Ciinler Geçerken:
M
Müellif - editör münasebetleri
Türk Editörler Demeği, kitapçılığın kalkınması için gereken tedbirleri bir raporda belirtmiş; -Millî Eğitim Bakam da raporla alâkadar olmuş. Hulâsasını gazetemizde okuduğumuz bu rapor ger çekten lüzumlu ve faydalı maddeleri ihtiva ediyor. Hele — Fransız ların Hachette’i gibi.— bir dağıtma teşkilatı kurulması ^ meselesi pek ehemmiyetlidir; şimdiki iptidaî tevzi ve satış vaziyetinden ga zeteciliği ve kitapçılığı ancak öyle bir müessese kurtarabilir. Keşke editörlerinki kadar olsun müelliflerin, kalem erbabının da bir der neği bulunsaydı... biz de hem editörlerin dileklerini destekleseydık, lıcm de editörlerden beklediklerimizi sayıp dökseydik!
Zira şüphe götürmeyen bir hakikattir ki kitapçı - muharrir münasebetleri henüz iki tarafı da memnun edecek hale gelmemiş tir. Çok defa onlar bizden, biz onlardan şikâyet ederiz. Şikâyetlere kâh muharrir, kâh kitapçı sebebiyet verir. Şu var ki bizde kitapçı sermayedar, muharrir işçi vaziyetinde bulunduğu için terazinin kitapçıya ait kefesi hemen hemen daima ağır basar. Müellifler de bir cemiyet kursalar, kitapçıların yanında bir teşekkül olarak yer alsalar dostça temaslar, müzakereler sayesinde bu ihtilâftan azalt mak, münasebetleri düzeltmek, eksikleri tamamlamak, el birliğilo iş görmek imkânı her halde bulunur; netice muhakkak ki şimdi kinden iyi olur. Meselâ bir müellifle editör arasında çıkan ihtilâf mahkemeden evvel o iki cemiyetin âzasından ibaret bir uzlaştırma veya hakem heyetine verilir; belki de mesele sulhan halledilir. Alı nacak karar sonraki münasebetlere mukavelenamelere de tesir yapar; bir takım yeni, daha medenî, daha modem örf ve âdetlerin teessüsüne yarar. Dürüst iş gören editörler de bu suretle şayet dürüst hareket etmiyenler varsa onlardan ayrılır yahut onlar da dürüst davranmağa alışır.
(İstanbul Gazeteciler Cemiyeti) faal bir teşekkül halindedir. Bir (Müellifler Cemiyeti) mukadder ise bu, ancak (Gazeteciler Cemiyeti) ııin içinden, onun yardımile doğacaktır. Hattâ şimdiden cemiyete bağlı bir şube şeklinde yarınki teşekküle ilk merhale ol ması da mümkündür. Editörler Demeği karşısına bir Müellifler Birliği çıkmadıkça iki taraf arasında hak, ahenk ve muvazene sağlanmış olamaz.
Refik Halid K A R A Y
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
