Ömer Asım Aksoy armağanı

'TZbfçv*

ÖMER ASIM AKSOY

ARMAĞANI

Yazı Kurulu

M U S T A F A C A N P O L A T , S E M İH T E Z C A N M U S T A F A Ş E R İF O N A R A N

ÖMER ASIM AKSOY

ARMAĞANI

T Ü R K

D İ L

K U R U M U

Y A Y I N L A R I

T Ü R K D İ L K U R U M U Y A Y I N L A R I : 449

r

ı

Ö M E R A SIM A K S O Y (1898)

t

Sayın Ö M ER A S IM A K S O Y ’a

Türk Diline değerli hizmetlerle

geçen yaşamının 80. yılında Türk

Dil Kurumunun sunduğu arma­

ğandır.

İ Ç İ N D E K İ L E R

Sayfa Ömer Asım Aksoy ... _{1 - 10}

Sa d e t t in Bu lu ç _{Eski Bir Elyazmasmda Bulunan Türk}

Atasözleri ... 11 - 26

Mu s t a f a Ca n p o l a t _{Hassân’m Şiirleri...}

27 - 44 A. DİUÂÇAR _{Görevsel Dilbilgisi ... 45 - 47}

Cem Dîl çİn _{X III. Yüzyıl Metinlerinden Yeni Bir}

Yapıt: Ahvâl-i Kıyamet ... _{49 - 86}

Ha ş a n Er e n _{Türk Dilinin Étymologique Sözlüğüne}

K atkılar... _{87 - 89}

Ta hİr Ne j a t Ge n c a n _{Mîzân-ı Selim ...}

91 - 114

Ma cİt Gö k b e r k _{Tarih B ilin ci...}

115 - 123

Or h a n Şaİk Gö k y a y _{Burhan-ı Katı‘ Çevirisinin Türkçe}

Açısından Ö n em i... _{125 - 136}

Hik m e t İl a y d in _{Dehhânl’nin Şiirleri...}

137 - 177

M İn e Me n gİ _{Çağının İnsanı Olarak Nabî ...}

177 - 184

Îb r a hİm Ol g u n _{Uzun Firdevsi ve Türkçeciliği ...}

185 - 200

Nu r a n Te zc an

Lâmicl’nin Güy u Çevgân Mesnevisi .. _{201 - 225}

Se mİh Te zc a n

Dede Korkut Kitabında Boy Boylamak,

Soy Soylamak ... _{227 - 236}

Ed w a r d Tr y j a r s k i

Ermeni-Kıpçakçası Sözlüklerinde Türk

Dilbilgisi Terimleri ... _{237 - 240}

Ka y a Tü r k a y

Kâşgarlı’nın Derlediği Yansıma

Söz-cükler ... _{241 - 257}

ÖMER ASIM AKSOY*

1898’de Gaziantep’te doğdu. Babası Küllüoğullarından Ab d u r r a h m a n

Ef e n d i, annesi Bayramoğullarından Fa t m a HANiM’dır. Her ikisi de Antep’in

eski ailelerindendir. Babası az okuma yazma bilirdi. Annesi sadece Kuran oku­ yabilirdi.

İlk ve ortaöğrenim, yükseköğrenim öncesi

İlk ve ortaöğrenimini Gaziantep’te yaptı. 1908’ de ilkokulu dördüncü olarak, 1911’ de rüşdiyeyi ve 1916’ da Antep Ticaret İdadisini birinci olarak bitirdi. O zaman Halep Türkiye sınırları içindeydi. Antep, Halep Vilayetinin bir ilçesiydi. Halep Posta ve Telgraf Başmüdürlüğü sınavla memur alacaktı.

Öm e r As im, sayısı yüzleri bulan istekliler arasında yarışmayı kazanıp Halep

Posta ve Telgraf Başmüdürlük Kaleminde memur oldu. Dokuz ay Halep’te çalıştıktan sonra isteği üzerine Antep’ e atandı. 1917-1919 yılları arasında An­ tep Posta ve Telgraf memurluğu ile birlikte Ticaret İdadisinde Türkçe öğret­ menliği yaptı.

1919’da İstanbul Tıp Fakültesi sınavını kazanarak Haydarpaşa daki Tıbbiye’ye girdi. İkinci yarı yılda (1920 ilkbaharında), Antep’te Fransızları kovma savaşı başlayınca öğrenimi bırakarak Antep’e gidip savaşa katıldı. 1921’ de Antep düştü; o da Fransız yönetiminde yaşamak istemediğinden Maraş’ a gitti. On ay kadar orada kaldı. Gaziantep’in kurtuluşu üzerine bu kente yeniden geldi.

1921-1925 arasında (yüksek öğrenime gidecek parasal durumunu savaş yüzünden yitirmiş olduğundan) çalışma zorunda kaldı. Gaziantep Lisesinde Türkçe öğretmenliği, Darii’l-Hilafetü’l-Aliyye medresesinde matematik öğret­ menliği, Maarif-i Mahalliye-i İslamiyye Cemiyeti Yönetim Kurulu üyeliği ile bu cemiyetin yönettiği Halk Mektebinin müdürlüğü, Mualimler Cemiyeti baş­ kanlığı, Amerikan K oleji Türkçe öğretmenliği, Gazisancak ve Halk Dili Ga­ zeteleri başyazarlığı, Türkocağı Vilayet Umumi Katipliği... bu sırada yaptığı işlerdendir.

Usul-i Tahrir ve Edebiyat Dersleri adlı kitabını ve İmlâmıza, Sarf ve Nahvimize Dair adlı incelemesini bu yıllarda yazmış, yine bu dönemde (1924’

te) evlenmiştir.