Özgürlük, Bağımsızlık, Demokrasi ve Sosyalizm için Tek Yol Devrim
ORAKZâCEKİC
Sayı. 73 Ekim 1990 Fiyatı -OOP
Türkiye İhtilalci Komünistler Birliği Merkezi Yayın OrganıDaha Büyük, Daha Güçlü, Daha Kararlı Kitle Eylemleri!
K ö rfez K rizi ilk g ü n lerd e k i şid d e tin i kaybetti. Fakat henüz savaş olasılığı ve faşist d ikta tö rlü ğ ü n bunun a k tif bir unsuru olma hevesi ortadan kalkmış değildir. Körfez bugün p a tla y ıc ı m a d d e ile doludur; ağırlık taşıyan ambargo, kuşatm a ve d ip lo m a sid e n s ıc a k savaşa geçiş arasındaki sınır çok incedir.
Kimi zaman alçala
rak kimi zaman şiddet
lenerek Ortadoğu krizi, Türkiye’deki iç siyasal y a ş a m ın ö n e m li bir öğesi, belirleyeni olmaya devam edecektir. Bir savaş ve savaşta Türki
y e ’nin üstleneceği rolün düzeyi de bu açıdan önemlidir. Dışta saldır
gan ve yayılmacı politi
kanın içteki izdüşümü d ev rim c i-d e m o kra tik muhalefeti, savaş karşıtı tüm güçleri ezmek, et
kisizleştirm ektir. Bu,
(Devamı sayfa 25’de) İstanbul-Fındıkzade’de Savaşa ve Faşizme Karşı Gösteri (Sf 2’de)
EMPERYALİZME KARŞI M ÜCADELE: STRATEJİK BİR G Ö R E V
Irak’ın K u ve yt’i işgalind en sonra y a ş a n a n g e liş m e le r , T ü r k iy e aşısından önem li bir gerçe ğ in altını b ir kez d a h a çizm iştir: E m pe ryaliz
m e karşı m ilitan ve tutarlı bir m ü c a dele yürütm ek, Türkiye devrim inin üzerinden atlayam ayacağı veya her
hangi b ir b iç im d e kü çü m se ye m e - y e c e ğ i tü rd e n stra te jik ö n e m d e k i g ö re vle rin d e n biridir.
S o n o la y la rın d a ç a rp ıc ı b ir b iç im d e s e rg ile d iğ i g ib i, T ürkiye,
ö z e llik le A B D ’ n in e m p e r y a lis t b o y u n d u ru ğ u n u n her alanda p e k iş tiği, g itg id e d aha o n u r kırıcı ve te h likeli b o yu tla r kazandığı bir d ö n e m i yaşıyor. 12 Eylül askeri faşist d a r
besi ile birlikte hızlanan bu sürecin so m u t sonuçları ise ortada. B unlara he r g ü n b ir y e n is i e k le n iyo r. Bu s o n u ç la rd a n b iri de, T ü rk iy e ’ nin O rta d o ğ u b ö lg e sin d e A B D ’nin ileri karakolu, g ö n ü llü fedaisi, 3-5 d o la r
d a h a f a z la y a rd ım ", b ö lg e n in ya ğ m a sın d a n kim i kırıntılar, hatta bir ''aferin'' u ğ ru n a dahi ateşe atılm aya hazır bir m aşa rolünü üstlenm esidir.
Bu aşağılık rol, Türkiye halklarının b a ş ın a te h lik e li b e la la r a ç m a k la kalm ayacaktır. O rta d o ğ u ve dünya h a lk la rın ın k a rş ıs ın d a o n u u ta n ç verici k o n u m la ra sürükleyecektir.
(Devamı sayfa 5’de)
ORAK-ÇEKİÇ Sayı: 73
KİTLE EYLEMİNDE DEVRİMCİ ÇİZGİ
K a t ı l a n l a r ı n s a y ı s ı , b i l e ş i m i , i s t e m l e r i y ö n l e r i n d e n d e ğ i ş i k ö z e l l i k l e r g ö s t e r e n y a s a d ı ş ı k i t l e g ö s t e r i l e r i , g i d e r e k a r t a n s a y ı d a , i ç e r i k v e b i ç i m y ö n l e r i n d e n z e n g i n l e ş e r e k g e l iş iy o r . 12 E y l ü l f a ş i z m i k i t l e l e r i n ö r g ü t l e n m e v e e y l e m a l a n ı n ı ö y l e s i n e d a r a l t t ı ki, e m e k ç i s ı n ı f l a r i ç i m i s t e m l e r i n i d i l e g e t i r e b i l m e n i n h e m e n y e g a n e a l a n ı y a s a d ı ş ı l ı k o l d u . A s k e r i f a ş i z m i n ‘8 2 A n a y a s a s ı , k e n d i s i iç in y ü z ö r t ü s ü o l a c a k b i r i c a z e t a l a n ı d ı ş ı n d a , l e g a l i t e o l a n a ğ ı t a n ı m a y a n b i r k a f a y a p ı s ı n ı n ü r ü n ü y d ü . U z u n s ü r e n d u r g u n l u k y ı l l a r ı n d a n s o n r a k i t l e l e r f a ş is t l e g a l i t e n i n d ı ş ı n a ç ı k m a y a b a ş l a d ı l a r . S e s i n i i l k d u y u r a n ö ğ r e n c i e y l e m l e r i o l d u . E k o n o m i k i s t e m l e r t e m e l i n d e g e l i ş m e k l e b i r l i k t e , 1 2 E y l ü l f a ş i z m i k o ş u l l a r ı n ı n y a r ı l m a s ı n d a , k i t l e l e r d e k i t e d i r g i n l i k v e d u r g u n l u ğ u n a ş ı l m a s ı n d a ö n e m l i b i r r o l o y n a y a n i ş ç i l e r i n , ‘8 9 B a h a r E y l e m l e r i n i a n m a y a d e ğ e r . Y ı l ı n ilk a y l a r ı n d a k i k ö y l ü e y l e m l e r i v e ik i ay ö n c e s i n i n m e m u r e y l e m l e r i b u n l a r ı iz led i. S ü r e ç t e r s i n e a k m a y a b a ş l a d ı v e f a ş is t d i k t a t ö r l ü ğ ü n a z g ı n s a l d ı r g a n l ı ğ ı y a s a d ı ş ı k i t l e e y l e m i n i n m e ş r u z e m i n i n i n g ü ç l e n m e s i n e h i z m e t e d e r h a l e g eldi.
E k o n o m i k i s t e m l e r t e m e l i n d e g e l i ş e n b u e y l e m l i l i k l e r d e n f a r k lı ö z e l l i k l e r e s a h i p N u s a y b i n - C i z r e . . . s e r h i l d a n l a r ı v e İ s t a n b u l ’d a işçi s ı n ı f ı n ı n s o k a ğ a t a ş m a s ı y l a b o y u t k a z a n a n ç a t ı ş m a l ı 1 M a y ı s g ö s t e r i l e r i , p o l i t i k k i t l e e y l e m i n i n ö r n e k l e r i d i r . Y i n e b u t ü r ü n b i r b a ş k a ö r n e ğ i d e " k o r s a n g ö s t e r i l e n d i r . B u g ü n i ç i n k a t ı l a n l a r ı n s a y ı s ı n ı n d ü ş ü k l ü ğ ü g i b i ö n e m l i b i r e k s i k l i ğ i t a ş ı m a s ı n a k a r ş ı n p o l i t i k i s t e m l e r i n a ç ı k b i r ş e k i l d e o r t a y a k o n u l m a s ı , e y l e m k a r a r l ı l ı ğ ı v e d ü z e n k a r ş ı t ı k o n u m l a r ı n ı n d a h a b e l i r g i n o l u ş u i l e k i t l e e y l e m l i l i ğ i n i a l t v e d a h a g e r i b i ç i m l e r d e n ü s t b i ç i m l e r e d o ğ r u s ı ç r a t m a d a o l u m l u b i r iş l e v e s a h i p
" k o r s a n g ö s t e r i l e r " , p o l i t i k k i t l e e y l e m i n i n g ü n ü m ü z d e k i e n y a y g ın b i ç i m l e r i d i r .
O b j e k t i f k o ş u l l a r ı n a r t a n b a s k ı s ı k i t l e h a r e k e t i n d e k i y e n i s ı ç r a m a l a r ı n h a b e r c i s i d i r . D a h a d e r i n d e n g e l e n , d a h a b ü y ü k v e s e r t m ü c a d e l e l e r e d ö n ü ş m e y e a d a y k i t l e h a r e k e t l e r i n i n o r t a y a ç ı k a c a ğ ı b i r d ö n e m e g ir ili y o r. B u s ü r e c i n h e r ş e y d e n ö n c e k o m ü n i s t ö n c ü n ü n v e d e v r i m c i g ü ç l e r i n b i l i n c i n e ç ı k a r ı l m a s ı g e r e k m e k t e d i r . B u a ç ı d a n s a d e c e s ü r e c i n a k ı ş y ö n ü n ü d o ğ r u t e s p i t e t m e k d e y e t e r l i d e ğ i l d i r . Ö n c ü n ü n r o l ü n ü n n e o l a c a ğ ı n ı n d o ğ r u k a v r a n m a s ı , k e n d i l i ğ i n d e n p a t l a y a n y a d a ö r g ü t l e n d i r i l m i ş b i r k i t l e e y l e m i n d e m ü d a h a l e n i n n a s ı l b i r a n l a y ı ş l a v e h a n g i b i ç i m l e r d e y a p ı l m a s ı g e r e k t i ğ i ö n e m t a ş ı r . A r t ç ı , i z l e y i c i , s ı r a d a n k a t ı l ı m c ı m ı , ö n c ü m ü o l u n a c a ğ ı n ı n b e l i r l e y i c i a y r ı m ç i z g i l e r i n d e n b i r i s i b u r a d a d ı r . M ü c a d e l e n i n i ç i n e g i r i l e n d ö n e m i n d e , b u e k s e n d e n r e v i z y o n i z m , r e f o r m c u l u k v e b u z e m i n i a ş a m a y a n o p o r t ü n i z m l e s ı n ı r l a r ı n k a l ı n ç e k i l m e s i g e r e k m e k t e d i r .
* * *
v_...___ . biçimleri nesnel k a r a k t e r l id i r . Hareketin ge _şıni i ç e r i s i n d e o r t a y a ç ı k a r l a r . K o m ü n i s t ö n c ü n -n görevi bunları s i s t e m l e ş t i r m e k , b i l i n ç l i bir karakter kazandırmak, h a r e k e t i n g e l i ş i m i n e u y g u olarak yaratıcı bir şekilde
u y g u l a m a k , aralarındaki bağlantıyı, birinden
ö b ü r ü n e g e ç i ş i sağlamaktır. Objektif süreçlerin
h ı z l a n d ı r ı l m a s ı ya da yavaşlatılması, sürece bilinçli
m ü d a h a l e i l e ; d e v r i m c i taktik ve sloganlar,
y ı ğ ı n l a r ı n m ü c a d e l e içinde yönetimi, hareketin
y ü k s e l i ş y a d a a l ç a l ı ş ı n a uygun mücadele ve öfgfit
b i ç i m l e r i n i n k u l l a n ı m ı il e mümkündür -yada tasL
M e n ş e v i z m i n ,
"süreç-taktik', 'parır. ' zJae büyüyen parti görevleri"
a n l a y ı ş ı , d e ^ l z - r t * gram , s t r a t e j i v e t a k t i ğ i n r o l ü n ü n y a d s ı n m a j l i r . K e n d i l i ğ i n d e n l i ğ e t a p ı n m a ö z l ü i f a d e : - 'İzlemi duyulan mücadele m üm kün olan m & caâekdir, mümkün olan tek mücadele ise - e r --
: vdıri, s ö z l e r i n d e b u l u r . K i t l e h a r e k e t i n i h e r h a f a m d r e e n a l t d ü z e y d e t u t m a k , t a k t i k *• e a r ı n b u d a n m a s ı , u z l a ş m a c ı s ı n ı f müradrtru, h n r jııv a y a s a l l ı ğ ı n a t a p ı n m a , d i ğ e r b i r d e j s n « c t a k tik , s l o g a n l a r v e e y l e m i n y a d s ı n m a s ı . : r * : —İ m z m i n g e n e l çi z g is id ir .K i t l e e y l e m l e r i n i g e r e k ::er.V_ : : : : - r î d e n i ş b i ç i m i a ç ı s ı n d a n burjuva y a s a f t k ç i z g i s i n e y a k l a ş t ı r a r a k m e ş r u t i y e t i b . •: - : t - •. • :-? r tü - n i s t a n l a y ı ş l a r y a y g ı n v e g ü ç l ü i d i r . Ö r g ü d e m c B ' k o r s a n g ö s t e r i l e r i m b ü y ü k ç o ğ n a İ B ^ m d h d d i e y l e m i , i s t e m l e r i n e u y g u n b i r k a r a :'. * t i l a s ı t a r ş ı t ı n i t e l i ğ i n g ü ç l e n d i r i l m e s i _ ~ . - d e ğ i l , k e n d i l i ğ i n d e n c i , y a s a l a çizgiye a » _ r : n n ı r a k . e n g e r i d ü z e y d e ö r g ü t l e m e a r a m - edild iğ i g ö r ü l m e k t e d i r .
F a ş i s t d i k t a t ö r l ü ğ ü n kitle ademlerim t e r ö r l e p a s i f i z e e t m e v e devrimci kitle hareketlerinin
g e l i ş m e s i n i ö n l e m e a m a c ı * * s a n a l d a n r e v i z y o n i s t v e oportünistlerce beslenmektedir.
F a ş i z m i n h e d e f i ezerek t i ı f a f i y v e v iz y o n iz - m i n k i o n u n y a r a t t ı ğ ı t e r e : c r a m ı ı k z . i l a n a r a k k i t l e e y l e m i n i e t k i s i z l e ş i l' - 1 * - a m > : ı ı ç i m l e r l e s ı n ı r l a m a k , d ü z e n s ı n ı r . a n . :ı -,e ^ r - s e ı m e k t i r . B a r ı ş ç ı l l ı ğ m a ş ı l m a s ı , kitle eytemmaa ç a l ı ş m a l ı v e s i l a h l ı g ö s t e r i l e r e y ö n ü n d e k i d e v r i m c i ç i z g i n i n k a r ş ı s ı n a d i î i . e n o p o r t ü n i z m ,
"
kitle kırımının olacağı' ~
: — : . za m. d a f a ş i z m i n t e r ö r l e e l d e e t m e k isted ğ ı n e ayran, y ı l g ı n l ı ğ ı g e l i ş t i r i c i g ö r ü ş l e r ile r i 5 . — r.1 9 7 7 1 M a y ı s ’ı n d a M İT r e K o n t r g e r i l l a n ı n g e r ç e k l e ş t i r d i ğ i k a t l i a m - s o n r a s ı n d a k i t l e g ö s t e r i l e r i n e s i l a h g e t i r : m e s ; e k u l l a n m a n ı n p r o v o k a s y o n a y o l açtığ: g z r ü ş ö y le b a ş ı n ı r e v i z y o n i s t l e r i n ç e k t i ğ i , ç e s i t l c r o r . û . n i s t l e r i n d e p e s p e r d e d e n k a t ı l d ı k l a r ı b i r s a l d ı r ı k a m p a n y a s ı
b a ş l a t ı l m ı ş t ı . Ö r g ü t ü m ü z ü n 1 9 8 0 17 H a z i r a n ı n d a d ü z e n l e d i ğ i k o r s a n g ö s t e r i y e m ü d a h a l e iç in g e l e n a s k e r i t i m e k a r ş ı s i l a h k u l l a n ı l m a s ı , A y d ı n l ı k v e T S İ P r e v i z y o n i s t l e r i n d e n T D K P ’y e k a d a r u z a n a n k o r o c a a y n ı d ü ş ü n c e y l e m a h k u m e d i l m e k i s t e n d i .
Ü l k e m i z d e e n m a s u m k i t l e e y l e m i n i n d a h i f a şis t g ü ç l e r c e ş i d d e t l e e z i l m e y e ç a l ı ş a m a y a c a ğ ı n ı n , k i t l e n i n ü z e r i n e k u r ş u n y a ğ d ı r ı l m a y a c a ğ ı n ı n h i ç b i r g a r a n t i s i y o k t u r . 1 9 8 0 y ı l ı n d a , C e y h a n ’d a b i r t r a f i k k a z a s ı n ı p r o t e s t o i ç in y o l u k e s e n h a l k ı n ü z e r i n e a s k e r l e r k u r ş u n y a ğ d ı r d ı . İ l k a n d a 9 k iş i ö l d ü , b i r ç o ğ u y a r a l a n d ı . A y n ı g ü n l e r d e İ z m i r - I n c i r a l t ı Y u r d u s ı k ı y ö n e t i m c e b a s ı l d ı ; c i d d i
b i r d i r e n i ş o l m a m a s ı n a k a r ş ı n ö ğ r e n c i l e r a s k e r l e r t a r a f ı n d a n t a r a n d ı , ü ç ü ö l d ü . F a ş i s t d e v l e t t e r ö r ü y e n i b i r t ı r m a n ı ş a g e ç m i ş , g ü ç g ö s t e r i l e r i n e g i r i ş m i ş t i . K ü r d i s t a n ’d a ş o v e n i z m l e b e s l e n m iş f a ş is t t e r ö r ü n k i t l e l e r i s i n d i r m e k , e z m e k iç in ş i d d e t i e n s ı r a d a n d u r u m d a b i l e v a h ş e t d ü z e y i n d e u y g u l a d ı ğ ı n ı n sa y ıs ız ö r n e ğ i v a r d ı r . N u s a y b i n - C i z r e i n t i f a d a l a r ı n d a ö z e l t i m k u r ş u n y a ğ d ı r d ı . C i z r e ’d e ö l e n l e r d e n b i r i 1 2 y a ş ı n d a b i r ç o c u k t u . E k o n o m i k m ü c a d e l e l e r i n - 1 9 6 5 - 7 0 y ı l l a r ı a r a s ı n d a b i r ç o k f a b r i k a d a k i i ş g a l v e d i r e n i ş l e r , 1 9 7 6 ’d a k i P r o f i l o d i r e n i ş i , Ü l k e r , B e r e c . . . - b e y a z t e r ö r y o l u y l a e z i l m e y e ç a l ı ş ı l d ı ğ ı n ı n ö r n e k l e r i a z d e ğ i l d i r .
B i r yıl ö n c e k i 1 M a y ı s e y l e m i ü z e r i n e b i r p a r ç a d ü ş ü n m ü ş o l a n la r , p o l i s i n g ö s t e r i c i l e r e u y a r ı d a b u l u n m a g e r e ğ i d u y m a k s ı z ı n n a s ı l k u r ş u n y a ğ d ı r d ı ğ ı n ı , g ö s t e r i c i l e r i n i s e y e r y e r t a ş l a k a r ş ı l ı k v e r d i k l e r i n i h a t ı r l a y a c a k l a r d ı r . F a ş i s t d i k t a t ö r l ü k , B a h a r E y l e m l e r i n i n y e n i b i r d ü z e y e s ı ç r a m a s ı n ı ö n l e m e k i ç i n g ö z ü d ö n m ü ş c e s a l d ı r d ı .
T ü m b u n l a r f a ş i s t d i k t a t ö r l ü ğ ü n s a ğ l a m a k i s t e d i ğ i s o n u ç v e g e l i ş e n k i t l e h a r e k e t l e r i k a r ş ı s ı n d a k i t u t u m u y ö n ü n d e n u y a r ı c ı d ı r . E y l e m l e r d e p o l i t i k i s t e m l e r b e l i r g i n l e ş t i k ç e v e d ü z e n e k a r ş ı d a h a d o l a y s ı z y ö n e l m e s i y l e f a ş i s t s a l d ı r g a n l ı ğ ı n d a h a b o y u t l a n d ı ğ ı v e b o y u t l a n a c a ğ ı g ö r ü l m e k t e d i r .
Ü l k e m i z i n ç o k z e n g i n o l a n d e n e y l e r i n d e n y o la ç ı k a c a k d a h i o l s a k , k i t l e e y l e m l e r i n i n fa ş is t t e r ö r e k a r ş ı h e r d ü z e y d e v e b i ç i m d e s a v u n u l m a s ı g e r e k t i ğ i o r t a y a ç ı k a r . F a ş i s t t e r ö r l e k i t l e h a r e k e t i n i n e z i l i p s i n d i r i l m e s i n i n ö n l e n m e s i , k i t l e e y l e m i n i n k e n d i g e r ç e ğ i i ç i n d e d e v r i m c i t e r ö r ü n g e l i ş t i r i l m e s i n e b a ğ l ı d ı r . K i t l e e y l e m l e r i n i n s i y a s a l y ö n e t i m i n i n y a n ı s ır a , a s k e r i y ö n e t i m i n i n d e g e l i ş t i r i l m e s i g e r e k l id i r . K i t l e e y l e m i n i n a s k e r i y ö n e t i m i n i n , o n u n
s iy a s a l v e m o r a l b a ş a r ı s ı n d a , k i t l e s e l l i ğ i n k o r u n u p g e l i ş t i r i l m e s i n d e ö n e m i b e l i r l e y i c i d i r . F a ş i s t t e r ö r k a r ş ı s ı n d a k i t l e e y l e m i n i t e s l i m i y e t ç i - y a s a l b i r ç izg iy e ç e k m e k d e ğ i l, s iy a s a l a ç ı d a n o l d u ğ u g ib i a s k e r i y ö n d e n d e ö n d e r l i k ç i z g is in i y e t k i n l e ş t i r e r e k , k itl e y i b u y ö n d e h a z ı r l a y a r a k g e l i ş t i r m e çizgis i i z l e n m e l i d i r .
R e v i z y o n i s t s a l d ı r ı a s ıl o l a r a k d e v r i m c i e y l e m i n ö z ü n e , d e v r i m c i ş i d d e t ö ğ e s i n e y ö n e l m e k t e d i r . A n - t i f a ş i s t d e v r i m c i g ü ç l e r i n ö n e m l i b i r k e s i m i d e r e v i z y o n i z m i n r ü z g a r ı d ı ş ı n a ç ı k a m a m ı ş l a r d ı r . T a s f i y e c i l i ğ i n y a r a t t ı ğ ı t e d i r g i n l i k , k i t l e l e r i n g e r i b i l i n c i n i v e e y l e m l e r e k a t ı l m a k o n u s u n d a k i t e r e d d ü t l e r i n i d e v r i m c i y ö n d e a ş m a d e ğ i l , b u n l a r a s ı ğ ı n m a a n l a y ı ş ı y l a h a r e k e t e t m e k t e d i r l e r . D e v r i m c i z o r u n a l a n ı n ı d a r a l t m a k d a , b u d ü ş ü n c e y a p ı s ı n ı n b i r ü r ü n ü o l a r a k o r t a y a ç ı k m a k t a d ı r . D e v r i m c i ş i d d e t i n k u l l a n ı m ı , f a ş i z m e k a r ş ı m ü c a d e l e d e s a v u n m a m a n t ı ğ ı y l a s ı n ı r l ı m e ş r u i y e t a n l a y ı ş ı n ı n t e m e l i y a p ı l m ı ş t ı r . D e v r i m c i z o r u n g e l i ş t i r i l m e s i , s a d e c e f a ş is t s a l d ı r ı k a r ş ı s ı n d a m e ş r u i y e t e l d e e t m e k l e s ı n ı r l ı o l a m a z . F a ş i s t b a s k ı v e t e r ö r , d e v r i m c i ş i d d e t i n g e r e k l i l i ğ in i d a h a a ç ı k v e m e ş r u h a l e g e t i r i r , f a k a t d e v r i m c i z o r u n g e r e k l i l i ğ i b u n u n l a s ı n ı r l ı d e ğ i l d i r . D e v r i m c i z o r d ü z e n i y ı k m a k i ç i n d i r . O n u n m e ş r u i y e t i , b i r b ü t ü n o l a r a k s ö m ü r ü d ü z e n i n i n , e k o n o m i k , s o s y a l , s i y a s a l y a p ı s ı n d a d ı r . S ö m ü r ü d ü z e n i n i y ı k m a k i ç i n , ö z g ü r l ü k v e s o s y a l i z m i ç i n , ö r g ü t l e n d i r i l m i ş k a r ş ı d e v r i m c i z o r u n d e v r i m c i z o r i l e k ı r ı l m a s ı , m a n t ı ğ ı m ı z ı n t e m e l i n i o l u ş t u r u r . K i t l e e y l e m l e r i n i n g e l i ş t i r i l m e s i n d e d e d a m g a s ı n ı v u r m a s ı g e r e k e n b u m a n t ı k o l m a l ı d ı r . H a r e k e t y ö n ü , a l t b i ç i m l e r d e n ü s t b i ç i m l e r e , b a r ı ş ç ı l g ö s t e r i l e r d e n a ç ı k d ü z e n k a r ş ı t ı p o l i t i k g ö s t e r i v e ç a t ı ş m a l a r a , s a v u n m a d a n s a l d ı r ı y a , s a v u n m a i ç e r i s i n d e d e d a h a e s n e k v e a k t i f t a k t i k l e r i n u y g u l a n m a s ı n a d o ğ r u .
Ö r g ü t l e n d i r i l m i ş y a d a k e n d i l i ğ i n d e n g e l i ş e n b i r g ö s t e r i y i d o ğ r u s l o g a n v e h e d e f l e r e y ö n e l t m e n i n y a n ı n d a , e y l e m i n fa ş is t s a l d ı r ı y a k a r ş ı k o r u n m a s ı v e h e r b i r i b i r a y a k l a n m a n ı n k ü ç ü k ç a p l ı b i r h a z ı r l ı k v e p r o v a s ı o l a c a k g ö s t e r i l e r e d o ğ r u s ı ç r a t a b i l m e k g e r e k l i d i r . B u n u n iç in s iy a s a l t a k t i k y e t e n e ğ i n i n g e l i ş t i r i l m e s i g i b i , a s k e r i t a k t i k v e s a v a ş ı m y e t e n e ğ i n i n d e g e l i ş t i r i l m e s i , b ö y l e s i g ö s t e r i l e r d e ö n c e d e n n e y a p a c a ğ ı n ı b i l e n , s o k a k s a v a ş ı m ı d e n e y i m i n d e u s t a l a ş m ı ş g ü ç l e r e v e ö z e l g ö r e v l e y ü k ü m l e n m i ş , b i r ö l ç ü d e a s k e r i e ğ i t i m d e n g e ç i r i l m i ş k a d r o l a r a g e r e k s i n m e v a r d ı r . B u b i l i n ç v e d o n a n ı m a s a h i p b i r h a r e k e t i n k a d r o l a r ı ,
"Taktik önderliğin görevi proletaryanın bütün
m ücadele ve örgüt biçimlerini geliştirmek ve m evcut güçler dengesinde
stratejik başarıyı hazırlamada gerekli azam i
sonuçlara ulaşm ada bunların düzenli olarak kullanılm asını sağlamaktır.
Proletaryanın m ücadele ve örgüt biçimlerinden düzenli
olarak yararlanm aktan ne kastedilm ektedir?
İlk olarak: Hareketin belirli bir anının iniş ve çıkışları sırasında görülen durumlara en uygun düşen ve yığınların
devrimcileşmesini kolaylaştıran ve sağlayan, milyonları devrimci cepheye
getiren ve onları devrimci cephede mevzilendiren
m ücadele ve örgüt
biçimlerini ileri sürm ek
(Stalin,
S t r a t e j i v e T a k t i k , )ORAK-ÇEKIÇ Sayı: 73
k e n d i l i ğ i n d e n b a ş l a y a n b i r k i t l e e y l e m i n i d a h i a te ş l e y e b i lm e , o n u d a h a ile r i b ir n o k ta y a s ıç r a tm a b a ş a r ıs ın ı g ö s t e r e b ile c e k le r d ir .
K itle e y l e m l ilik l e r in d e s ı n ı f ç a tış m a s ı n ın g e n e l d ü z e y i, k r i z i n d e r i n l i ğ i , e y l e m e k a t ı l a n k i t l e n i n s iy a s i v e m o r a l d ü z e y i, b ile ş im i, e y l e m d e k a r ş ı k a r ş ı y a g e l e n g ü ç l e r i n d u r u m u , ö r g ü t s e l g ü ç l e r i m i z i n g e n e l d u r u m u v e e y l e m i ç i n d e k i k o n u m l a n ı ş ı m ı z g ib i b ir b ir iy le s ık ı sık ıy a iliş k ili ç e ş i t l i f a k t ö r l e r g ö z ö n ü n e a l ı n m a l ı d ı r . H e r g ö s t e r i d e m u t l a k a p o l i t i k i s t e m l e r i n i l e r i s ü r ü l m e s i , m u t l a k a ç a t ı ş m a ç ı k a r ılm a s ı g ib i b ir a m a ç o la m a z . B u a ç ıd a n h e r e y le m k e n d i ö z g ü l d u r u m u i ç e r i s i n d e d e ğ e r l e n d i r i l m e l i d i r . B u g ü n k i t l e e y l e m l e r i n d e y a y g ın o l a r a k d i l e g e t i r i l e n e k o n o m i k i s t e m l e r in y a n ı n d a y e r y e r p o l i t i k i s t e m l e r d e n , e k o n o m i k t a l e p l e r i n d a h a d o ğ r u v e k a r a r lı b i ç i m d e v u r g u l a n m a s ı , p o l i t i k i s t e m l e r i n y a y g ı n la ş tır ılm a s ı v e g i d e r e k e y le m in m e r k e z in e k o n u lm a s ı; f a ş is t s a ld ır ıy a k a r ş ı h e r d ü z e y d e s a ğ la m b i r s a v u n m a ç iz g is in in ö r g ü t l e n d i r i l m e s i n i n y a n ı s ır a , in is iy a tif im iz d a h i l i n d e ç a tış m a lı e y l e m le r in y e r y e r ö r g ü t l e n d i r i l m e s i v e b u n l a r ı g ü ç l e n d ir e c e k b a z ı g e r il la e y l e m l e r in in g e r ç e k le ş tir ilm e s i ç izg isi g e l iş ti r il m e l id ir .
L e g a ld e k i k u r u l u ş l a r l a y a s a l o l a n a k l a r s o n u n a k a d a r z o r l a n a r a k e n g e n iş k a t ılım la k itl e g ö s te r i le r i ö r g ü t l e n d i r i l m e l i d i r . D a h a g e r i u n s u r l a r ı n k a t ı l ı m ı n ı s a ğ l a m a k v e d a h a b ü y ü k g ö s t e r i l e r ö r g ü t l e y e b i l m e k i ç i n b u z o r u n l u d u r . S ı k ç a r a s t l a n a n iz in v e r il m e m e s i g ib i d u r u m l a r d a d a b u g ö s t e r i l e r y a r ı l e g a l o l a r a k d ü z e n l e n m e l i d i r . V u r g u l a y a c a ğ ı m ı z , b i r i n c i s i , s a d e c e b u n u n l a y e t i n i l m e m e s i , i s t e m l e r i v e k a r a r l ı l ı ğ ı y l a d ü z e n k a r ş ıt ı k im liğ in i d a h a a ç ık b i r ş e k ild e d ile g e t ir e n k i t l e e y l e m l e r in in d e d ü z e n le n m e s i n in g e r e k liliğ i;
İk in c is i, tü m b u e y l e m le r in , b a r ış ç ıl y a d a a ç ık ş i d
d e t e d a y a lı, d e v r im c i b ir ö z v e r u h i i ş e k illed c j ü- m e s in in g e r e k liliğ id ir . E n b a r ış ç ıl g ö s t e r . ^ Lı'r.i k i t l e h a r e k e t i n i n d e v r i m h e d e f i n e u y g u m y ö n l e n d i r i l m e s i ; k i t l e l e r d e d e v r i m b i l i n c i n i n d o ğ m a s ın a , g e liş ip k ö k l e ş m e s i n e h iz m e t e t m e s in i s a ğ la y a c a k b i r a n la y ış la h a r e k e t e d i lm e s id ir .
R e v iz y o n is t, r e f o r m c u p a r t i l e r b o l b o l t o p l a n t ı v e g ö s t e r i d ü z e n l e r l e r . B u r a d a ö n e m l i o l a n , b u g ö s t e r i l e r i n a m a c ı v e y ö n v e r e n a n l a y ı ş ı n n e o ld u ğ u d u r . B i r ç o k ö r g ü t ü n e y l e m i n d e d e b u b e l i r s iz lik , r e v iz y o n iz m in e t k is i a l t ı n d a k a l m a v e a m a c a u y g u n o lm a y a n d a v r a n ış b iç im i iç e r is in d e o lm a , v a r d ır . O r t a y a ç ı k a n ö n e m l i b i r o la y , b i r a n m a y a d a p r o t e s t o i ç i n b i r ş e y l e r y a p m a k v e g ö s t e r i d ü z e n l e m e k f ik r i o l d u k ç a y a y g ın d ır . F a k a t b u , o n a u y g u n b i r d a v r a n ış ç iz g is i iz le n d iğ i z a m a n d e ğ e r ta ş ır , A k s i, a ile t o p l a n t ı l a r ı m d e r n e k l e r e ta ş ıy a n r e v i z y o n i s t l e r i n e ş l e m l e r i n i n tü r e v i , z a r a r s ız b ir g ö s te r i d ü z e n l e m e k t e n ö te y e g e ç ilm e m iş o l u n u r .
B ir e y le m d e k i t l e l e r i n d ü z e y in in d o ğ r u te s p i t i v e s l o g a n l a r ı n d o ğ r u b e l i r l e n m e s i s o n d e r e c e ö n e m l i d i r , f a k a t b u y e t e r l i d e ğ i l d i r . B ir b ü t ü n o l a r a k s a v u n u la n d a v a n ın k a r a k t e r i n e u y g u n ta v rın e y l e m i m iz e y a n s ı t ı l m a s ı d ı r . S ı r a d a n g ö s t e r i l e r d e d e ğ il, ö r g ü t l e r i n im z a s ın ın b u l u n d u ğ u p a n k a r t l a r ı n ta ş ın d ığ ı g ö s t e r i l e r d e , d a h a p o lis le ilk k a r ş ı k a rş ıy a g e l iş te p a n k a r t l a r a t ı l ı p k a ç ılıy o rs a . b u e y le m in , e n b a ş t a e y le m e k a t ı l a n g ü ç l e r o l m a k ü z e r e , k itl e le r e , h a t t a k a r ş ı d e v r i m g ü ç l e r i n e v e r e c e ğ i m e s a j n e o l a b i l i r ? B ir g ö s t e r i b a ş t a k a t ı l a n l a r o l m a k ü z e r e k i t l e l e r d e k i m ü c a d e l e i s t e k v e c o ş k u s u n u , k a r a r lı lığ ın ı a r t t ı r m a l ı d ı r . H e r e y le m b a ş a r ıy la ya d a i s t e n i l e n d ü z e y d e b a ş a r ı y l a s o n u ç l a n m a y a b i l i r . E ğ e r e y l e m a n ı n d a d e v r i m c i k a r a r l ı l ı k g ö s te r i lm iş s e , b u n u n v e r e c e ğ i m e s a j d a , d e v rim c i ö f k e n i n ş i d d e tle n m e s i, s ı n ı f k i n i n i n d e r in l e ş m e s i v e y e n i d e n s a ld ır ıy a g e ç m e is te ğ i o l a c a k t ı r
M
SAVAŞA VE FAŞİZME KARŞI GÖSTERİ
15 Eylül günü, ö rg ü tü m ü z TİKB, TK P /M L Hareketi, TKİH ve TDKİH ile birlikte, 12 Eylül askeri faşizm ini ve faşist h ü kü m e tin savaş kışkırtıcı politikalarını p ro te sto am acıyla yasadışı bir g ö ste ri düzenlendi. İstanbul- Fındıkzade’de gerçekleştirilen göste riye 200 kişi katıldı. G österi, y o lu n kesilip ateş yakılm asıyla başladı. O rtak slo g a n la r atıldı ve her ö rg ü t eylem in am acına d ö n ü k kendi pankartını taşıdı; kuşlam ala r yapıldı. Eylem , kararlılığıyla so n d ö n e m d e g e rçekleştirilen korsan g ö ste rile r için d e ö ne çıkanlardan birisi oldu. G österiyi dağıtm ak üzere Fındıkzade y ö n ü n d e n gelen p o lis arabasına o y ö n d e eylem in g ü ve n liğ in i sa ğ la m a kla görevli yo ld a şla rım ızca ateş açıldı. Bir p o lis yaralandı ve p o lis arabası devrildi. G öste ricile rin b elirlenen biçim d e d ağılm asından hem en sonra gösteri yerine d o lu şa n fa şist güçler, çe vre d e n ç o k sayıda kişiyi gözaltına aldılar.
TİKB, ö n ce sin d e n , e ylem in siya sa l içe riğ in e v e d ü ze n le ye n gü çle rin niteliğin e u yg u n bir kararlılıkla ö rg ü tle n d irilm e s i ve p o lis le karşı karşıya g e lin d iğ in d e de b u n a u yg u n b ir m ilita n ta vn n serg ile n m e si g ö rü ş ü n d e n hareket etti. D iğer örgütlerin, çatışm adan kaçınılm ası, ancak p o lis m ü d a h a le e d ip göste ricile rd e n alınan o lu rsa karşı konulm ası b içim in d e ki d üşünceleri, bu e ylem in niteliğine u yg u n değildi. Bu eylem, d o ğ ru d a n de vrim ci ö rg ü tle r tarafından ö rg ü tle n iyo rd u . Faşizm in, ko m ü n ist ve d e vrim ci örgütlere v e halka karşı saldırısının azgınlaştığı 12 Eylül askeri faşist d arb e sin i p ro te s to için düzenlenm işti. H alkım ızın haksız bir savaşa s ü rü k le n m e k is te n d iğ i, kriz d e n y a ra rla n ıla ra k 'b a s k ıla rın d a h a tırm a n d ırıld ığ ı b ir siya sa l k o n jo n k tü rd e g erçekleştiriliyordu. M esajını tü m bunlara u ygun bir kararlılıkta verm eliyd i. Faşist d iktatörlük, y o lu n 12 Eylül
‘8 0 ’deki gib i düz olm adığını, kitleleri haksız bir savaşa sü rm e n in o kadar kolay olm ayacağını, b unu başarsa dahi s o n ra sın d a bedelini ö d e ye ce ğ in i bilm elidir. E ylem lerim iz hem kitlelerin bu y ö n d e eğ itilip hazırlanm asına hizm et etm eli, hem de faşist d ikta tö rlü ğ e karşı te h d it ve saldırıyı geliştirm elidir.
A yrıca Ö rg ü tü m ü zle karşı karşıya gelen, d e vrim ci eylem alanım ıza giren, d e vrim ci e tkinliğim ize saldıran faşist karşıdevrim g ü çle ri ateşe .bastıklarını b ilm elidirler
Bir d iğ e r gösteri de İsta n b u l-Ü m ra n iye ’de 20 kişinin katılım ıyla G e n ç K o m ü n a rla r tarafından gerçekleştirildi..
V______________________________________________________________________________________
E M P E R Y A L İZ M E KARŞI M Ü C A D E LE : S T R A T E JİK BİR G Ö R E V
(Baştarafı 1 'n c i sayfada)
O r ta d o ğ u b ö lg e s in in e m p e r y a lis t h a y d u tla r açısından taşıdığı stratejik önem , çelişkilerle yü klü ve is tik r a r s ız y a p ıs ı, y e n id e n a k t if o la r a k d ü n y a ja n d a r m a lığ ın a s o y u n a n A B D e m p e r y a liz m in in saldırganlığındaki tırm anm a, bu arada m üttefikleri ve işbirlikçilerind en de bu y o ld a ke ndisiyle birlikte bund a n böyle "daha fazla risk" v e "daha fazla y ü k “ üstlenm elerini istem ekte ısrarlı ve dayatm acı olacağı g ib i gerçekler hep birlikte ele alındığında, şu s o n u ç ken d iliğ in d e n ortaya çıkar: Ne A B D 'n in bu b ö lg e d e ki saldırgan eylem ve m üdahaleleri ne de b u n la r sırasında T ü rkiye ’yi bir m aşa olarak kulla nm a girişim leri, son Körfez bunalım ı şu veya bu b iç im d e ç ö zü lse bile son bulacaktır. S o runa bu açıdan bakıldığında da, T ü rkiye ’de em peryalizm e karşı m ücadele gelip geçici, d ö n e m se l ve ya ö n e m siz bir taktik so ru n olarak görülem ez.
E m p e ry a liz m e ka rşı m ü c a d e le n in ö n e m in d e k i artışı, g ü n ce l gelişm e ve etkenlerle o ld u ğ u kadar, salt siyasi ve askeri alanlarda o n u rsu z ve m aceracı bir g idişle de sınırlı g ö rm e m e k gerek. İşin en az siyasi ve askeri yö n le ri kadar derin ve sürekli, bir yerde onları da belirleyen bir b o yu tu d a h a var: O da, e m peryalizm in T ü rk iy e ü z e r in d e k i b o y u n d u r u ğ u n u n e k o n o m ik yö n d e n de şid d e tle n m e sid ir. Türkiye, bir yandan, bütün d iğ e r s ö m ü r g e v e y a rı s ö m ü r g e ü lk e le r g ib i e m p e ry a lis t-k a p ita lis t s is te m in 20 y ıld a n beri artık k ro n ik le ş e n b u n a lım ın ın y ü k ü n d e n ü ze rin e yıkılan kısm ının ağırlığı altında eziliyor. D iğer y a n d a n ise, ken
disi yü kse k te kn o lo ji aşam asına g eçen e m peryalist b u r
juvazinin g ö zü n d e , b ö lg e se l pazarlara sıçram ak için yatırım ve pazarlam a üssü olarak kullanılm aya m üsait bir “tra m p le n b ö lg e " özelliği kazanıyor. H er iki y ö n d e k i gelişm e T ü rkiye ’yi, uluslararası kapitalizm in hayasızca ya ğm aladığı bir pazar, ucuz işg ü cü ve ha m m a d d e d e p o su haline g etirm ekle kalm ıyor; e ko n o m ik yö n d e n bağım lılığın yanı sıra siya si ve askeri yö n le rd e n de bağım lılığı pekiştirici b ir rol oynuyor.
A n ca k , e m p e ry a liz m e karşı m ü c a d e le n in artan önem ini ve z o ru n lu lu ğ u n u kavram akla iş bitm iyor. Asıl önem li ve b e lirleyici olan, bu m ü ca d e le n in hangi sınıfın bakış açısıyla, hangi g ö re vle r bü tü n lü ğ ü içinde^ kim lerle birlikte, kim lere karşı ve nasıl y ü rü tü le ce ğ id ir. İşçi sınıfı bu m ü c a d e le d e nasıl b ir tu tu m alm alı, h a n g i rolü oynam alıdır? Sınıf olarak so sya lizm i kurm a göre vi ile b u r ju v a d e m o k r a tik n it e lik t e k i b ir g ö r e v o la n em peryalizm e karşı m üca d e le arasında nasıl bir ilişki kurulm alıdır? Ayrıca, em pe rya lizm e karşı m üca d e le ile devrim im izin b u g ü n kü aşam asındaki d iğ e r d e m o kra tik görevler arasında nasıl bir ilişki vardır? E m peryalizm e karşı d o ğ ru bir m üca d e le hattı izleyebilm ek, bu sorulara d oğru, tutarlı ve M L b ir yanıt vere b ilm e kle m ü m kü n d ü r.
A ksi ta kd ird e işçi sınıfı hareketi, em peryalizm e karşı m ücadele adına halkçı-m illiye tçiliğ in zem inine d ü ş m e k te n v e y a a s li s ın ıfs a l g ö re v i o la n s o s y a liz m iç in m ücadeleye bağlılık adına bu kez de bu m ücadeleye uzak ve kayıtsız kalm aktan kurtulam az. B irinci d u ru m d a proletarya, kendi sınıfsal am açlannı b ir kenara koym uş, sıradanlaşm ış, en fazla kü çü k burjuva d e vrim ci d e m o k rasisinin am açları u ğ ru n a d ö vü ş e n bir g ü ç d u ru m u n a d ü şe r İkinci d u ru m d a ise, hangi nesnel tarihsel, siyasal, e ko n o m ik ve to p lu m s a l k o şu lla r ze m in in d e m ücadele yü rü ttü ğ ü n ü göza rd ı ettiği için d e vrim in tem el d in a m ik
lerinden birini yo ksa ya n idealist bir k o n u m a düşer.
B u n u n s o n u c u n d a k e n d is in i d e v rim d e k i m ü tte fik lerinden kendi elleriyle yalıtm ış, m eydanı liberal b u r
ju v a z i ve k ü ç ü k b u rju v a d e v rim c i d e m o k ra s is in e te rke tm iş olur. H er iki d u ru m d a d a proletarya, a n tie m p e rya list d e m o kra tik m ü ca d e le n in ön d e ri ve ö n c ü g ü cü değil, ku yru ğ u d u ru m u n a d ü şm e kte n kurtulam az.
Bu d u ru m d a ise so sya lizm bir hayaldir.
-II-
Türkiye proletaryası, so sya l kurtuluş m ücadelesini, ulusal bağım sızlık so ru n u n u n yanı sıra, siya si d e m o k rasi ve k ö y lü -to p ra k s o ru n u g ib i e sa sın d a b u rju va d e m o k ra tik d e vrim e ait so ru n la rın ç ö z ü m le n m e m iş o ld u ğ u nesnel tarihsel ve siyasal ko şu lla rd a yü rü tm e k d u rum un dadır. Bağım sız b ir sınıf olarak on u n asıl am acı v e ta rih s e l g ö re v i ise s o s y a liz m i k u rm a k , sınıfsız k o m ü n is t to p lu m a u la ş m a k tır. T ü rk iy e iş ç i sınıfı hareketi, biri devrim m üca d e le sin i y ü rü ttü ğ ü nesnel zem inin so m u t g e rçe kliğ in d e n kaynaklanan -bu a n la m d a tarihin karşısına çıkardığı bir g ö re v olan-, d iğeri ise sınıf olarak asıl hedefini olu ştu ra n -bu a n la m d a tarihsel görevi olan- bu iki tip g ö re v arasında nasıl bir ilişki k u rm a lıd ır? E ğ e r z a fe re u la ş m a k ve s o s y a liz m in y o lu n u a ç m a k is tiy o rs a b irin c is in in ü z e rin d e n at- layam az. A m a kendi yo lu n d a n ve sınıfsal am açlarından sa p m a k iste m iyo rsa d a İkincisini unutam az. D evrim ci p ro le ta ry a bu ‘ G o rd io n D ü ğ ü m ü "nü a n ca k Leninist
"aşam alı ve k e s in tis iz devrim " te o risin e sadık kalarak çözebilir.
D evrim ci proletarya, d e vrim in antiem peryalist ve d e m o kra tik görevlerinin özel bir ö n e m taşıdığı Türkiye g ib i geri kapitalist, yarı sö m ü rg e bir ülkede, e m p e rya liz
m e ve faşizm e karşı m ü ca d e le n in başına geçm eli, bu m üca d e le n in en ö n ü n d e d ö vü şm e kle kalm ayıp o na ö n d e rlik etm eli, bağım sızlık ve d e m o kra si için m ü c a d e leyi sosyalizm için m üca d e le yle birleştirm elidir. Zaten antiem peryalist, d e m o kra tik m ü ca d e le n in tutarlı d e v rim ci bir çizg id e g elişim i kadar, devrim in zaferi ve kesin
tis iz o la ra k s o s y a liz m e g e ç iş a n c a k b u s a y e d e m üm kü n d ü r.
T ü rk iy e to p lu m u n d a p ro le ta ry a n ın d ış ın d a d a bağım sızlık ve d e m o kra si için m ü ca d e le p otansiyelini taşıyan o ld u k ç a geniş bir halk sınıf ve tabakaları vardır.
A n ca k bunların içinde, d e vrim in bu hedeflere ulaşm ası ile yetinm eyerek bunlarla iç içe ve kesintisiz olarak s o s y a liz m i k u rm a h e d e fin e s a h ip o la n te k s ın ıf proletaryadır. B u ndan dolayı d e vrim d e proletaryanın ö nderliği, yalnızca em peryalizm in , işbirlikçi tekelci b u r
juvazi ve to p ra k ağalarının baskı ve s ö m ü rü s ü n d e n kesin ve tam bir kurtuluşun değil, devrim in bu n o kta d a durm a ya ra k her türlü s ö m ü rü ve baskıdan nihai k u r
tu lu ş yö n ü n d e ilerleyip derin le şm e sin in zo ru n lu koşulu ve tem inatıdır.
E m pe ryalist s ö m ü rü ve bağım lılığa karşı m ücadele, işbirlikçi te kelci burjuvazi ve to p ra k ağalarının sö m ü rü v e baskısına karşı m ü ca d e le d e n ayrılam az. Ç ünkü, e m p e ry a liz m in T ü rk iy e ’d e k i s o s y a l d a ya n a ğ ın ı bu s ö m ü rü c ü ve işbirlikçi sınıflar oluşturur. B u nlar aynı za m a n d a ülke içind e siyasi iktidarı ellerinde b u lu n d u ra n sınıflardır. Ve m e vcu t s ö m ü rü ve zu lü m düzenlerini, z o r b a f a ş is t ik tid a r la r ın ı, s ır tla r ın ı d a y a d ık la r ı e m peryalistlerin de d esteği ve yardım ları sa ye sin d e
ayakta tu tu p sürdüreb ilm ektedirler. Bu iktidarın d iz g in lerini elinde tutan işbirlikçi tekelci burjuvazi ve o n unla iktid ar ortaklığı içind e b u lunan to p ra k ağalarının faşist d ik ta tö rlü ğ ü ile e m p e rya lizm in b o y u n d u ru ğ u iç içe ge çm iştir. Bu yü zd e n , işb irlikçi te kelci burjuvazi ve to p ra k ağalarının faşist baskı ve sö m ü rü düzenine karşı m ü ca d e le d e n ko p u k bir e m peryalizm e karşı m ücadele o lam ayacağı gibi; e m peryalizm e karşı kararlı ve m ilitan bir m ü ca d e le y ü rü tü lm e d ik ç e de te ke lci burjuvazi ve to p ra k ağalarının s ö m ü rü v e baskı d üzeni ortada n kaldırılam az. Bu m ü cadelenin o d a k noktasını, m e vcu t faşist d ikta tö rlü k cihazının proletarya ö n d e rliğ in d e bir d e v rim le p a rç a la n m a s ı o lu ş tu rm a lıd ır. B a ş k a b ir a n la tım la , iş çi sınıfı h a re k e ti, e m p e ry a liz m e karşı m ü ca d e le yi de d e vrim ci bir iktid ar m ücadelesi olarak ele alm alı ve salt bir 'u lu s a l k u rtu lu ş ’ çv\uW a sınırlam a- malıdır.
Bir to p lu m d a proletarya ne kadar gelişm iş, sayıca d a ne kadar g üçlü, so sya lizm i kurm akta ne kadar istek
li, ne kadar atak ve m ilitan olursa olsu n d evrim i ve so sya l kurtu lu şu tek başına başaram az. H er devrim d e proletarya, d e vrim d e n çıkarı olan sınıf ve tabakaların de ste ğ in i kazanm ak, onları karşıdevrim in ye d e ğ i o l
m a k ta n ç ık a rıp k e n d i p e ş in e ta k m a k z o ru n d a d ır.
T ü rk iy e ’de proletaryanın kendisi de dahil o lm ak üzere d e v rim in s o s y a l ta banın ı o lu ş tu ra n ve e ğ e r zafere ulaşm ak istiyorsa d e vrim ci proletaryanın m utlak yanına ç e km e si gereken sınıf ve güçler, ya ln ızca egem en kapitalist b o yu n d u ru kta n değil o n u n la iç içe g e çm iş b u lu n a n e m p e r y a liz m in v e fe o d a l k a lın tıla r ın b o y u n d u r u ğ u n d a n d a acı ç e k m e k te d ir. B u n la rın b a ş ın d a y o k s u l k ö y lü lü k g e lir. Y o k s u l k ö y lü lü k , proletaryanın yalnızca bağım sızlık ve d e m o kra si için m ü c a d e le d e de ğ il, s o s y a liz m için m ü c a d e le d e de yanına çe ke b ile ce ğ i ve d esteğini m utlaka kazanm ası gereken bir güçtür. P roletaryanın uzun vadeli d o stu ve m üttefiki ola b ile ce k yo k s u l kö ylü lü ğ ü n yanı sıra, şehir kü çü k burjuvazisi ve ilerici aydınlar da proletaryanın d e v r im d e d e s te ğ in i k a z a n m a s ı g e re k e n g ü ç le r arasındadır. Bunların dışında, cılız ve her an tersine d ö n m e ye hazır bir a ntiem peryalist potansiyel taşıyan orta b urjuvazi de a ntiem peryalist d e m o kra tik devrim m ü ca d e le sin d e proletaryanın ya nında ye r alabilir.
A ncak, m e vcu t s o s y o e k o n o m ik ve siyasal ko ş u lla r
d a bu sınıf ve tabakaların yakıcı ta le p ve beklentileri esas olarak hatta bazılarının tü m ü yle ulusal ve d e m o k ratik b ir k a ra kte rd e d ir. D e vrim ci proletarya, onların iç in d e n so s y a liz m e kazanılabilece k olanlarının dahi ge n iş yığınlarını sad e ce sosya lizm in propag andasını yaparak yanına çekem ez. B unu ancak onların, ortak d ü ş m a n la rı o lan te k e lc i b u rju va ziye , b ü y ü k to p ra k sahiplerine ve e m peryalizm e yönelen m ücadelelerine o m u z v e rd iğ i, o m u z v e rm e k le k a lm a yıp g enel a n tie m p e ry a lis t ve d e m o k ra tik m ü c a d e le n in b a ş ın a geçtiği, bu arada so m u t sınıfsal çıkar ve beklentilerini a n ca k k e n d is in in ö n d e rliğ in d e k i d e vrim in karşılaya
bilece ğ in e onları ikna ettiği ö lçü d e başarabilir. Onların ö n c ü kesim lerinin so sya lizm e kazanılm ası da a ncak bu so m u t m ü ca d e le ve sip e r arkadaşlığı ortam ınd a daha kolay ve m ü m kü n d ü r. Zaten d e vrim ci proletarya, a n tie m p e ry a lis t d e m o kra tik görevlerin ön plana çıktığı d ö n e m b o y u n c a d a so sya lizm in propag andasını elden bırakm am alı, işçi sınıfının kitlesini o ld u ğ u g ib i d iğ e r e m e kçi m üttefiklerini de s o sya list bir bilin çle eğitip aydınlatm aya özel bir ö n e m verm elidir. Bu o nun genel d e m o k ra tik hareket iç in d e e riy ip k a yb o lm a m a sın ın
zorunlu b ir gereği o ld u ğ u kadar, d e vrim in z a fe -y ie Dir
lik te a ntiem peryalist d e m o kra tik g ö re v le rir ç ö z - ” 'j y l e iç içe, hızla ve hem en s o sya list g örevlerin çö züm üne g irişe b ilm e sin in de zo ru n lu b ir ö n ko şu lu d u r.
D evrim ci proletarya, so sya lizm için m ücadele adına y a ln ız c a k a p ita liz m e karşı m ü c a d e le ile k e n d is in i s ın ırla y ıp , e s a s ın d a te k e lc i b u rju v a z in in k a p ita lis t b o y u n d u ru ğ u ile iç içe g e çe n em peryalizm in ve feodal to p ra k ağalığının b o y u n d u ru ğ u n a karşı m ücadeleye uzak v e ilg is iz k a ld ığ ı ta k d ird e "o rd u s u z g e n e ra h d u ru m u n a d ü şm e kte n kurtulam az. O zam an bu bayrağı başka sınıflar ve onların siya si te m silcile ri kaldırır. Böyle b ir d u r u m d a d e v r im c i p r o le t a r y a y a ln ı z c a m üttefiklerinden yalıtılm ış olm a kla kalm az, bizzat işçi sınıfının geri kesim lerinin dahi bu rju va m illiyetçiliğinin ve ya kü çü k b u rju va d e v rim c i d e m o kra sisin in peşinden s ü rü kle n m e sin in ö n ü n e geçem ez.
-III-
E m p e rya lizm e karşı m ü ca d e s o ru n u n d a Türkiye işçi sınıfı hareketi en başta, bu ko n u d a m illiyetçi bir z e m in d e b u lu n a n 'H a lk ç ılığ a arasına kesin ve net sınırlar çe km e k zorundadır. Ç ünkü, T ürkiye sol hareketi için d e en yaygın ve ege m e n olan o p o rtü n ist sa p m a budur. T ü rk iy e ’nin bir 'k ü ç ü k b u rju v a la r ü lk e s i' olm ası, bu sınıfın çıkar ve ö zlem lerini dile getiren halkçılığın hızla g ü ç to p la m a s ı için e lve rişli b ir nesnel zem in sunm aktadır. Kaba ve koyu bir halkçılık tem eli üzerinde y ü k s e le n ‘71 ö n ce si antiem peryalist d e vrim ci d e m o k ratik m ü c a d e le n in hala ya şa ya n etkileri ve anıları ise h a lk ç ılığ a g ü ç k a z a n d ıra n ta rih s e l-m o ra l e tk e n le r arasındadır. Ö te ya ndan, d e vrim ci proletaryanın bu k o n u d a s a k ın m a s ı g e re k e n b ir d iğ e r s a p m a ise
"s o s y a lis t d e v rim "c \\M r. H alkçılığa karşı bir te p ki ve keskin b ir so sya lizm s a v u n u c u lu ğ u b içim in d e kendisini g österen "s o s y a lis t d e v rim c ilik ", halkçılık kadar yaygın ve etkin d e ğ ild ir belki am a bu o n u n o p o rtü n ist bir sa p m a olarak id e o lo jik te h like sin i kü çü m se m e ye yol açm am alıdır.
■H a lk ç ılık ' ve "s o s y a lis t d e v rim 'cilik birbirine taban ta b a n a zıt görünü rle r. A m a gerçe kte birbirlerinin 'ikiz ka rd e ş i"dirler. A n tie m p e rya list d e m o kra tik görevlerle so sya list görevlerin ilişkisi s o ru n u n d a Leninist "aşam alı ve k e s in tis iz d e vrim " anlayışının tutarlı bir kavrayışından ikisi d e aynı ö lç ü d e uzaktır. Biri e m p e ry a liz m e ve faşizm e karşı m ü ca d e le yi açıkça ve ya fiilen "her şe y"
haline getirir, so sya list göre vle ri ve d e vrim in kesintisiz
liğini bir kenara atar, d e m o kra tik devrim le sosyalist devrim in tek bir zincirin iç içe g e çe n halkaları o ld u ğ u gerçe ğ in i "unutur". Diğeri ise aşam aları siler, iradeci ve keyfi bir tu tu m la a ntiem peryalist d e m o kra tik görevlerin üzerinden a tlayabileceğin i zanneder; bunları o lsa olsa so sya list de vrim sırasında "g e çe rke n h a lle d ile b ile c e k "
tü rd e n kü çü k ve ö n e m siz taktik s o ru n la r olarak görür.
Biri so ru n u n bir y ö n ü n ü öteki d iğ e r y ö n ü n ü tek yanlı o la ra k m u tla kla ştırm a te m e li üze rin d e yü kse le n bu o p o rtü n is t s a p m a la r, b irb irle rin in ça rp ıklığ ın d a n ve hatalarından g ü ç alıp beslenm ektedir.
Halkçılık, d aha ç o k keskin bir d e m o kra tik devrim s a v u n u c u lu ğ u o la ra k k e n d in i g ö s te rir. K e n d is in i yalnızca a ntiem peryalist, d e m o kra tik görevlerle sınırlar.
S o syalist göre vle ri b ir kenara bırakır ve ya lafını etm ekle birlikte pratikte ihm al eder. S o syalizm o n u n için uzak ve belirsiz bir "g e le c e ğ in so ru n u "dur. "B u g ü n ü n g ö re vi" ise sad e ce em p e rya lizm e ve fa şizm e karşı m ücadele et
mektir. E m pe ryalizm e karşı m ü ca d e le ye yaklaşım ı ise
ö zünde m illiyetçidir. Yerli burjuvazi ve to p ra k ağalarına karşı m ü ca d e le d e n ç o ğ u kez kopartır, salt bir "m illi m ü c a d e le " olarak görür. Bu nedenle m illi burjuvaziyi b ile d e v rim d e p ro le ta ry a n ın te m e l v e y a b a ş lıc a m ü tte fikle rin d e n biri ola ra k kabul eder. Bazı türleri, b u g ü n o ld u k ç a in c e lm iş ve tö rp ü le n m iş o ls a da, kökenlerinde K em alizm hayranlığı ve ya o n d a n g ü çlü bir b içim d e etkilenm eyi taşırlar. Halkçılığın özellikle M aocu türü, körlük d e re ce sin d e d o g m a tik ve şa b lo n cu d u r.
E m p e ry a liz m in b o y u n d u ru ğ u a ltın d a k i b ü tü n yarı sö m ü rg e ülkeleri, bu arada T ü rkiye ’yi de, istisnasız olarak aynı za m a n d a y a rı fe o d a h ülkeler olarak görür.
K endisini çeşitli b içim le r altında gö ste re n halkçılığın Türkiye s o lu n d a en yaygın olan iki ana biçim i, id e o lo g - luğunu kaşarlanm ış re vizyo n ist M ihri B elli’nin yaptığı
"M illi D e m o kra tik D e vrim ’ c M ile M aoculuktur. Birine
"m illi" d iğ e rin e "e v re n s e f d iye b ile ce ğ im iz halkçılığın bu iki ana türü, esasında yanı o p o rtü n is t öze ve b irço k n o ktada bir bir çakışan g ö rü şle re sahiptir. Aralarındaki
"fark" daha ç o k nüanslardadır.
S o sya lizm in ve so sya list görevlerin açıkça inkarı veya belirsiz b ir g e le ce ğ in s o ru n u olarak ertelenm esi, halkçılığın tem el karakteristik özelliğidir. Ö yleki, Türkiye solunda, çizg ileri bu o p o rtü n iz m le m alül kü çü k burjuva devrim ci d e m o kra t hareketlerde n bazıları sosyalizm in lafını dahi ancak so n b irka ç yıldır eder olm uşlar, ken
dileri için "sosyalist" sıfatını bile ancak yeni yeni kulla n
m a y a b a ş la m ış la rd ır. B u n la rla b irlik te k e n d ile rin e
"kom ünist" diyenlerin de b irço ğ u , kendilerini nitelem ek için yılla rca genel ve s o y u t b ir ."devrim ci", "an tifa şist de vrim ci" veya y u rts e v e r d e v rim c i", vb. sıfatları tercih etm işlerdir. Bunların perspektifleri, p o litika ve sloganları h iç b ir z a m a n a n tie m p e ry a lis t d e m o k ra tik d e v rim p e rsp e ktifin in ö te sin e g e çm e m iştir. P ro p a g a n d a ve a jita s y o n la r ı y ı lla r c a k a b a b ir "halk" e d e b iy a tı,
"e m p e ry a liz m e ve fa ş iz m e k a rş ı m ü c a d e le " ka lıb ı üzerinde yükselm iştir.
D evrim im izin içind e b u lu n d u ğ u m u z aşam asının antiem peryalist ve d e m o kra tik karakterinden hareketle proletaryayı d iğ e r halk sınıf ve tabakalarıyla eşit olarak görm ek, halkçılığın b ir d iğ e r tem el özelliğidir. Hatta daha da ileri giderek, a ntiem peryalist d e m o kra tik d e v rim e ö n d e r lik ro lü n ü g iz li v e y a a ç ık b iç im le rd e proletaryanın dışındaki sınıf ve gü çle re tanıyan çeşitleri d a h i çıkm ıştır. G e ç m işte bu rolü "a ske r-sivil aydın z ü m re y e veren "M illi D e m o kra tik D e vrim ’ cilik bunun en tip ik örneğidir. Bu halkçı pe sp a ye liğ in cılkı çıkınca, o bayağı b içim iyle sa vu n u la m a z hale gelm iştir. A m a bu kez de ğ işik ve daha "ince" b içim le r altında varlığını ve etkisini s ü rd ü rm ü ş tü r. D e vrim d e p ro le ta rya n ın özel yerini v e ö n d e r rolü n ü kaba b ir "halk" edebiyatının b o ğ u n tu su n a getiren, işçi sınıfı için d e çalışm ayı esas ve tem el alm ayan ve ya o n a en fa z la "ih m a l e d ile m e y e c e k b ir g ü ç " g ö z ü y le y a kla şa n a nlayışlar eski "M D D "ci yaklaşım ın uzantılarından bazılarıdır. Ö rg ü tle n m e ve çalışm a tarzında ağırlığı fiilen g e n çlik ve d iğ e r küçük burjuva katm anlar için d e çalışm aya veren anlayışlar bunun b ir başka biçim idir. Fakat bütün bunların içinde, d e v rim d e p ro le ta ry a n ın ö n d e rliğ in i s ö z d e ta n ıy ıp gerçekte o nu "id e o lo jik ö n d e rlik" d üzeyine indirgeyen M a o c u "kö ylü d e v rim c iliğ i", b iç im o la ra k d a e s k i
"M D D"ci fo rm ü la s y o n u aratm am ıştır. Zaten devrim d e proletaryanın ö n d e r rolünü şu ve ya bu b iç im d e red
deden halkçılığın d iğ e r bütün biçim leri, id e o lo jik gıd a la rını şu ve ya bu ö lçü d e M a o cu lu kta n alm ışlardır.
T ü rk iy e ’ nin s o m u t k o ş u lla rın d a p ro le ta ry a , a n tie m p e rya list d e m o kra tik halk devrim in in fiili olarak da en ö n d e d ö v ü ş e c e k ö n d e r g ü c ü d ü r. T ü rk iy e ’de ka p ita lizm in g ö re ce g e liş m iş liğ in d e n dolayı sa d e ce nitel olarak değil sayıca da g e lişm iş ve ö n e m li bir g ü ç oluşturan bir işçi sınıfı vardır. A yrıca proletarya, üretim için d e ki yeri ve to p lu m s a l k o n u m u n d a n ötürü savaş kapasitesin i ve e tkinliğini sayısal g ü cü n ü n ç o k d aha üstüne çıkarabilm e ye te n e ğ in e s a h ip olan tek sınıftır.
M a o c u lu k v e ha lkçılığ ın kim i d iğ e r tü rle ri ise, an
tie m p e r y a lis t d e m o k ra tik h a lk d e v r im in in ö n d e r g ü cü n ü n belirlenm esinde sayısal g ü c ü esas alan veya öne çıkaran o p o rtü n ist bir yaklaşım içind edirle r. Kaldıki, b u o p o r tü n is t "a ritm e tik s e l y a kla şım ", T ü rk iy e ’nin so m u t koşullarında işçi sınıfının sayısal g ü c ü ile d iğ e r em ekçi sınıf ve ta b a ka la r üzerindeki m anevi- siyasal otoritesi dikkate alınacak olursa, g ö zü n ü n ö n ü n d e ki so m u t g erçekleri dahi g ö re m e ye ce k kadar ke ndinden g e çm iş bir d o g m a tizm in ifad e sid ir aynı zam anda.
H a lk ç ılığ ın e m p e ry a liz m e k a rş ı m ü c a d e le y e yaklaşım ı m illiyetçidir. Bu kendisin i en çarpıcı b içim d e o n u n "m illi s a n a y i", "m illi ka p ita lizm " ya n d a şlığ ın d a gösterir. Ö yleki, halkçıların b irç o ğ u uzun yıllar d e m o k ratik devrim i bile e m peryalizm in g ü d ü m ü n d e k i "gayri m illi k a p ita liz m e ' karşı ‘m illi kapitalizm in" ö n ü n ü a çm a ve o nu geliştirm e m ü ca d e le si olarak kavrayıp s a v u n m uşlardır. Yine birçoklarının devletin hangi sınıfların e lin d e o ld u ğ u n a b a km a ksızın her tü rlü d e v le tç iliğ i
"sosyalizm " olarak g ö rü p savunm asının te m e lin d e de yine bu halkçı-m illiyetçiliğin önem li bir payı vardır. Keza 1971 ö n ce si e m peryalizm e karşı m ü ca d e le n in başını çe k e n d e v rim c i g e n ç lik h a re ke tin in , K e m a lis t b u r
ju v a z in in devlet eliyle te ke lci bir b u rju va zi yaratm a siyaseti izled iği yıllara ö ykü n e re k "Yerli M a lla r H aftası"
açm ası; e m p e ry a lis t te k e lle rin ü re ttiğ i v e y a onların m arkasını taşıyan ürünlerin b o y k o tu n a öna ya k olurken, buna karşılık yerli te kelci burjuvazi ve kapitalist devlet kuruluşlarının ürettikleri m alların kullanım ını te şvik eden ka m p a n ya la r d ü zenlenm esi gib i tutum ları bu m illiyetçi- K e m a lis t "a n tie m p e ry a lis t m ü c a d e le " a n la y ış ın ın örnekleridir. O d ö n e m in M L b ilin ç ve te crü b e düzeyini d ü şü n ü n ce , bu bariz m illiyetçi tutum ları anlam ak ve h o ş g ö rm e k bir d ereceye kadar belki m ü m kü n d ü r. A m a kö p rü n ü n altından b u n ca su la r akm ışken, e m p e rya liz
m e karşı m üca d e le n in yerli tekelci b u rjuvaziye karşı m ü c a d e le d e n k e s in k e s a y rıla m a y a c a ğ ın ın b u n c a te o rik ve pratik b irikim i o rta d a dururken, m illiyetçiliğin d a m g a s ın ı ta ş ıy a n g e ç m iş in o h a ta lı e y le m le rin e ö ykü n e re k son "Cola B o ykotu" gibi, işin için d e AN AP iktidarının parm ağının da b u lu n d u ğ u tezgahları d e s te k lem eyi aynı anlayış ve h o ş g ö rü ile karşılam ak m ü m kü n m üdür? Halkçılığın özü gib i alışkanlıkları ve taklitçilik eğilim i de kolay kolay değişm e m e kte d ir.
H a lk ç ılığ ın d ik k a t ç e k ic i b ir ö z e lliğ i d e , a n tie m p e rya list m ü ca d e le d e "m o d a y a g ö re hareket et
m esidir. Bu o n u n kü çü k bu rju va sınıf karakterinin bir yansım asıdır. Eğer d ü n ya d a a ntiem peryalist m ücadele ve ulusal kurtuluş d evrim leri dalgası y ü kse liş içind eyse o da hızlı ve ateşli bir "u lu sa l k u rtu lu ş ç u ’ dur. A m a ne zam an bu "m oda" g e çe r veya zayıflarsa, bu kez o n u n d a a te ş i s ö n e r, ta n s iy o n u d ü ş e r, a n tie m p e ry a lis t m üca d e le g ö revlerini tavsatır, zam an zam an yapılan kuru ve cansız bir ajitasyo n ve p ro p a g a n d a ile d u ru m u idareye yönelir.
7 1 öncesi, devrim ve ulusal kurtuluş savaşlarının d ü n ya ç a p ın d a y ü k se ld iğ i atılım yıllarıydı. O zam anlar Türkiye sol hareketi içind e de halkçılık te m e lin d e bir a ntiem peryalizm g ü ç kazandı, egem en hale geldi. A m a ne zam anki bu da lg a 1970 ortalarından itibaren geriye çekildi, halkçı saflardaki e m peryalizm e karşı m ücadele duyarlılığı d a genel olarak zayıfladı. E m peryalizm e karşı m üca d e le en fazla IM F’ye karşı m ücadeleye indirgendi.
O da d a h a ç o k p ro p a g a n d a ve te şh ir düze yin d e kaldı.
B u gün a ntiem peryalist m üca d e le dalgasının d ü n ya ç a p ın d a ye n id e n tırm anışa g e çe b ile ce ğ i bir d ö n e m in e ş iğ in d e y iz . G e n e l b ir m illiy e tç ilik ve u lu s a l kur- tu lu ş ç u lu k fırtınası patlayabilir. Aynı şekilde Türkiye üzerinde de em peryalist talan ve s ö m ü rü n ü n yanı sıra o n u r kırıcı siyasi ve askeri dayatm aların, m anevra ve tezg a h la rın yo ğ u n la ş a c a ğ ı açıkça g ö rü lü yo r. K üçük b u r ju v a h a lk ç ılığ ın b u o rta m d a b a ş ın ı y e n id e n kaldırm ası ve atağa kalkm ası g ü çlü bir olasılıktır. Bu olasılığı d ikkate alarak o n a karşı dikkat ve uyanıklığı arttırm akla kalm am alı, m eydanı ve em peryalizm e karşı m ü ca d e le bayrağını kü çü k burjuva halkçılığa bırakm a
malıyız. Bu m ü ca d e le yi kü çü m se ye n ve ihm al eden
“s o s y a lis t devrim " s a v u n u c u lu ğ u ile de araya sınır çe kilm e si bu açıdan ö n e m kazanm aktadır zaten.
"S osyalist devrim cim d e "tersyüz e d ilm iş h alkçılık"
d a diyebiliriz. O na göre, Türkiye devrim i antiem peryalist d e m o k r a t ik d e ğ il d o ğ r u d a n s o s y a lis t d e v r im a ş a m a s ın d a d ır . B a ğ ım s ız lık v e d e m o k r a s in in kazanılm ası g ib i d e m o kra tik görevler, T ü rkiye ’deki bur- ju va -ka p ita list g elişm enin "ge rid e bıraktığı" sorunlardır
E n f a z la , p r o le t a r y a n ı n s o s y a lis t d e v r im i g e rç e kle ştirirke n ‘g e ç e rk e n h a lle d e b ile c e ğ i" tü rd e n ö n e m s iz v e ta li ta k tik s o ru n la rd ır. B u ö n e m s iz sorunların "abartılm ası", proletaryayı asli görevi olan so sya lizm ve sınıfsız k o m ü n ist to p lu m için m ücadele g ö re vin d e n uzaklaştırm a, o nu geriye çekm e, burjuva liberalizm i ve reform izm in ku yru ğ u haline getirm ektir.
Halkçılıktır, m illiyetçiliktir, vb., vb. Bu tem el yaklaşım ın
d a n ö t ü r ü "s o s y a lis t d e v rim " s a v u n u c u la rın ın , em pe rya lizm e karşı m ücadele diye cid d i ve özel bir s o ru n u yo ktu r. A n tie m p e rya list m ücadele görevlerine ya b a n c ı ve kayıtsızdırlar. A ncak, T ü rkiye ’nin nesnel siyasal ve to p lu m s a l g e rçe kliğ in d e n dolayı koşulların d a ya tm a sıyla bu g ö re vle rd e n ve m üca d e le d e n söz etm ek zo ru n d a kaldıkları zam anlarda da en bayağı reform ist tu tu m la r takınırlar. Eski ve hızlı b ir "so sya list devrim " s a v u n u c u s u olan TİP ’in, TKP revizyo nizm i ile birlikte TB KP olarak, b u g ü n ge ld iğ i nokta bu açıdan çarpıcı ve ö ğ reticidir.
K e skin b ir "sosyalizm sa vu n u cu lu ğ u " pozlarında b o y g ö ste re n "so sya list devrim"c\Wğ\r\, bu o p o rtü n ist y a kla şım ın te m e l d a ya n a ğ ı, T ü rk iy e ’de kapitalizm in g ö r e c e g e liş m iş liğ id ir . O n la ra g ö re , b ir ü lk e d e ka p ita lizm g e liş m iş ve egem en üretim biçim i halini alm ışsa eğer, d o ğ ru d a n s o sya list d evrim e girişm ek için uyg u n nesnel zem in artık va r ve yeterince o lgunlaşm ış dem ektir. Bu genel ve so yu t d o ğ ru ya sarılan "so sya list devrim " savunucularını gerisi hem en hiç veya fazla ilgilendirm em e kted ir. T ü rkiye ’de egem en üretim b içim i k a p ita liz m o lm a sın a k a p ita lizm d ir am a bu nasıl bir ka p ita lizm d ir, hangi s o m u t özelliklere sahiptir, nasıl şe kille n m iş ve hangi d ü zeyde gelişm iştir? "S osyalist d e vrim "çiler için bütün bunların fazla bir ö nem i yoktur.
Kapitalizm kap ita lizm d ir ve ulusal bağım sızlık, d e m o k rasi, k ö y lü lü ğ ü n önem li bir kesim inin hala sertlik v e yarı s e rtlik b a ğ la rın ın k ıs k a c ı a ltın d a b u lu n m a s ı g ib i
sorunları olm a ya n , ö rn e ğ in bir İsveç kapitalizm i ile T ü rkiye ’deki kapitalizm arasında ö n e m li herhangi bir farktan söz edilem ez.
Ö zellikle A frika ve A s y a ’nın b irç o k yan sö m ü rg e ülkesi ile kıyaslanacak olursa, T ü rk iy e ’d e kapitalizm in gö re ce li o larak daha g e lişkin o ld u ğ u v e egem en üretim biçim i haline ge ld iğ i d o ğ ru d u r. A m a b u n a rağm en, b irin c is i, T ü rk iy e h ala e m p e ry a liz m in b o y u n d u ru ğ u artındaki yan s ö m ü rg e b ir ülkedir. İkincisi de, T ü rkiye ’de egem en o la n kapitalizm , b ir tarafta n em pe rya lizm e bağım lılıkla d iğ e r taraftan d a fe o d a l to p ra k ağalığı ile örtüşen, her iki taraftan b unlarla sınırlı b ir kapitalizm dir.
T ü r k iy e ’ d e k i e g e m e n k a p it a liz m in b u s o m u t g e rçe kliğ in d e n h e m e r k ağızda çıkan iki tem el so n u ç v a rd ır: B u n la r d a n b ir in c is i, e m p e ry a liz m e k a rş ı m üca d e le ve ulusal bağımsczl^ğ n kazanılm ası sorunu, hala ç ö z ü m le n m e m iş bu rju va d e m o kra tik bir görev olarak T ü rk iy e ’nin siya sal ve to p u m s a ! g ü n d e m in d e kü çü m se n m e ye ce k b ir yere ve a ğ ır ğa sahiptir. İkincisi işe, T ü rk iy e ’d e e g e m e n k a p ita liz m g e ri ve sığdır.
Ö zellikle kırsal alanlarda yeterince gelişm em iş, birçok y ö re d e kapitalizm ö n ce si fe o d a l ve yan fe o d a l söm ürü ve e gem enlik ilişkileriyle iç içe. y a n ya n a bulunm aktadır.
B u n u n s o n u c u o la r a k k ö y ü lû k iç in d e k i s ın ıf farklılaşm ası henüz ileri k a p ta s t û Kelerdeki gibi tam b ir o lg u n lu ğ a e riş m e m iş tir. K a p ita liz m in T ü rk iy e k ırla rın d a d a g e n e l o la ra k e g e m e n h a le g e lm iş olm asına rağm en, köylü-top^ak s o ru n u henüz tüm üyle ç ö z ü m le n m e m iş burjuva d e m o kra tik b ir sorun olarak T ü rkiye ’nin to p lu m s a l v e siya sal g ü n d e m in d e hala belli b ir ye re ve ağırlığa sahiptir. İşte *s o s y a lis t devrim "
savunucuları, proletarya'* n tarihsel ro lü n e v e so sya liz
m i in ş a g ö re v in e s a d a k a t (!) a d ın a , T ü rk iy e ’ nin s o s y o e k o n o m ik ve s iy a s a düzeninin so m u t ve nesnel g e lişm e d ü ze yin in ve b u n d a n kaynaklanan burjuva d e m o k ra tik g ö re v le rin ü z e rin d e n a tla ya b ile ce kle rin i z a n n e tm e k te d ir le r . B u a ç ıd a n o n la r , M a r k s is t m a te ry a lis t d e ğ il, b u r ju v a id e a lis t b ir y a k la ş ım içindedirler.
T ü rkiye ’de işçi sınıfın n sayıca da o ld u k ç a gü çlü ve g e lişm iş olm ası, "sosyalist d e v rim ' savunucularının bir d iğ e r tem el dayanağıdır. 3j ko n u d a tam b ir idealist a bartm a ö rn e ğ i serg a m e c e d irle r. O nların hesap ve id d ia la rın a g ö re T ü rk iy e ce *ç a lış a b ilir n ü fu s u n en b ü y ü k b ö lü m ü n ü " iş ç i l e r v e "y a rı iş ç i l e r M oluşturm aktadır. Bu h e sa c s a ğ ’ıklı ve d o ğ ru bir veri olarak kabul etsek bi-e to p a — -ü fu s u 60 m ilyo n u bulan b ir ülkede işçi ve "yan iş ç r erin toplam ının 10 m ilyon civa rında olm ası, d e vrim in ve proletaryanın ö nünde ki görevlerin niteliğini be ^e m e n in tek ve ya en önem li ö lçü tü o la b ilir m i? B unun, proletaryanın d evrim deki ö n d e r rolünü, bu arada so sya list görevlerini inkar eden halkçılığın "aritm etiksel yaklaşım " y ö n te m le rin d e n ne farkı vardır? Bu n o kta d a asıl önem li v e belirleyici olan, devrim in ö n d e r g ü c ü olarak proletaryanın desteğini kazanm ası gereken m üttefiklerinin kim ler o ld u ğ u ve onları nasıl k a za n a ca ğ ıd ır. D e vrim c i p ro le ta rya bu m ü tte fik le rin i d o ğ ru b ir b iç im d e b elirlem ez, o n la ra d o ğ ru strateji v e taktiklerle yanaşm az, bu arada onların yakıcı ta le p v e beklentilerini dikkate alm azsa, iste asıl o zam an y a ş u n u n -b u n u n ku yru ğ u d u ru m u n a d ü ş m e k te n v e y a k o lla rın ı k a v u ş tu ru p n e s n e l k o ş u lla rın d o ğ ru d a n so sya list bir d e vrim e g irişe b ilm e k için o lg u n laşm asını b e klem ekten kurtulam az. H er iki d u ru m da d e v rim d e p ro le ta ry a n ın ö n d e rliğ in d e n v a z g e ç m e k anlam ına gelir. "S osyalist devrim " s a v u n u c u lu ğ u bu