Başlık: OTITIS EXTERNA'U KÖPEKLERDEN" ,15Yazar(lar):AKAY, ÖmerCilt: 31 Sayı: 3 DOI: 10.1501/Vetfak_0000000208 Yayın Tarihi: 1984 PDF

OTITIS EXTERNA'U KÖPEKLERDEN" ,15:1

test indicated that Peseudomonas aeru,ı;inosa was the the most resistant

microoı-ganism among isolates and the other microormicrooı-ganisms

were found

to senritil't

with high percentage to antibioties um/.

Özet:

Bu çalışmada, otitis externa belirtileri gösteren

33

kopelin

kula-ğınrlan steril svablarla örnekler alınarak bakteri)'olojik )'oklamaları yapılm1i

ve muayene sonucu izole ve identifiye edilen mikroorganizmaların

antibüıotiklere

karşı duyarlılıklan

belirlenmiştir,

Klinik otitis externa belirtileri güsteren küpeklerden alınan svab o'rnekleri,

vakit geçirilmeden zenginleştirilmiş

kanlı agar ve MeConk~y besi ]erlerine

eki-If.rek, 37 cC de 48 saat aerobik koşııllarda

inkube

edilmisıir.

İzolı'

"dilen

mikro01ganizmaların

moıfolojik, kültürel, biyokimyasal reaksi)'onlarla

identifi-kas)'onlan gerçekleştirilmiştir.

33 kulak svab ömelinden

(J!o

48.32

oramııda

Gram pozitif,

%52.42

oranında da Gram negatif mikrooıganizma

izole

edil-miştir.

izole

edilen mikroorganizmalar

arasında

Pseııdomonas aeurugiılOsa

(%

27.2),

Staph. aııreus (%

18.

i), Staph. epidermidis

(%

18.

i), Proteııs

mirabilis

(%

12.

i) ve Eseheriehia eoli

(%

9.09)

en )'üksek oranda ayrılan

etkenler olarak belirlenmiştir. A)Tlea hasta küpeklerin

kulaklarından

Coı)'ne-baeterium pyogenes

(%

6.06),

Streptoeoccus p)Jogenes

(O~) 3.03)

de izole

edil-miştir.

Denemede ,izole edilen etkenlerin çeşiıli antibiyotiklere karşı du;;arlılıkları

DST

ve kanlı agar plaklarında yapılmıştır.

Bu test sonunmda Pseudomonas

aerugiılOsa'nın etkenler arasında antib~'yotiklere en dirençli tür olduğu

saptaıi-mış, izole edilen diğer etkenlerin ise antibiyotiklere dirençlilik oranlannın farklı

oldu,ğu belirlenmiştir.

Giriş

Otitis

externa,

köpekleri n önemli

hastalıklarından

birisi olup,

bu konu ile ilgili olarak dünyanın

çqitli

ülkelerinde

çalışmalar

yapıl-mıştır

(2,

17,

20, 26, 27,

28, 29). Ancak, köpeklerde görülen bu

hasta-lığın etiyolojisinde

bir çok etken roloynar.

İnfeksiyonun

oluşmasında

önemli bir çok faktörün görevaldığı

kabul edilmektedir.

Bunlar

ara-sında kontaminasyon,

ısı, rutubet,

deri yangısı, trauma,

kulak kirinin

bulunması,

allerji, yaş, cinsiyet, stres, pH ,anatomik

yapı ve bireysel

duyarlılıkla

birlikte

(3, i

I, 16, 30), çeşitli mikroorganizmalar

sayıla-bilir

(4, 5,7,10,25,31).

Bazı araştırmacılar

(12,15)

hastalığın

oluşu-munda

kulak uyuzu ctk(~ni olan Otodectes

cynotis'i sorumlu

tutma-,tS4 Ö. Aby - D. Aslanbey - M. Arda - A. (andaş - N. Aydın - M. İzgür - S. Diker

larına rağmen, bazıları (II, 24) bu etkenin hastalığın çıkı~ında önemli rok sahipolmadığını bildirmi~lerdir.

Ancak köpeklerde görülen hastalığın etiyolojisini saptamak için yapılan mikrobiyolojik çalı~malarcla, birçok araştırıcı tarafından çeşitli bakteriler ve mantar türleri izole edilmiştir. Wang (32) 100 köpeğe ait 185 örnekten

%

85

Staph. aureus,

(10

J7

Pseudomonas aeruginosa,

%

1.5 hemolitik Streptococeus,

%

10

EnterococC1lsfaecalis,

(;~

9

Candida

trapi-calis,

%

5 mikrokok, 1\.10reno ve ark. (23), 100 hasta köpekten

%

36

Staph. aııreus,

%

24

Proteus mirabilis,

%

16 Klebsiella sp.,

%

ii

.5

E. coli,

%

ii Enterohacter sp. ve

%

2

Ps. aemgiııosa,

\Viniarczyk ve Kostro (33),84 otitli köpekten

%

62

P. coııis"

%

25 Staphylococcus,

%

7 Pseu-domonas, Hajsıg ve ark. (18), değişik ırk 97 köpekten alınan numune-lerden

%

26

Staph. intermedius,

%

17

Pseudomonas aeruginosa

bunların dışında

Proteus mirabilis,

Staphylococcus, Streptococcus ve

E. coli

izole ettiklerini bildirmişlerdir. Farrag ve Mahmoud (10) doğalolarak in-fekte otitli köpeklerde

Pseudomonas aerugiıwsa'yı

diğer etkenlere oranla daha yüksek yüzclede bulduklarını ve ayni mikroorganizma ile yap-tıkları deneysel çalışmada da hastalığı kolaylıkla oluşturduklarını belirtmişlerdir. Chengappa ve ark. (.ı), 160 otitli ve 42 normal kulak-tan alınan svapları incelediklerinde,

P. pach)'dermatis'i

%

23. 13,

Staplz.

aureus'u

da

%

i:).

13 oranında saf olarak bulduklarını, Oldenkapm ve Elzinga (24), 143 otitis extcrna olgusundan

%

29 Staphyolococcus,

%

18 ~ ..

coli,

(Xı

7

PseudomOlıas aerugiııosa,

%

18 maya. ve

%

7 mantar izole ettiklerini ve bu sonuçlara dayanarak Stafilokok türlerinin otitis extema sendromunun meydana gelişinde önemli olduklarını açıkla-mı~lardır. Sharma ve Rhoades (30), 115 otitis externalı köpekten sırası ile

%

22.6

Staph. aureus,

<J:J 1.9

Staplz. epidermidü,

%

18. i

Pseudo-monas aemginosa,

%

3.9

F. coli

ve StrcptococcııS,

%

1.3

Pr. mirabilis,

0,.:,

54.2

P. pach)'dermatis

izole ettiklerini, ayrıca hastalığın olu~umundan cinsiyet ve rutubet faktörünün önemli rol oynamadığını, ancak uzun kulaklı ve uzun kıllı köpek ırkıarında hastalığın daha yüksek oranda gözlediklerini bilclirmi~lerdir. Gedek ve ark.

(~4),

hasta ve normal köpeklerin mikrobiyolojik muayene sonuçlarını incelediklerinde, P.

pach)'dermatis'in

%

57 oranında otitli ve

%

17 oranında klinik olarak sağ-lıklı görülen köpeklerden ayrıldığını, Staphylococcus ve

Pseudomonas

aerugiııosa'nın

otitisli köpeklerden izole edilen dominant etkenler ol-duğunu saptamışlardır. Jones (19), 78 otitli köpek üzerinde yaptığı denemede ise, 34

Staph. allreııs,

29

Pr.

lJıılgaris,

17

E.

coli,

16

B.

sııhtilis,

16 hcmolitik Streptococcus, 4 Mierocoecus, 3

Pr. mirabilis

OTITIS EXTERNA'U KÖPEKLERDEN ...

suşu ayırdığını, Aıniııe-Khojya ve ark.

(I),

549 otitis cxterJla olgusu 11-dan

%

46

Staph. al/reus, %

24 Pseudomonas,

%

ii ProtCIJS,

%

13 St-rcptococcus,

%

5

E. coli

ve ~'~ i oranında Klrbsiclla izole ettiklerini bil-dirmişlerdir.

Otitis extcma'lı köpeklerden izole edilen mikroorganizmaların çeşitli antibiyotiklere karşı duyarlılıklarını saptamak amacıyla çalış-malar yapılmıştır. Chamcl ve ark. (6), muayene ettikleri 65 köpekten 12 Proteus, 38 Strcptococcus, 34 Staphylococcus, 27 Pseudomonas ve 9 E. eo li izole ettiklerini ve suşların çoğunun (% 63- 93) test edilen antibiyotiklere karşı dirençli olduklarını bildirmişlerdir. Lund (21), 30 svap örneğinden

%

30.4

Staph. aureııs, %

18.3

Ps. aerugiııosa,

%

9.6 mantar, ayrıca Proteus, E. co li, Streptococcus ve micrococcus ayırdık-larını, bunlardan

Staph. aureııs

suşlarının streptomisine

%

15.6, tet-rasikline

%

28. i, neomisine

%

i 0.7 oranında dirençli olduklarını be-lirtmişlerdir. Fukuyoma ve ark. (13),

Pseudomoııas ae1'11ginosa'nın 36

otitis externalı köpekten

%

42 ve

ı

16 sağlıklı hayvandan ise

%

15.5 oranında izole edildiğini ve bu suşların gentamisin ve kolisitine duyarlı bulunduklarını açıklamışlardır. M cCarthy ve Kelly (22), sağlıklı ve otitis externa'lı köpeklerden izole edilen Staphylococcus, Proteus ve Pseudomonas türlerinin antibiyotikkre karşı duyarlılıklarını araştır-dıklarında,

Staph. aureus

dışındaki Staphylococcus suşlarının antibi-yotiklere duyarlı,

Staph. aureus'ların

penisilin, streptomisin ve tetrasik-line dirençli, Proteus ve Pseudomonas türlerinin genelde kullanılan antibiyotiklere karşı dirençli, ancak neomisin ve gentamisine çoğun-lukla duyarlı bulunduklarını, Blue ve Wooley (4), otitis externa'lı kö-peklerden O~. 49.6 oranında ~ra m pozitif:

%

43.4 oranında gram

ne-gatif,

%

3. 7 maya ve

%

0.9 mantar izole ettiklerini ve yüzde olarak en çok izole edilen mikroorganizmaların

Staph.

aureus

(% 32.

ı),

Ps. aeruginosa

(% 13.4), beta-hemolitik Streptokoklar

(%

9), Proteus sp.

(%

13.4), Bacillus spp. (% 4.

ı)

olduklarını ve bu izolelerin bir-çoğunun gentamisine duyarlı bulunduğunu bildirmişlerdir.

Bu çalışmanın amacı, otitis externa teşhisi konan köpekleı-in kulaklarından alınan örneklerin bakteriyolojik yoklamalarının ya-pılması ve izole edilen etkenlerin antibiyotiklerc karşı duyarlılıklarının saptanmasıdır.

Materyal ve Metot

Patolojik mateıyal:

Cerrahi Anabilim Dalı Kliniğine çeşitli zaman-larda getirilen 33 adet atitis externa'lı köpekten stcril svapla kulaktan

,ıS6 Ö. Akay - D. Aslanbey - M. Arda _. A. Ç'aııdaş - N. Aydın - M. izgür - S. Diker

örnekler alınmı~ ve en kısa sürede Bakteriyoloji bilim dalına getirile-rek gegetirile-rekli yoklamaları yapılmıştır. Köpekler değişik yaş, ırk ve cin-siyette idiler.

Besi }'erleıi:

Denemede örneklerden etk(~n izolasyonu için, zengin-lqtirilmiş kanlı agar, MacConkey agar, kanlı agar, serumlu buyyon, nutrient buyyon, izole ve identifiye edilen etkenlerin antibiyotiklcre duyarlılıklarını saptamak amacı ilc de DST agar ve kanlı agar besi yer-lerinden yararlanılmı~tlr.

Antibi}iotil< diskleıi:

Çalışmada Etlik Veteriner Kontrol ve Araştır-ma Enstitüsünde hazırlanan disklerie, özel bir firmaya aİt Multodisk-lerden (Choid) yararlanılmıştır.

holaS)'on çalışmalan:

Otuzüç köpekten alınan svap örneklerinin bak-teriyolajik yoklaması yapılmıştır. Bu amaçla mümkün olduğu kadar kontaminasyona yer vermeden örnekler laboratuvarda zenginleştiril-miş kanlı agar, Mal' Conkey agar besi yerlerine ekilmiş ve petri kutuları rutubetli etüvde 37cC de 4.8 saat inkübe edildikten sonra izole

edilen organizmaların genrl yöntemlere göre identifikasyonları yapıl-mıştır.

AlltiIJi}'ogl'am testi:

izole ve idenıifiye edilen mikroorganizmaların antibiyotiklere duyarlılıklarını saptamak amacı ile, katı besi yerinden tek kolani alınarak triptikez soy buyyana ve serumlu buyyana ekilmiş (organizmarıın üzelliğine göre) ve 37cC de

24

saat inkube edildikten

sonra sı\'! ortamdaki üremeIcrden

nST

ve kanlı agar besi yerlerine 0.2 ml konarak steril bagetle p(~trinin hcl' tarafına yayılmış ve petriler oda derecesinde besi yerlerinin yüzeyinin kuruması için 30 dak. bekletil-miştir. Bu süre sonunda petri kutularına antibiyotik diskleri konarak tekrar 30 dak. aym ortamda bırakılmış ve bu işlemi takiben besiyerleri 37 cC lik etüvde 36 saat tutularak meydana getirdikleri zon antibiyo-tikIcI'in duyarlılık ve dirençlilik zonları ile karşılaştırılarak duyarlı ve-ya dirençli olarak değerlendirmeleri yapılmıştır.

Bulgular

hola.l)'on çalışmaları .wııuflan:

Denemede köpeklerin kulaklarından alınan svap örneklerinin bakteriyolajik yoklamaları sonucu Tablo- i de görülmektedir.

OTITIS EXTERNA'U KÖPEKLERDEN ..

Tablo ı Oıiıi, exl('rna'lı küplekinden izole edilen mikroorganizmalar.

457

Mikroorganizma türleri ; İzolasyon sayısı: Oranı-,-- - -(1\))- _".

i Pseııdomorıas a('rugirıos:ı ') . Staphylococn.1s atln'sus (i i StaphylococcııS epidermidis rı . l'roıeııs mirabiJi, '1 Eschcrichia coli 3 Coryııebaet('riıım pyogeı}('s :2 Sırcptoeoccııs pyogenes 1 Citrob""ter 'pp. ı tlrııhramicJ ı '27.2 18. i IB. ı 12 i 9.09 li. Of) 3.03 3.03 3.03 Toplanı 33 100.00

Tablo-I 'den de kolaylıkla anlaşılacağı gibi, izok edilen mikroor-ganizmalar sırası ile

Ps. aemginosa (;~

27.2,

Staph. allrells

ve

Staph,

epi-demıidi.f

%

iil.

J, Pm tel/s mirabilis

%

12. 1,

E. coLi

(Lo

<).05, C.

p)'ogeJI(,J

%

6.06 ve

Str. p)'ogr.nes , ('itrobaeler

spp., Anthracoid

%

3.03 olarak Iw-lirlenmiştir.

Antib()'DgrrJ.m testi sonııçLarı:

İzole edilen mikroorganizmaların <;a-lışmalarda kullanılan antibiyotiklerc kaqı direnç oranlarının yüzdr-Ieri Tablo-2'dc gösterilmiştir.

Tablo-2'de görüldü.~ü gibi, eti hızla sayıda izole edilen nıikro()ı-ganizmalardan

Pseudomonas

aeruginosa'nııı

kolisıin sülfat

(%

22.2) ve gelHamisin

(%

66.6) hariç olmak üzere tesltc kullanılan büı ün antibiyotiklen~ dirençli oldukları saptanmıştır. Bunun dışındaki rt-kenlerin hemen hepsinin drğişik oranlarda olmak üzere antibiyotiklerin çoğuna duyarlı oldukları gözlenmiştir.

Tartışma ve Sonuç

Köpeklerin önemli ve çok rastlanan hastalıklarından birisi olaıı otitis externa üzerinde dünyanın çeşitli ülkelerinde çalışmalar yapıl-mıştır. Literatür kayıtlarından infeksiyonun oluşumunda yardımcı faktör sayılabilecek konular da dikkate alınarak çok yönlü incelemelere gidildiği anlaşılmaktadır (5, 1

ı,

16, 24, 30). Alınan sonuçlar infCk-siyonun meydana gelmesinde bakteri, mantar ve mayaların önemli rol oynadıklarını göstermektedir. Sanquirenetti ve ark. (27), kronik otitis externa']ı 122 köpekten aldıkları 118 svap örnc~inin baktcriyo-I~jik yoklamasını yaptıklarında, 346

(%

82.8) bakteri-maya izole ettiklerini ve bunlardan

%

65.6

P. pach)'dermatis,

%

50

Staplı)'lococcus

Tablo 2. Otitis <:xkrna'lı kopeklerdı'n izole "dikn hakterilerin antibiyotikkrc kar~ı diı<:nı;lilik sonu,;ları.

Etkenlerin antibiyotiklerc karşı Koli,tın

i

Tetra- Kıorteı.\ Strep-

Kana-~::(~L__

s~lin _ ~,~~k~~~o~isin _ misin

direnç oranları (lj;,) Eritro- :'\;11'0-nıısın fUl'anıin i'\eo- Rifa-ıTII'\llI nıj~in

ıon

O O 100 O O O 100 O 100 O O 100 O O O 100 O \00 100 100 2:,(1) O 100 100 O 100 100 :)013) ",0(3) 2~)(I) 33.3(1) O O 100 O Kloram fınikol 100 83.:Wı) GG.G(4) 2.1(1 ) O

ıon

100 O O G6.G(G) O n II

n

O O O

n

(;cıııa-ını~ın 100 O O 2:)(1 ) O O O O O 100 lli.G(I) O 100 (iG.G{2)

o

O 100

o

100 1(;.G(i) O 2:,( i) O II O

o

II 100 IG.G(I) O 2")( I)

o

O O O O 22.2(2) 100 100 2.)~ı) O 100 100 100 O Penisi-lin 100 1(i.6(1) O 75(3) 33'. 3( I) O O 100 O Pscuı.lomonas acnıginosa (!l)* Staph. aurcus (6) Staph. qıidcrmidis (G) Protnıs mirabilis (4) Esehcrichia enli (3) Coryncbacterium pyogencs (2) StrcplOc.occus pyogenes (I) Citrobal'ter spp. (I) Anhtracoid (I)

* izole edilen suş sayıları M ikr<:orgaıı;zrna türleri ve sayıları

OTITlS EXTERNA'LI KÖPEKLERDEN ...

al/rel/s,

rx,

17.6 Psel/domonas ae1'1lginosa,

%

13.9 Protel/s mirabilis,

%

4.6

E. eoli,

%

4.3 Strcptococcus,

%

1

K. pneumonia,

Baxter ve Lawler (3), 87 svap numunesini mikrobiyolojik yönden incdediklerinde, 49 P.

pacll)'del'matis,

28

Staph)'locoeeus avrevs,

8 Proteus ve 8

Pseudomonas

aeru-ginosa,

Grono ve Frost (17), 124 normal ve 7 i 6 otitis extcrna'lı kulağın mikrobiyolojik yoklamasını yaptıklarında, Pscudomonas ve Proteus türlerinin hastalıklı kulaklarda normallerine oranla daha yüksek oran-da bulunduklarını

(% 34-%

2.4 - Pseudomonas;

%

20.8 -

%

1.6-Proteus),

StaphyloeoeClls aureus'u

% 17.6

oranında normal,

%

30.9 oranında da hastalıklı kulaklardan ayırdıklarını, ayrıca, Bacillus sp.

(%

8.5), hem. Streptococcus

(%

7.4),

E. eoli (%

7.3) izole ettiklerini bildirmişlerdir . .Jones (I 9), 78 köpek üzerinde yaptığı araştırmada ise

34 Staph. aU1'l1eus,29

Proteus

vulgaris,

17 E.

eoli,

16

B. sl/btilis,

16 hem. Streptococeus, 4. micrococcus ve 3

Pr. mirabilis

ayırdığını rapor etmiştir.

Yapılan çalışmada klinik otitis externa belirtileri gösteren hayvan-ların kulaklarından alımın svap örneklerinin yalnız bakteril'olojik yoklamaları yapılmış ve sonuçta

Psel/domonas aerl/ginosa (%

27.2),

Stap-h)'loeoccl/s aııreus

ve

Stap~yoloeoccl/s epidemıidis (% 18. 1), Proteus mirabilis

(%)

12.

i)

ve

E. eoli'nin

(%

cı.

09) izole edilen diğer etkenlere nazaran daha yüksek oranda bulundukları saptanmıştır. Ayrıca, C.

p)'ogenes,

Str. pyogenes,

Citrobactcr sp. ve Anthracoid mikroorganizmalarda izole ve identifiye edilmiştir. Literatür bilgileri ile elde edilen sonuçlar karşılaştırıldığında, araştırıcılar tarafından izole ed ilen organizmalar-dan

Pseudomonas ae1'llginosa, Staph. aurel/s, E. eoli, Protcus mirabilis

türleri-nin diğerlerine oranla doıninant oldukları görülmekte ve bulunan veri-ler araştırıcıların bulgularına uygunluk göstermektedir.

Otitis externa'lı hayvanlardan izole ve identifiye edilen çeşitli mikroorganizmaların antibiyotikkre duyarlılıklarını belirlemek amacı ile yapılan çalışmalarda, araştırıcılar tarafından genelde birbirini doğrular nitelikte sonuçlar alınmıştır. Nitekim, Ducha ve ark. (8), 60 otitisli köpekten 14 Streptococcus, 22

Staph. al/reus,

II

Staph,

epider-midis,

10 Pseudomonas izole ettiklerini, denemede kullanılan 22

Staph.

aııreus

suşunu penisilinc dirençli bulduklarını, Faehini (9), otitli köpekler üzerinde yaptığı çalışmada, 8

Ps. aerl/gillOsa,

8 Candida sp.,

5 Staph. epidermidis

ve 5

Staph. aııreus

ve 2 Streptococcus ayırdığını, suşlardan

Ps. aeruginosa'nın

kolistin sülfat'a az duyarlı, karbeni.,ilin, amikasin, sefalosporin'e dirençli bulunduğunu bildirmişlerdir.

460 Ö. Akay - b.Aslanbey - M. Arda - A. Çandaş - N. Aydın - M. İzgür - S. Diker

Yapılan çalışmada, otitis externa'lı köpeklerden izole edilen et-kenierin Türkiye'de kullanım alanı bulan antibiyotiklere kaqı direnç-lilikleri incelenmiştir. İzole ve identifiye edilen mikroorganizmalarelan

Ps. aeruginosa'nın

diğer etkenlere oranla antibiyotiklere çok daha direnç-li oldukları ortaya konulmuştur. Denemede kullanılan c)

Ps. aemgİnosa

suşu, penisilin, tetrasiklin, klortetrasiklin, streptomisin, kanamisin, kloramfenikol, eritromisin, nitrofurantoin, neomisin ve rifamisin'e

%

100, kolistin sülfat'a

%

22.2 ve gentamisin'e

%

66.6 oranında di-rençli bulunmuş olup, araştırıcıların bulgularına paralellik göstermek-tedir. Denemede kullanılan diğer suşlar ise, antibiyotiklcrin çoğuna büyük bir oranda duyarlı bulunıml~tur.

Alınan bu sonuçlar ışığı altında köpeklerde görülen otıtıs ('xterna hastalığının tedavisinde, öncelikle izole edilen mikroorganizmanın türünün önemli olduğu, bu etkenlerden Ps. (/cı;,ginos(ı'nın diğer!l""inden farklı olarak antihakteriyel maddelere çok direnç göstermesinin teda-vide bir sorun olacağı kanısını uyandırmaktadır. Bundan sonra yapı-lacak çalışmalarda henüz Veteriner Hekimlik sahasında kullanım ala-nı bulmamış yeni preparatların mikroorganizmalar üzerine etkileri saptanacak ve bu ilaçlarla tedavi yoluna gidilerek sonuçları değerlen-dirilecektir.

Literatür

i. Amine-Khodja, C.A., Pel1erin, j.L., Chantal, j. et Milon, A. (ı 983 a): La jlore

micrabieııııe des py.1dermiıes el des olileH suPlJllrees du chien. Revuc l\1ed. Ve1., 134 ~.')): 307 312.

2. Amine-Khodja, C.A., Pellerin, j.L., Chantal, j. et Milon, A. (I g83 b): l'

Aıııibiog-gram me daTls les p)'odermiles el les oliles SIı/ıpTlrces du chieıı. Revue :vlcd. Ve1., 134 (10):

.')33-.')40.

3. Bader, M. and Lawler, D.C. (I g72): The iTlcidence aTld microbio!og)' of oıiıis exleTlla

dJ

dogs aTld cals in .New <enlaııd. ~.Z. Ve1..J., 20 (3): 29-32.

4. Blue, j.L. and Wooley, R.E. (1977): Aıılıbacleria! Jelısili;;il)'/Jaııems 0/bacteria isolaled ./imıı dogs wiıh oıilis c.,lema. JAVI'vIA. 171 (4): 362-363.

5. Chengappa, M.M., Maddux, R.L. and Greer, S.C. (I 983): A microbiologic s1l1",e)'

dJ

cliTlically norına! mıd olilic caTline ear canals. Smail Anim. Clin., 3 :343-344.

6. Chomel, B., Chomel, R., Prove, M., Duclos, P. and joubert, L. (ı982) :

Baclerio-!ogica! slud)' of olilis rxlema iıı dogs iTlthe leY0ns area. ATiimal de Compagnie, 17 (6): 533-544 7. Dİon, W.M. and Speckmann, G. (1978): Caııine otitis extema caused by tlıefimgus

OTITIS EXTERNA'LI KÖPEKLERDEN ... 461

8. Ducha, S.J., Gonzales, J.F. and Rodruquez, M.A.A. (1981): fnftctio/Lr otitis in dogs. Review ııı/d n .Hlrveyof tlıe patlıogeııs i'lVohed. Hygia Pccoris, 3 (7): 27-35.

9. FachinL B.D.C. (1981): i1;fiaoor.~aııislııs isolatedFom dııgs witlı oıitis and tlıeir serısiıiviry to 1lI/libiotin. Can'ıa V <.:terinaria, .13: 65H-(j64.

10. Farrag, H. and Mahmoud, A.H. (1953): Olorrlıea in dııgs caıısed by Pseııdoıııoııas aerııgi-ııosa..lAVMA, 1: 35- 36.

1

ı.

Fraser, G. (1961): Fncturs predis/JOsilıg lo caııiııe exlemal otitis. Vet. Ree, 73: 55-58. 12. Frost, R.C. (1961): Caııiııe otocariasis ..l.Smail Anİm. Pract., 2: 253-256.

13. Fukuyomo, M., Kamimura, T., Itoh, H., O gata, M. Katoh, T., Inaba, K ••Ka-magai, K. and Mari, M. (ı 979): Sludies on Pseudomunas aerııgiııosn irifecıion iıı sıııall nııimols. i. Re/ntion.ılıi/) betweeıı enr diseose nııd Pseudomonos aemginosa in dog.L Bul!. Azuba

Vet. Cal!., 4: 219-224.

14. Gedek, B., Brutzel, K., Gerlach, R., Netzer, F., Rocken, H., Unger, H. and Sy-moens, (1979): Tlıe rule of Piryııısporııın pocJ~yderıııaıis iıı olifis exlemn of dogs: Evolııotioıı 01o trealıııerıt witlı lııi,'0I1O;:0Ie.Vet. Ree, 104: 138-140.

15. Grono, L.R. (19fı i): Stııdies of eor Illile. Olodescles cyııııtis. Vet. Rec. 85: 6-8.

16. Grono,L.R. (I 9(9): Tlıe eXIJClimerıtalproducıioıı of otilis extema iıı dogs. Veı. Rec., 85:

34-36.

17. Grono, L.R. and Frost, A.J. (1969): Otiıis exlema iııtlıe dog. Ausı. Veı.]., 45: 420-422. 18. Hajsig, D., Nogtic, T., Ramadan, P., Bauer, M, and Madde, Z. (1980): Oıitis

rxlema iıı dogs: Bacıeriological ııı/d ııl)'culogical sıl/d),. Veterinarski Archiv, .')0 (4) : 1.')9-164. 19. Jones, W.G. (1955): A preliminmy reporl ~f tlıe flora Iıealılı and disease of ı!ıe rxlemal ear

and ClJl?jlutiualsac of ılıe dog. .lAVMA, 127: 442.444.

20. Krogh, H.V., Linnet, A. and Knudsen, P.B. (1975): Olilis exlema iııılıe dııg-A clinical aııd m,icrobiological study. Nord. V ('t. :'.'!ed., 27 :285-29:i.

21 . Lund, A. (1979) : Bacteri" aııd fııııgi isolaledl'om dog.r wiılı otitis eXıema. 0Iorsk

Veteriraer-ıidsskrift, 91 (9): 497-501.

22. McCorthy, G. and Kelly, W.R. (1982): Microbial species associated willı tlıe caniııe ear oıld tlıeir (ııı/ibacterial sensiıiviı)' pat/ems. irislı Vet. J., 36: 53-56.

23. Moreno, G., Figueriredo, C. and Lopes, C.A.M. (1975): Bacteriıılugical fiııdings iıı

olilis iıı dog. Arquivos do !nstitulo 13iologico Soa Paulo, 42: 297-300.

24. Oldenkamp, E.P. and Elzinga, B.K. (1979): T!ıe tlıeropy of ulilis cxlema. Vet. Quar-terly, ı (2): 115-118.

Rausch, F.D. and Skinner, G.W. (1978): Iııcideııee and lrealıııeııl of buddiııg yeasl in canine otoili,. extClııa. !\fod. Vet. Pracı., 59: 914-915.

26. Rycroft, A.K. and Saben, H.S. (1977): Aciiilical study of oıitis extema in tlıe dog. Can.

L

462 Ö. Akay _ D. Aslanbey - M. Arda - A. Çandaş - N. Aydın - M. İzgür - S. Diker

27. Sanquirenetti, V., Tampieri, M.P., Morganti, L. and Marcucei, C. (I 983):.

lsolaıioıı of Alalesse;:ea (Pityrosl)(mlnl) prıc/ıydermaıis jimn caseJ of c/mJllic olilis exleTllrı in dop.

Obieııivi c Documenti Veterinari, 9: 11-43.

28. Schoop, G. (195 i T):: OliıiJexleTlla eiııe Hasıolıı).koJe. Delil. Ticrarzıl. Wschr., ',8::ZHi ..2 i7

29. Scupin, E. and Scupin, E. (197l'i: Ei" beiırrıg ;:I!rvı;ıis deJ Iıııııdes. Kleiııer l'rax., lG:

30. Sharma, V.D., and Rhocoades, H.E. (1975): The OCCllrflııa flııd mirrobiologl' 0/~1;1;.'

exlerıırı in ıhe dog ..l. Smail Anim. l'ract., Hi: 241-247.

3 i . Smith, J.M.B. (1968): The associrıliOlI of yeasl 1/);lh (hroıı;c oliıis cxlmın 111 ıhe dog. Aıı'.

Vet. .1.,44: 413-141'ı.

32. Wang, C.T. (I 972): Sıudy 011ıhe microbial j/ora 0/ıhe rx/mıııı NIT enlials

oL

dol!,s. Mcnıoirs

of the Coıı.'ge of Agriculture. l\ational Taiwan Uniw'rsily. 13 ~2): 18G-I'l8.

33. Winiarczyk, S. and Kostro. K. (l~l82): l'i~yroslJO"lIIl (oms iıı casc ıifolilis ,'xlenla "idvg.<.