Türkiye’de
Sürdürülebilir Finansman:
10 Öneri
Sürdürülebilir finansman en geniş şekilde çevresel, sosyal ve kurumsal yönetime ilişkin ilkelere duyarlı finansman işlemleri olarak ifade edilebilir. Henüz şekillenmeye yeni yeni başlamakla birlikte her geçen gün yaygınlaşmakta olan bu finansman anlayışının getirdiği fırsatları yakalamak ve zorluklarla başa çıkmak şirketler için zorlayıcı olabilmektedir. Bu yazıyı Esin Avukatlık Ortaklığı olarak sizlere ülkemizde bu konuya ilişkin yeni gelişmeler hakkında bilgi vermek ve kendi tecrübelerimizden yola çıkarak en önemli gördüğümüz on hususta önerilerde bulunmak adına kaleme aldık.
Sürdürülebilir Finansmana İlişkin Bilinmesi Gereken Önemli Olgular
Sürdürülebilir finansman için şimdiden harekete geçilmelidir: Piyasadaki tüm aktörlerin sürdürülebilir finansman konusundaki uzmanlıklarını geliştirmesi önemlidir. Sürdürülebilir finansman süreçlerinin getirdiği sosyal kazanımların yanı sıra; gerek kamuoyunun, gerek yabancı yatırımcıların ve yabancı finansörlerin, gerekse kamu kurumlarının bu konudaki beklentilerinde gözle görülür bir artış söz konusudur.
Sürdürülebilir finansmanın kalıcı olması beklenmektedir: Tüm sektör ve ülkeleri ilgilendiren acil çevresel, sosyal ve kurumsal yönetim gereklilikleri sürdürülebilir finansmanın önümüzdeki dönemde önemli bir tartışma konusu olarak kalmaya devam edeceğini göstermektedir.
Sürdürülebilir finansman halen gelişmekte olan bir alandır: Sürdürülebilir finansman, önemi gün geçtikçe artmakla birlikte, diğer finansman türlerine göre halen yeni ve gelişmekte olan bir alandır. Bu nedenle sürdürülebilir finansmanın tâbi olduğu kural ve ilkeler kapsamlı ve karmaşık olarak görülmektedir. Ayrıca, sürdürülebilir finansmandan ağırlıklı olarak ekonomik olmayan faydalar sağlanmakta olup, barındırdığı riskler henüz net bir şekilde tespit edilememektedir.
Türkiye'de Sürdürülebilir Finansman
Ülkemizden Gelişmeler
Sürdürülebilir finansman ülkemizde de hız kazanmaya başlamıştır. Amundi ve IFC’nin (International Finance Corporation) yayımladığı, gelişmekte olan piyasalardaki sürdürülebilir finansman gelişmelerini incelendiği 2019 raporunda, Türkiye'nin sürdürülebilir finansman potansiyelinin sürdürülebilir enerji yatırımlarıyla birlikte artmasının beklendiği belirtilmektedir.1 Ocak 2018'de onaylanan Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı'na göre Türkiye, 2023 yılına kadar yapmayı planladığı toplam 10,9 milyar ABD Doları tutarındaki yatırımlar sayesinde birincil enerji tüketiminde %14 oranında bir azalma sağlamayı hedeflemektedir. Bu durum, Amundi ve IFC tarafından hazırlanan raporda da belirtildiği üzere, Türkiye'nin ekonomik büyüme hedeflerini gerçekleştirirken aynı zamanda çevresel taahhütleri de yerine getirebilmesi için sürdürülebilir finansmana önem vermesi gerektiği ve sürdürülebilir finansman yatırım hacminin orta vadede artacağı anlamına gelmektedir.2
Türkiye'nin ilk yeşil tahvil ihracını 2016 yılında Türkiye Sınai Kalkınma Bankası gerçekleştirmişti.
2020 yılında ise Akbank, yenilenebilir enerji projelerinin finansmanı amacıyla 50 milyon ABD Doları tutarında yeşil tahvil ihracı gerçekleştirdi. Bu ihraç, COVID-19 salgınının başlamasının ardından ihraç edilen ilk yeşil tahvil olması yönüyle Türk bankacılık sektöründe oldukça önem arz etmektedir.
Mevzuattaki Yenilikler
Sermaye Piyasası Kurulu ("SPK") 2 Ekim 2020 tarihinde, halka açık ortaklıklarının sürdürülebilirliğe katkı sağlamak ve finansman süreçlerini sürdürülebilir kılmak adına somut adımlar atmalarını temin etmek amacıyla Kurumsal Yönetim Tebliği'nde ("Tebliğ") değişikliğe gitti. SPK aynı zamanda halka açık ortaklıkların bu kapsamda uyması beklenen ilkelerin yer aldığı 'Sürdürülebilirlik İlkeleri Uyum Çerçevesi'ni ("Uyum Çerçevesi") yayımladı.
1 Amundi Asset Management (Amundi) ve International Finance Corporation (2019), Emerging Market Green Bond Report 2019:
Momentum Builds as Nascent Markets Grow.
https://www.ifc.org/wps/wcm/connect/topics_ext_content/ifc_external_corporate_site/climate+business/resources/em-gb-report- 2019 adresinden ulaşılabilir.
Tebliğ'de gerçekleştirilen değişiklik uyarınca Kurumsal Yönetim İlkeleri'ne tabi olan halka açık ortaklıklar aynı zamanda Uyum Çerçevesi'nde belirtilen ilkelere de tabi olacaklar. Ortaklıkların bu ilkelere uyması her ne kadar gönüllülük esasına dayalı olsa da bu ilkelere uyulup uyulmadığının raporlanması zorunlu hale getirildi. Ortaklıklar böylece (2020 yılı verilerini içerek şekilde) 2021 yılından itibaren “Uy veya Açıkla” prensibine uygun olarak faaliyet raporları kapsamında kamuya sürdürülebilirlik ilkelerine uyum durumları hakkında bilgi verecek, bu ilkelere uymamaları halinde ise bu durumun gerekçelerini açıklamak durumunda olacaktır. Kurumsal Yönetim İlkeleri'nin ülkemizdeki gelişim süreci göz önünde bulundurulduğunda, bu gelişmenin önemli bir ilk adım olduğu ve zamanla sürdürülebilirlik ilkelerinden daha önemli olanlara uyumun zorunlu hale geleceği öngörülebilir. Bu konuda daha fazla bilgiye 6 Ekim 2020 tarihli Hukuk Bülteni'mizden ulaşabilirsiniz.
Sürdürülebilir Finansmanda Dikkat Etmeniz Gereken En Önemli 10 Nokta
1. Öneri: Kendi Sürdürülebilirlik Anlayışınızı Belirleyin
Sürdürülebilir finansman anlayışının temelini oluşturan, çevresel, sosyal ve kurumsal yönetime ilişkin ilkeler farklı ülke ve piyasalarda farklı anlamlara gelebilmekte, bu da sürdürülebilir finansmana ilişkin ortak bir anlayışın oluşmasına engel olmaktadır.
Sürdürülebilir finansman yatırımlarından elde edilecek ekonomik fayda her zaman sosyal veya çevresel faydalar kadar belirgin olmayabilir. Bu nedenle de sürdürülebilir finansmana işlerlik kazandıran hukuki düzenlemelerin bazı durumlarda sürdürülebilir finansmanın gelişimini tam aksine yavaşlattığı ileri sürülebilir. Zira barındırdığı sosyal fayda ne olursa olsun, bir sürdürülebilir finansman projesinin başlatılması ve devam ettirilmesi için
katlanılacak ekonomik maliyet, fayda ve maliyet analizi yapıldığı zaman caydırıcı bir unsur olabilir.
Bununla birlikte, SPK'nın Uyum Çerçevesi ile getirilen ilkeler ve piyasalarda sayılarının artmasını beklediğimiz sürdürülebilir finansman girişimleri sayesinde sürdürülebilir finansman teriminin anlamı da gittikçe belirginleşmektedir. Ayrıca, bu belirginleşmeye rağmen, "sürdürülebilirlik"
kavramının yalnızca çevresel kaygılarla sınırlı kalmayıp, daha geniş bir anlayışla ele alınması hem her tür şirketin sürdürülebilir finansman girişimlerinden yararlanabilmesini hem de doğrudan ekonomik faydalar sağlayabilecek yeni sürdürülebilir finansman araçlarının ortaya çıkmasını sağlamıştır.
Yeni çıkan bu finansman araçları, genellikle kilit performans göstergeli borçlanma araçları/krediler
(KPI-linked bonds/loans) olarak bilinmektedir. Bu yenilikler, sürdürülebilir finansman sayılabilecek girişimlerin yelpazesini önemli ölçüde genişlettiğinden hem yatırımcılar hem de kredi alan şirketler için olumlu gelişmeler olarak görülmektedir.
2. Öneri: Doğru Sürdürülebilir Finansman Aracını Seçin
Finansman süreçlerini sürdürülebilir kılma anlayışı geliştikçe piyasa aktörleri de çevresel, sosyal ve kurumsal yönetime ilişkin ilkelere katkı sağlamanın yenilikçi yollarını aramayı sürdürmektedir. Yukarıda da belirtildiği gibi, sürdürülebilir finansman hâlâ gelişmekte olan bir alan olmakla birlikte, aşağıdaki tablodan da anlaşılabileceği üzere, yine de her tür şirketin yararlanmasına olanak sağlayacak bir geniş ürün yelpazesine sahiptir.
Sürdürülebilir Finansman Aracı Ayırt Edici Özellikler
Ana Sınıflandırmalar
Yeşil Çevresel veya iklimsel faydaları olan projeler için
kullanılmaktadır.
Sosyal Sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesi, uygun fiyatlı konut
projeleri, altyapı çalışmaları gibi olumlu sosyal etkileri olan projeler için kullanılmaktadır.
Sürdürülebilir Çevre ve/veya topluma olumlu faydaları olan projeler için kullanılmaktadır.
Diğer Sınıflandırmalar
Dönüşüm Amaçlı Genellikle çevre dostu kabul edilmeyen (örneğin yüksek emisyon oranlarına sahip) sektörlerde faaliyet gösteren ve bu nedenle aslında sürdürülebilir finansmanın kapsamına giremeyeceği düşünülen faaliyetlerde bulunan şirketlerin çevresel, sosyal ve kurumsal yönetim profillerini iyileştirmelerine yardımcı olmak için kullanılmaktadır.
Kilit Performans Göstergeli Şirketlerin değişken faiz oranları gibi araçlar sayesinde önceden belirlenmiş kimi çevresel, sosyal ve kurumsal yönetime ilişkin hedeflere ulaşmaya teşvik edilmesi hedeflenmektedir. Bu tür finansmanlar, sürdürülebilirlik kaygısı olmaksızın her türlü amaç doğrultusunda kullanılabilmektedir.
Mavi Deniz odaklı ve çevresel veya iklimsel faydaları olan projeler için kullanılmaktadır.
3. Öneri: Her Sektörün Sürdürülebilir Finansmandan Yararlanabileceğini Göz Önünde Bulundurun
Her ne kadar bazı sektörler sürdürülebilir finansman için hedef kitle olarak görülse de, yukarıdaki tablodan da anlaşılabileceği üzere, aslında sürdürülebilir finansmanın kapıları her sektöre açıktır. Örneğin madencilik, enerji, taşımacılık, tarım gibi sektörlerde faaliyet gösteren şirketler kolayca çevresel, sosyal veya kurumsal yönetime ilişkin hedefler belirleyebilir ve bunlara ulaşmak için taahhütlerde bulunabilirler.
Kurumsal sosyal sorumluluk veya benzer bir kimliğe sahip şirketler ise işyerinde sağlık, güvenlik, eşitlik, ruh sağlığı gibi alanlar üzerine yoğunlaşabilirler.
Bu hedefler belirlendikten sonra şirketlerin yapması gereken, bu hedeflere ilgi duyan potansiyel yatırımcıları tespit etmek ve bunlardan temin edecekleri finansmanın sürdürülebilirliğe yapacağı katkıları doğru bir şekilde aktarmak olmalıdır.
Konunun önemi gittikçe artarken piyasa aktörlerinden zamanla daha yaratıcı sürdürülebilirlik projeleri göreceğimizi düşünüyoruz.
4. Öneri: Hedeflere Ulaşılamamasının Sonuçlarını Belirleyin
Bugüne kadar yatırımcılar, yatırımlarının sürdürülebilirlik hedefleriyle uyumlu şekilde kullanılmasını temin etmek için somut adımlar atmakta çekingen kalmış ve genellikle kredi alanın veya ihraççının iyi niyetine güvenmeyi tercih etmişlerdir. Bu yaklaşım her ne kadar kısa vadede kredi alanın veya ihraççının faaliyetlerine devam etmesini kolaylaştırsa da sürdürülebilir finansman girişimlerinin sayısının artması ile birlikte finansman sağlayıcılarının bu konuya ilişkin olarak daha sıkı tedbirlere başvurması öngörülmektedir. Bu kapsamda aşağıdaki yapıların öngörülmesi düşünülebilir:
Faiz Oranının Artması: Kredi alan veya ihraççının belirlenen çevresel, sosyal ve
kurumsal yönetim hedeflerini
gerçekleştirememesi halinde faiz oranının
kendiliğinden artacağına dair düzenlemeler öngörülebilir.
Satım Opsiyonu: Yatırımcılara, ihraççının belirlenen hedeflere ulaşamaması halinde satış hakkı sağlanabilir.
Alım Opsiyonu: İhraççının, elinde olmayan nedenlerle hedeflerine ulaşamaması halinde ihraççıya alım hakkı tanınabilir.
Temerrüt Hali: İhraççının, belirlenen hedeflere ulaşamaması durumunda temerrüde düşmesi ve borçlanma aracının itibari değerinin geri ödenmesi (ve hatta tahvilin erken itfası) kararlaştırılabilir.
Sözleşmesel Haklar: İhraççının, hedeflere ulaşmada sürekli olarak başarısız olması halinde yatırımcılar için sözleşmesel talep hakları öngörülebilir.
İhraççının çevresel, sosyal ve kurumsal yönetime ilişkin hedeflere ulaşamaması durumunun bir temerrüt hali olarak düzenlenmesi kredi alanlar ve ihraççılar tarafından kabul edilmesi zor bir yaptırım olarak karşılanabilir. Bununla birlikte, yukarıda belirttiğimiz hususlardan birkaçının birlikte kullanılması ile hem kredi alan veya ihraççıya esneklik sağlayıp, hem de yatırımcıya güvence sağlayarak tarafların menfaatleri arasında bir denge oluşturmak mümkün olabilir.
5. Öneri: Maksimum Faydayı Hedefleyin
Sürdürülebilir finansman piyasalarında yer almak isteyen şirketler için en bariz faydalardan biri bunun sağlayacağı itibardır. Zira sürdürülebilir finansman sağlamak veya sürdürülebilir finansmandan yararlanmak isteyen şirketler, bu sayede piyasalara küresel sürdürülebilirlik çalışmaları ile de uyumlu olduklarını da göstermektedir. Bu işlemlerde yalnızca ihraççı şirketler değil, bu finansman işlemlerinde aracı, düzenleyici vb. rollerle yer alan finansal kuruluşlar da bu sayede benzer bir itibari fayda sağlamaktadır.
Sürdürülebilir finansmanın getireceği itibar başlı başına önemli bir fayda olarak görülse de, gerek yatırımcılara gerekse kredi alan/ihraççı şirketlere, kilit performans göstergeli sürdürülebilir finansman araçlarının aynı zamanda ekonomik getirileri de olduğunu hatırlatmakta fayda görüyoruz. Kilit performans göstergeli araçlar, şirketleri finansman ile doğrudan ilgili olmayabilecek, önceden belirlenmiş kimi çevresel, sosyal ve kurumsal yönetime ilişkin hedeflere ulaşmaya teşvik etmek amacıyla düzenlenmektedir. Sürdürülebilir finansman araçları, bu sayede aynı zamanda faaliyetleri nedeniyle sürdürülebilir finansman girişimlerinden yararlanamayacağı düşünülen şirketlere de gelişmekte olan bu yeni finans anlayışının kapılarını açmaktadır. Kilit performans göstergeli araçlardan sağlayacağı faydayı maksimize etmek isteyen kredi alan ve ihraççılar, belirlediği hedeflere ulaşması halinde kendisine azami ekonomik faydayı sağlayacak bir fiyatlandırma yapısında anlaşmaya varmaya çalışmalıdır.
Uyum Çerçevesi kapsamında ortaklıklardan çevre, sosyal ve kurumsal yönetime ilişkin kilit performans göstergelerini belirlemeleri, bunları yıllar bazında karşılaştırmalı olarak açıklamaları ve teyit edilebilir verilerin varlığı halinde bunları yerel ve uluslararası sektör karşılaştırmalarıyla birlikte sunmaları beklenmektedir. Bundan hareketle, Tebliğ'deki değişikliklerle SPK'nın da kilit performans göstergeli araçların piyasada kullanılmasını sağlamayı amaçladığı düşünülebilir. Benzer şekilde, Uyum Çerçevesi kapsamında ortaklıklardan operasyonlarının meydana getirdiği çevresel etkiler ile ilgili bilgilerin belli çevresel göstergeler (hava kalitesi, enerji yönetimi, su ve atık su yönetimi vb.) ışığında dönemsel olarak karşılaştırabilir bir şekilde raporlanmasını gerekliliği de kilit performans göstergeli araçların ülkemizde kullanımını kolaylaştıracaktır.
6. Öneri: Kamuyu Aydınlatma Yükümlülüklerinize Dikkat Edin
Sürdürülebilir finansmandan yararlanmak isteyen kredi alan ve ihraççıların çevresel, sosyal ve kurumsal yönetime ilişkin ilkeleri konusunda kamuyu sürekli bir şekilde aydınlatması beklenmektedir.
3 Climate Bonds Initiative (2019), Post-Issuance Reporting in the Green Bond Market
https://www.climatebonds.net/files/reports/cbi_post-issuance-reporting_032019_web.pdf adresinden ulaşılabilir.
Uluslararası piyasalarda aydınlatma yükümlülüklerinin kapsam ve içeriği söz konusu sürdürülebilir finansman aracının niteliği, yatırımcıların beklentileri, kredi alan ve ihraççının bu konudaki yeterlilikleri gibi faktörlere göre ciddi değişiklikler gösterebilmektedir.
Sürdürülebilir finansmandan sağlanan kaynakların ne şekilde kullanıldığına ilişkin kamuyu aydınlatma yükümlülükleri; Uluslararası Sermaye Piyasası Birliği'nin (International Capital Markets Association) ("ICMA") Yeşil/Sürdürülebilir Tahvil İlkeleri Kredi Piyasası Birliği (Loan Market Association) ("LMA"), Asya Pasifik Kredi Piyasası Birliği (Asia Pacific Loan Market Association) ("APLMA") ve Kredi Sendikasyon ve Takas Derneği'nin (Loan Syndications and Trading Association) ("LSTA") birlikte yayımladığı Yeşil Kredi İlkeleri gibi uluslararası ilkelerin ana bir unsurunu teşkil etmektedir. Bununla birlikte kredi alan veya ihraççılar, etki değerlendirme raporlarını yayımlamak konusunda da teşvik edilmektedir. İklim Tahvilleri Girişimi (Climate Bond Initiative) tarafından 2019'da yayımlanan ve ihraççıların ihraç sonrası kamuya açıklamalarını inceleyen rapor uyarınca, ihraççıların üçte ikisi sürdürülebilir finansmandan sağlanan kaynakların ne şekilde kullanıldığını açıklarken, ihraççıların yalnızca yaklaşık yarısı finanse edilen projeye ilişkin etki değerlendirme raporunu yayımlamaktadır.3 Bu noktada, Uyum Çerçevesi kapsamında da ortaklıkların sürdürülebilirlik performanslarını, hedeflerini ve eylemlerini yılda en az bir defa raporlayarak kamuya açıklaması ve imzacısı veya üyesi oldukları uluslararası kuruluş veya ilkeleri kamuyla paylaşması beklenmektedir.
Uyum Çerçevesi'nde de belirtildiği üzere, şirketlerden şimdiden sürdürülebilirlik performanslarının bağımsız sürdürülebilirlik güvence sağlayıcılarına doğrulatılması işlemlerini artırmaya gayret göstermeleri beklenmektedir. Zira böyle bir adım şirketin sürdürülebilirlik raporlarına ek bir güvence sağlayacaktır.
Yatırımcıların eskisine kıyasla artık kredi alan ve ihraççıların sürdürülebilirlik raporlama süreçlerini yeknesaklaştırmaları için daha ısrarcı bir tutum sergilediği gözlemlenmektedir. Öyle ki uluslararası piyasalarda yatırımcılar, artık sürdürülebilir
finansman dışındaki işlemlerde dahi şirketlerden sürdürülebilirlik raporlamalarını yapmaları beklemektedir. Bu durumun, finansman şirketlerin sürdürülebilirlik raporlama süreçlerini oluştururken göz ardı etmemesi gereken önemli bir nokta olduğu kanaatindeyiz.
7. Öneri: Ülkeye Özel Bir Finansman Stratejisi Belirleyin
Küresel ölçekte sürdürülebilir finansmana ilişkin kuralları belirleyen merkezi bir otorite bulunmadığından piyasa teamülleri genellikle sektörel birliklerin yayımladığı, gönüllülük esasına dayanan ilkelerden yararlanılarak oluşturulmuştur.
Örneğin ICMA tarafından yayımlanan Yeşil/Sürdürülebilir Tahvil Prensipleri ve Sosyal Tahvil Prensipleri Avrupa piyasası tarafından büyük ölçüde benimsenmiştir. Bu ilkeler dört temel şarttan oluşmaktadır: (i) finansmandan sağlanan kaynağın, uygulanabilir olduğu ölçüde, çevresel veya sosyal fayda yaratacak projelerde kullanılması; (ii) proje değerlendirmesi ve seçim süreci bulunması; (iii) net gelirin yönetimi; (iv) sürekli raporlama.
Yeşil/Çevresel Tahvil Prensipleri ve Sosyal Tahvil Prensipleri ayrıca, Sustainalytics veya CICERO gibi, bağımsız sürdürülebilirlik güvence sağlayıcıları olarak faaliyet gösteren kuruluşlarca sağlanan üçüncü taraf görüşünün alınmasına yönelik gereksinimleri de düzenlemektedir. İklim Tahvilleri Girişimi tarafından yayımlanan İklim Tahvilleri Prensipleri ile Lüksemburg Borsası ve İrlanda Borsası gibi kimi borsaların ayrı yeşil tahvil pazarlarının bulunması bu konudaki başka örnekler olarak gösterilebilir.
Ayrıca, SPK'nın son dönemdeki çalışmalarının de gösterdiği üzere, düzenleyici kurumlar sürdürülebilir finansman konusunda gittikçe daha fazla sayıda ilke veya zorunlu kural yayımlamaktadır. Bu hususta bugüne kadar Avrupa'nın Kuzey Amerika'ya kıyasla daha kuralcı bir yaklaşım benimsediği söylenebilir.
Piyasadaki girişimler açısından da Avrupa'nın bu alanda yeni gelişim göstermeye başlayan Kuzey Amerika ve Asya-Pasifik pazarlarından daha ileride olduğunu söylenebilir. Genel olarak bakıldığında, farklı ülkelerdeki piyasa teamülleri arasında farklılıklar göze çarpmaktadır. Bu sebeple bir sürdürülebilir finansman projesinin tabi olacağı özellikli mevzuat, ilke ve kuralları projenin başlangıç safhasında değerlendirmek oldukça önem arz
etmektedir. Dolayısıyla piyasa aktörlerinin, sürdürülebilir finansmanın değerlendirilmesi aşamasında bulundukları bölgenin özelliklerine dikkat etmeleri gerekmektedir.
8. Öneri: Derecelendirme Sürecini İyi Anlayın
Diğer tüm finansman süreçleri gibi sürdürülebilir finansmanda da derecelendirme kuruluşları ile işlemin başlarında irtibata geçmek ve kredi notu almak tüm sürecin en önemli noktalarından biridir.
Sürdürülebilir finansman süreçlerinde derecelendirme açısından iki noktayı hatırlatmakta fayda olduğunu düşünüyoruz: öncelikle, sürdürülebilirliğe ilişkin hususlar artık genel derecelendirme süreçlerini de etkilemekte ve bağımsız sürdürülebilirlik güvence sağlayıcılarından sürdürülebilirliğe özel kredi notları alınabilmektedir.
Fitch, S&P ve Moody's de bir süredir şirketlere ilişkin genel kredi derecelendirme değerlendirme süreçlerinde şirketlerin sürdürülebilirlik performanslarını da dikkate almaktadır. Nitekim bu kuruluşlardan bazıları bu yıl içinde sürdürülebilirliğe ilişkin hususların kredi kalitesi değerlendirme süreçlerinde giderek daha da önemli bir yer teşkil edeceğini belirtmiştir. Bu kapsamda Fitch, S&P ve Moody's'in de kredi alan ve ihraççılara, sürdürülebilirliğe ilişkin özel kredi notu verme hazırlığı içinde olduğunu hatırlatmak isteriz. Bu derecelendirmeler genel anlamlarıyla kredi alan ve ihraççıların kendi sektörlerine göre çevresel, sosyal ve kurumsal yönetime ilişkin riskleri nasıl yönetmekte olduğuna odaklanmaktadır.
Sürdürülebilirliğe verilen önemin artması ile birlikte bu derecelendirmelerin de önem kazanacağını öngörmekteyiz.
9. Öneri: Yatırımcı Profilinizi Anlayın Ve Onlara Yönelik Stratejiler Geliştirin
Yatırımcıların ilgi duyabileceği sürdürülebilir finansman araçlarının tespit edilmesi şirketlerin başarılı finansman süreçleri yürütebilmesini sağlamaktadır. Yatırımcıların sürdürebilirlik adına en çok önem verdiği konular nelerdir ve bu yatırımcılar projeye ilişkin olarak kamuya hangi açıklamaları yapmak durumunda kalacaktır? Zamanla yatırımcıların da kendi stratejilerinin sürdürülebilirlik amaçlarına nasıl hizmet ettiği konusunda kamuyu
aydınlatmaları bekleneceği göz önüne alınırsa bu noktanın önemi giderek artacaktır. Örneğin, Uyum Çerçevesi ortaklıklardan faaliyetlerinin üçüncü kişilerin sera gazı emisyon miktarının azaltımında nasıl fayda sağladığının açıklanmasını da beklemektedir. Bu gelişmeler hem düzenleyicilerin koyduğu yeni kuralların hem de yatırımcıların pay sahiplerinin gittikçe daha duyarlı hale gelmesinin bir sonucudur. Uluslararası piyasalardaki yatırımcıların pek çoğu artık kendilerine kimi kamuyu aydınlatma yükümlülükleri de getiren Birleşmiş Milletler Sorumlu Yatırım Prensipleri'ni imzalamış durumdadır.
Bu nedenlerle yatırımcılar kredi alan ve ihraççılardan sürdürülebilir finansman araçlarının hangi ilkelere uyduğunu ve hangi amaçlara hizmet ettiğini açıklamaları konusunda gittikçe daha ısrarcı olacaktır. Konuya ilişkin mevzuata ve uluslararası ilkelere nasıl uyum sağlanacağını bilmek kredi alan ve ihraççılar için önem arz edecektir.
10. Öneri: Konuda Tecrübeli Uzmanlara Danışın
Sürdürülebilir finansman projeleri önem kazandıkça kredi alan ve ihraççılar için doğru uzmanlarla çalışmak önem kazanacaktır. Pek çok sürdürülebilir finansman projesi şimdiden "sürdürülebilirlik koordinatörü" gibi asıl görevi kredi alan ve ihraççıların sürdürülebilirlik hedeflerinin belirlenmesine yardımcı olmak ve finansman sürecinin sürdürülebilirliğe ilişkin kısımlarıyla ilgilenmek olan uzmanlardan yardım almaktadır.
Aynı özen finansal işlemleri tamamlamakla yükümlü olan hukuki danışmanların seçiminde de gösterilmelidir.
Sonuç
Sürdürülebilir finansman projeleri gerek küresel gerekse ulusal ölçekte, gitgide önem kazanmaya devam etmektedir. Yatırımcılar portföylerinde giderek daha fazla sürdürülebilir finansman projesine yer vermek istemekte, bu da yeni sürdürülebilir finansman araçlarının ortaya çıkmasını sağlamaktadır. Bu şekilde sürdürülebilir finansman piyasaları her geçen gün şirketler için daha cazip hale gelmektedir. Doğru finansal ve hukuki danışmanlarla birlikte her sektörden şirketin kendi sürdürülebilir finansman projelerini hayata geçirerek bu yeni finansman fırsatlarından faydalanabileceğine inanıyoruz.
Contacts:
Baker McKenzie Esin Attorney Partnership
Rob Mathews Partner robert.mathews
@bakermckenzie.com
Samantha Greer Associate
samantha.greer
@bakermckenzie.com
Muhsin Keskin Partner
muhsin.keskin@esin.av.tr
Caitlin McErlane Partner
caitlin.mcerlane
@bakermckenzie.com
Maxim Khrapov Associate maxim.khrapov
@bakermckenzie.com
Berk Cin
Senior Associate berk.cin@esin.av.tr
Adam Farlow Principal adam.farlow
@bakermckenzie.com
Busra Kakdas Associate
busra.kakdas@esin.av.tr
Megan Schellinger Partner
megan.schellinger
@bakermckenzie.com
