ri- ')
?
\Z±3
114 İBRAHİM ÇALLI (1 8 8 2 -1 9 6 0 )
Portre, ahşap üzeri yağlıboya, imzalı, 4 7 x 3 8 cm.
“1882 yılında Denizli’nin Çal kasabasında doğan sanatçı, Şeker Ahmet Paşa’nın desteği ile Sanayi-i Nefise Mek- tebi’ne girdi. 1910’da burada eğitimi tamamladıktan sonra o zamanki Eğitim Bakanlığı’nın açtığı yarışmada bi rinci gelerek birkaç arkadaşı ile Paris’e gönderildi. Acadamie des Beaux Arts’da Cormon’un atölyesinde dört yıl çalıştı. I. Dünya Savaşı’nın başlaması nedeniyle yurda dönünce, Sanayi-i Nefise Mektebi’ne öğretmen olarak atandı. Fransız izlenimciliğinin etkisinde kalmış, ancak bu anlayışı kendine özgü bir biçimde yorumlayarak uy gulamıştır. Kendinden önceki Harbiye ve Mühendishane eğitiminin resim anlayışı tamamen etkisiz hale getir miştir. 1920 yılında Almanya’ya yaptığı gezi sonrası izlenimci anlayışında değişiklikler olan İbrahim Çallı’nın, “D Grubu” ressamlarının da hocası olması onun başarılı bir eğitimci olduğunu göstermektedir.”
İBRAHİM ÇALLI Hayat Koleksiyonundan
İstanb u l M aarif M atbaası İS T A N B U L - R E S İM V E H E Y K E L M Ü Z E S İ
İ B R A H İ M Ç A L L I (1 8 8 2 ) M A N O L Y A L A R
Ç a l’ da doğan bu ta şk ın m iz a ç. S a n a y ii N e fise M ektebi  lis in in üstün b a şa rılı ta le b e le ri a ra sın d a , resim öğ renm ek için P a ris e g ö n d e rild i. O rad a a k a d e m ik ta rz ın en m u taassıp m ü m e ssili s a y ıla n C o rm on'un a te ly e sin d e ç a lış t ı. M e m le ke te dönen Ç a llı'y ı. bu ta rz ın k a ra , donuk re n k li ve e ski b ir görüşe d ayanan re sim le ri doyurm uyordu. O , h e y e c a n lı m iz a cın a daha uygun g elen e m p re siyo n iz m 'e y a k la ş tı. E s e rle rin d e ış ık , g ölg e, desen ve kom p ozisiyon p ro b lem lerine önem v e re re k bir nevi yeni e m p re siyo n izm ta rz ı vücuda g etird i. 1914 - 1926 y ılla r ın a ra s lıy a n bu d evre, sa n a tk â rın en v e rim li d evresi o lm u ş, bazı re ssa m la rı ve b ilh a ssa t a le
b e le rin i kendi ta rz ın ın te siri a ltın d a b ıra k m ış tır.
B undan sonra b ir se rr halin d e m eydana getird iği (M e v le v ile r ) le Ç a llı, san atın d a k em al d ev re sin i bulm uş ve m em lekete sağ lam bir ressam n e sli y e tiştirm iştir. Bu z e v k li, h e ye c a n lı s a n a tk â r, T ü rk resim sa n a tın ın ile r i şa h siy e tle rin d e n b irid ir.
8 2
İB R A H İM Ç A LLI ( 1 8 8 2 -1 9 6 0 ) "Peyzaj"
İmzalı. Kontrplak üzerine yağlıboya. 48 x 60 cm. (Y.T. koleksiyonu)
17.5 0 0 .0 0 0 .0 0 0 TL.
"Denizli'nin Çal ilçesinde doğan
sanatçı Denizli Idadisi'ni bitirdi. Babası,
Çal'ın ileri gelenlerinden Osman
Efendi idi. Dükkanların duvarlarında
gördüğü Köroğlu Ayvaz resimlerinden
etkilenerek, resim sanatına merak
sardı. Küçük yaşta bir Anadolu çocuğu
olarak geldiği İstanbul'da çeşitli işlere
girip çıktı, başından serüvenler geçti.
Adliyede çalıştığı yıllarda, geceleri
mum ışığında yaptığı resimler, Şeker
Ahmet Paşa'nın dikkatini çekti. Daha
sonra Şeker Ahmet Paşa, Çallı'yı
Sanayi-i Nefise müdürü Osman Hamdi
ile tanıştırarak okula kaydını sağladı.
1906'da girdiği Akademi'yi üç yılda
bitirerek devlet bursuyla Paris'e
gönderildi. Cormon'un atölyesine
devam etti. 1914'de yurda döndü ve
Akademi'de hocalığa başladı. 1947'de
emekli oluncaya kadar burada
aralıksız çalıştı. 1920'de Sovyet
Devrimi'nden kaçarak İstanbul'a gelen
Rus ressamı Gritchenko'dan
etkilenerek, izlenimci anlayıştaki
paletini, daha biçimci bir yönde
yenileştirdi. Yakın çevresinden kişilerin
portrelerini yaptı. Özelliklede
İstanbul'un ışıklı peyzajını, izlenimci
anlayışa yatkın bir çizgiyle
resimleştirdi. Esprileri ve
anekdotlarıyla, yakın dostları arasında
popüler bir kişilik olarak sivrildi. Ayrıca
çıplak etüdleri de önemli çalışmaları
arasında yer aldı. Çallı, Meşrutiyetle
birlikte gelen yeni sanatçı kuşağı
içinde, gerek hocalığı gerekse yeniliğe
açık sanatçı kişiliği ile önemli bir işleve
sahip olmuştur. Çağdaş sanatımızda,
kendi adıyla anılan kuşak, daha çok
onun öncülük çabaları doğrultusunda
etkinliğini yaygınlaştırmış ve
kendilerinden sonra gelen sanatçı
gruplarının çıkışı için uygun bir zemin
yaratmıştır."
(Türk Plastik Sanatçıları, YKY, Kaya
Özsezgin, sayfa, 140)
55
İBRAHİM Ç A L LI (1882-1960)
Portre, mukavva Özeri yağlıboya, imzalı.
4 0x30 cm.
Yapı Kredi Bankası, İbrahim Çallı kitabı, 147 numaralı resim.
7 T - 5 7 1 gfc>S
150 İBRAHİM ÇALLI (1 8 8 2 -1 9 6 0 )
“B o ğ a z ”, k ontrp lak üzeri yağlıboya. 3 3 x 4 0 cm.
S. G.Koleksiyonıı
“1882 yılında, O tarihlerde İzmir’e bağlı bulunan Çal’da doğmuştur. Çal’m ileri gelenlerinden Osman Efendi’nin oğludur. İlk öğrenimini burada tamamlayan İbrahim Çallı İstanbul’a gelmiş ve çeşitli işler tutmuş, bir ara mah keme zabıt kâtipliğine girmiştir. Resim çalışmaları ile dikkati çeken Çallı, Şeker Ahmet Ali Paşa’nın delaleti ile 1906’da Sanayi-i Nefise Mektebi’ne verilmiştir. Daha okul sıralarında başarı gösteren İbrahim Çallı, 1910 yılın da buradan mezun olmuş ve Sami Yetik, Avni Lifij, Hikmet Onat, Namık İsmail gibi değerli arkadaşları ile bir likte Paris’e gönderilmiştir. Burada 4 yıl Cormon atölyesinde çalıştıktan sonra, I. Cihan Harbi’nin başlaması üzerine 1914’te yurda dönmüştür. Çallı, daha öğrenim yıllarında yurt sınırlarını aşan bir sanat gücüne sahipti. Paris dönüşü Sanayi-i Nefise Mektebi öğretmenliğine verilen Çallı, burada Hikmet Onat, Nazmi Ziya Güran, Namık İsmail gibi arkadaşları ile bizde geç kalmış bir empresyonizmi kuvvetle temsil etmiştir. Çallı, adını ta şıyan atölyesinde pek çok ressam yetiştirmiştir. O, kendi inancı yolunda bir metod uygulamaktan çok, öğren cilerinin araştırmalara girişmelerini daima anlayışla karşılamıştır. İbrahim Çallı, 1920 yılında Münich’e gitmiştir. Dönüşünde empresyonizme meyletmiş, fakat çok geçmeden tekrar inandığı empresyonizme dönmüştür. Çal lı, peyzajda, natürmortta, portre ve kompozisyonda aynı güçte eserler vermiştir. Kendisine güç erişilir bir tek niğe ve ustalığa sahipti. Onun sanatı, inandığı yolda pür sanattı. Hayatı, doğuştan sahip olduğu bir sanat he yecanı içinde geçmiştir. 1947’de yaş haddinden emekliye ayrılmış, bundan sonra aramızdan ayrıldığı 1960 yı lına kadar durmadan çalışmış ve en güçlü eserlerini de bu devrede vermiştir”.
İbrahim Çallı’nın, İstanbul Resim ve Heykel M üzesi Koleksiyonu, Türkiye İş Bankası Koleksiyonu, İstanbul Biiyükşehir Belediyesi Koleksiyonu, Sabancı Koleksiyonu ve birçok özel koleksiyonda eserleri y er almakta.
f '
59
İBRAHİM Ç A LLI (1882-1960)
Peyzaj, ahşap üzeri yağlıboya, imzasız.
2 3x30 cm.
385 İBRAHİM ÇALLI (1 8 8 2 -1 9 6 0 )
Portre, tual üzeri yağlıboya, imzalı. 77x61 cm.
TL.-8 0 /A İBRAHİM ÇALLI (1 TL.-8 TL.-8 2 -1 9 6 0 )
“Kırmızılı Ev”, tual üzeri yağlıboya, imzalı. 2 2 x 2 8 cm.
Dokuyan Kadınlar” {79 x 86 Cm Yağlıboya) Türkiye İş Bankası Koleksiyonundan
İBRAHİM ÇALLI (18 82-1960) Manolyalar. Tuval üzerine yağlıboya. 5 4 x 8 1 cm.
İBRAHİM ÇALLI (1882 - 1960)
“Süvariler” 1936. Kontrplak üzerine yağlıboya. 93 X 117 cm. (İzmir Resim ve Heykel Müzesi’nde)
İstanbul Devlet Resim ve Heykel Müzesinden Maarif Basımevi
İbrahim Çallı — Manzara
