Canan Dağdelen'in Akbank Sanat'ta 21 Nisan'a kadar sürecek sergisinin meraklandıran, düşündüren bir adı var: "KİTABESİ dot."
Canan Dağdelen 'in Akbank Sanat'ta 21 Nisan'a kadar sürecek sergisinin meraklandıran, düşündüren bir adı var: "KİTABESİ dot." İki farklı kelime; biri büyük harflerle, diğeri ise küçük harflerle yazılmış. İsim tamlaması. Kitabeyi biliyoruz; yazıt, yani yapı hakkında bilgi veren, onu açıklayan, tablete ya da taşa kazılmış açıklama. Diğeri ne? Türkçe mi? Kitabesi neymiş? Dot'muş. Ne demek dot?
Dot, teknolojide kullanılıyor. Nokta demek, internet yazılım dilinde de gerekli tüm bilgilerin başlangıç noktası olan, bir belirtgeç, bir gösteren. çok şeyi barındırıyor, ancak tek başına bir şey anlatmıyor. Peki, bu durumda kitabesinin dot olması ne demek? Ne zor, değil mi? Adeta bulmaca. "Dur, dersimi çalışıp anlayayım, size de anlatacağım" diyesi geliyor insanın.
'KİTABE' VE 'DOT'
Hasan Bülent Kahraman, sergi kataloğunda kitabe ve dot kelimelerini ayrı ayrı açıklayıp Dağdelen'in yapıtlarını ayrıntılarıyla okumanıza yardımcı oluyor. Dot'un bugünkü dünyanın yazısı olduğundan, ayrıca kök-unsur anlamıyla geçmişle bir bağ kurulabileceğinden; ev-yapı ilişkisinde dokunun dotlardan oluştuğundan söz ediyor. Sergi salonunda okuyacağınız bilgiler gibi bu açıklamalarıyla da çağdaş sanat, sosyoloji, arkeoloji, mimari, tarih, teknoloji, edebiyat, dilbilim ağırlıklı düşünmenizin gerekliliğini vurguluyor.
Sergide "ev" teması mimariye bağlı kalınarak irdelenirken çeşitli sorgulamalarla da zenginleştirilmiş. Eve içten bakılıp tekil, olgusal özellikleriyle uğraşılmış; ama yapı olarak da algılanıp genel anlamına dikkat çekilmiş. Eve, yapıya ve yapıta birlikte bakmanın sosyolojik anlatımına gidilmiş. Eğer siz de biçimselliğin ötesine geçebilirseniz, anlamla buluşup çok eski dönemlere, arkeolojiyi çağrıştıran uygarlıklara doğru yolculuğa çıkabileceksiniz. Dolu dolu yaşananları, kullanılan mimarileri, aşılan bilgileri, çeşitli öngörüleri, önsezileri düşünüp hepsinin aynı salonda ve minimalist bir sunumda olmaları sizin de yaşamı sorgulamanıza yol açacak. Kendi evinize ve bildiğiniz diğerlerine bir bakın. Ev temasından insana ve mimariye, yapıya ve yapıta, sanaldan gerçeğe, gerçekleşecek olandan gerçeğe birçok kavramda dolaşın.
PORSELENDEN ÇELİĞE
Onlarla bütünleşmek için Dağdelen'in "CANEVİNE dot" ve " TABANI dot" isimli yapıtlarıyla baş başa kaldığınızda "KİTABESİ dot" adlı alçak kabartmayı aklınızdan çıkarmayın. Onunla eskilere gidip insanla mimari arasında
yüzyıllardır süregelen ilişkiyi öz-biçim bütünselliğinde hissedin.
Sergi salonunda kurgulanan sessizlikte ve boşlukta olan iki büyük "iş" te çağlar ve dönüşümler ışıklandırmayla -yere düşen gölgeleriyle- hem biçimsel, hem de anlamsal zenginlikteler. Ne kadar özenle yerleştirilmişler! Doku, hareket, ritim ayrı ayrı etkileyiciler. Malzeme seçimi porselenden çeliğe ve bilgisayara uzanıyor. Kendilerini hafifçe belli eden tellerin ucundaki birbirlerinden kopuk küçük küreler -dotlar- sanki yaşamdan parçaları anımsatırken "Yoksa altüst olmuş hayatlar mı?" dedirtiyorlar.
ÜMRAN BULUT Cumhuriyet 04.04.2007
