CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU IX

(1)

CEZA

MUHAKEMESİ HUKUKU

IX

CEZA

MUHAKEMESİ HUKUKU

IX

Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR

(2)

CEZA MUHAKEMESİNİN YAPISI CEZA MUHAKEMESİNİN YAPISI

SORUŞTURMA EVRESİ

İDDİANAMENİN

DEĞERLENDİRİLMESİ

(ARA MUHAKEME) EVRESİ

• Doktrinde geniş

anlamda soruşturma evresi içinde de

değerlendirilmektedir .

İDDİANAMENİN

DEĞERLENDİRİLMESİ

(ARA MUHAKEME) EVRESİ

• Doktrinde geniş

anlamda soruşturma evresi içinde de

değerlendirilmektedir .

KOVUŞTURMA EVRESİ

Küçüktaşdemir

2

(3)

CEZA MUHAKEMESİ CEZA MUHAKEMESİ

CEZA MUHAKEMESİ

SORUŞTURMA EVRESİ SORUŞTURMA

EVRESİ KOVUŞTURMA EVRESİ KOVUŞTURMA

EVRESİ

DURUŞMA HAZIRLIĞI

DEVRESİ DURUŞMA HAZIRLIĞI

DEVRESİ

DURUŞMA DEVRESİ DURUŞMA

DEVRESİ

HÜKÜM DEVRESİ HÜKÜM DEVRESİ

KANUN YOLU DEVRESİ KANUN YOLU

DEVRESİ

Küçüktaşdemir

3

(4)

SORUŞTURMA EVRESİ

SORUŞTURMA

EVRESİ

(5)

SORUŞTURMA EVRESİNİN İŞLEVİ VE

BU EVREYE EGEMEN OLAN İLKELER

SORUŞTURMA EVRESİNİN İŞLEVİ VE

BU EVREYE EGEMEN OLAN İLKELER

Küçüktaşdemir 5

(6)

SORUŞTURMA EVRESİNİN İŞLEVİ SORUŞTURMA EVRESİNİN İŞLEVİ



Soruşturma evresinde kovuşturma evresinde

maddi gerçeğe uygun yargılama yapılabilmesini sağlamaya yönelik hazırlıklar yapılır.

 Soruşturma evresinde deliller aranıp bulunarak korunur.



Soruşturma evresi suçun işlendiğine yönelik basit şüphe ile başlar.

 Cumhuriyet savcısı bir suçun işlendiği izlenimi edindiyse konuyu araştırır. Bilgi toplar.



Soruşturma evresinde kovuşturma evresinde

maddi gerçeğe uygun yargılama yapılabilmesini sağlamaya yönelik hazırlıklar yapılır.

 Soruşturma evresinde deliller aranıp bulunarak korunur.



Soruşturma evresi suçun işlendiğine yönelik basit şüphe ile başlar.

 Cumhuriyet savcısı bir suçun işlendiği izlenimi edindiyse konuyu araştırır. Bilgi toplar.

Küçüktaşdem ir

6

(7)

SORUŞTURMA EVRESİNE HAKİM OLAN İLKELER

SORUŞTURMANI N GİZLİLİĞİ

SORUŞTURMANI N YAZILILIĞI

SORUŞTURMANI N DAĞINIKLIĞI

SORUŞTURMANI N KURALA BAĞLI

OLMAYIŞI SORUŞTURMANI

N KAMUSALLIĞI SORUŞTURMANI

N MECBURİLİĞİ

Küçüktaşdemir

7

(8)

SORUŞTURMANIN GİZLİLİĞİ SORUŞTURMANIN GİZLİLİĞİ

 Soruşturma evresindeki usul işlemleri gizlidir.

 Yapılan işlemlerde ilgililerden başka kimsenin hazır bulunmaması.

 Yapılmış olan araştırma sonuçlarının kamuya açık olmamasıdır.

 Şüphelinin savunma hakkını gereği gibi yapmasını engellememelidir.

 Bazı durumlarda gizlilik kişiye göre zayıflatılmıştır.

 Şüphelinin ifadesi alınır veya sorgusu yapılırken avukatı hazır bulunabilir.

 Keşif sırasında

 Önceden dinlenmede

 Soruşturma evresindeki usul işlemleri gizlidir.

 Yapılan işlemlerde ilgililerden başka kimsenin hazır bulunmaması.

 Yapılmış olan araştırma sonuçlarının kamuya açık olmamasıdır.

 Şüphelinin savunma hakkını gereği gibi yapmasını engellememelidir.

 Bazı durumlarda gizlilik kişiye göre zayıflatılmıştır.

 Şüphelinin ifadesi alınır veya sorgusu yapılırken avukatı hazır bulunabilir.

 Keşif sırasında

 Önceden dinlenmede

Küçüktaşdemir 8

(9)

SORUŞTURMANIN YAZILILIĞI

 Soruşturma evresinde yapılan tüm işlemlerin belgeye alınmasıdır.

 Tüm soruşturma işlemleri tutanağa bağlanır.

 Bkz. CMK 169

 Kolluk tarafından yapılan işlemler savcı tarafından tutanak üzerinden

değerlendirilir.

 SEGBIS ile yapılan kayıtlar UYAP üzerinden tutanağa dönüştürülür.

 Belgeler elektronik imza altına alınmış şekilde dijital ortamda bulunabilirler.

 Soruşturma evresinde yapılan tüm işlemlerin belgeye alınmasıdır.

 Tüm soruşturma işlemleri tutanağa bağlanır.

 Bkz. CMK 169

 Kolluk tarafından yapılan işlemler savcı tarafından tutanak üzerinden

değerlendirilir.

 SEGBIS ile yapılan kayıtlar UYAP üzerinden tutanağa dönüştürülür.

 Belgeler elektronik imza altına alınmış şekilde dijital ortamda bulunabilirler.

Küçüktaşdemi r

9

(10)

SORUŞTURMANIN DAĞINIKLIĞI SORUŞTURMANIN DAĞINIKLIĞI

 Başsavcılık soruşturma kapsamlı ise birden fazla savcıyı

değerlendirebilir.

 İlgili soruşturmadaki savcıları değiştirebilir.

 Olayı aynı kolluk görevlisinin de takip etmesi gerekli değildir.

 Savcılar arasında istinabe söz konusudur.

 İstinabe de bu kapsamda değerlendirilir.

 Başsavcılık soruşturma kapsamlı ise birden fazla savcıyı

değerlendirebilir.

 İlgili soruşturmadaki savcıları değiştirebilir.

 Olayı aynı kolluk görevlisinin de takip etmesi gerekli değildir.

 Savcılar arasında istinabe söz konusudur.

 İstinabe de bu kapsamda değerlendirilir.

Küçüktaşdemir 10

(11)

SORUŞTURMANIN KURALA BAĞLI OLMAYIŞI SORUŞTURMANIN KURALA BAĞLI OLMAYIŞI

 Soruşturma işlemlerinin kural olarak nelerden oluştuğu bu işlemlerin sırası Kanunda belirtilmemiştir.

 İşlemler için belirli bir sıra mevcut değildir.

 Savcılık ve kolluk yapacakları araştırmalarda belirli kurallarla sıkı sıkıya bağlı değildir.

 İfade alma dışındaki soruşturma işlemlerinin fiilen nasıl yerine getirileceği ayrıntılı bir biçimde tanımlanmamıştır.

 Soruşturma işlemlerinin kural olarak nelerden oluştuğu bu işlemlerin sırası Kanunda belirtilmemiştir.

 İşlemler için belirli bir sıra mevcut değildir.

 Savcılık ve kolluk yapacakları araştırmalarda belirli kurallarla sıkı sıkıya bağlı değildir.

 İfade alma dışındaki soruşturma işlemlerinin fiilen nasıl yerine getirileceği ayrıntılı bir biçimde tanımlanmamıştır.

Küçüktaşdemi

r 11

(12)

SORUŞTURMANIN KAMUSALLIĞI SORUŞTURMANIN KAMUSALLIĞI

 «Kamusallık kurallara uygun davranılması düşmanlıkların engellenmesi ve kendisini savunamayacak durumda olan bireylere yardım edilmesi düşünmesine dayanır.»

 Dar anlamda savcılığın soruşturma başlatmasını ve kamu davası açmasın ifade eder.

 Geniş anlamda iddia ve yargılamaya ilişkin tüm faaliyetlerdir.

 Kural, devletin re’sen harekete geçmesidir. İstisnai olarak sadece bazı hafif suçlarda suç siyaseti gereği zarar görenin şikayet etmesi beklenir.

 «Kamusallık kurallara uygun davranılması düşmanlıkların engellenmesi ve kendisini savunamayacak durumda olan bireylere yardım edilmesi düşünmesine dayanır.»

 Dar anlamda savcılığın soruşturma başlatmasını ve kamu davası açmasın ifade eder.

 Geniş anlamda iddia ve yargılamaya ilişkin tüm faaliyetlerdir.

 Kural, devletin re’sen harekete geçmesidir. İstisnai olarak sadece bazı hafif suçlarda suç siyaseti gereği zarar görenin şikayet etmesi beklenir.

Küçüktaşdem

ir 12

(13)

SORUŞTURMANIN MECBURİLİĞİ SORUŞTURMANIN MECBURİLİĞİ

 Soruşturmanın kamusallığının bir sonucudur.

 Soruşturma makamlarının basit suç şüphesi üzerine soruşturmayı başlatma yükümlülüğüdür.

 Herhangi bir nedenle soruşturma yapamayacaklarını söyleyemezler.

 Cumhuriyet savcısı yeterli şüpheye ulaştığında iddianame hazırlayarak iddianamenin kabulüyle dava açmak ve açtığı kamu davasını takip

etmekle yükümlüdür.

 Devlet organları suçları re’sen takip etmekle yükümlüdür.

 Soruşturmanın kamusallığının bir sonucudur.

 Soruşturma makamlarının basit suç şüphesi üzerine soruşturmayı başlatma yükümlülüğüdür.

 Herhangi bir nedenle soruşturma yapamayacaklarını söyleyemezler.

 Cumhuriyet savcısı yeterli şüpheye ulaştığında iddianame hazırlayarak iddianamenin kabulüyle dava açmak ve açtığı kamu davasını takip

etmekle yükümlüdür.

 Devlet organları suçları re’sen takip etmekle yükümlüdür.

(14)

SORUŞTURMA EVRESİNİN SUJELERİ

SORUŞTURMA EVRESİNİN

SUJELERİ

(15)

SÜJELER SÜJELER

CUMHURİYET SAVCISI CUMHURİYET

SAVCISI

SORUŞTURMANIN KRAL VEYA

KRALİÇESİ SORUŞTURMANIN

KRAL VEYA KRALİÇESİ

SULH CEZA HAKİMİ SULH CEZA

HAKİMİ

ÖZGÜRLÜKLER HAKİMİ ÖZGÜRLÜKLER

HAKİMİ

ŞÜPHELİ VE MÜDAFİİ ŞÜPHELİ VE

MÜDAFİİ

SUÇTAN ZARAR GÖREN VE

VEKİLİ SUÇTAN

ZARAR GÖREN VE

VEKİLİ

Küçüktaşdemir

15

(16)

CUMHURİYET SAVCISI CUMHURİYET SAVCISI

CMK md. 160: (1) Cumhuriyet savcısı, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlar.

(2) Cumhuriyet savcısı, maddî gerçeğin araştırılması ve adil bir yargılamanın yapılabilmesi için, emrindeki adlî kolluk görevlileri marifetiyle, şüphelinin lehine ve aleyhine olan delilleri toplayarak

muhafaza altına almakla ve şüphelinin haklarını korumakla yükümlüdür.

 CMK md. 161/4: Diğer kamu görevlileri de, yürütülmekte olan soruşturma

kapsamında ihtiyaç duyulan bilgi ve belgeleri, talep eden Cumhuriyet savcısına vakit geçirmeksizin temin etmekle yükümlüdür.

 Cumhuriyet savcısının görev ve yetkileri: CMK md. 161

 Cumhuriyet savcısının yetkisizliği: CMK md. 161/7

 Adli kollukla ilişkisi: CMK md. 161, 164, 165, 166

 Sulh ceza hakimiyle ilişkisi: CMK md. 162

CMK md. 160: (1) Cumhuriyet savcısı, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlar.

(2) Cumhuriyet savcısı, maddî gerçeğin araştırılması ve adil bir yargılamanın yapılabilmesi için, emrindeki adlî kolluk görevlileri marifetiyle, şüphelinin lehine ve aleyhine olan delilleri toplayarak

muhafaza altına almakla ve şüphelinin haklarını korumakla yükümlüdür.

 CMK md. 161/4: Diğer kamu görevlileri de, yürütülmekte olan soruşturma

kapsamında ihtiyaç duyulan bilgi ve belgeleri, talep eden Cumhuriyet savcısına vakit geçirmeksizin temin etmekle yükümlüdür.

 Cumhuriyet savcısının görev ve yetkileri: CMK md. 161

 Cumhuriyet savcısının yetkisizliği: CMK md. 161/7

 Adli kollukla ilişkisi: CMK md. 161, 164, 165, 166

 Sulh ceza hakimiyle ilişkisi: CMK md. 162

Küçüktaşdem

ir 16

(17)

SORUŞTURMA EVRESİNDE

KURAL OLARAK SAVCI VEYA ONUN EMRİYLE KOLLUKÇA YAPILAN SORUŞTURMA İŞLEMLERİ

SORUŞTURMA EVRESİNDE

KURAL OLARAK SAVCI VEYA ONUN EMRİYLE KOLLUKÇA YAPILAN SORUŞTURMA İŞLEMLERİ

OLAY YERİ İNCELEMESİ (PVSK ek 6/7) OLAY YERİ İNCELEMESİ (PVSK ek 6/7) KEŞİF (CMK md.83)

KEŞİF (CMK md.83)

İFADE ALMA (CMK md. 147 vd.) İFADE ALMA (CMK md. 147 vd.)

• ZORLA GETİRİLEREK DE ALINABİLİR (CMK Md.145-146)

• GÖZALTINDA DA ALINABİLİR (CMK md. 147)

YER GÖSTERME (CMK md. 85, 250) YER GÖSTERME (CMK md. 85, 250) TEŞHİS (PVSK 6/9)

TEŞHİS (PVSK 6/9)

PARMAK İZİ, FOTOĞRAF ALINMASI (PVSK md.5) PARMAK İZİ, FOTOĞRAF ALINMASI (PVSK md.5) FİZİKİ KİMLİĞİN TESPİTİ (CMK Md. 81)

FİZİKİ KİMLİĞİN TESPİTİ (CMK Md. 81)

Küçüktaşdem ir

17

(18)

SULH CEZA HAKİMİ SULH CEZA HAKİMİ

 «Cumhuriyet savcısı, ancak hâkim tarafından yapılabilecek olan bir soruşturma işlemine gerek görürse, istemlerini bu

işlemin yapılacağı yerin sulh ceza hâkimine bildirir. Sulh ceza hâkimi istenilen işlem hakkında, kanuna uygun olup

olmadığını inceleyerek karar verir ve gereğini yerine getirir.» (CMK md.162)

 İŞLEMİN YAPILACAĞI YERİN SULH CEZA HAKİMİNE BAŞVURULUR!

 SORUŞTURMA EVRESİNDE TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLERE İLİŞKİN İŞLEMLER SÖZ KONUSU OLDUĞUNDA HAKİM GÜVENCESİ BULUNMASI İÇİN VARDIRLAR.

 Kural olarak cumhuriyet savcısının talebi üzerine faaliyet gösterirler.

 İtirazları karara bağlar.

 «Cumhuriyet savcısı, ancak hâkim tarafından yapılabilecek olan bir soruşturma işlemine gerek görürse, istemlerini bu

işlemin yapılacağı yerin sulh ceza hâkimine bildirir. Sulh ceza hâkimi istenilen işlem hakkında, kanuna uygun olup

olmadığını inceleyerek karar verir ve gereğini yerine getirir.» (CMK md.162)

 İŞLEMİN YAPILACAĞI YERİN SULH CEZA HAKİMİNE BAŞVURULUR!

 SORUŞTURMA EVRESİNDE TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLERE İLİŞKİN İŞLEMLER SÖZ KONUSU OLDUĞUNDA HAKİM GÜVENCESİ BULUNMASI İÇİN VARDIRLAR.

 Kural olarak cumhuriyet savcısının talebi üzerine faaliyet gösterirler.

 İtirazları karara bağlar.

Küçüktaşdemir

18

(19)

SORUŞTURMA EVRESİ İLİŞKİ ŞEMMASI SORUŞTURMA EVRESİ İLİŞKİ ŞEMMASI

CUMHURİYET SAVCISI (CMK m. 160-161)

ADLİ KOLLUK (CMK m.164)

DİĞER KOLLUK TÜRLERİ (CMK m.165)

DİĞER KAMU GÖREVLİLERİ (CMK m.161/1,4)

SULH CEZA HAKİMLİĞİ (CMK m. 162)

TALEP KARAR

Cumhuriyet Savcısı talebinin reddine ilişkin kararlara itiraz edebilir. (CMK m.267)

Yazılı emir.

Acele işlerde sözlü emir.

Küçüktaşdemi r

19

(20)

MÜDAFİİN SORUŞTURMA EVRESİNDEKİ TEMEL YETKİLERİ

ŞÜPHELİYLE GÖZALTI BİRİMİNDE VEYA TUTUKEVİNDE GÖRÜŞME ŞÜPHELİYLE GÖZALTI BİRİMİNDE

VEYA TUTUKEVİNDE GÖRÜŞME ŞÜPHELİYE HUKUKSAL BİLGİLER

VERMEK

ŞÜPHELİYE HUKUKSAL BİLGİLER VERMEK

İFADE VE SORGU SÜRECİNDE ŞÜPHELİNİN YANINDA BULUNMA

DOSYADAN ÖRNEK ALMAK DOSYADAN ÖRNEK ALMAK

KANUN YOLLARINA BAŞVURMA (İTİRAZ)

UZMAN MÜTALAASI ALARAK BAŞSAVCILIĞA SUNMA UZMAN MÜTALAASI ALARAK

BAŞSAVCILIĞA SUNMA KİMİ HALLARDE CUMHURİYET SAVCISINA ARAŞTIRMADA YARDIM

ETME

KİMİ HALLARDE CUMHURİYET SAVCISINA ARAŞTIRMADA YARDIM

Küçüktaşdemir ETME 20

(21)

SORUŞTURMA EVRESİ

(22)

SÜREÇ SÜREÇ

KAMU DAVASININ AÇILMASI KAMU DAVASININ AÇILMASI

İDDİANAME İDDİANAME

İDDİANAMENİN İADESİ

İDDİANAMENİN İADESİ İDDİANAMENİN KABULÜ İDDİANAMENİN KABULÜ

KAMU DAVASININ AÇILMASININ ERTELENMESİ KAMU DAVASININ AÇILMASININ ERTELENMESİ

KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞI KARARI KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞI KARARI SORUŞTURMAYA YER OLMADIĞI KARARI SORUŞTURMAYA YER OLMADIĞI KARARI

SUÇUN ÖĞRENİLMESİ SUÇUN ÖĞRENİLMESİ

Re’sen, İhbar, Şikayet(CMK 158), Talep, Müracaat.

Küçüktaşdemir

22

(23)

SUÇUN ÖĞRENİLMESİ VE

CEZA MUHAKEMESİ ŞARTLARI SUÇUN ÖĞRENİLMESİ

VE

CEZA MUHAKEMESİ ŞARTLARI



Soruşturma makamlarının bir suçu aydınlatabilmeleri suçu öğrenmelerine bağlıdır. Suçun öğrenilmesiyle soruşturma re’sen başlatılır. (Kamusallık İlkesi)



Bazı durumlardaysa soruşturma veya kovuşturmanın başlatılması ve yürütülmesi belli koşulların

bulunmasına bağlıdır. Bunlara muhakeme şartları denir.



Soruşturma makamlarının bir suçu aydınlatabilmeleri suçu öğrenmelerine bağlıdır. Suçun öğrenilmesiyle soruşturma re’sen başlatılır. (Kamusallık İlkesi)



Bazı durumlardaysa soruşturma veya kovuşturmanın başlatılması ve yürütülmesi belli koşulların

bulunmasına bağlıdır. Bunlara muhakeme şartları denir.

Küçüktaşdemi

r 23

(24)

SUÇUN ÖĞRENİLMESİ SUÇUN ÖĞRENİLMESİ

 RE’SEN

 İHBAR

 RE’SEN KOVUŞTURULAN BİR SUÇTAN HABERDAR OLAN BİR KİŞİNİN DURUMU ADLİ MAKAMLARA BİLDİRMESİDİR.

 ANAYASADA YER ALAN DİLEKÇE HAKKININ BİR KULLANIM BİÇİMDİR.

 ŞİKAYET

 TALEP

 TALEP RESMİ ŞİKAYETTİR. (Bkz. TCK md.12) ADALET BAKANI’NIN BELİRLİ SUÇLARIN TAKİBİNİ CUMHURİYET SAVCISINDAN İSTEMESİDİR. BU DURUMDA SAVCI SOUŞTURMA BAŞLATMAK ZORUNDADIR.

 MÜRACAAT

 «BELLİ SUÇLARDA DEVLETİN MAHSUS MAKAMLARI İLE, DAVA AÇMAYI ZORUNLU KILMAYACAK ŞEKİLDE, YAPTIĞI ŞİKAYETTİR.»

 YABANCI DEVLETİN ŞİKAYETİ DE DENEBİLİR.

 RE’SEN

 İHBAR

 RE’SEN KOVUŞTURULAN BİR SUÇTAN HABERDAR OLAN BİR KİŞİNİN DURUMU ADLİ MAKAMLARA BİLDİRMESİDİR.

 ANAYASADA YER ALAN DİLEKÇE HAKKININ BİR KULLANIM BİÇİMDİR.

 ŞİKAYET

 TALEP

 TALEP RESMİ ŞİKAYETTİR. (Bkz. TCK md.12) ADALET BAKANI’NIN BELİRLİ SUÇLARIN TAKİBİNİ CUMHURİYET SAVCISINDAN İSTEMESİDİR. BU DURUMDA SAVCI SOUŞTURMA BAŞLATMAK ZORUNDADIR.

 MÜRACAAT

 «BELLİ SUÇLARDA DEVLETİN MAHSUS MAKAMLARI İLE, DAVA AÇMAYI ZORUNLU KILMAYACAK ŞEKİLDE, YAPTIĞI ŞİKAYETTİR.»

 YABANCI DEVLETİN ŞİKAYETİ DE DENEBİLİR.

Küçüktaşdemir

24

(25)

SORUŞTURMAYA YER OLMADIĞINA DAİR KARAR

 Madde 158 – (6) İhbar ve şikâyet konusu fiilin suç oluşturmadığının herhangi bir araştırma yapılmasını gerektirmeksizin açıkça anlaşılması veya ihbar ve şikâyetin soyut ve genel nitelikte olması durumunda

soruşturma yapılmasına yer olmadığına karar verilir. Bu durumda şikâyet edilen kişiye şüpheli sıfatı verilemez.

 Soruşturma yapılmasına yer olmadığına dair karar, varsa ihbarda bulunana veya şikâyetçiye bildirilir ve bu karara karşı 173 üncü maddedeki usule

göre itiraz edilebilir. İtirazın kabulü hâlinde Cumhuriyet başsavcılığı

soruşturma işlemlerini başlatır. Bu fıkra uyarınca yapılan işlemler ve verilen kararlar, bunlara mahsus bir sisteme kaydedilir. Bu kayıtlar, ancak

Cumhuriyet savcısı, hâkim veya mahkeme tarafından görülebilir.

 Madde 158 – (6) İhbar ve şikâyet konusu fiilin suç oluşturmadığının herhangi bir araştırma yapılmasını gerektirmeksizin açıkça anlaşılması veya ihbar ve şikâyetin soyut ve genel nitelikte olması durumunda

soruşturma yapılmasına yer olmadığına karar verilir. Bu durumda şikâyet edilen kişiye şüpheli sıfatı verilemez.

 Soruşturma yapılmasına yer olmadığına dair karar, varsa ihbarda bulunana veya şikâyetçiye bildirilir ve bu karara karşı 173 üncü maddedeki usule

göre itiraz edilebilir. İtirazın kabulü hâlinde Cumhuriyet başsavcılığı

soruşturma işlemlerini başlatır. Bu fıkra uyarınca yapılan işlemler ve verilen kararlar, bunlara mahsus bir sisteme kaydedilir. Bu kayıtlar, ancak

Cumhuriyet savcısı, hâkim veya mahkeme tarafından görülebilir.

Küçüktaşdemir

25

(26)

KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞI KARARI (CMK md. 172/1, 171)

KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞI

KARARI

MECBURİLİK İLKESİ GEREĞİNCE

YETERLİ ŞÜPHE

YOK KOVUŞTURMA

OLANAĞI YOK

CUMHURİYET SAVCISININ TAKDİR YETKİSİNİ

KULLANMASI

ŞAHSİ CEZASIZLIK

NEDENİ ETKİN PİŞMANLIK

(27)

MECBURİLİK İLKESİ GEREĞİNCE VERİLEN KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞI KARARI MECBURİLİK İLKESİ GEREĞİNCE VERİLEN

KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞI KARARI

KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞI

KARARI (CMK md. 172) KOVUŞTURMAYA

YER OLMADIĞI KARARI (CMK md. 172)

YETERLİ ŞÜPHE YOK YETERLİ ŞÜPHE YOK

YETERLİ DELİL ELDE EDİLMEMİŞ YETERLİ DELİL ELDE

EDİLMEMİŞ

KOVUŞTURMA OLANAĞI YOK KOVUŞTURMA OLANAĞI YOK

UZLAŞMANIN GERÇEKLEŞMESİ

ÖNÖDEME TEKLİFİNİN KABUL

EDİLMESİ ÖNÖDEME TEKLİFİNİN KABUL

EDİLMESİ

DİĞER MUHAKEME KOŞULLARININ OLUŞMAYACAĞININ

ANLAŞILMASI DİĞER MUHAKEME

KOŞULLARININ OLUŞMAYACAĞININ

ANLAŞILMASI

Küçüktaşdemir

27

(28)

ÖNÖDEME ÖNÖDEME

• Önemsiz suçlarda,

mahkemelerin iş yükünü azaltmak için

öngörülmüştür.

• Önemsiz suçlarda,

mahkemelerin iş yükünü azaltmak için

öngörülmüştür.

Uzlaşma kapsamına girmeyen + sadece adli para cezasını gerektiren

veya üst sınırı 6 ayı aşmayan hapis cezasını gerektiren suçlar için uygulanır.

Uzlaşma kapsamına girmeyen + sadece adli para cezasını gerektiren

veya üst sınırı 6 ayı aşmayan hapis cezasını gerektiren suçlar için uygulanır.

• Ödenecek miktar adli para

veya hapis cezasının alt sınırına göre belirlenir.

• 10 gün içinde ödenirse kamu davası açılmaz

• Ödenecek miktar adli para

veya hapis cezasının alt sınırına göre belirlenir.

• 10 gün içinde ödenirse kamu davası açılmaz

Cezanın para karşılığı + yargılama giderleri Cezanın para karşılığı +

yargılama giderleri

Zorunludur.

Yargılamasız ceza olmaz

ilkesinin istisnasıdır.

Zorunludur.

Yargılamasız ceza olmaz

ilkesinin istisnasıdır.

TCK md.

75 TCK md.

75

Küçüktaşdemi r

28

(29)

UZLAŞMA UZLAŞMA

Cezai bir uyuşmazlık yargılama makamları dışında başka bir organ

tarafından çözülür.

5271 sayılı Ceza

Muhakemesi Kanununun 253. maddesinde

uzlaşmanın

uygulanabileceği suçlar düzenlenmiştir.

Bir kovuşturma şartıdır.

Uzlaşmaya varılırsa hukuk mahkemesinde tazminat

davası açılamaz!!

• Onarıcı adalet anlayışının

uygulanış

biçimlerinden biridir.

• Cinsel suçlar ve etkin pişmanlık içeren suçlar için uygulanmaz.

Küçüktaşdemir

29

(30)

KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞINA DAİR KARARIN ORTADAN KALDIRILMASI

DENETLENMESİ SURETİYLE

İDARİ İDARİ

Başsavcıya durum söylenir. O emir verir.

(Yeni delil ortaya çıktığı durumlarda)  Başsavcıya durum söylenir. O emir verir.

(Yeni delil ortaya çıktığı durumlarda) 

ADLİADLİ

İtiraz (CMK md.173) İtiraz (CMK md.173)

YENİ DELİLİN ORTAYA ÇIKMASI

SURETİYLE YENİ DELİLİN ORTAYA ÇIKMASI

SURETİYLE

Cumhuriyet savcısı doğrudan yeni delil

değerlendirir ve iddianame düzenleyebilir.

Cumhuriyet savcısı doğrudan yeni delil

değerlendirir ve iddianame düzenleyebilir.

Kovuşturmaya yer olmadığına dair karara

itiraz edilmiş ve bu itiraz sulh ceza hakimi

tarafından

reddedilmişse artık o yeni delil nedeniyle

iddianame

düzenlenmesine karar verir.

Kovuşturmaya yer olmadığına dair karara

itiraz edilmiş ve bu itiraz sulh ceza hakimi

tarafından

reddedilmişse artık o yeni delil nedeniyle

iddianame

düzenlenmesine karar verir.

(31)

KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞINA İLİŞKİN KARARA İTİRAZ

(KOVUŞTURMA DAVASI)

KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞINA İLİŞKİN KARARA İTİRAZ

(KOVUŞTURMA DAVASI)

SUÇTAN ZARAR GÖREN İTİRAZ

ETMESİNİN ŞARTLARI

KENDİSİNE TEBLİĞ TARİHİNDEN İTİBAREN 15 GÜN İÇİNDE

SULH CEZA HAKİMİNE

İSTİSNA: CUMHURİYET SAVCSININ TAKDİR HAKKINI KULLANDIĞI

DURUMLARDA İTİRAZ EDİLEMEZ.

Küçüktaşdemir

31

(32)

KAMU DAVASININ AÇILMASININ ERTELENMESİ (CMK md.171)

 CUMHURİYET SAVCISI SORUŞTURMA EVRESİ SONUNDA YETERLİ ŞÜPHEYE ULAŞSA DAHİ İDDİANAME DÜZENLEMEYE YARAR

GÖRMEYEBİLİR.

 ERTELEME KARARI DOĞRUDAN CUMHURİYET SAVCISI TARAFINDAN VERİLİR.

 ERTELEME SÜRESİ YETİŞKİNLERDE 5, ÇOCUKLARDA 3 YILDIR.

 ERTELEME SÜRESİNCE ZAMANAŞIMI İŞLEMEZ.

 BU SÜRE ZARFINDA ŞÜPHELİ KASITLI BİR SUÇ İŞLEMEZSE SAVCI KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞINA KARAR VERİR.

 CUMHURİYET SAVCISI SORUŞTURMA EVRESİ SONUNDA YETERLİ ŞÜPHEYE ULAŞSA DAHİ İDDİANAME DÜZENLEMEYE YARAR

GÖRMEYEBİLİR.

 ERTELEME KARARI DOĞRUDAN CUMHURİYET SAVCISI TARAFINDAN VERİLİR.

 ERTELEME SÜRESİ YETİŞKİNLERDE 5, ÇOCUKLARDA 3 YILDIR.

 ERTELEME SÜRESİNCE ZAMANAŞIMI İŞLEMEZ.

 BU SÜRE ZARFINDA ŞÜPHELİ KASITLI BİR SUÇ İŞLEMEZSE SAVCI KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞINA KARAR VERİR.

Küçüktaşdemir

32

(33)

KAMU DAVASININ AÇILMASININ ERTELENMESİ (CMK md.171)

ERTELEMENİN ŞARTLARIERTELEMENİN ŞARTLARI

SUÇA İLİŞKİN ŞARTLAR

ÜST SINIRI 1 YILA KADAR SADECE HAPİS CEZASIS

ŞİKAYETE BAĞLI

ŞÜPHELİYE İLİŞKİN ŞARTLAR

KASITLI SUÇTAN MAHKUM OLMAMIŞ OLMAK

SUÇ İŞLEMEYECEĞİ KANAATİNİ VERMESİ

MASLAHATA UYGUNLUK

ZARARIN GİDERİLMESİ

(34)

ARA MUHAKEME

(35)

ARA MUHAKEME ARA MUHAKEME

 ARA MUHAKEME, İDDİANAMENİN İNCELENMESİ VE GEREKİYORSA İADE EDİLMESİNİ İÇEREN SÜREÇTİR.

 «İDDİANAMENİN SUÇLULUK KONUSUNDA YETERLİ DELİLE ULAŞMADAN DÜZENLENEREK KAMU DAVSININ AÇILMASI HALİNDE, ŞÜPHELİNİN LEKELENMEME HAKKI İHLAL

EDİLMİŞ OLUR.»

 BU ARA DENETİM MEKANİZMASI MAKUL SÜREDE

YARGILANMA HAKKININ SAĞLANMASINA DA KATKI SUNAR.

 ARA MUHAKEME, İDDİANAMENİN İNCELENMESİ VE GEREKİYORSA İADE EDİLMESİNİ İÇEREN SÜREÇTİR.

 «İDDİANAMENİN SUÇLULUK KONUSUNDA YETERLİ DELİLE ULAŞMADAN DÜZENLENEREK KAMU DAVSININ AÇILMASI HALİNDE, ŞÜPHELİNİN LEKELENMEME HAKKI İHLAL

EDİLMİŞ OLUR.»

 BU ARA DENETİM MEKANİZMASI MAKUL SÜREDE

YARGILANMA HAKKININ SAĞLANMASINA DA KATKI SUNAR.Küçüktaşdemir 35

(36)

İDDİANAME İDDİANAME

 «İDDİANAME SAVCININ MÜTALAASIDIR.»

 BURADAKİ YARGILAR BAĞLAYICI OLMADIĞINDAN SONRADAN

CUMHURİYET SAVCISI GÖRÜŞLERİNİ DEĞİŞTİREBİLİR.

 İDDİANAMEDE NELERİN

GÖSTERİLMESİ GEREKTİĞİ KANUNDA DÜZENLENMİŞTİR.

 «İDDİANAME SAVCININ MÜTALAASIDIR.»

 BURADAKİ YARGILAR BAĞLAYICI OLMADIĞINDAN SONRADAN

CUMHURİYET SAVCISI GÖRÜŞLERİNİ DEĞİŞTİREBİLİR.

 İDDİANAMEDE NELERİN

GÖSTERİLMESİ GEREKTİĞİ KANUNDA DÜZENLENMİŞTİR.

(37)

İDDİANAMENİN İADESİ İDDİANAMENİN İADESİ

İADE NEDENLERİ İADE NEDENLERİ

CMK Md. 170’e Aykırılık

Önödeme veya Uzlaşma

Usulünün Uygulanmaması

Önödeme veya Uzlaşma

Usulünün Uygulanmaması

Suçun Sübutuna Mutlak Etki Edecek Mevcut

Bir Delilin Toplanmaması Suçun Sübutuna

Mutlak Etki Edecek Mevcut

Bir Delilin Toplanmaması

İDDİANAMENİN FİİLEN TESLİM EDİLDİĞİ TARİHTEN 15 GÜN İÇİNDE MAHKEMENİN KARAR VERMESİ GEREKİR. BU SÜREDE KARAR VERİLMEZSE

İDDİANAME KABUL EDİLMİŞ SAYILIR.

İADE KARARINA KARŞI CMK 267 vd.

UYARINCA İTİRAZ EDİLEBİLİR.

Küçüktaşdemir

37

(38)

İDDİANAMENİN İADESİ İDDİANAMENİN İADESİ

 İDDİANAMENİN İADESİ SUÇUN HUKUKİ NİTELENDİRMESİNİN YANLIŞ YAPILDIĞI GEREKÇESİNE DAYANAMAZ.

 CUMHURİYET SAVCISI İDDİANAMENİN İADESİ ÜZERİNE KARARDA GÖSTERİLEN EKSİKLİKLERİ TAMAMLAR VE KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞI KARARI VERMESİNİ GEREKEN BİR DURUM YOKSA

YENİDEN İDDİANAME DÜZENLYEREK İLGİLİ MAHKMEYE YOLLAR.

 SÜRE DAHİLİNDE MAHKEME KABUL VEYA RET KARARI VERMEZSE İDDİANAME KABUL EDİLMİŞ SAYILIR VE 15.GÜNÜN SONUNDA

16.GÜNDE KOVUŞTURMA EVRESİ BAŞLAR.

 İDDİANAMENİN İADESİ SUÇUN HUKUKİ NİTELENDİRMESİNİN YANLIŞ YAPILDIĞI GEREKÇESİNE DAYANAMAZ.

 CUMHURİYET SAVCISI İDDİANAMENİN İADESİ ÜZERİNE KARARDA GÖSTERİLEN EKSİKLİKLERİ TAMAMLAR VE KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞI KARARI VERMESİNİ GEREKEN BİR DURUM YOKSA

YENİDEN İDDİANAME DÜZENLYEREK İLGİLİ MAHKMEYE YOLLAR.

 SÜRE DAHİLİNDE MAHKEME KABUL VEYA RET KARARI VERMEZSE İDDİANAME KABUL EDİLMİŞ SAYILIR VE 15.GÜNÜN SONUNDA

16.GÜNDE KOVUŞTURMA EVRESİ BAŞLAR.

Küçüktaşdemir

38

(39)

İDDİANAMENİN UNSURLARI İDDİANAMENİN UNSURLARI

 YER VE MADDE YÖNÜNDEN YETKİLİ MAHKEME

 ŞÜPHELİNİN VE DİĞER KİŞİLERİN KİMLİĞİNE İLİŞKİN BİLGİLER

 SUÇA İLİŞKİN BİLGİLER

 YÜKLENEN SUÇUN UNSURLARINA İLİŞKİN BİLGİLER

 YÜKLENEN SUÇA UYGULANMASI GEREKEN YASA MADDELERİ

 SUÇUN İŞLENDİĞİ YER VE ZAMANA İLİŞKİN BİLGİLER

 ŞİKAYETİN YAPILDIĞI TARİH

 SUÇUN DELİLLERİ

 ŞÜPHELİNİN TUTUKLULUĞU

 YER VE MADDE YÖNÜNDEN YETKİLİ MAHKEME

 ŞÜPHELİNİN VE DİĞER KİŞİLERİN KİMLİĞİNE İLİŞKİN BİLGİLER

 SUÇA İLİŞKİN BİLGİLER

 YÜKLENEN SUÇUN UNSURLARINA İLİŞKİN BİLGİLER

 YÜKLENEN SUÇA UYGULANMASI GEREKEN YASA MADDELERİ

 SUÇUN İŞLENDİĞİ YER VE ZAMANA İLİŞKİN BİLGİLER

 ŞİKAYETİN YAPILDIĞI TARİH

 SUÇUN DELİLLERİ

 ŞÜPHELİNİN TUTUKLULUĞU

Küçüktaşdemir

39

(40)

UYGULAMADA

İDDİANAMENİN İADESİ UYGULAMADA

İDDİANAMENİN İADESİ

 «UYGULAMADA ŞÜPHELİNİN İFADESİNİN ALINMAMASI VEYA MÜDAFİ BULUNMADAN ALINMAMASI İDDİANAMENİN İADESİ NEDENİ OALARAK KABUL EDİLMEMEKTEDİR.»

 AYNI ŞEKİLDE UYGULAMADA «DOSYADAN ANLAŞILABİLECEK VEYA İSPAT BAKIMINDAN ÖNEMSİZ GÖRÜLEN EKSİKLİKLER,

MADDİ HATADAN KAYNAKLANDIĞI AÇIK OLAN EKSİKLİKLER İADE NEDENİ YAPILMAMAKTADIR.»

 «UYGULAMADA ŞÜPHELİNİN İFADESİNİN ALINMAMASI VEYA MÜDAFİ BULUNMADAN ALINMAMASI İDDİANAMENİN İADESİ NEDENİ OALARAK KABUL EDİLMEMEKTEDİR.»

 AYNI ŞEKİLDE UYGULAMADA «DOSYADAN ANLAŞILABİLECEK VEYA İSPAT BAKIMINDAN ÖNEMSİZ GÖRÜLEN EKSİKLİKLER,

MADDİ HATADAN KAYNAKLANDIĞI AÇIK OLAN EKSİKLİKLER İADE NEDENİ YAPILMAMAKTADIR.»

Küçüktaşdemi r

40

(41)

İDDİANAMENİN KABULÜ İDDİANAMENİN KABULÜ



İDDİANAMENİN KABULÜ KARARIYLA BİRLİKTE KAMU DAVASI AÇILMIŞ OLMAKTADIR.



İDDİANAMENİN KABULÜNÜN ARDINDAN KOVUŞTURMA EVRESİ BAŞLAR VE MAHKEME DURUŞMA GÜNÜ

BELİRLEYEREK VE DURUŞMADA HAZIR BULUNMASI GEREKEN KİŞİLERE ÇAĞRI KAĞIDI GÖNDEREREK DURUŞMA HAZIRLIĞINA BAŞLAR.



HÜKÜM SADECE İDDİANAMEDE GÖSTERİLEN FİİL VE FAİLLER HAKKINDA VERİLEBİLİR.



İDDİANAMENİN KABULÜ KARARIYLA BİRLİKTE KAMU DAVASI AÇILMIŞ OLMAKTADIR.



İDDİANAMENİN KABULÜNÜN ARDINDAN KOVUŞTURMA EVRESİ BAŞLAR VE MAHKEME DURUŞMA GÜNÜ

BELİRLEYEREK VE DURUŞMADA HAZIR BULUNMASI GEREKEN KİŞİLERE ÇAĞRI KAĞIDI GÖNDEREREK DURUŞMA HAZIRLIĞINA BAŞLAR.



HÜKÜM SADECE İDDİANAMEDE GÖSTERİLEN FİİL VE FAİLLER HAKKINDA VERİLEBİLİR.

Küçüktaşdemir

41

(42)

İDDİANAMEYLE BAĞLILIK KURALI İDDİANAMEYLE BAĞLILIK KURALI

FİİL

FİİL FAİL FAİL

Küçüktaşdemir

42

(43)

KAYNAKÇA KAYNAKÇA

 TOROSLU/FEYZİOĞLU: CEZA MUHAKAMESİ HUKUKU, SAVAŞ, ANKARA

 CENTEL/ZAFER: CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU, BETA

 CENTEL/ZAFER: CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU, PRATİK ÇALIŞMA KİTABI, BETA, İSTANBUL

 ÖZBEK ET. AL. : AÇIKLAMALI-ŞEMATİK PRATİK ÇALIŞMA KİTABI -II- CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU, SEÇKİN, ANKARA

 TOROSLU/FEYZİOĞLU: CEZA MUHAKAMESİ HUKUKU, SAVAŞ, ANKARA

 CENTEL/ZAFER: CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU, BETA

 CENTEL/ZAFER: CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU, PRATİK ÇALIŞMA KİTABI, BETA, İSTANBUL

 ÖZBEK ET. AL. : AÇIKLAMALI-ŞEMATİK PRATİK ÇALIŞMA KİTABI -II- CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU, SEÇKİN, ANKARA

43