UYARILMIŞLIK
Organizmanın derin uyku halinden yoğun heyecan
noktasına kadar olan süreci kapsayan ve bu süreç
içinde değişik düzeyler sergileyen genel fizyolojik
ve psikolojik etkinliktir.
Derin uyku
Yüksek heyecan
az uyarılmışlık çok
Artan canlılık düzeyine organizma tarafından bir
takım fizyolojik(K.A.H,kan basıncı,solunum vb) ve
psikolojik tepkiler (kaygının farkına varılması vb)
verilir.
KAYGI İLE KAYGI İLE
STRES STRES
ARASINDAKİ ARASINDAKİ
FARK NEDİR?
FARK NEDİR?
KAYGI
Uyarılmışlığın heyecansal etkisi veya bilişsel boyutu olarak düşünülebilir. Hoşnut olunmayan heyecansal tepkiler sonucu uyarılan sinir sistemi sonucunu da ortaya çıkaran heyecansal durumun uyumsuzluğudur.
Hoşnut olunmayan heyecansal tepkidir ve bilişsel boyutu
yüksektir.
STRES
Çevresel istemin yerine getirilmesinde ki başarısızlık koşulunda ortaya çıkan istem ve tepki kapasitesi
arasındaki büyük dengesizliktir.
Organizmanın uyum yapmaması durumudur.
İstem ve tepki kapasitesi arasındaki büyük dengesizliktir.
Stres=bir tepki
Kaygı=bir sonuçtur
MC Grath’in stres yolu
İSTEK İstek ile tepki arasındaki dengesizlik
TEPKİ
STRES TEHDİT DURUMLUK KAYGI
REAKSİYONU
UYARILMIŞLIK DÜZEYİ
KURAMLARI
Drive Kuramı(Dürtü Kuramı) Ters “U” Kuramı
ZOF(Optimum Uyarılma Kuramı) Çok Boyutlu Kaygı Kuramı
Katastrof Kuramı
Zıtlık Kuramı
DRİVE (DÜRTÜ) KURAMI
Uyarılmışlık performans ilişkisi doğrusal bir ilişkidir.
Uyarılmışlık arttıkça performans artar.
Kuram;öğrenmenin ilk aşamasında dominant tepki yanlış tepkidir der ve bu nedenle arttırılmış uyarılmışlığın
becerinin öğrenimi sırasında zararlı olacağını söyler.
Hareket iyi öğrenildiğinde arttırılmış uyarılmışlıkta
dominant tepki kurama göre doğru tepkidir ve performansı
arttırır.
DIVE KURAMI
performans
Uyarılmışlık düzeyi
TERS “U” KURAMI
Uyarılmışlık arttıkça performans belli bir yere kadar artar. Uyarılmışlığın artmaya devam etmesi halinde uyarılmışlık kademeli olarak düşüşe geçer.
performans
Uyarılmışlık düzeyi
ZOF
En iyi performansa karşılık gelen tek bir durumluluk kaygı
yoktur. Sporcuya göre bu değişmekte olup her sporcunun
kendine özgü bir elverişli uyarılma alanı vardır.
ÇOK BOYUTLU KAYGI KURAMI
Kaygının birden fazla boyutu vardır.(bilişsel somatik vb…)
SOMATİK KAYGI
Yarışma ortamına verilen koşullu tepkilerdir.
BİLİŞSEL KAYGI
Performans üzerine güçlü etkileri olan negatif beklentilerin
yansımasıdır.
KATASTROF KURAMI
Ters “U” ya alternatif olarak üretildi. Ters “U” gibi
durumluk kaygı arttıkça performansın belli bir düzeye kadar artmaya devam ettiğini savunur. Ancak sonraki aşamalarda farklılaşırlar.
Bu kuram ani ve keskin bir performans düşüşünden
bahseder.
Bu noktadan yakalayıp ye taşıyabiliriz2 2
düşer