GG318
Kentsel Alan Düzenlemesi (3-0)3
Prof. Dr. Türkay TÜDEŞ
Ankara Üniversitesi UBF Gayrimenkul Geliştirme ve Yönetimi Bölümü
6. Hafta
Türkiye’de Plan Hiyerarşisi
Türkiye’de Plan Hiyerarşisi
Kıyılarda İmar Planlaması
Kıyı, deniz ve göllerin kara ile birleştiği yerdir. Anayasanın 43. maddesinde doğrudan kıyılarla ilgili hüküm vardır. Bu hüküm “Kıyılar, devletin hüküm ve tasarrufu altındadır.” şeklindedir.
Deniz, göl ve akarsu kıyılarıyla, deniz ve göllerin kıyılarını çevreleyen sahil şeritlerinden yararlanmada öncelikle kamu yararı gözetilir.
Kıyılarla sahil şeritlerinin kullanılış amaçlarına göre derinliği ve kişilerin bu
yerlerden yararlanma imkan ve şartları kanunla düzenlenir şeklindedir
Türkiye’de Plan Hiyerarşisi
Kıyılarla ilgili olarak, 6785 sayılı kanunda bazı değişiklikler yapılması hakkındaki 1605 sayılı kanunun (R.G. 30.07.1972/14251), Ek 7 maddesi,
“Deniz, göl ve nehir kenarlarında 10m. den az olmamak üzere İmar ve İskan Bakanlığınca tespit edilecek mesafe dahilinde hususi şahıslarca umumun istifadesine ayrılmayan bina inşa edilemez mevcutlara ilave yapılamaz”
hükmü getirilmiştir.
Türkiye’de Plan Hiyerarşisi
Kıyı çizgisi: Deniz, tabii ve suni göl ve akarsularda, taşkın durumları hariç, suyun kara parçasına değdiği noktaların birleşmesinden oluşan, meteorolojik olaylara göre değişen doğal çizgidir.
Tabii ve suni göllerde DSİ Genel Müdürlüğünce belirlenen maksimum su kotu,
kıyı çizgisini belirler.
Türkiye’de Plan Hiyerarşisi
Kıyı kenar çizgisi: Deniz, tabii ve suni göl ve akarsularda, kıyı çizgisinden sonraki kara yönünde su hareketlerinin oluşturulduğu kumluk, çakıllık, kayalık, taşlık, sazlık, bataklık ve benzeri alanların doğal sınırını belirler.
Kıyı: Kıyı çizgisi ile kıyı kenar çizgisi arasında kalan alandır
Dar Kıyı: Kıyı kenar çizgisinin, kıyı çizgisi ile çakıştığı durumdur.
Türkiye’de Plan Hiyerarşisi
Tarım Alanlarında İmar Planları
5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu (R.G. 19.07.2005/ 25880)
nun 3. maddesinin d bendi, tarım arazilerini, “toprak, topoğrafya ve iklimsel
özellikleri tarımsal üretim için uygun olup, halihazırda tarımsal üretim yapılan
veya yapılmaya uygun olan veya imar, ihya, ıslah edilerek tarımsal üretim
yapılmaya uygun hale dönüştürülebilen araziler” olarak tanımlamaktadır.
Türkiye’de Plan Hiyerarşisi
Sanayi Alanlarında İmar Planları
Sanayi alanlarının imar planları denilince, Organize Sanayi Bölgeleri, Endüstri
Bölgeleri ve Teknoloji Geliştirme Bölgelerindeki imar planları akla gelir.
Kaynaklar
Ölçme Bilgisi Pratik Jeodezi, Prof. Dr. Erdoğan Özbenli ve Prof. Dr. Türkay Tüdeş, Trabzon, 2001.
İmar Planı Uygulamaları Kentsel Alan Düzenlemesi, Prof. Dr. Türkay Tüdeş, Ankara, 2019.