AT VEBASI AT VEBASI
African Horse Sickness (AHS) African Horse Sickness (AHS)
Pestis Equorum
Pestis Equorum
Tek tırnaklıların perakut ve akut seyirli, Tek tırnaklıların perakut ve akut seyirli,
kan emen sineklerle nakledilen , mevsime kan emen sineklerle nakledilen , mevsime
bağlı öldürücü viral bir hastalığıdır.
bağlı öldürücü viral bir hastalığıdır.
Hastalık, Ateş,Ödematöz şişlikler, Hastalık, Ateş,Ödematöz şişlikler, akciğerlerde ödem , iç organlarda akciğerlerde ödem , iç organlarda
kanamalar ve vücutta eksudat toplanması kanamalar ve vücutta eksudat toplanması
ile karakteristiktir.
ile karakteristiktir.
ETİYOLOJİ ETİYOLOJİ
Reoviridae Reoviridae Orbivirus Orbivirus
RNA, segmentli RNA, segmentli
Zarsız Zarsız
Eter ve Kloroformdan etkilenmez Eter ve Kloroformdan etkilenmez
HA HA
9 serotipi vardır. 9 serotipi vardır.
Üreme D.K : MS,BHK,Vero,Tay Testis, Böbrek. Üreme D.K : MS,BHK,Vero,Tay Testis, Böbrek.
DH : DH : Fare Beyni (i.C) Fare Beyni (i.C) ATTENUASYON ATTENUASYON
ETY: CAB ETY: CAB
EPİZOOTİYOLOJİ EPİZOOTİYOLOJİ
Zebralar virusun Zebralar virusun doğal doğal konakçıdır. konakçıdır.
Kan emen sineklerle (Culicoides, Kan emen sineklerle (Culicoides, Anapholes, Aedes) bulaşır.
Anapholes, Aedes) bulaşır.
Hastalık halen kuzey Afrika ve güney Hastalık halen kuzey Afrika ve güney Avrupa’da seyretmekte.
Avrupa’da seyretmekte.
At, Eşek, Köpek, Keçi ve İnsanlara At, Eşek, Köpek, Keçi ve İnsanlara nakledilebilir.
nakledilebilir.
PATOGENEZ VE PATOLOJİ PATOGENEZ VE PATOLOJİ
Viruslar kana girdikten sonra lenf dokusunda Viruslar kana girdikten sonra lenf dokusunda çoğalır.
çoğalır.
Virus lenf damarlarında çoğaldıktan sonra Virus lenf damarlarında çoğaldıktan sonra baş,boyun,gırtlak ve göğüs altında ödem baş,boyun,gırtlak ve göğüs altında ödem
oluşturup akciğerlere yerleşerek burada ödem oluşturup akciğerlere yerleşerek burada ödem
ve Hidrotoraks meydana getirir.
ve Hidrotoraks meydana getirir.
Göğüs ve karında sıvı birikimi Göğüs ve karında sıvı birikimi
Kalp kesesinde 2 litreye yakın sıvı toplanması, Kalp kesesinde 2 litreye yakın sıvı toplanması, (Jelatinöz, Fibrinöz), peteşiyel kanamalar ve
(Jelatinöz, Fibrinöz), peteşiyel kanamalar ve Hiperemiler görülür.
Hiperemiler görülür.
PATOGENEZ-2 PATOGENEZ-2
Culicoides I. VİREMİ Hematopoetik
Organlar
II. VİREMİ Büyük ve küçük damarlara ait endotel hücreleri
Lokal Lenf Yum.
Akciğer ve subcutis’de ödem, interstitial hemorrhagie, pleural effusion, hydrothorax, mycocardial hemorrhagie, infarktus
PATOLOJİ-2 PATOLOJİ-2
Akciğer kesit yüzü, ödem Pleural effusion ve akciğer ödemi
PATOLOJİ-3 PATOLOJİ-3
Hydropericardium Myocard, haemorrhagie
PATOLOJİ-4 PATOLOJİ-4
Intermuscular ödem, Jelatinimsi birikimler
Glandular midede kanama
KLİNİK KLİNİK
İnkubasyon süresi 3-14 gündür. İnkubasyon süresi 3-14 gündür.
4 klinik seyir şekli vardır: 4 klinik seyir şekli vardır:
1-Perakut ve Pulmunal Form : 1-
- İnkubasyon süresi çok kısadır.(3-5 gün) - İnkubasyon süresi çok kısadır.(3-5 gün) - Ateş 40-41°C - Ateş 40-41°C
- Solunum sayısı artar (>70 / dakika). - Solunum sayısı artar (>70 / dakika).
- Dispnea, baş önde ayaklar yana açık, - Dispnea, baş önde ayaklar yana açık,
- Alveollerde ödem ve broşlarda sıvı vardır - Alveollerde ödem ve broşlarda sıvı vardır
- İlk klinik belirtiden birkaç saat sonra ölüm - İlk klinik belirtiden birkaç saat sonra ölüm
KLİNİK-2 KLİNİK-2
2-Subakut-Ödematöz Form : :
- İnkubasyon süresi 7-14 gündür. - İnkubasyon süresi 7-14 gündür.
- Ateş 3-6 gün sürer. - Ateş 3-6 gün sürer.
- Göz Kapaklarında , Dudakta, Dilde ve - Göz Kapaklarında , Dudakta, Dilde ve ayaklarda Ödemler Karekteristiktir.
ayaklarda Ödemler Karekteristiktir.
- Hidroperikardium - Hidroperikardium
- Myokard Enfarktusu - Myokard Enfarktusu
KLİNİK-3 KLİNİK-3
Supraorbital ödem
KLİNİK-4
KLİNİK-4
KLİNİK-5 KLİNİK-5
Konjuktival ödem ve hiperemi Pulmonal ödeme bağlı burunda köpürme
KLİNİK - 6 KLİNİK - 6
3- Cardial Form : :
-
Virulansı düşük viruslar tarafından oluşturulur. Virulansı düşük viruslar tarafından oluşturulur.
Daha çok eşeklerde ve re-enfekte atlarda izlenir.
Daha çok eşeklerde ve re-enfekte atlarda izlenir.
-
İnkubasyon suresi 5-7 gündür. İnkubasyon suresi 5-7 gündür.
-
Baş ve Boyunda ödem Karekteristiktir. Baş ve Boyunda ödem Karekteristiktir.
-
Akciğerde semptomlar Akciğerde semptomlar
-
Kalp Yetmezliği sonunda ölüm Kalp Yetmezliği sonunda ölüm 4- Abortif Form : :
-
İnkubusyon süresi 5-14 gündür. İnkubusyon süresi 5-14 gündür.
-
Abortlara neden olur. Abortlara neden olur.
TEŞHİS VE AYIRICI TEŞHİS TEŞHİS VE AYIRICI TEŞHİS
Gözkapağı ve Boyundaki ödemler klinik Gözkapağı ve Boyundaki ödemler klinik olarak teşhise yardımcı olur.
olarak teşhise yardımcı olur.
Virus izolasyonu için Kan, Beyin,Akciğer, Virus izolasyonu için Kan, Beyin,Akciğer, Lenf Bezleri ve Nazal Sıvap kullanılır.
Lenf Bezleri ve Nazal Sıvap kullanılır.
Serolojik Teşhiste : Nötralizasyon , AGID , Serolojik Teşhiste : Nötralizasyon , AGID , KFT ve İF testi kullanılır.
KFT ve İF testi kullanılır.
Ayırıcı Teşhiste RUAM Ayırıcı Teşhiste ve ANEMİ ve
ENFEKSİYÖZ dikkate alınmalıdır. dikkate alınmalıdır.
İMMUNOLOJİ İMMUNOLOJİ
Enfeksiyonu geçirdiği serotipe karşı Enfeksiyonu geçirdiği serotipe karşı hayvan immun duruma gecer.
hayvan immun duruma gecer.
Enfeksiyon sonrası ; Komplementi Fikse Enfeksiyon sonrası ; Komplementi Fikse eden , Presipitan ve Nötralizan Antikorlar eden , Presipitan ve Nötralizan Antikorlar
oluşur.
oluşur.
Kolostral yolla yavruya geçer. Kolostral yolla yavruya geçer.
Pasif immunite 6 ay bağışıklık sağlar. Pasif immunite 6 ay bağışıklık sağlar.
MÜCADELE MÜCADELE
Sineklerle Mücadele Önemlidir. Sineklerle Mücadele Önemlidir.
Atenüe Canlı Polivalan Aşılar Kullanılır. Atenüe Canlı Polivalan Aşılar Kullanılır.
