanya; Art House atölye ve satış merkezine ait su kabağı

abajurun genel görünüşü ... 28 Fotoğraf No: 12. Alanya; Bir Başka Alanya Yok Su Kabağı Evi atölye ve

satış merkezine ait su kabağı abajurun genel görünüşü ... 30 Fotoğraf No: 13. Alanya; Bir Başka Alanya Yok Su Kabağı Evi atölye ve

(13)

Fotoğraf No: 16. Alanya; Bir Başka Alanya Yok Su Kabağı Evi atölye ve

satış merkezine ait su kabağı abajurun genel görünüşü……….52 Fotoğraf No: 24. Alanya; Bir Başka Alanya Yok Su Kabağı Evi atölye ve

satış merkezine ait su kabağı avizenin genel görünüşü……….63 Fotoğraf No: 29. Alanya; Bir Başka Alanya Yok Su Kabağı Evi atölye ve

(14)

kabağı abajurun genel görünüşü………79 Fotoğraf No: 37. Antalya; Art House 2 atölye ve satış merkezine ait su

kabağı abajurun genel görünüşü………....87 Fotoğraf No: 41. Antalya; Art House 2 atölye ve satış merkezine ait su

(15)

Fotoğraf No: 50. Antalya; Art House 2 atölye ve satış merkezine ait su

(16)

su kabağı abajurun genel görünüşü……….147 Fotoğraf No: 71. Ankara; Tarihten Tasarıma atölye ve satış merkezine ait

(17)

Fotoğraf No: 84. Ankara; Tarihten Tasarıma atölye ve satış merkezine ait

su kabağı avizenin genel görünüşü………..177

Fotoğraf No: 85. Ankara; Tarihten Tasarıma atölye ve satış merkezine ait su kabağı mumluğun genel görünüşü………..179

Fotoğraf No: 86. Su Kabağının Oluşmaya Başladığı İlk Hali...183

Fotoğraf No: 87. Su Kabağının Olgunlaşmış Hali...184

Fotoğraf No: 88. Su Kabaklarının Kurutulmuş Hali...186

Fotoğraf No: 89. Su Kabağının Yumuşatılma İşlemi...187

Fotoğraf No: 90. Su Kabağının Yüzeyinin Kazıtılmasında Kullanılan Bıçak Örneği...187

Fotoğraf No: 91. Zımpara Örneği...188

Fotoğraf No: 92. Çeşitli Ebatlarda Biz Örnekleri...188

Fotoğraf No: 93. Boncuk Çakma Tekniğinde Kullanılan Çekiç Örnekleri...189

Fotoğraf No: 94. Farklı Boyut ve Şekillerde Ahşap Boncuk Örnekleri...189

Fotoğraf No: 95. Farklı Boyut ve Şekillerde Cam Boncuk Örnekleri...190

Fotoğraf No: 96. Süslemede Kullanılan Deniz Kabuğu Örnekleri...190

Fotoğraf No: 97. Elektrik Standı Örnekleri...191

Fotoğraf No: 98. Fırça Örnekleri...191

Fotoğraf No: 99. Guvaş Boya Örnekleri...192

Fotoğraf No: 100. Küçük Boy Kıl Testere Örneği...192

Fotoğraf No: 101. Büyük Boy Kıl Testere Örneği...192

Fotoğraf No: 102. Tek Yön Dişli Kıl Testere Ucu...193

Fotoğraf No: 103. Spiral Dişli Kıl Testere Ucu...193

Fotoğraf No: 104. Matkap Örnekleri...193

Fotoğraf No: 105. Matkap Ucu Örnekleri...193

Fotoğraf No: 106. Misina Örneği...194

Fotoğraf No: 107. Parşömen Kağıdı Örneği...194

(18)

Fotoğraf No: 122. Bir Başka Alanya Yok Su Kabağı Evi...205

Fotoğraf No: 123. Su Kabağı Lamba Ustası Dündar Gürbüz...206

Fotoğraf No: 124. Bir Başka Alanya Yok Su Kabağı Evi Su Kabağı Üretim Merkezi...206

Fotoğraf No: 125. Art House Su Kabağı Lamba Atölyesi...207

Fotoğraf No: 126. Su Kabağı Lamba Ustası Özlem İkizoğlu...207

Fotoğraf No: 127. Tarihten Tasarıma Su Kabağı Atölyesi...208

Fotoğraf No: 128. Su Kabağı Lamba Ustası Esat Burcu...208

(19)

ÖRNEKLER LİSTESİ

Sayfa No

Örnek No: 1. Alanya; Art House atölye ve satış merkezine ait su kabağı

abajur………8 Örnek No: 2. Alanya; Art House atölye ve satış merkezine ait su kabağı

abajur………28 Örnek No: 12. Alanya; Bir Başka Alanya Yok Su Kabağı Evi atölye ve

satış merkezine ait su kabağı abajur……….30 Örnek No: 13. Alanya; Bir Başka Alanya Yok Su Kabağı Evi atölye ve

(20)

Örnek No: 20. Alanya; Bir Başka Alanya Yok Su Kabağı Evi atölye ve

satış merkezine ait su kabağı abajur………....46 Örnek No: 21. Alanya; Bir Başka Alanya Yok Su Kabağı Evi atölye ve

satış merkezine ait su kabağı abajur………54 Örnek No: 25. Alanya; Bir Başka Alanya Yok Su Kabağı Evi atölye ve

satış merkezine ait su kabağı avize……….63 Örnek No: 29. Alanya; Bir Başka Alanya Yok Su Kabağı Evi atölye ve

(21)

satış merkezine ait su kabağı avize………..73 Örnek No: 34. Alanya; Bir Başka Alanya Yok Su Kabağı Evi atölye ve

satış merkezine ait su kabağı avize………..75 Örnek No: 35. Antalya; Art House 2 atölye ve satış merkezine ait su

kabağı abajur………....77 Örnek No: 36. Antalya; Art House 2 atölye ve satış merkezine ait su

kabağı abajur………85 Örnek No: 40. Antalya; Art House 2 atölye ve satış merkezine ait su

(22)

Örnek No: 54. Antalya; Art House 2 atölye ve satış merkezine ait su

kabağı avize………..137 Örnek No: 66. Antalya; Art House 2 atölye ve satış merkezine ait su

(23)

su kabağı abajur………..141 Örnek No: 68. Ankara; Tarihten Tasarıma atölye ve satış merkezine ait

(24)

(25)

TABLOLAR LİSTESİ

Sayfa No

4.1. Su Kabağı Lambaların Cinsi Döküm Tablosu……….211 4.3. Su Kabağı Lambalarda İlgili Koleksiyon Döküm Tablosu………..215 4.4. Su Kabağı Lambalarda Kullanılan Malzemeler Döküm Tablosu…………....218 4.5. Su Kabağı Lambalarda Kullanılan Teknikler Döküm Tablosu………....221 4.6. Su Kabağı Lambalarda Kullanılan Renkler Döküm Tablosu………...224 4.7. Su Kabağı Lambalarda Seçilen Konu Döküm Tablosu………....227 4.8. Su Kabağı Lambalarda Kompozisyon Özellikleri Döküm Tablosu………….230

(26)

Su kabağı lamba; bu topraklardaki binlerce yıllık sanatsal gelişimi uygun malzeme ve el hüneri ile bütünleştirerek modern çağa uygun hem otantik görünümü hem de estetik güzelliği ile büyük ilgi görerek gelişmekte olan bir sanattır.

Bu konuda “ Herkes görmek istediğini görür. Bizim gözlerimiz, daha önce düşünülmemiş olana dönük; gönlümüz ayakta tutmaktan yana: Doğal olanı, unutulan tadları, eskide kalanları hayata yakın tutmaktan ” diyen Dündar Gürbüz, bu sanata gönül vererek kendine özgü tarzıyla çok farklı örnekler sergilemektedir. Su kabağı lambalar konusunda Almanya, Avusturya, Danimarka, Hollanda, İsveç ve Norveç’ te bulunan okullarda ve atölyelerde su kabağı lamba sanatını tanıtarak, Türkiye’nin de tanıtılmasında büyük rol oynamaktadır. Bu nedenlerden dolayı Dündar Gürbüz atölyesinde çalışılan su kabağı lambaları konu edilmiştir.

Birçok el sanatımız günümüzde kaybolmayla karşı karşıyadır. Dünya üzerinde "gourd lamp" ya da "Hyoutan lamp" adıyla bilinen bizimde "KABAK LAMBASI" olarak adlandırılan bu otantik ürün, Türkiye’nin Turizm açısından dünyaya tanıtılmasında kullanılabilecek bir el sanatıdır.

Dündar Gürbüz atölyesinde çalışılan su kabağı lambaları tamamen el sanatı teknikleriyle yapılarak son derece yaratıcı bir fikir olmuştur. Büyük ilgi gören su kabağı lambaları ayrıca önemli bir gelir kaynağı sağlamaktadır.

Araştırma konusu olarak su kabağı lambalarının seçilmesinin amacı ve önemi, el sanatlarıyla uğraşan, el sanatlarına gönül vermiş insanların yeni fikirler üretmesi konusunda yol gösterici bir örnek olmasıdır. Su kabağı lambalar hakkında hiç bir yazılı kaynak bulunmaması dolayısıyla, farklı özellikleri olan su kabağı lamba örneklerini inceleyerek ve sanat ustaları ile yapılan görüşmeler doğrultusunda hazırlanan bu araştırmanın insanlara su kabağı lambalarını belgelendirilerek tanıtılması, yeni araştırmacıların hizmetine sunulması su kabağı lamba sanatı

(27)

1.2. Araştırmanın Sınırlandırılması

Araştırma “ Dündar Gürbüz Atölyesinde Çalışılan Su Kabağı Lambalar ” olarak sınırlandırılmıştır.

Araştırma sırasında Dündar Gürbüz atölyeleri adı altında Ankara il merkezi 1 atölye ve 1 satış merkezi, Antalya il merkezinde 1 atölye ve 1 satış merkezi ve Antalya’nın Alanya ilçesinde 2 atölye ve 2 satış merkezi incelenmiştir ve birçok su kabağı lamba örneğine rastlanmıştır. Ulaşılan bu örnekler fotoğraflandırılarak farklı özellikleri olan 85 adet su kabağı lamba incelenmiştir ve gözlem fişleri hazırlanmıştır. Örneklerde kullanılan malzemeler, kullanılan teknikler, kullanılan renkler ve kullanılan motifler kaynak kişilerden elde edilen bilgiler doğrultusunda belirlenerek konu hakkında bilgi verilmiştir.

1.3. Araştırmada Kullanılan Metod

Araştırmada ürünlerde gözlemlere dayalı ve kişilerle karşılıklı görüşmelere dayalı tarama metodu kullanılmıştır. Elde edilen bilgilere gözlem fişleri yardımı ile ulaşılmıştır.

Araştırmada içindekiler adı altında; Özet, Grafikler Listesi, Fotoğraflar Listesi, Örnekler Listesi, Giriş, Katalog, Dündar Gürbüz Atölyesinde Çalışılan Su Kabağı Lambalar Hakkında Genel Bilgi, Döküm – Sayı Dağılım Tabloları Ve Değerlendirme, Sonuç, Kaynakça, Ekler ve Özgeçmiş ünitelerinden oluşmaktadır.

Giriş bölümünde, Araştırma Konusunun Tanımı, Amacı Ve Önemi, Araştırmanın Sınırlandırılması ve Araştırmada Kullanılan Metod ele alınmıştır.

(28)

Fotoğraf No : Eserin Cinsi : Tarihlendirme : Eserin Boyutları

Baş Kısmı Göbek Kısmı Alt Kısmı Boy

Yapım Tarihi : İlgili Koleksiyon : Koleksiyona Geliş Şekli : İlgili Koleksiyonun Açık Adresi :

Kullanılan Malzemeler : Kullanılan Teknikler : Kullanılan Renkler : Seçilen Konu :

Bitkisel Motif Figürlü Motif Geometrik Motif Nesneli Motif

Doğadan Esinlenerek

Kompozisyon :

Gözlem fişlerinin bir ön sayfasında, ait olduğu ürünün genel görünümünü veren bir adet fotoğraf yerleştirilmiştir.

İncelenen su kabağı lambaların alt yapı malzemesi su kabağı olmasından ve bütün örneklerin Dündar Gürbüz atölyelerinden incelenmesinden dolayı “ Dündar

(29)

İncelenen su kabağı lambaların gözlem fişlerine yerleştirilmesinde; Yerleşim biriminin alfabetik sıralaması,

Yerleşim birimlerinde yer alan atölyelerin alfabetik sıralaması,

Atölyeler yer alan su kabağı lambaların kullanım alanına ait isimlerinin alfabetik sıralaması dikkate alınmıştır. Böylece Katalog bölümünde yer alan gözlem fişleri; yerleşim birimlerinin alfabetik sıralaması ile; Alanya, Ankara ve Antalya, Alanya’daki atölye ve satış merkezi isimlerinin alfabetik sıralaması Art House, Bir Başka Alanya Yok Su Kabağı Evi, Ankara’daki atölye ve satış merkezi ismi Tarihten Tasarıma, Antalya’daki atölye ve satış merkezi ismi Art House 2’dir.

Katalogda yer alan su kabağı lambaları değerlendirmek amacı ile yapılan tablo ve grafikler, Döküm – Sayı Dağılım Tabloları ve Değerlendirme Bölümünde yer almaktadır. Gözlem fişlerinde yer alan bilgiler, tablolardaki ilgili başlık altlarına çeteleme yolu ile işaretlenerek aktarılmıştır. Tabloların verdiği çeteleme sayıları, ara ve genel toplamlar biçiminde sayı değerleri ile gösterilmiştir. Çıkan sayı değerleri grafiklerle gösterilip, sonuçların daha anlaşılır hale getirilmesi sağlanmıştır.

Tablolar ve grafiklerden çıkan bulgular tek tek açıklanarak metne dönüştürülmüştür.

Su kabağı lambaların cinsi konu başlıklı tablodan, su kabağı lambala merkezleri üç ana başlıkta olup, merkezde bulunan atölye ve satış merkezleri alfabetik sıralama ile merkezin alt başlığına yerleştirilmiştir. Atölye bulunan su kabağı lamba kullanım alanları sadece atölyelerde bulunan su kabağı lamba kullanım alanları ile sınırlandırılmıştır.

Su kabağı lambaların cinsi; Abajur, Avize ve Mumluk.

Su kabağı lambalarda boyutlar, konu başlıklı incelemede; örnek no, merkezler, kullanım alanı ve ilgili koleksiyon alt başlık olarak alfabetik sıra ile sıralanarak, su kabağı lambaların maksimum ölçü boyutları belirlenmiştir.

Su kabağı lamba boyutları; baş kısmı, gövde kısmı, alt kısmı ve boy uzunluğu.

(30)

Su kabağı lambalarda desenlemede kullanılan renkler; açık mavi, açık yeşil, altın yaldız, beyaz, bordo, kahverengi, kırmızı, koyu mavi, koyu yeşil, lacivert, mor, pembe, sarı, siyah, sütlü kahve, turuncu, yeşil.

Su kabağı lambalarda seçilen konu; bitkisel motifler, doğadan alınan motifler, geometrik motifler, figürlü motifler ve nesneli motiflerdir.

Su kabağı lambalarda kompozisyon özellikleri, alt başlıklı incelemede örnek no, merkezler, kullanım alanı ve ilgili alt başlık olarak alfabetik sıra ile sıralanmıştır.

Su kabağı lambalarda kompozisyon özellikleri; bir motiften oluşan kompozisyona sahip olan ürünler bir merkeze oturtulmuş ve ya eşit aralıklarla art arda sıralanarak oluşturulmuş kompozisyon ve motifler birleştirilerek tek birim biçiminde sunulmuş kompozisyon alt başlıklarından oluşmaktadır.

Üçüncü bölümde; su kabağı lambaların tanımı ve tarihsel gelişimi, su kabağı lambalar hakkında genel bilgi, su kabağı lambalarda kullanılan teknikler, su kabağı lamba yapan merkezler hakkında bilgi verilmiştir.

Su kabağı lambalar hakkında genel bilgi başlığı altında; su kabağı lamba yapımında kullanılan araçlar ve gereçler, su kabağı lambalarda kullanılan teknikler, Alanya’ da Dündar Gürbüz ( Bir Başka Alanya Yok Su Kabağı Evi ) ile yapılan karşılıklı görüşmelerden elde edilmiştir.

Su kabağı lamba merkezleri başlığı altında incelenen atölye ve satış merkezlerindeki bilgiler, Alanya; Bir başka Alanya Yok Su Kabağı Evi atölye ve satış merkezi hakkında bilgiler Dündar Gürbüz’ de, Art House atölye ve satış merkezi hakkında bilgiler Özlem İkizoğlu’ ndan, Ankara; Tarihten Tasarıma atölye ve satış merkezi hakkında bilgiler Esat Burcu’ dan, Antalya; Art House 2 atölye ve satış merkezi hakkında bilgiler Ümit Çağlar’ dan alınmıştır.

(31)

kullanılan renkler, su kabağı lambalarda kullanılan motifler ve su kabağı lambalarda kompozisyon özellikleri konuları açıklanmıştır.

(32)

(33)

(34)

27 cm 23 cm 62 cm 31 cm Yapım Tarihi : 22.11.2007

İlgili Koleksiyon : Art House ( Özlem İKİZOĞLU ) Koleksiyona Geliş Şekli : Kendi üretimleridir.

İlgili Koleksiyonun Açık Adresi : 2. Tophane mah. Art House

Alanya Kalesi/ALANYA

Kullanılan Malzemeler : Cam boncuk, çekiç, elektrik standı, fırça, matkap, pergel, vernik, yapıştırıcı kullanılmıştır. Kullanılan Teknikler : Boncuk çakma ve matkapla delme teknikleri

uygulanmıştır.

Kullanılan Renkler : Kırmızı,mavi, mor, yeşil renkleri kullanılmıştır. Seçilen Konu

Bitkisel Motif Figürlü Motif Geometrik Motif Nesneli Motif Yarım hilal, helezon

Doğadan Esinlenerek Su damlası

Kompozisyon : Su kabağının yüzeyine simetrik bir şekilde alt kısmına yarım hilal, göbek kısmına su damlası, baş kısmında da helezon motifleri yerleştirilmiştir. Oluşturulan desenin tamamı ince ve kalın matkap uçlarıyla delinmiştir. Açılan deliklerden belirlenen yerlere renkli cam boncuklar çakılarak sabitleştirilmiştir. Altı oyulup içi temizlenmiş su kabağının yüzeyi verniklenmiştir. Abajur formundaki su kabağının içene elektrik standı yerleştirilerek son şekli verilmiştir.

(35)

(36)

28 cm 22 cm 62 cm 30 cm Yapım Tarihi : 18.06.2007

Kullanılan Malzemeler : Elektrik standı, fırça, matkap, parşömen

kağıdı, vernik kullanılmıştır.

Kullanılan Teknikler : Matkapla delme tekniği uygulanmıştır. Kullanılan Renkler : ----

Seçilen Konu

Bitkisel Motif Figürlü Motif Geometrik Motif Nesneli Motif Daire ve baklava dilimi

Kompozisyon : Su kabağının alt ve baş kısmına baklava dilimi motifleri ardışık bir şekilde dizilerek yerleştirilmiştir. Desenin tamamına, su kabağının en alt kısmına, göbek kısmına ve baş kısmına ince ve kalın matkap uçlarıyla delinmiştir. Altı oyulup içi temizlenen su kabağının yüzeyi verniklenmiştir. Abajur formundaki su kabağının içine elektrik standı yerleştirilerek son şekli verilmiştir.

(37)

(38)

Kullanılan Malzemeler : Elektrik standı, fırça, matkap, vernik kullanılmıştır.

Seçilen Konu

Bitkisel Motif Figürlü Motif Geometrik Motif Nesneli Motif Daire

Kompozisyon : Su kabağının geniş bölümünde iki sıra ince ve kalın matkap uçlarıyla büyükten küçüğe doğru açılan delikler ve baş kısmında da göz, burun ve ağız formunda açılan delikler ile bezeme yapılmıştır. Altı oyulup içi temizlenmiş su kabağının yüzeyi verniklenmiştir. Abajur formundaki su kabağının içine elektrik standı yerleştirilerek son şekli verilmiştir.

(39)

(40)

Kullanılan Malzemeler : Elektrik standı, fırça, matkap, parşömen kağıdı, vernik kullanılmıştır.

Seçilen Konu

Bitkisel Motif Figürlü Motif Geometrik Motif Nesneli Motif Dört yapraklı yonca Koç boynuzu

Kompozisyon : Su kabağının baş ve alt kısmına simetrik bir şekilde ve eşit aralıklarla yerleştirilen dört yapraklı yonca ve yaprakların arasından uzanan koç boynuzu motifleri desen kompozisyonunu oluşturmuştur. Desenin tamamı ince ve kalın matkap uçları ile delinmiştir. Altı oyulup içi temizlenen su kabağının yüzeyi verniklenmiştir. Abajur formundaki su kabağının içine elektrik standı yerleştirilerek son şekli verilmiştir.

(41)

(42)

Seçilen Konu

Bitkisel Motif Figürlü Motif Geometrik Motif Nesneli Motif Kıvrım dallar Yarım hilal

Kompozisyon : Su kabağı lambanın yüzeyinde kıvrım dallar ve yarım hilal motifleri üst üste asimetrik bir şekilde oturtularak desen kompozisyonu oluşturulmuştur. Desenin tamamı ince ve kalın matkap uçlarıyla delinmiştir. Altı oyularak içi temizlenen su kabağının yüzeyi verniklenmiştir. Abajur formundaki su kabağının içine elektrik standı yerleştirilerek son şekli verilmiştir.

(43)

(44)

Seçilen Konu

Bitkisel Motif Figürlü Motif Geometrik Motif Nesneli Motif Kıvrım dallar Yarım baklava dilimi, daire

Kompozisyon : Su kabağının göbek kısmında büyükten küçüğe doğru tasarlanmış daireler, altında yarım baklava dilimleri, ucunda da kıvrım dallar motifleri ile oluşturulmuş desen yer almıştır. Tasarlanan desenin tamamına ince ve kalın matkap uçları ile delinmiştir. Altı oyulup içi temizlenen su kabağının yüzeyi verniklenmiştir. Abajur formundaki su kabağının içine elektrik standı yerleştirilerek son şekli verilmiştir.

(45)

(46)

11 cm 14 cm 42 cm 28 cm Yapım Tarihi : 30. 06.2008

Seçilen Konu

Bitkisel Motif Figürlü Motif Geometrik Motif Nesneli Motif Çiçek, dal, yaprak,

Kompozisyon : Su kabağı yüzeyinin merkezine çiçek, dal ve yaprak motifleri yerleştirilerek desen kompozisyonu oluşturulmuştur. Desenin tamamı ince ve kalın matkap uçları ile delinmiştir. Altı oyulup içi temizlenen su kabağının yüzeyi verniklenmiştir. Abajur formundaki su kabağının içine elektrik standı yerleştirilerek son şekli verilmiştir.

(47)

(48)

Kullanılan Malzemeler : Elektrik standı, fırça, kıl testere, matkap, pergel, vernik kullanılmıştır.

Kullanılan Teknikler : Kıl testere ile şekil verme ve matkapla deleme teknikleri uygulanmıştır.

Kullanılan Renkler : ---- Seçilen Konu

Bitkisel Motif Figürlü Motif Geometrik Motif Nesneli Motif Daire

Kompozisyon : Su kabağının yüzeyine ince ve kalın matkap uçları kullanılarak asimetrik bir şekilde delikler açılmıştır. Altı oyulup içi temizlenen su kabağının yüzeyi verniklenmiştir. Abajur formundaki su kabağının içine elektrik standı yerleştirilerek son şekli verilmiştir.

(49)

(50)

Seçilen Konu

Bitkisel Motif Figürlü Motif Geometrik Motif Nesneli Motif Yaprak

Kompozisyon : Su kabağının geniş bölümüne eşit aralıklarla yerleştirilmiş ve iç içe tasarlanmış yaprak motifleri sıralanmıştır. Desenin tamamı ince ve kalın matkap uçlarıyla delinmiştir. Altı oyularak içi temizlenen su kabağının yüzeyi verniklenmiştir. Abajur formundaki su kabağının içine elektrik standı yerleştirilerek son şekli verilmiştir.

(51)

(52)

Seçilen Konu

Bitkisel Motif Figürlü Motif Geometrik Motif Nesneli Motif Zig-zag

Kompozisyon : Su kabağının geniş ve baş kısmında ovalleştirilmiş zig-zag motifleri, göbek kısmında ise büyükten küçüğe giden noktalar yer alarak bezeme yapılmıştır. Desenin tamamı ince ve kalın matkap uçları ile delinmiştir. Altı oyulup içi temizlenen su kabağının yüzeyi verniklenmiştir. Abajur formundaki su kabağının içine elektrik standı yerleştirilerek son şekli verilmiştir.

(53)

(54)

Seçilen Konu

Bitkisel Motif Figürlü Motif Geometrik Motif Nesneli Motif Yaprak Kuş figürü

Kompozisyon : Su kabağının yüzeyine geniş kısmına kuş figürü motifi diyagonal şekilde yerleştirilmiş, tamamlayıcı noktalar ve baş kısmında bulunan yaprak motifleri ile bezeme yapılmıştır. Desenin tamamı ince ve kalın matkap uçları ile delinmiştir. Altı oyulup içi temizlenen su kabağının yüzeyi verniklenmiştir. Abajur formundaki su kabağının içine elektrik standı yerleştirilerek son şekli verilmiştir.

(55)

(56)

İlgili Koleksiyon : Bir Başka Alanya Yok Su Kabağı Evi ( Dündar GÜRBÜZ )

Koleksiyona Geliş Şekli : Kendi üretimleridir.

İlgili Koleksiyonun Açık Adresi : 1. Tophane mah. Bir Başka Alanya Yok Su Kabağı Evi Alanya Kalesi/ALANYA

Kullanılan Malzemeler : Biz, elektrik standı, fırça, matkap, parşömen kağıdı, vernik kullanılmıştır.

Seçilen Konu

Bitkisel Motif Figürlü Motif Geometrik Motif Nesneli Motif Yaprak

Doğadan Esinlenerek Su damlası

Kompozisyon : Su kabağının baş ve alt kısmında ters olarak iç içe tasarlanmış su damlası motifleri, alt kısımda su damlası motifinin bitişiğinde de yaprak motifi yer alarak bezeme yapılmıştır. Desen ince matkap uçları ile çok küçük delikler ise biz ile delinmiştir. Altı oyulup içi temizlenen su kabağının yüzeyi verniklenmiştir. Abajur formundaki su kabağının içine elektrik standı yerleştirilerek son şekli verilmiştir.

(57)

(58)

Kullanılan Malzemeler : Elektrik standı, fırça, matkap, vernik kullanılmıştır.

Seçilen Konu

Bitkisel Motif Figürlü Motif Geometrik Motif Nesneli Motif Helezon

Kompozisyon : Su kabağının yüzeyine asimetrik bir şekilde yerleştirilen helezon motifleri ile bezeme yapılmıştır. Su kabağının baş kısmı kıl testere ile kesilmiştir. Desenin tamamı ince ve kalın matkap uçları ile delinmiştir. Altı oyularak içi temizlenen su kabağının yüzeyi verniklenmiştir. Abajur formundaki su kabağının içine elektrik standı yerleştirilerek son şekli verilmiştir.

(59)

(60)

Kullanılan Malzemeler : Biz, cam boncuk, elektrik standı, fırça, matkap, parşömen kağıdı, vernik, yapıştırıcı

kullanılmıştır.

Kullanılan Teknikler : Boncuk çakma ve matkapla delme teknikleri uygulanmıştır.

Kullanılan Renkler : Kırmızı, yeşil renkleri kullanılmıştır. Seçilen Konu

Bitkisel Motif Figürlü Motif Geometrik Motif Nesneli Motif Yıldız çiçeği Çizgi

Kompozisyon : Su kabağının geniş kısmında asimetrik bir şekilde yerleştirilmiş yıldız çiçeği motifi yer almıştır. Göbekten dönerek tepeye giden çizgi ile kompozisyon tamamlanmıştır. Desen ince ve kalın matkap uçları ile çok ince delikler ise biz ile delinmiştir. Yıldız çiçeklerinin ortasına sarı, zemine ise bir sıra yeşil cam boncuklar çakılarak sabitlenmiştir. Altı oyulup içi temizlenen su kabağının yüzeyi verniklenmiştir. Abajur formundaki su kabağının içine elektrik standı yerleştirilerek son şekli verilmiştir.

(61)

(62)

Kullanılan Malzemeler : Elektrik standı, fırça, matkap, pergel, vernik, kullanılmıştır.

Seçilen Konu

Bitkisel Motif Figürlü Motif Geometrik Motif Nesneli Motif Daire ve çizgi

Kompozisyon : Su kabağının geniş kısmında iç içe geçmiş daireler ile halkalar oluşturulmuş, kalan yüzeyden tepeye kadar dönerek uzanan çizgiler ile desen kompozisyonu oluşturulmuştur. Desenin tamamı matkapla delinmiştir. Altı oyulup içi temizlenen su kabağının yüzeyi verniklenmiştir. Abajur formundaki su kabağının içine elektrik standı yerleştirilerek son şekli verilmiştir.

(63)

(64)

Seçilen Konu

Bitkisel Motif Figürlü Motif Geometrik Motif Nesneli Motif

Kuş tüyü Helezon

Kompozisyon : Su kabağının orta noktasında kuş tüyü motifi, kuş tüyü motifinin yanına helezonlar yerleştirilerek desen kompozisyonu oluşturulmuştur. Desen ince ve kalın matkap uçları ile çok küçük delikler ise biz ile delinmiştir. Altı oyularak içi temizlenen su kabağının yüzeyi verniklenmiştir. Abajur formundaki su kabağının içine elektrik standı yerleştirilerek son şekli verilmiştir.

(65)

(66)

11 cm 12 cm 45 cm 32 cm Yapım Tarihi : 09.06 2008

Seçilen Konu

Bitkisel Motif Figürlü Motif Geometrik Motif Nesneli Motif Kıvrım dallar Helezon

Kompozisyon : Su kabağı yüzeyine asimetrik bir şekilde helezon ve kıvrım dallar yerleştirilerek bezeme yapılmıştır. Desen ince ve kalın matkap uçlarıyla çok küçük delikler ise biz ile delinmiştir. Altı oyulup içi temizlenen su kabağının yüzeyi verniklenmiştir. Abajur formundaki su kabağının içine elektrik standı yerleştirilerek son şekli verilmiştir.

(67)

(68)

Kullanılan Malzemeler : Elektrik standı, fırça, guvaş boya, kıl testere, parşömen kağıdı, vernik kullanılmıştır.

Kullanılan Teknikler : Kıl testere ile şekil verme ve matkapla delme teknikleri uygulanmıştır.

Kullanılan Renkler : Siyah, sütlü kahve, turuncu renkleri kullanılmıştır.

Seçilen Konu

Bitkisel Motif Figürlü Motif Geometrik Motif Nesneli Motif Eli belinde

Kompozisyon : Su kabağı lambanın ana kompozisyonunu simetrik bir şekilde yerleştirilmiş eli belinde motifleri oluşturulmuştur. Göbek kısmında motif kemer şeklinde dizayn edilmiştir. Desen ince ve kalın matkap uçlarıyla delinmiştir. Baş, göbek ve orta bölümlerde yer alan motifin iç kısımları kıl testere ile şekillendirilmiştir. Zemin turuncu, motiflerin yüzeyi sütlü kahve, motif ana hatları siyah guvaş boya ile renklendirilmiştir. Altı oyularak içi temizlenen su kabağının yüzeyi verniklenmiştir. Abajur formundaki su kabağının içine elektrik standı yerleştirilerek son şekli verilmiştir.

(69)

(70)

Kullanılan Teknikler : Kıl testere ile şekil verme ve matkapla delme teknikleri uygulanmıştır.

Kullanılan Renkler : ---- Seçilen Konu

Bitkisel Motif Figürlü Motif Geometrik Motif Nesneli Motif Su yolu

Kompozisyon : Farklı boyutlarda ve iç içe tasarlanmış su damlası motifi orta ve alt kısma simetrik bir şekilde yerleştirilmiştir. Zemin ve baş kısmında ise su yolu motifleri yer almıştır. Desen ince ve kalın matkap uçlarıyla çok ince delikler ise biz ile delinmiştir. Kıl testere ile su kabağının baş kısmı kesilerek şekillendirilmiştir. Altı oyularak içi temizlenen su kabağının yüzeyi verniklenmiştir. Abajur formundaki su kabağının içine elektrik standı yerleştirilerek son şekli verilmiştir.

(71)

(72)

Seçilen Konu

Bitkisel Motif Figürlü Motif Geometrik Motif Nesneli Motif Kıvrım dallar, lale ve lale yaprağı Dalga

Kompozisyon : Su kabağının geniş kısmında lale ve lale yaprağı motifi, lale motifinin yanında aşağıdan tepeye kadar uzanan dalga motifi ve baş kısımda da kıvrım dallar ile bezeme yapılmıştır. Desenin tamamı ince ve kalın matkap uçlarıyla delinmiştir. Altı oyularak içi temizlenen su kabağının yüzeyi verniklenmiştir. Abajur formundaki su kabağının içine elektrik standı yerleştirilerek son şekli verilmiştir.

(73)

(74)

Seçilen Konu

Bitkisel Motif Figürlü Motif Geometrik Motif Nesneli Motif Yaprak Helezon

Kompozisyon : Su kabağının her iki tarafında da farklı motifler kullanılmıştır. Ön yüzeyde su damlası ve yaprak motifleri, arka yüzeyde ise yaprak ve helezon motifleri ile bezeme yapılmıştır. Desenin tamamı ince ve kalın matkap uçları ile delinmiştir. Altı oyularak içi temizlenen su kabağının yüzeyi verniklenmiştir. Abajur formundaki su kabağının içine elektrik standı yerleştirilerek son şekli verilmiştir.

(75)

(76)

Kullanılan Malzemeler : Biz, cam boncuk, çekiç, elektrik standı, matkap, parşömen kağıdı, vernik, yapıştırıcı kullanılmıştır.

Kullanılan Teknikler : Boncuk çakma ve matkapla delme teknikleri uygulanmıştır.

Kullanılan Renkler : Kırmızı, yeşil renkleri kullanılmıştır. Seçilen Konu

Bitkisel Motif Figürlü Motif Geometrik Motif Nesneli Motif Penç, yıldız çiçeği ve yaprak

Kompozisyon : Su kabağının geniş tarafında stilize edilmiş penç motifi, penç motifinin içine yıldız çiçeği motifi, kalan yüzey ve oyun kısmında da yaprak motifi kullanılarak bezeme yapılmıştır. Desen ince ve kalın matkap uçları ile çok küçük delikler ise biz ile delinmiştir. Belirlenen deliklere kırmızı ve yeşil renklerindeki cam boncuklar çakılmıştır. Altı oyularak içi temizlenen su kabağının yüzeyi verniklenmiştir. Abajur formundaki su kabağının içine elektrik standı yerleştirilerek son şekli verilmiştir.

(77)