Çiçero
Julio Iglesias
Jacqueline Kennedy
Inge Meysel
İsmet İnönü
Fahri Korutürk
Adnan Menderes
Yakup Kadri Karaosmanoğlu
Falih Rıfkı Atay
H
aliç’e bakan tarihi binasıyla mistik bir hava ya ratan Pera Palas, teslim etmek gerekir ki, gerek ta rihi yanıyla gerek konuk ettiği kişilerle ve gerekse de iç donanımıyla İstanbul’da bulunan beş yıldızlı oteller arasında farklı bir yere sahip. 100. yıl kut lamalarını 23-27 Kasım tarihleri arasında sür dürecek Pera Palas, bu anlamlı kutlamanın ha zırlığı içinde. Kutlama programları içinde, 411 nolu odada ünlü Şark Ekspresi Cinayeti romanını burada kaleme alan yazar Agatha Christie’nin to rununun davet edilmesi planlanıyor. Pera Palas’a nice uzun yıllar dileğimizle beraber TÜRSAB Dergi’de, Oteli bu kez biz konuk etmek istedik.OR1ENT EKSPRESTEN PERA PALAS’A
Pera Palas,19.yüzyıl sonlarında Orient Eks presle gelen Avrupa asillerinin kalabileceği ka liteli bir otelin bulunmamasından dolayı 1892 yı lında inşa edilmiş. Filmlere bile konu olan bu lüks yolculuğun sonunda konukların rahat ede bilmesi ve her türlü olanağın sağlanması amacıyla kurulan Otel, o zamana göre en lüks ithal malı malzama kullanılarak tamamlanmış. Kullanılan malzemeler gerçekten söylendiği kadar lüks ve dayanıklı olacak ki, bügun bile Otel’in tüm sıhhi tesisatı, kapı kollan, bütün mekanik ve elektrik donanımları orjinal olup, güvenle kullanılıyor. Bunu duyup da iç geçirmemek olanaksız. Yine Türkiye’nin en eski elektrikli asansörü Pera Palas’da konuklarını tüm sıcaklığıyla, taşımaya hazır durumda. Pera Palas’m “ilk’leri bunlarla bit miyor; Beyoğlu’nda ilk elektrik kullanan bina da Pera Palas.
TARİHTE PERA PALAS Mİ PERA PALASTN TARİHİ Mİ?
Otel gerçekten de bu soruyu sorduracak kadar çok şeye tanık olmuş. Kimi komik, kimi acılı bir çok olay yaşanmış. Bunlardan en ilginci de Pera Palas’ın el değiştirme öyküleri. Birinci Dünya Sa vaşı öncesinde Mersin’de değirmencilik yapan Bodosaki adında çok zengin ve Anadolu kökenli bir rumun otelde kalma isteği giysilerini uygun olmayışı nedeniyle geri çevrilir. Bunun üzerine Bodosaki derhal Oteli satın almak islediğini bil dirir. Böyle bir şeyin olamayacağına düşünen il gililer bu isteği de geri çevirmek için çok yüksek bir bedel bildirirlerse de, Bodosaki bu fiyatı kabul eder ve Oteli satın alır. Artık, Otel giy silerinden dolayı içeri alınmayan bir kişiye aittir. Savaş boyunca Otel’i işleten Bodosaki işgal kuv vetleri ile birlikte İstanbul’u terkeder ve Otel yeni bir serüvene doğru yol alır.
Otelin sahiplerinden biri de Beyrutlu Misbah Muhhayyeş ‘dir. Atatürk tarafından İşletmeciliği verilen Muhayyeş, 1928 yılında 600 .0 0 0 altın ödeyerek Otelin mülkiyetini satın alır ve her yıl bayramlarda 50 fakir çocuğun giydirilmesini ve otelin yıllık kira gelirinin Darüşşafaka, Da rülaceze ve Verem Savaş Demeği arasında bö- lüştürülmesine vasiyet eder.
Pera Palas, 1941 yılında İngiltere’nin Sofya Bü- yükelçisi’nin öldürülmesi gibi birçok politik olaya da sahne olmuş. Antre merdivenlerinde bı rakılan bavullardan birinin patlaması sonucunda, dört kişi ölür ve otel lobisi büyük hasar alır.
Bilindiği gibi, Atatürk özellikle Çanakkale Sa- vaşı’ndan sonra Pera Palas’ta belli aralıklarla kalır. Atatürk’ün 37 parça eşyasının da içinde bulunduğu 101 nolu oda 1981 yılında müze ha line getirilişinden bu yana yerli ve yabancı tu ristlerin ziyaretine açık.
Otel, 1974 yılından bu yana işletmeciliğini sür düren İstanbul Otelcilik ve Turizm Ticaret A.Ş.’nce içten ve dıştan onarıldı ve çok büyük masraflarla günün şartlarına uygun hale getirildi. Yüksek Anıtlar Kurulu’nun izniyle otelin dış cep hesi tamir ve restore edilip, yeniden boyandı. Restorasyon çalışmaları sırasında tarihi imajının korunmasına özen gösterilmiş ve bu anlayışla iç kısımlarda bütün odaların ve salonların tamir edilmesi, boyanması ve eskiyen eşyaların ye nilenmesi sağlanmış. Aynı zamanda eski Türk eğ lence hayatını yeniden yaşatmak üzere otel için de bir Türk hamamının yapılmasına başlanmış. Otel’in her köşesinde bu anlayışı bulmak müm kün. El işi Türk halılarla kaplı olan odaların ba zılarında TV ve buzdolabı bulunuyor. Otel 145 odalı ve 273 yatak kapasiteli.
AGATHA CHRISTIE’NİN ROMANLARINDAKİ SIR PERA PALASTA MI SAKLI?
İç ve dış basında Pera Palas’la ilgili haberlerin sık sık yer almasının nedenlerinden biri de Agat ha Christie’nin burada bir çok defa kalması ve ünlü Orient Exprès romanını bu otelde yazmış olması. Warner Brothers şirketinin Agatha Chris tie’nin hayatını konu alan filminde, yazann
ha-Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
