t
7-5/2?£ ^
“ Aracının kızı „ Bellice Boran!
“— J J a b a n ı tü ccard ı. B u rs a ’da, k ü ç ü k ç a p ta h u b u b a t tic a re ti y a p a r dı. İlçe lerd e n h u b u b a t a lır s a ta rd ı.”
“A racının k ızı” B ehice B o ran , şim di, T ü rk iy e’deki sosyalist p a r tin in lid e rlerin d e n biri, d ü şü n e n beyni ve k ü rsü silâ h şo ru d u r. B a b a sın ın m esleğinin k en d i d ü şü n c ele rin in o lu şu m u n u p e k etk ile m ed iğ i ni, o zam an yaşının k ü çü k olduğunu ifade eden B oran, ta lih in cilve si, A m erikan Kız K o leji’n d e o k u m u ştu r. S o n ra Felsefe'yi b itire n Bo ra n , ta lih in yeni cilvesi, A m erika’ya gitm iş, M ichigan Ü n iversitesin d e sosyoloji d o k to ra sı y ap m ıştır.
1930’la m ı A m erikası... R oosvelt'in N ew D eal’i... B üyük b u h r a n sonrası... O zam anın A m erikası etkiledi beni. B ir ta r a f ta lüks, r e fah, ö b ü r yanda sefalet, işsizlik. Ama istih sal bol. Bu te z a t ç a rp tı beni. Ve o rad a , üniversitedeki sem inerlerde, d e rsle rd e öğ ren d im so s yalizm i. L ite ra tü rü n ü okudum . Tezat b ü y ü k tü . B akıy o rd u m , p ro b lem leri fa k irlik değil. İstih sa l yapab iliy o rlar, a m a o bü y ü k istih sal işe yaram ıy o r, işsizliği, b u h ra n la rı önlem iyor. Düzen bazuktu..."
B oran, 1939'da A n k ara’da, Dil ve T arih - C oğrafya F ak ü lte sin d e S osyoloji d o çen tid ir. H eyecanlı ta b ia tı, o n u d erh a l, m ü c ad e len in o r ta sın a itm iştir.
“— B izim o 1940 - 50 d ev re si öyle b ir dev re idi ki, T ü rk iy e’nin sanayileşm esinden dah i bahsedem ezdiniz. S anayileşm eyi istem ek, solculuk sayılırdı. Bize ilk hücum , Çığır d erg isin d en geldi. T u h a ftır; bizim am erik an izm yaptığım ızı id d ia ed iy o rlar, T ü rk köyünü değiş tirm e k istediğim izi söylüyorlardı!."
1948’de, N iyazi B erk es ve P ertev N aili B o r a ta v ia b irlik te Ü ni v ersited e n ç ık arıla n B o ran h ak k ın d a, "solcu lu k p r o p a g a n d a s ın d a n ve “m e m u riy eti k ö tü y e k u lla n m a k ’’ta n dâv a açıldı. B e ra a t e tti. K o ca sın ın d a işine son verilm işti. B irlik te b ir te rc ü m e b ü ro su a ç tıla r. 1950’de DP İk tid a rı, K ore h a rb in e k a tılm a k a r a n ald ığ ın d a B oran, "T ü rk B a rışsev e rler D erneği”ni hen ü z k u rm u ştu . K a ra r aleyhinde b ir b ey a n n am e yayınladı. "M illi m e n fa atlere ay k ırı h a b e r y ay m ak ”la suçlandı ve 15 a y a m ah k û m oldu.
“— M ahkem e süresince, A nkara H ap ish an e sin d e y a ttım . O s ıra d a o ğlum a ham ileydim . D oğum m ü n aseb etiy le cezaya a r a verdiler. O ğlum 15 aylıkken te k ra r h ap se ald ıla r..”
T İP k u ru lu n ca y a k a d a r hay atı, T ercüm e B ü ro su ile evi a ra sın d a geçti. 1962’de Aybar, T İP lid eri oldu...
"— M ehm et Ali beyle yirm i yıllık ark a d a ştım . Aile d ostluğu da var. 1962’de ben de p a rtiy e girdim . E şim , benden evvel g irm işti..”
S o n ra sı b ilin m ek ted ir. Behice H atk o B oran, yeten ek leri, m ü c a deleci ve s e rt k a ra k te ri ile p a rtiy i yöneten klik a ra ş m a g irm iş ve b u güne g elm iştir. Yüzmeyi, k ü re k çekm eyi ve ok u m ay ı sever. E n çok heyecanlandığı konu, sosyalizm dir. Bu k o n u d an bah setm ey e b a ş la yınca sesi perd e perd e yükselrn"kir-dir...
B irgün gelecek, A m erika d a sosyalist olacak. B ü tü n dünya sosyalist olacak...”
