AİLEDE İLETİŞİM
AİLEDE İLETİŞİM
AİLE AİLE
Ana, baba, çocuklardan ve tarafların kan akrabalarından oluşmuş, ekonomik ve sosyal bir kurum.
Günümüzdeki ilke ve kuralları belirlenmiş evlilik ve buna bağlı olarak da aile kavramı yaklaşık M. Ö. 2000 yıllarında Mısır’da başlamıştır.
Ana, baba, çocuklardan ve tarafların kan akrabalarından oluşmuş, ekonomik ve sosyal bir kurum.
Günümüzdeki ilke ve kuralları belirlenmiş evlilik ve buna bağlı olarak da aile kavramı yaklaşık M. Ö. 2000 yıllarında Mısır’da başlamıştır.
Aile, insan türünün devamını sağlayan, biyolojik,
psikolojik, ekonomik, toplumsal, hukuksal yönleri bulunan sosyal bir kurumdur.
Aile, insan türünün devamını sağlayan, biyolojik,
psikolojik, ekonomik, toplumsal, hukuksal yönleri bulunan sosyal bir kurumdur.
AİLEDE İLETİŞİM AİLEDE İLETİŞİM
Aile sadece kişilerden oluşan bir birlik değildir, aynı zamanda
duygusal bir birimdir. Aile içindeki her bireyin bir davranışı ya da kişiliği sürekli aile sistemini etkilemektedir.
Sistem yaklaşımına göre, aile aynı geçmişi paylaşan, aralarında
duygusal bir bağ bulunan, aile üyelerinin çeşitli ihtiyaçlarını karşılayan bir sistemdir.
Aile sadece kişilerden oluşan bir birlik değildir, aynı zamanda
duygusal bir birimdir. Aile içindeki her bireyin bir davranışı ya da kişiliği sürekli aile sistemini etkilemektedir.
Sistem yaklaşımına göre, aile aynı geçmişi paylaşan, aralarında
duygusal bir bağ bulunan, aile üyelerinin çeşitli ihtiyaçlarını karşılayan bir sistemdir.
Her aile, kendine özgü davranış tarzları, etkileşim
biçimleri, işlevleri açısından farklı özelliklere sahiptir.
Sistem yaklaşımı açısından da aile bir sistem olarak devamlılığını birtakım fonksiyonları yerine
getirebildiği sürece var olabilmektedir.
Her aile, kendine özgü davranış tarzları, etkileşim
biçimleri, işlevleri açısından farklı özelliklere sahiptir.
Sistem yaklaşımı açısından da aile bir sistem olarak devamlılığını birtakım fonksiyonları yerine
getirebildiği sürece var olabilmektedir.
Ailenin iletişim fonksiyonları Ailenin iletişim fonksiyonları
Duygusal atmosferi yönetme ve destek sağlama: Aileler çok farklı şekillerde aile üyelerine destek duygusunu
hissettirmektedirler. Birçok zaman sosyal destek verdikleri gibi, yakınlık göstermek, ailenin üyesinin duygularını
anlamak, paylaşmak vb. yakınlık duygusunun hissedilmesinde kişilere destek vermeye katkıda bulunmaktadırlar.
Kişilik ve kimlik yönlendirme: Aile, çocukların kişilik gelişimi ve kimlik kazanmasında önemli bir kaynaktır.
Kişiler aile içindeki iletişim ve etkileşim yapısından etkilenerek kendilerine özgü bir iletişim davranışı
geliştirirler. Aile içindeki iletişim kişilerin kendini algılama, kendine güven duyguları geliştirildiği taktirde aile
dışındaki kişilerle kurmuş olduğu iletişimlerin pozitif bir biçimde gelişmesinde belirleyici olmaktadır.
Duygusal atmosferi yönetme ve destek sağlama: Aileler çok farklı şekillerde aile üyelerine destek duygusunu
hissettirmektedirler. Birçok zaman sosyal destek verdikleri gibi, yakınlık göstermek, ailenin üyesinin duygularını
anlamak, paylaşmak vb. yakınlık duygusunun hissedilmesinde kişilere destek vermeye katkıda bulunmaktadırlar.
Kişilik ve kimlik yönlendirme: Aile, çocukların kişilik gelişimi ve kimlik kazanmasında önemli bir kaynaktır.
Kişiler aile içindeki iletişim ve etkileşim yapısından etkilenerek kendilerine özgü bir iletişim davranışı
geliştirirler. Aile içindeki iletişim kişilerin kendini algılama, kendine güven duyguları geliştirildiği taktirde aile
dışındaki kişilerle kurmuş olduğu iletişimlerin pozitif bir biçimde gelişmesinde belirleyici olmaktadır.
Değerleri yönetme: Kişilerin kendilerini algılamaları, aile içindeki değer sisteminden etkilenmektedir. Aile
gelenekleri, ritüeller, kutlamalar vb. davranış tarzları ile aile iletişiminin kişiye öğretildiği bir kurumdur.
Değişimleri yönetme ve sınırları düzenleme: Aile sistem yaklaşımında, ailenin sahip olduğu dışsal sınırlar ve içsel sınırlar olmak üzere iki sınır yapısı bulunmaktadır. Ailenin içindeki birlik ve bütünlük duygusunun sağlanabilmesi ve ailenin dışındaki çevreden aile için gerekli ve yararlı
bilgilerin akışına izin veren düzenleyici bir yapısı
bulunmaktadır. Aile içindeki bireyler arasındaki bilginin paylaşımı açık iletişimle mümkün olduğu gibi, aile dışıyla da kurulan açık iletişim ailenin bütünlüğünü ve
devamlılığını sağlamada etkindir.
Değerleri yönetme: Kişilerin kendilerini algılamaları, aile içindeki değer sisteminden etkilenmektedir. Aile
gelenekleri, ritüeller, kutlamalar vb. davranış tarzları ile aile iletişiminin kişiye öğretildiği bir kurumdur.
Değişimleri yönetme ve sınırları düzenleme: Aile sistem yaklaşımında, ailenin sahip olduğu dışsal sınırlar ve içsel sınırlar olmak üzere iki sınır yapısı bulunmaktadır. Ailenin içindeki birlik ve bütünlük duygusunun sağlanabilmesi ve ailenin dışındaki çevreden aile için gerekli ve yararlı
bilgilerin akışına izin veren düzenleyici bir yapısı
bulunmaktadır. Aile içindeki bireyler arasındaki bilginin paylaşımı açık iletişimle mümkün olduğu gibi, aile dışıyla da kurulan açık iletişim ailenin bütünlüğünü ve
devamlılığını sağlamada etkindir.
Günlük yaşamı sürdürme: Aile üyelerinin günlük yaşam ihtiyaçlarının (barınma, yiyecek, zaman, para) karşılanması ile bireyler aile içindeki yaşamını devam ettirmekle birlikte bu ihtiyaçların karşılanması bireyler arasında kurulan iletişime dayanmaktadır. Aile üyelerinin deneyimlerini ve yeteneklerini paylaşmaları ailenin günlük yaşamını sürdürmesini sağladığı gibi aynı zamanda mutlu olma, psikolojik doyum elde etme sonucunu da gerçekleştirir.
Günlük yaşamı sürdürme: Aile üyelerinin günlük yaşam ihtiyaçlarının (barınma, yiyecek, zaman, para) karşılanması ile bireyler aile içindeki yaşamını devam ettirmekle birlikte bu ihtiyaçların karşılanması bireyler arasında kurulan iletişime dayanmaktadır. Aile üyelerinin deneyimlerini ve yeteneklerini paylaşmaları ailenin günlük yaşamını sürdürmesini sağladığı gibi aynı zamanda mutlu olma, psikolojik doyum elde etme sonucunu da gerçekleştirir.
Aile iletişim süreçleri, rol alma, karar verme, güç dağılımı vb. ailenin sorunları detaylı olarak
incelendiğinde aile içindeki iletişim modelleri dörde ayrılmaktadır:
Aile iletişim süreçleri, rol alma, karar verme, güç dağılımı vb. ailenin sorunları detaylı olarak
incelendiğinde aile içindeki iletişim modelleri dörde ayrılmaktadır:
– Eşitlikçi İletişim Modeli
– Dengeli Dağılan İletişim Modeli – Dengesiz Dağılan İletişim Modeli
– Ailedeki İletişim Davranışlarına Göre Aile İletişim Modeli
Aile İletişim Modelleri
Ebeveyn ve çocuk arasındaki iletişim, anne-babanın
kişiliği, anne-babanın tutumları, anne babanın davranış niteliklerine göre de belirlenmektedir. Bu üç temel
öğeye göre de, ebeveyn ve çocuk arasındaki iletişim:
Ebeveyn ve çocuk arasındaki iletişim, anne-babanın
kişiliği, anne-babanın tutumları, anne babanın davranış niteliklerine göre de belirlenmektedir. Bu üç temel
öğeye göre de, ebeveyn ve çocuk arasındaki iletişim:
Otoriter tutuma dayalı iletişim: Otoriter tutuma dayalı iletişimde, anne-baba çocuk yetiştirmede hükmeden, baskıcı ve çocuklara söz hakkı tanımayan bir yaklaşıma sahiptir. Anne-baba duruma hakim, çocuk izleyici
konumdadır. Denetim temel öğedir.
Otoriter tutuma dayalı iletişim: Otoriter tutuma dayalı iletişimde, anne-baba çocuk yetiştirmede hükmeden, baskıcı ve çocuklara söz hakkı tanımayan bir yaklaşıma sahiptir. Anne-baba duruma hakim, çocuk izleyici
konumdadır. Denetim temel öğedir.
İlgisiz tutuma dayanan iletişim: İlgisiz tutuma dayanan
iletişimde, çocuğun temel gereksinimleri dışında kendisi ile pek fazla ilgilenilmemektedir. Çocuğun davranışlarının izlenmesinin, doğru ve yanlışlarının belirlenmesinin, çocuğu topluma
alıştırmanın gerekli olduğu düşünülmektedir. Çocukla iletişim gerekli olduğu sürece kurulmakta duygusal ve davranışsal
olarak ihmal edilmektedir. Bu durum, kişilik gelişimini olumsuz olarak etkilemektedir.
İlgisiz tutuma dayanan iletişim: İlgisiz tutuma dayanan
iletişimde, çocuğun temel gereksinimleri dışında kendisi ile pek fazla ilgilenilmemektedir. Çocuğun davranışlarının izlenmesinin, doğru ve yanlışlarının belirlenmesinin, çocuğu topluma
alıştırmanın gerekli olduğu düşünülmektedir. Çocukla iletişim gerekli olduğu sürece kurulmakta duygusal ve davranışsal
olarak ihmal edilmektedir. Bu durum, kişilik gelişimini olumsuz olarak etkilemektedir.
Koruyucu tutuma dayanan iletişim: Koruyucu tutuma dayanan iletişimde, anne-baba çocuğa gereğinden fazla ilgi göstermekte, çocuk çok fazla ilgi ve
korumadan dolayı da duygusal yalnızlık içine girebilmektedir Bununla birlikte, çocuk ile
ebeveynler arasında aşırı derecede beraberlik
kurulmakta ve çocuk her şeyini yalnızca ailesi ile paylaşmaktadır.
Koruyucu tutuma dayanan iletişim: Koruyucu tutuma dayanan iletişimde, anne-baba çocuğa gereğinden fazla ilgi göstermekte, çocuk çok fazla ilgi ve
korumadan dolayı da duygusal yalnızlık içine girebilmektedir Bununla birlikte, çocuk ile
ebeveynler arasında aşırı derecede beraberlik
kurulmakta ve çocuk her şeyini yalnızca ailesi ile paylaşmaktadır.
Demokratik tutuma dayanan iletişim: Demokratik
tutuma dayanan iletişimde, aile içinde herkese değer verilen, seçme hakkı tanınan, kişiliğine saygı
gösterilen davranışlar hakimdir. Araştırmalar, anne babası demokratik olan çocukların uyum
düzeylerinin daha yüksek olduğunu göstermektedir.
Demokratik tutuma dayanan iletişim: Demokratik
tutuma dayanan iletişimde, aile içinde herkese değer verilen, seçme hakkı tanınan, kişiliğine saygı
gösterilen davranışlar hakimdir. Araştırmalar, anne babası demokratik olan çocukların uyum
düzeylerinin daha yüksek olduğunu göstermektedir.
Aile içindeki bireylerin ihtiyacı olan sevgi yeterli olmadığı taktirde, aile
fonksiyonlarını yerine getirememekte, aile ilişkileri de zarar görmektedir.
Aile içindeki üyelerin sosyal ve duygusal olarak ihmal edilmiş olmaları durumunda aile iletişimi bozulmaktadır.
Aile içindeki bireylerin ihtiyacı olan sevgi yeterli olmadığı taktirde, aile
fonksiyonlarını yerine getirememekte, aile ilişkileri de zarar görmektedir.
Aile içindeki üyelerin sosyal ve duygusal olarak ihmal edilmiş olmaları durumunda aile iletişimi bozulmaktadır.