AKSEKİ TÜRKÜLERİ
Doç. Dr. Cemâl KURNAZ
Bu yazımızda yer alan türküler,
1978 yılında Köçek Addullah’tan der
lenmiştir. 1978 yılında vefat eden
Köçek Abdullah, Akseki’ye bağlı eski
adı Gönyet
olan Hocaköy’dendir.
Köçek Abdullah okuma yazması olma
yan, çevresinde ve civar köylerde bütün
düğünlerin aranan temâyün etmiş halk
sanatçısıdır.
A rz u m u z , folklor m alzem esi a ç ı
sın d a n zengin o ld u ğ u ö lç ü d e b a k ir olan
A k se k i’ye folk lo rcu larım ızın d ik k a tin i
ç e k e re k n o ta y a alınm ayan A k sek i tü r
k ü le rin in re p e rtu v a rla rm a k a z a n d ırm a
sın a vesile olm ak ve u n u tu lm a k ta olan
tü rk ü sö zlerin i a ra ştırıc ıla rın d ik k a t
le rin e su n m a k tır.
AKSEKİ TÜRKÜLERİ
Doç. Dr. Cemâl KURNAZ
Bu yazımızda yer alan türküler,
1978 yılında Köçek Addullah’tan der
lenmiştir. 1978 yılında vefat eden
Köçek Abdullah, Akseki’ye bağlı eski
adı Gönyet olan Hocaköy’dendir.
Köçek Abdullah okuma yazması olma
yan, çevresinde ve civar köylerde bütün
düğünlerin aranan temâyün etmiş halk
sanatçısıdır.
Arzumuz, folklor malzemesi açı
sından zengin olduğu ölçüde bakir olan
Akseki’ye folklorcularımızın dikkatini
çekerek notaya alınmayan Akseki tür
külerinin repertuvarlarma kazandırma
sına vesile olmak ve unutulmakta olan
türkü sözlerini araştırıcıların dikkat
lerine sunmaktır.
O yalan bu yalan Fili yuttu bir yılan Gırkma mıdır kekil midir Ak gerdana yayılan Ömrüm heeey medet hey Ah eeeeyy...
Basdım da kırıldı iğdenin dalı Kötüye düşenin böyl'olur hâli Yekte
Yektirmeler dekte Hanım Ayşa'm yekte Ne olursa olsun (Nakarat) Ah delikanlılıkta Ak elleri kınalım Olmaz böylelikle Ah eeeyy...
Uykun geldi ağır ağır esnerim
Nerde kaldı kömür gözlü esmerini (Nakarat) Ah eeeeyy...
Evlerinin önü nene fidanı Kömür gözlüm aldatırlar adamı
(Nakarat) Ah eeeyy...
Ayağına giymiş kara yemeni
Sallanma sevdiğim öldürdün beni (Nakarat) A h eeeeyy...
Ferhat derler şu dağlan delene Yiğit derleryâryolunaölene (Nakarat)
2
.
Hekimin güccük kızı da (ha yârim) Sigara da yakıyor vay vay
Gelin dediklerin belimi de büküyor Karadır kaşların (ha yârim) Benzer kömüre vay vay
Bu sevdanın zararı da çoktur ömüre Bizim yaylaların da (ha yârim) Ardında gün bastı vay vay Analar babalar da umudu kesti Bir boyuna baktım da (ha yârim) Bir de yüzüne vay vay
Anan sürmeleri çekmiş gözüne Ufacık taşlardan da (ha yârim) Kale de yapılmaz vay vay Bir ben ölmeyince cihan yıkılmaz
1.
Sultan seccadesini (Jıa yârim) Sermiş dizine vay vay
Gelin oldum deyi bakmaz yüzüme
3.
Giden gemi durur mu Süt iliman olurmu Ben bu dertten ölürsem Ağlayan bulunur mu Perenceden bakıyor Gül fidanım bakıyor Irakınm mezesi Ciğeri miyakıyor 4.
Alçacık elmanın dallan yere Taramış zülfünü yüzüne perde Sen uğrattınn beni aşkınan derde Iıast gelsem tenheleıde Sarardım sevdiğim ayaklarından İrmağın taşları hep kareli Sen allar giymişsin ben yareli Böyle mi derler amman amıııan Böyle mi derler aıııman amman Evlerin önü Buldur deresi Suya yollamaya korkar anası Sudan mı geliyon gelin anası Gözleri sürmelim suya mı geldin Kolların mercanlım suya mı geldin Derin kuyulara urgan erişmez Yollasam bir selam varıp buluşmaz ... ... mendil alışmaz Kaldır kollarını saralım gelin Kaldır kollarını kınalı gelin Deniz kenarında esvap yüyeııler Yüyüpyüyüp gül dalına serenler Param alıp bir şeftali verenler Kaldır kollarım saralım gelin Kaldır kollarını bir allı gelin Düğün olan çardakta bir gelin gezer Gelinin gelişi kendinden güzel Maşallah desinler değmesin nazar Gözleri sürmelim suya mı geldin Ak kolu mercanlım suya mı geldin
5.
Uykum geldi yatsam yarin dizine Uyu sam uyansam baksam yüzüne Bakma dedim baktın eller sözüne Yandım Allah Omıana'nın kızlan
Yaktın beni Hanım Ayşa'nın gözleri (Nakarat) Ben de binsem kara kara atlara
Derdimi söyleyin yeşil otlara
Anam yok ki her derdime katlana (Nakarat) Ne dedim de deyiverdin ellere
Urum kızı tek tek vurur zillere Sen düşürdün beni dilden dillere Merdivenden ayak indirdim Kâkülü benliyi de ata bindirdim Hanım kızı gelmez yere gönderdim
(Nakarat) Yandım Allah Karakız’da neler var Göbeği de oynar uçkurlukta hüner var Vardım baktım demir kapı sürgülü Siyah saçlar sırmayınan örgülü Benim yârim anasından görgülü Yandım Allah Karakız'ın gözleri Yaktı beni Hanım Ayşa’nın sözleri 6.
Çek deveci develerin sulansın (amman amman) Akan çaylar çamur olsun bulansın vay vay Develim vay vay
Uyuyalım uyanalım sevelim vay vay Sevmeye yazık öpmeye nâzik Kollarındaki altın bilezik Parmağında cevâhiryüzük
Devem yüksek atamadım urganı (amman amman Üşüdükçe çek başına yorganı vay vay
Develim vay vay
Uyuyalım uyanlım sevelim vay vay Vay dudu dillim sallama yellim Sallama yellim on yedi benlim
Devem indi bende bende giderim (amman amma Develim yoluna kurban gedelim vay vay Develim vay vay
Uyuyalım sevelim vay vay Vay dudu dillim omuzu tellim On yedi benlim sallama yellim
Develidir kiziri adı Develi (amman amman) Veren oldum su yolunda göreli vay vay- Develim vay vay
Uyuyalım uyanalım sevelim vay vay Sevmeye yazık öpmeye nâzik Kollarındaki altın bilezik Parmağındaki cevâhiryüzük
7.
Evlerinin önü kuyu Kuyudan alırlar suyu O katibenin eski huyu Almelerin almelerin Açbağnnm düğmelerin Kalem kaşlı çifte benli Evlerinin önü yonca Yonca kalkmış dam boyunca Anası kızından gonca
Şu Sille'nin ufak tefek taşları Bir omuzdan bir omuza saçları Şu Sille'den ben gece geçtim görmedim Karlı buzlu sular içtim ölmedim Şu Sille'nin ufak tefek taşları Çok mu çatık hanım kızın kaşları Şu Sille'nin çelenleri kiremit Hanını bana bir şeftâli kerem et
