İletişim kavramı ve tanımı

İletişim kavramı ve tanımı

Fransızca’dan communication (haberleşme)

İletişim haberleşmeyi de içeren daha geniş kapsamlı “ileti alışverişi”, toplumsal nitelikli bir etkileşim, paylaşım.. İletişim kavramının kullanılabileceği örnekler:

Birisiyle iletişim kurmak, bir haberin iletilmesi, «çağımız iletişim çağı», dosyanın iletilmesini istemek, «kitle iletişim araçları dünyayı küçük bir köye dönüştürdü», insan-makine iletişimi

İletişim kavramı çok değişik anlamlarda

kullanılmaktadır.

 TDK sözlüğünde iletişim:

1. Duygu, düşünce ya da bilgilerin akla

gelebilecek her türlü yolla başkalarına aktarılması,

bildirişim, haberleşme

2. Telefon, telgraf, TV, radyo gibi aygıtlardan

yararlanarak yürütülen bilgi alışverişi, bildirişim,

haberleşme

İletişim düşüncenin sözel olarak (konuşma ile) karşılıklı değiş tokuşudur (Zıllıoğlu, 2007).

İletişim iki birim arasında birbiriyle ilişkili mesaj alışverişidir (Cüceloğlu, 2002).

En az iki insanın karşılıklı olarak bilgi, duygu, düşünce ve yaşantılarını belirli yollarla paylaştıkları psiko-sosyal bir süreçtir (Kaya, 2014).

İnsanlar arasındaki duygu, düşünce, kısaca bilgi alışverişidir. Duygu, düşünce ve bilgilerin akla gelebilecek her türlü yolla

başkalarına aktarılması, bildirişim, haberleşme, komünikasyondur (TDK, 2015).

  İletişim, bir kaynaktan (kişi, kişiler veya

organizasyon), bir araçla (yazılı, sözlü, görsel

veya beden dili ile), bilgi, haber, düşünce, durum, duygu veya kültürün bir başka insan veya insan topluluklarına aktarılmasıdır.

Tanımlarda ortak bazı

özelliklere rastlanır.

  Kişilerarası iletişimde en az iki kişi vardır.

  Kişilerarası iletişim tek yönlü değil, karşılıklıdır.   Kişilerarası iletişim bir süreçtir.

  Kişilerarası iletişim bilginin, duygunun, düşüncenin, yaşantının paylaşılmasıdır.

  Kişilerarası iletişim psikososyokültürel bir süreçtir (Kaya, 2014).

En az iki insanın karşılıklı olarak bilgi, duygu, düşünce ve yaşantılarını belirli yollarla paylaştıkları psiko-sosyal bir süreç olarak tanımlanabilir.

  “İletişim iki insanın birbirini fark ettiği andan itibaren başlar” (Cüceloğlu, 2008) dense de sadece farkında olmak aralarında iletişim olduğu anlamına gelmeyebilir.

  İki kişi birbirinin farkında olup birbiri hakkında düşünebilir, ama herhangi bir mesaj iletilmemişse iletişimden söz edilemez. Her iki kişi de birbirinin

farkında olduğuna dair bir mesaj iletmişse, örneğin bir bakış, bir selam ifadesi yollamışsa iletişim vardır. Bir kişinin gönderdiği mesaja diğer taraf yanıt

vermemişse, reddetmişse de bir iletişim söz konusudur.

İletişimde olması gereken özelliklerden birisi olan karşılıklılık mesajların birbiriyle ilişkili olmasıdır.

Ayşe: Çok sıkıntılıyım. Bu sene okulu bitiremezsem aileme ne diyeceğim?

Aylin: Geçenlerde bir gözlük gördüm, çok hoşuma gitti. Paramı biriktirip onu almayı planlıyorum.

Yukarıdaki iki kişi arasında geçen konuşmada iletişimin var olduğu söylenemez, çünkü konuşma bir diyalog olmayıp monolog, yani kendi kendine konuşmadır.

İletişim her yerde, her zaman vardır. İletişim

kurmamak olanaksızdır. Yaşamımızın yaklaşık ¾’ünü

kapsar.

Yapılan araştırmalar ortalama bir Amerikalının etkin

olduğu saatlerin %70’ini konuşarak, dinleyerek,

okuyarak, yazarak geçirdiğini ortaya koymuştur.

Sözlü ve yazılı dil iletişimde kullandığımız kodlardan

yalnızca ikisidir. Jestler, mimikler, giyim-kuşam,

zaman-mekan düzenleme ve kullanımları iletişim

biçimleridir. İnsan için anlam yükleyebildiği her şey

iletişimdir.

İletişimin temel amacı

Çevre üzerinde etkin olmak, başkalarında

davranış, tutum geliştirmek ve değiştirmektir. Berlo’ya göre “amaçlı olarak etkilemek,

değiştirmek için iletişim kurarız.” Bireyin kendisi ve çevre arasında başlangıçta olumsuz olan

ilişkiyi etkileyebilmek, yönlendirebilmek, kendini güçlü kılabilmeyi sağlamaktır.

Gecikmeden ödüllendirme: iletişimde bulunanlar bazı iletileri henüz üretirken ya da aktarırken ödüllenmiş olurlar. Müzisyen konser verirken, öğretmen ders anlatırken, mühendis bir

toplantıda yeni projesini sunarken.

Sonradan ödüllendirme: müzisyenin satışın artacağını, öğretmenin ileride övgü ile anılacağını, takdir belgesi

alacağını, mühendisin projeden ileride para kazanacağını düşünmesi.

İletişim araçları, karşılığı hemen beklendiğinde “tüketime” yönelik, sonraki ödüllendirmeler hedeflendiğinde “araçsal” olarak ayırt edilebilir.

İletişim toplumsaldır.

İletişim toplumsal yaşamı olanaklı kılar, toplumsal yaşamın temelidir. İletişim olmadan insan toplumu

olamazdı. Tüm insan etkinlikleri iletişim ile sürdürülür. Çevremizle iletişim kurduğumuzda değişik uyarılara

anlam vermeye, onlar üzerinde etkili olmaya çalışıyoruz. Belli bir zaman diliminde tüm uyarıları algılayıp

değerlendirmemiz olanaksız olduğundan, bazılarını seçip değerlendirip anlamlandırıyoruz. Bu işte belirleyici etken toplumsal ve bireysel yaşantılarımızdır.

Öyleyse iletişim, insanın kendisini yönlendirmek ve

değişen gereksinimlerini karşılamak için, çevreden

gelen uyarıları eleyerek, düzenleyerek etkin bir

Kişilerarası iletişim mesajlar ve mesajlarla yüklü anlamların karşılıklı olarak gidip geldiği bir süreçtir. Mesajlar değişik yollarla ve araçlarla gönderilir. İletişim sürecinde olması gereken bazı temel öğeler vardır ve öğeler arasında bir dizi eylemler, süreçler oluşmaktadır.

Aristoteles (M.Ö. 384-322) “Konuşma Sanatı

(Rhetoric)’ndan söz ederken iletişimin olmazsa olmaz üç öğesini

  1. konuşmacı   2.konuşma

İletişimde yer alan sistemler

Mesaj

  bir yaşantıya ait duygu ve düşüncenin kodlanarak sözlü, sözsüz ya da yazılı anlatımla kişiye ulaşmasını sağlayan sembollere denir.

  Sözsüz anlatım bedenimizle oluşturduğumuz işaretlerle, yani beden dilimizle ifade edilir.