Kaf Dağı Çobanı
Evvel zaman içinde kalbur saman içinde dünyanın en yüksek yerinde yücelerden yüce bir dağ varmış. Ardında düşler, hayaller, güzellikler yaşarmış. Kaf Dağı’na bir giden oradan asla ayrılmazmış.
Orayı bir gören dünyaya dönüp bakmazmış. çünkü orada başı göklerde dolaşan kocaman devlerle mini minnacık cüceler yaşarmış. Masal bu ya canlarım, kimselerin görmediği, tatmadığı meyvelerle, görülmedik çiçekler iç içeymiş. Renkli dev kelebeklerle minicik cüce filler, başı göğe eren develer hep o ülkede yaşarmış. Kaf Dağı’nda da her dediğini yaptıran şımarık mı şımarık dev bir kral yaşarmış.
Günlerden bir gün Kaf Dağı ülkesinin dev kralı, cüce değirmencinin kızına aşık olmuş.
Kız güzel olduğu kadar akıllıymış da. İyi de değirmencinin kızı mini minnacık bir cüceymiş. Dev bir eşle bir arada yaşayacak olmak onun hiç mi hiç hoşuna gitmemiş. Babasına hep:
“Canım babacığım bilirim krala karşı çıkamazsın ama benim gönlüm ona ısınmaz.” demiş.
Babası da :
“Kaf Dağı Kralı bu kızım! Ona lafımız geçmez. Var git saltanatına kon ve yaşa.” demiş.
Kız da :
“Davul bile dengi dengine. Boyu boyuma huyu huyuma uymazsa ben ne edeyim dünya saltanatını,”
deyip sızlanmış.
Onun için “Akıl yaşta değil baştadır” diyenler hiç yanılmazlarmış. Gel zaman git zaman, kral gidip değirmencinin kızını istetmiş. emir büyük yerden olunca değirmenci bir an bile düşünmeden kızını dev krala nikahlamış. Öyle ya hem zengin, hem de kral! Gariban değirmenci kızını ondan daha kıymetli kime verebilir ki? Yaşlı değirmenci kızını dev krala vermiş vermesine fakat kızın iki gözü iki çeşmeymiş; sürekli ağlıyormuş. Çünkü O, Kaf Dağı çobanına sevdalıymış. İkisi de birbirlerine deli gibi aşıkmış. Fakat kızcağız başına gelenleri bir türlü ona duyuramıyormuş. Düğün hazırlıkları yapılmış.
Değirmencinin güzeller güzeli kızı gelinliklerini giyinmiş. Gözyaşlarını içine akıtarak kadere boyun bükmüş. Bir yandan da şöyle diyormuş:
1
Umutluyum yüceden Esirgemez cüceden Gözyaşlarım dinecek
Umudum yeşerecek
Kaf Dağı’nın ardında çobanlık yapan sevdiğinin yollarını gözlerken, Kaf Dağı’nın kralı şımarık dev, düğün dernek kurdurmuş. Ziyafetler verdirmiş. Fakat güzel kızın onun şatafatlı zenginliğinde gözü yokmuş.
O gönlüne taht kuran cüce çoban sevgilisini ararmış. Gariban çoban ise dağlarda aşkını arar dururmuş. Sevgi dolu yüreğiyle çaldığı kavalların yankısı çok uzaklardan duyulurmuş. Gökte kuşlar, yerde hayvanlar onu dinlermiş onu dinleyen onca hayvan arasında bir Zümrüdü Anka Kuşu varmış ki kanatlarını açtığı an tüm gökleri kaplarmış. Dağlar çobanının ümitsiz aşkına için için üzülürmüş. Sürü o hüzünlü kaval sesiyle otlarken havadaki kuşlar bile çobanın hüzünlü haline bir çare düşünmüşler.
Öte yandan devler kralı gelin atını süsleyip değirmencinin kapısına göndermiş. Deirmencinin kızı iki gözü iki çeşme ailesiyle vedalaşmış. Tam ata binecekken başını göklere kaldırmış ve şöyle demiş:
Umutluyum yüceden Esirgemez cüceden Gözyaşlarım dinecek
Umudum yeşerecek
Tam o sırada bir de ne görsün? Zümrüdü Anka Kuşu tepesinde dört dönüyor. Bir fırsatını kollayıp onu dağlar çobanına uçurmak istiyormuş. Güzel kızın tepesinde bir turlamış, iki turlamış, üçüncüde kaptığı gibi havalara uçurmuş. Gelin göklere doğru havalandıkça şen kahkahalar atmış. Düğün alayı bir anda durmuş. Dev kral neye uğradığını şaşırmış. Deliler gibi kükremiş. Fakat göklere söz
geçirememiş. Zümrüdü Anka Kuşu kızı aldığı gibi çoban sevgilisinin yanına uçurmuş. Çoban çok
sevinmiş. Düğün dernek kurulmuş. Kırk gün kırk gece eğlenmişler. Bu mutlu evlilik dilden dile dolaşmış.
Çok ama çok mutlu olmuşlar.
2
Aşağıdaki soruları okuduğunuz metne göre yanıtlayınız.
1. Kaf Dağı’na giden neden bir daha oradan ayrılmazmış?
2. Cüce değirmencinin kızı neden Kaf Dağı kralını istememiş?
3. ‘Akıl yaşta değil baştadır ‘ atasözü ile değirmencinin kızına ne demek istemişlerdir?
4. Kanatları ile her yeri kaplayan kuş hangisidir?
5. Değirmencinin kızını düğünden kim kurtarmış?
6. Kaf Dağı Kralı neden sinirlenmiş?
Öykünün kahramanları
...
...
...
Öykünün yaşandığı zaman
...
...
...
Öykünün yaşandığı yer
...
...
...
Öyküde yaşanan olay
...
...
...
3
Sevinç, korku, üzüntü, özlem, kaygı, sıkıntı vb. Duygularımızı anlattığımız ifadeler duygusal ifadelerdir.
Zavallı kedinin karnı açıkmıştı. ( Acıma bildiriyor )
Bir olayı olduğundan fazla ya da az göstererek anlatılan ifadelere abartılı ifadeler denir.
Kardeşimin boyu zürafa kadar uzamıştı.
Aşağıdaki cümlelerden duygusal ifade içerenlere ‘D’ abartılı ifade içerenlere ‘A’ yazınız.
Öyle susadım ki bir kova su içebilirim.
Ülkemizi çok seviyorum.
Abim geç kalınca merak ettik.
Dünyalar kadar ödevim var.
Yüzüğü kaybedince çok üzüldüm.
Burada olmak bana huzur veriyor.
Sınıfın gürültüsünden duvarlar yıkılacak.
Bir oturuşta bin tabak yerim.
Okulların açılmasını heyecanla bekliyorum.
Gürültüden kulaklarım sağır oldu.
Yaptığı resmi çok beğendim.
Senden haber alamayınca çok telaşlandık.
Arkadaşım derse geç kalınca çok utandı.
Mutluluktan başı göğe erdi.
Köydeki dedemi çok özledim.
Öfkeden gözleri ateş saçıyordu.
Burada iğne atsan yere düşmez.
Sınav sonuçlarını heyecanla bekliyorum.
O kadar hızlı ki jet gibi gidiyor.
Seni beklemekten ağaç oldum.
4
Açıklamaya başlamadan önce kullanılan noktalama işareti iki noktadır.
İki nokta ( : ) dilimizde yaygın olarak şu görevlerde kullanılır.
1. Kendisiyle ilgili örnek verilecek cümlenin sonuna konur.
2. Kendisiyle ilgili açıklama verilecek cümlenin sonuna konur.
3. Karşılıklı konuşmalarda, konuşan kişiyi belirten sözlerden sonra konur.
Aşağıdaki cümlelerde yay ayraç içine uygun noktalama işaretlerini yazınız.
Adana’nın en meşhur ürünleri ( ) Kebab ( ) şırdan( ) yüksük çorbası ve mumbardır ( )
Öğretmen ( )
( ) Neden ödevini yapmadın ( )
Size biraz kendimden bahsedeyim ( ) Meraklı ( ) araştırmacı ve çalışkan biriyim ( ) Sözcükler yapılara göre üçe ayrılır ( ) basit ( ) türemiş ve bileşik sözcükler ( )
Ahmet ( ) Ben neden sizinle gelmiyorum ( ) Duygu ( ) Çünkü sen listede yoksun ( )
Bu yaz gitmek istediği iki şehir vardı ( ) Mardin ve Antalya ( ) Kardeşim ( ) ‘Kutuda ne var ( ) ‘ diye sordu ( )
Nazlı ( )
- En sevdiğim yemekler ( ) pilav ( ) nohut ve mercimek ( )
5
=
Aşağıdaki toplama işlemlerini yapınız.
7
15 + 3
15
4
12 + 4
12 =
6
15 + 6
15 =
9
18 + 4
18 =
6
24 + 7
24 =
3
9 + 5
9 =
3
17 + 3
17 =
10
25 + 6
25 =
5
19 + 7
19 =
+ 4
15
4 + 12
+
+
+
6 15 3 18
4 2 24
1 + 1
9
+ 7
3 17
+ 7
25
+ 4
19
Aşağıda modellenmiş çıkarma işlemlerini örnekteki gibi yapınız.
3 4
1 4
2
- = 4
... - =
...
...
... ...
...
... - =
...
...
... ...
...
... - =
...
...
... ...
...
6
Paramın ‘üyle silgi , ‘üyle kalem ve geri kalanı ile defter aldım.
Paramın kaçta kaçıyla defter aldım?
4 15
3 15
Bir ipin sırasıyla ‘si sonra ‘i kesilip atılırsa geriye ipin kaçta kaçı kalır?
2 12
5 12
Bir fırıncı 324 kg unun ‘si ile açma
‘i ile simit yapmıştır.
Fırıncının kaç kg unu kalmıştır?
7 5 18
18
ile ‘ün toplamından çıkarılırsa kaç kalır?
24 75 34
75 42 75
Emel 240 sayfalık kitabın ilk gün
‘ünü, ikinci gün ise ‘ünü okudu.
Buna göre Emel’in okuyacağı kaç sayfa kalmıştır?
4 8 3
8
Bir araba belli bir yolun önce ‘ünü sonra ‘ünü gitmiştir.
Buna göre yolun kaçta kaçı kalmıştır?
14 24 42
42
7
Paramın ‘üyle silgi , ‘iyle kalem ve geri kalanı ile defter aldım.
Paramın kaçta kaçıyla defter aldım?
3 17
5 17
Bir ipin sırasıyla ‘ü sonra ‘i kesilip atılırsa geriye ipin kaçta kaçı kalır?
4 14
5 14
Bir fırıncı 280 kg unun ‘si ile açma
‘ü ile simit yapmıştır.
Fırıncının kaç kg unu kalmıştır?
2 3 7
7
ile ‘in toplamından çıkarılırsa kaç kalır?
41 94 45
94 60 94
Emel 420 sayfalık kitabın ilk gün
‘sini, ikinci gün ise ‘ini okudu.
Buna göre Emel’in okuyacağı kaç sayfa kalmıştır?
1 6 2
6
Bir araba belli bir yolun önce ‘sini sonra ‘ünü gitmiştir.
Buna göre yolun kaçta kaçı kalmıştır?
17 23 51
51
8
Aşağıda yazılı olan madde ısıtıldığında eriyorsa kalbi kırmızıya, erimiyorsa kalbi maviye boyayınız.
elma çikolata şeker tereyağı buz
dondurma süt demir kağıt mum
Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların başına ‘D’, yanlış olanların başına ‘Y’ yazınız.
( ...) Isı alışverişi sırasında sıcaklığı az olan madde soğur.
( ...) Isı alan bir maddenin kütlesi artar.
( ...) Isı, termometre ile ölçülebilen bir özelliktir.
( ...) Sıcak süte, soğuk süt eklenirse sütün sıcaklığı azalır.
( ...) Sıcaklıkları farklı ortamlar arasında ısı alışverişi olur.
( ...) Katı bir maddenin ısı etkisiyle sıvı hâle geçmesi erimedir.
( ...) Margarin ısı aldığında donar.
( ...) Isı etkisiyle maddelerin hâlleri değişebilir.
9
Aşağıdaki açıklamalarla kavramları eşleştiriniz.
Maddelerin sıcaklığını ölçmek için kullanılan araç donma
Katı hâldeki bir maddenin ısı alarak sıvı hâle geçmesi erime
Sıvı hâldeki bir maddenin ısı alarak gaz hâle geçmesi
Sıvı hâldeki bir maddenin ısı vererek katı hâle geçmesi
Maddelerin ısı alarak veya ısı vererek bir hâlden başka bir hâle geçmesi
hâl değiştirme
termometre
buharlaşma
Aşağıdaki ifadelerin numaralarını uygun kutucuğa yazınız.
1 -Elimizde tuttuğumuz kar topu 2 – Buzluğa konan su
Erime ...
...
Donma ...
...
Buharlaşma ...
...
3 – Suyun ocakta kaynatılması
10
Aşağıdaki ifadelerden bilim insanlarında olması gerekenleri işaretleyiniz.
Tembel Planlı Çalışkan Ön yargılı
Meraklı Uykucu Gözlemci Araştırmacı
Taraflı Plansız Disiplinli Bilgili
Siz de insanların ihtiyaçlarını düşünerek size özgü bir ürün tasarlayıp, hangi özellikleri olduğunu ve ne işa yaradığını yazınız.