91
Girifl
Leptospiroz, Leptospira cinsi spiroketlerin neden oldu¤u yayg›n vaskülit ile karakterize akut bakteriyel bir infeksiyon-dur. Birincil olarak yabani ve evcil memeli hayvanlar›n has-tal›¤›d›r (1). ‹nsanlara bulaflma genellikle uzun süre tafl›y›c› kalabilen infekte hayvanlar›n idrar› ve/veya herhangi bir do-kusu ile direkt temas sonucu ya da kontamine su, toprak ve sebzeler yoluyla indirekt flekilde olur (2). Leptospira’lar insa-na sa¤lam mukozalar veya zedelenmifl deri yoluyla girdikten sonra, kan yoluyla vücudun tüm bölgelerine yay›labilir (3). Hastal›¤›n fliddeti, subklinik formdan kendi kendini s›n›rla-yan sistemik forma ve fliddetli fatal forma kadar de¤iflebilir. A¤›r seyreden leptospiroz s›kl›kla Leptospira ichteroha-emorrhagiae taraf›ndan oluflturulmakla birlikte, bazen di¤er patojen Leptospira’lar da bu hastal›¤a neden olabilmektedir. ‹kter, hepatik ve renal disfonksiyon, hemoraji ve kollaps ile karakterize olan bu tablo Weil hastal›¤› olarak adland›r›l›r (1). Literatürde hemoptizi ve akut respiratuar distres sendromu ile seyreden leptospiroz olgular› bildirilmektedir (4).
Yöntemler
Çal›flmam›zda 1996-2002 y›llar› aras›nda fiiflli Etfal
E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi ‹nfeksiyon Hastal›klar› ve Klinik Mikrobiyoloji Servisi’nde izlenen, leptospiroz tan›s› konulmufl 13 olgu yafl, cins, hastal›¤›n mevsimsel da¤›l›m›, semptom, klinik ve laboratuvar bulgular›, prognostik fak-törler ve tan›sal yaklafl›m bak›m›ndan retrospektif olarak de¤erlendirildi. Hastal›¤›n tan›s›nda, idrar›n karanl›k alan incelemesi ve serumda lateks aglütinasyon testi pozitifli¤i ile olgularda saptanan semptomlar, klinik ve laboratuvar bulgular› esas al›nd›. Çal›flmam›zda bilirübin düzeylerinin > 2 mg/dl, transaminazlar›n >50 U/lt, LDH >480 U/lt, CPK > 190 U/lt, üre > 50 mg/dl, kreatinin > 1.5 mg/dl, albümin < 3 gr/dl, PTZ > 13 saniye, lökosit say›s› > 10 000/mm3, trombosit say›s› < 70 000/mm3, hematokrit < %35, CRP > 48 mg/lt, ESR > 50 mm/saat olmas› patolojik bulgu ola-rak kabul edildi.
Sonuçlar
Çal›flmam›zda olgular›m›z›n tümünün erkek oldu¤u ve yafllar›n›n 14-67 (ortalama 40) aras›nda de¤iflti¤i bulundu. Ayr›ca üç olgunun bal›kç›, üç olgunun temizlik iflçisi, bir olgunun çiftçi oldu¤u ö¤renildi. Üç olgudan da kanalizas-yon temizleme öyküsü al›nd›. Befl olguda hastal›¤›n yaz, befl olguda da sonbahar aylar›nda ortaya ç›kt›¤› gözlendi. Olgularda saptanan semptomlar ile klinik ve laboratuvar bulgular› Tablo 1’de izlenmektedir.
Klimik Dergisil Cilt 16, Say›:2 l 2003, s:91-94
On Üç Leptospiroz Olgusunun De¤erlendirilmesi
Birsen Durmaz Çetin, Hatice Hasman, Alper Gündüz, Engin Seber
fiiflli Etfal E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi, ‹nfeksiyon Hastal›klar› ve Klinik Mikrobiyoloji Servisi, fiiflli-‹stanbul
Özet: Çal›flmam›zda 1996-2002 y›llar› aras›nda fiiflli Etfal E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi ‹nfeksiyon Hastal›klar› ve Klinik Mikrobiyoloji Servisi’nde leptospiroz tan›s› ile izlenen 13 olgu yafl, cins, hastal›¤›n mevsimsel da¤›l›m›, semptom, klinik ve laboratuvar bulgular›, prognostik faktörler ve tan›sal yaklafl›m bak›m›ndan retrospektif olarak de¤erlendiril-di. Toplam 13 olgudan dokuzu flifa ile ç›kar›l›rken, dördü hepatorenal yetmezlik sonucu kaybedilde¤erlendiril-di. Kaybedilen olgu-lar›n yaflolgu-lar›n›n 52-67 (ortalama 61) aras›nda de¤iflti¤i, bilirübin düzeylerinin 39-44 mg/dl (ort. 41) aras›nda oldu¤u ve tümünün baflvuru s›ras›nda anürik oldu¤u gözlendi. fiifa ile ç›kar›lan olgularda ise yafllar›n 14-60 (ort 40) ve bilirübin düzeylerinin 9-35 mg/dl (ort. 26) aras›nda oldu¤u belirlendi. Olgular›n tümüne 6x2 milyon Ü/gün dozunda kristalize penisilin uyguland›. Çal›flmam›zda, hepatit markerlar› negatif olan, belirgin hiperbilirübinemiye ra¤men transaminaz-lar› nispeten düflük (2-5 kat art›fl) seyreden, erken dönemde yüksek CPK de¤erleri ve böbrek fonksiyon bozuklu¤u göz-lenen olgular›n, leptospiroz yönünden araflt›r›lmas› gerekti¤ini vurgulad›k.
Anahtar Sözcükler:Leptospiroz, Leptospira icterohaemorrhagiae, Weil hastal›¤›.
Summary: Evaluation of 13 cases with leptospirosis. In this study, 13 cases with leptospirosis were evaluated retros-pectively according to age, gender, seasonal distribution of the disease, symptoms, clinical and laboratory findings, prog-nostic factors and diagprog-nostic approach in fiiflli Etfal Education and Research Hospital. Out of the 13 cases, nine were to-tally cured and four died due to hepato-renal failure. The age of the patients who died was 52-67 (mean 61), the level of their serum bilirubins 39-44 mg/dl (mean 41) and all of them were anuric on admission. The age of the totally cured pa-tients was 14-60 years (mean 40) and the level of their serum bilirubins was 9-35 mg/dl (mean 26). Penicillin G 12 milli-on unit/day was administered to all patients. We would like to emphasize that cases with negative hepatitis markers which have high serum bilirubin levels with relatively low transaminase activities (2-5 fold increase), but in the early phase of the disease have high CPK levels and renal failure should be investigated for leptospirosis.
92 Klimik Dergisil Cilt 16, Say›:2
Hastal›¤›n en fliddetli seyretti¤i dönemlerde, olgularda saptanan laboratuvar bulgular› ile ilgili minimum, ortalama ve maksimum de¤erler Tablo 2’de izlenmektedir.
Çal›flmam›zda olgular›n yat›fl sürelerinin 1-26 gün (ort. 15 gün) aras›nda de¤iflti¤i gözlendi. fiifa ile ç›kar›lan olgu-lar›n tümüne 12-14 gün süreyle 6x2 milyon Ü/gün dozunda kristalize penisilin; alt› olguya hepatik koma tedavisi uygu-land› ve alt› olgu da hemodiyalize al›nd›. Ancak bu olgular-dan dokuzu flifa ile ç›kar›l›rken, dördü hepatorenal yetmez-lik sonucu kaybedildi. Kaybedilen olgular›n yafllar›n› 52-67 (ort. 61) aras›nda de¤iflti¤i, bu olgular›n bilirübin düzeyle-rinin 39-44 mg/dl (ort. 41) aras›nda oldu¤u gözlendi. fiifa ile ç›kar›lan olgularda ise yafllar›n 14-60 (ort. 40) ve bilirü-bin düzeylerinin 9-35 mg/dl (ort. 26) aras›nda oldu¤u be-lirlendi. Ayr›ca kaybedilen olgular›n tümünün baflvuru s›ra-s›nda oligürik oldu¤u saptand›. Bu olgulara penisilin teda-visi yan›nda hemodiyaliz ve hepatik koma tedateda-visi uygu-land›; ancak olgular yat›fllar›ndan sonraki birkaç gün içinde hepatorenal yetmezlik sonucunda kaybedildi. Kaybedilen ve flifa ile ç›kar›lan olgularda baflvuru s›ras›nda gözlenen baz› risk faktörleri Tablo 3’te izlenmektedir.
‹rdeleme
Leptospiroz yayg›n zoonotik infeksiyonlardan biri ol-makla birlikte, oluflturdu¤u klinik tablolar grip benzeri
hasta-l›ktan multiorgan yetmezli¤i ile seyreden Weil hastal›¤›na kadar çok çeflitli semptom ve bulgularla seyretmekte ve bu durum tan›da güçlüklere neden olmaktad›r (5). ‹nfeksiyon ta-fl›y›c› hayvanlarla direkt temas ya da kontamine su, toprak ve sebzeler yoluyla indirekt olarak insanlara bulafl›r (6). Yap›lan bir çal›flmada leptospiroz tan›s› konan üç olguda hastal›k or-taya ç›kmadan 18 gün önce, tipik olarak kontamine su ve/ve-ya idrarla temas öyküsü al›nd›¤› vurgulanm›flt›r (7). Bir bafl-ka çal›flmada da, bulaflman›n %40 oran›nda hasta hayvanla temas, %40 oran›nda tar›m-sulama, %18 oran›nda da nehir-de seyahat sonucunda oldu¤u bildirilmifl; yüksek risk gru-bundaki kiflilerin karakteristik olarak 20-39 yafl aras›nda ol-duklar›, s›kl›kla bal›kç›l›k, hayvanc›l›k ve tar›m iflçili¤i yap-t›klar› vurgulanm›flt›r. Ayr›ca infeksiyonun s›kl›kla Temmuz ve A¤ustos aylar›nda ortaya ç›kt›¤› gözlenmifltir (8). Bu bul-gulara benzer olarak, bizim olgular›m›zdan da üçünün (%23) bal›kç›, üçünün (%23) temizlik iflçisi ve birinin (%8) çiftçi oldu¤u, üç olgunun (%23) ise yaklafl›k 7-10 gün önce at›k su sistemini temizledi¤i; ayr›ca hastal›¤›n %38 oran›nda yaz ve %38 oran›nda sonbahar aylar›nda ortaya ç›kt›¤› belirlendi. Çal›flmam›zdaki olgular›n yafllar›n›n 14-67 (ort. 40) aras›nda oldu¤u görüldü (Tablo 3).
Leptospira infeksiyonlar› subklinik formda olabilece¤i gibi, kendi kendini s›n›rlayan sistemik hastal›k veya fliddet-li fatal formda da ortaya ç›kabifliddet-lir. Ortalama inkübasyon pe-riyodu 5-14 gün olup, baz› durumlarda birkaç gün ile 30 gün aras›nda de¤iflebilir (1). Bizim çal›flmam›zda da inkü-basyon süresi belirlenebilen üç olgumuzda bu sürenin s›ra-s› ile 7, 10 ve 12 gün (ort. 10) aras›ra-s›nda de¤iflti¤i görüldü. Akut septisemik dönem, aniden ortaya ç›kan remitan seyir-li yüksek atefl (38-40°C), bafl a¤r›s› (>%95), titreme ve myalji (>%80), konjunktivada k›zar›kl›k, abdominal a¤r› (%30), bulant›-kusma (%30-60), diyare (%15-30), öksürük ve farenjit (%20) ve pretibiyal makülopapüler kutanöz erüpsiyon (<%10) bulgular› ile bafllayabilir. Akut septise-mik dönemden sonra %85 oran›nda hiperbilirübinemi orta-Tablo 1. Olgularda Gözlenen Semptomlar ile Klinik
ve Laboratuvar Bulgular› Semptom ve Bulgular n Sar›l›k 13 LDH art›fl› 13 Konjunktivalarda k›zar›kl›k 10 CPK art›fl› 13 Yüksek atefl 10 Hipoalbüminemi 13 Kas a¤r›s› 9 Lökositoz 13 Bulant› 8 CRP art›fl› 13 Kar›n a¤r›s› 5 ESR art›fl› 13 Bafl a¤r›s› 6 Anemi 11 ‹shal 3 Trombositopeni 10 Kusma 3 Hematüri 10 Döküntü 3
Protrombin zaman›nda uzama 8
Hepatomegali 9
Proteinüri 8
Splenomegali 3
Lateks aglütinasyon testi pozitifli¤i 9
Hiperbilirübinemi 13
Karanl›k alanda Leptospira varl›¤› 8
Transaminazlarda art›fl 13
Akut hepatit marker negatifli¤i 13
Üre-kreatinin art›fl› 13
Tablo 2. Hastal›¤›n En fiiddetli Seyretti¤i Dönemlerde Saptanan Minimum, Ortalama ve Maksimum Laboratuvar De¤erleri
De¤erler
Parametreler Min. Ort. Maks.
Total bilirübin (mg/dl) 9.3 30.5 44.0 Albümin (gr/dl) 1.1 2.1 3.3 Direkt bilirübin (mg/dl) 1.5 22.9 35.1 PTZ (saniye) 11.7 18.5 60.1 AST (U/lt) 54 172 371 Lökosit (say›/mm3) 10 300 17 746 28 200 ALT (U/lt) 37 103 228 Trombosit (say›/mm3) 20 000 70 000 313 000 LDH (U/lt) 711 838 1259 Hematokrit (%) 16 27 41 CPK (U/lt) 97 2 366 7 740 CRP (mg/dl) 24 130 190 Üre (mg/dl) 56 216 424 ESR (mm/saat) 41 107 145 Kreatinin (mg/dl) 1.5 7.1 10.0
Klimik Dergisil Cilt 16, Say›:2 93
ya ç›kar (1). Bizim çal›flmam›zda olgular›m›z›n tümünde sar›l›k, on olgumuzda yüksek atefl ve konjunktivalarda k›zar›kl›k, dokuz olgu-muzda kas a¤r›s›, alt› olguolgu-muzda bafl a¤r›s›, befl olguolgu-muzda kar›n a¤-r›s›, üç olgumuzda kusma, ishal ve makülopapüler döküntü bulgular› saptand›.
Stephan ve arkadafllar› (7)’n›n yapt›klar› bir çal›flmada da, hastal›-¤›n bafllang›ç bulgular›n›n yüksek atefl (39-40°C), titreme, meningis-mus ya da fasyal paralizi ile birlikte olan bafl a¤r›s›, hafif hepatik ve renal tutulum bulgular› oldu¤u bildirilmifltir. Bir baflka çal›flmada ise leptospirozlu befl olguda saptanan üç temel klinik bulgunun yüksek atefl, myalji ve sar›l›k oldu¤u ve bir olguda akut solunum yetmezli¤i ile birlikte septik flok geliflti¤i vurgulanm›flt›r (9).
Weil hastal›¤› hepatik ve renal yetmezlikle karakterize olup flid-detli infeksiyonun göstergesidir ve hastal›¤›n akut faz›ndan sonra ge-liflebilir. Bu akut faz sonras›ndaki 1-3 günlük iyileflme dönemini, ani-den 40°C üzerine yükselen atefl, hepatorenal yetmezlik, hemorajik pnömonit, kardiyak aritmi ve sirkulatuar kollaps izleyebilir. Akut re-nal yetmezlik hastal›¤›n s›kl›kla ikinci haftas›nda gözlenen h›zl› bafl-lang›çl› bir üremi, oligüri ve anüri ile karakterizedir ve s›kl›kla ikter-le birlikte ortaya ç›kar. Genellikikter-le bafllang›çta üre > 100 mg/dl ve kre-atinin > 2-8 mg/dl iken, hastal›¤›n ileri dönemlerinde üre 300 mg/dl, kreatinin 18 mg/dl’ye yükselebilir (1). Bizim çal›flmam›zda ortalama ve maksimum laboratuvar de¤erlerinin üre için 216 ve 424, kreatinin için 7.1 ve 10.0 mg/dl oldu¤u gözlendi. Trombositopeni de s›kl›kla gözlenen di¤er bir bulgudur (1). Çal›flmam›zda trombositopeni 10 ol-guda gözlendi. ‹kter, hepatoselüler nekroz olmaks›z›n hepatik kapiler-de oluflan vasküler hasar sonucunda ortaya ç›kar. Bilirübinler s›kl›kla > 20 mg/dl olup, hepatosplenomegali olgular›n %25’in- de gözlenir (1). Bizim çal›flmam›zda ise ortalama ve maksimum de¤erler total bilirü-bin için 30.5 ve 44.0, direkt bilirübilirü-bin için 22.9 ve 35.1 mg/dl olarak bulundu ve bu bulgular do¤rultusunda direkt bilirübin art›fl›n›n daha belirgin olarak ortaya ç›kt›¤› sonucuna var›ld›. Bizim olgular›m›zdan üçünde splenomegali ile birlikte olmak üzere toplam dokuz olgu-muzda hepatomegali saptand›. AST ve ALT de¤erleri nadiren >200 U/lt olur. CPK ise s›kl›kla transaminazlardan ba¤›ms›z olarak yükse-lir (1). Bizim olgular›m›zda da ortalama ve maksimum de¤erlerin AST için 172 ve 371 U/lt, ALT için 103 ve 228 U/lt, LDH için 838 ve 1259 U/lt, CPK için ise 2366 ve 7740 U/lt olarak saptand›. Tüm olgu-lar›m›zda bilirübin, transaminaz, üre, kreatinin, LDH, CPK, lökosit, ESR, CRP de¤erleri normalden yüksek ve yine tüm olgular›m›zda al-bümin düzeyi normalden düflük bulunurken; 11 olgumuzda anemi, 10 olgumuzda trombositopeni ve hematüri, sekiz olgumuzda PTZ’de uzama ve alt› olgumuzda proteinüri gözlendi (Tablo 1). Çal›flmam›z-da hastal›¤›n en fliddetli seyretti¤i dönemde saptanan di¤er laboratu-var parametrelerinden albümin için minimum ve ortalama de¤erler 1.1 ve 2.1 ve hematokrit için %16 ve %27, trombosit için 20 000 ve 70 000/mm3olarak bulundu. Ayr›ca ortalama ve maksimum de¤erlerin PTZ için 18.5 ve 60.1 saniye, lökosit için 17 746 ve 28 200/mm3, CRP
için 130 ve 190 mg/lt, ESR için 107 ve 145 mm/saat oldu¤u gözlendi. Bu bulgularla leptospirozda albümin de¤erlerinin ve trombosit say›s›-n›n belirgin olarak düfltü¤ü; aneminin s›kl›kla ortaya ç›kt›¤›; PTZ’de uzama ile CRP ve ESR’de art›fl›n belirgin olarak gözlendi¤i sonucuna vard›k.
Klinik bulgular›n yan› s›ra leptospirozun kesin tan›s› mikroorga-nizman›n klinik örneklerden izolasyonu, serokonversiyonun saptan-mas› veya antikor titresinde dört kat ya da daha fazla art›fl›n gösteril-mesi ile konulur (3). Mikroskopik aglütinasyon testi özgül olmakla birlikte, erken tan› için uygun olmad›¤› öne sürülmektedir (1,10,11). Günümüzde leptospiral IgM antikorlar›n›n saptanmas›nda daha du-yarl› ve özgül olan ELISA yöntemi tercih edilmektedir (1,12).
T
ablo 3. Kaybedilen ve fiifa ile Ç›kar›lan Olgulardaki Baflvuru S›ras›nda Gözlenen Baz› Risk Faktörleri
Kaybedilen Olgular
fiifa ile Ç›kar›lan Olgular
Risk Faktörleri No.1 No.2 No.3 No.4 No.5 No.6 No.7 No.8 No.9 No.10 No.1 1 N o.3 No.3 Ya fl 5 2 6 0 6 4 6 7 1 4 3 0 6 0 3 0 2 8 3 5 1 7 3 7 3 2 Bilirübin (mg/dl) 40 42 39 44 27 32 35 9 1 8 1 3 2 9 3 0 3 9 Oligüri (idrar ml/gün) 50 57 30 62 >500 >500 160 >500 >500 >500 350 250 >500 Kanama hematüri hematüri hematüri hematüri melena (-) hematüri (-) (-) melena hematüri hematüri hematüri epistaksis hemoptizi melena melena Kardiyak hastal›k (-) (+) (-) (+) (-) (-) (+) (-) (-) (-) (-) (-) (-) Pulmoner tutulum (-) (-) (-) (+) (+) (-) (+) (-) (-) (-) (-) (-) (-) CPK (U/lt) 420 446 2808 1638 208 2699 97 1216 3204 125 518 6714 7740 K (mmol/lt) 6.2 5 .9 6.5 5 .4 3.5 3 .4 5.7 3 .5 3.6 3 .3 5.1 5 .5 3.1
94 Klimik Dergisil Cilt 16, Say›:2
ABD’de özellikle hastal›¤›n erken dönemlerinde tarama testi olarak sadece indirekt hemaglütinasyon yönteminin kabul edilebilece¤i bildirilmifltir (10). Ayr›ca yeni gelifltiri-len lateks aglütinasyon yönteminin de duyarl› ve özgül ol-du¤u, h›zl› bir tarama testi olarak kullan›labilece¤i bildiril-mifltir (11). Günümüzde rutin laboratuvar incelemeleri yan› s›ra leptospiroz tan›s›nda PCR tekni¤i de kullan›labilmekte-dir (1,13). Camargo ve arkadafllar› (12), yapt›klar› bir çal›fl-mada 37 leptospirozlu olgunun beflinde etkeni izole etmifl ve bu olgular›n serumlar›nda ELISA testi ile leptospiral IgM antikorlar›n› pozitif bulmufllard›r. Bizim çal›flmam›z-daki dokuz olguda lateks aglütinasyon testi pozitif bulun-mufl ve sekiz olgunun idrar›n›n karanl›k alan incelemesinde Leptospira’lar gözlenmifltir. Sonuç olarak etkenin idrar ör-neklerinde direkt görülmesi tan›da kullan›lan etkili bir yön-tem olma özelli¤ini korumaktad›r.
Klini¤i a¤›r seyreden formlar da dahil olmak üzere tüm Leptospira infeksiyonlar›n›n tedavisinde kristalize penisili-nin etkili oldu¤u bildirilmifltir (1). Ayr›ca hafif ve orta flid-detteki infeksiyonlarda ampisilin, amoksisilin, tetrasiklin ve doksisiklin de etkili bulunmufltur (1). Yap›lan bir çal›fl-mada doksisiklin yan›nda seftriaksonun da tedavide etkin oldu¤u gözlenmifltir (7). Bizim çal›flmam›zda tüm olgular›-m›z›n tedavisinde kristalize penisilinin günde 6x2 milyon ünite dozunda kullan›ld›. Ayr›ca toplam alt› olguya hepatik koma tedavisi uyguland› ve bu olgular hemodiyalize al›nd›. Ancak bu olgular›n dokuzu flifa ile ç›kar›l›rken, dördü he-patorenal yetmezlik sonucu kaybedildi.
Yap›lan çal›flmalarda ileri yafl, oligüri, kardiyak aritmi, dispne ve pulmoner tutulumun mortaliteyi art›ran risk faktör-leri oldu¤u bildirilmifl ve bunlardan oligürinin di¤erfaktör-lerinden ba¤›ms›z olarak tek bafl›na bir mortalite kriteri oldu¤u vurgu-lanm›flt›r (14). Ayr›ca hemodinamik bozukluk, CPK > 265 U/lt ve K > 4.0 mmol/lt de¤erleri de, birbirinden ba¤›ms›z üç mortalite kriteri olarak ele al›nm›flt›r (15). Çal›flmam›zda fli-fa ile ç›kar›lan ve kaybedilen olgular›n bilirübin düzeylerinin s›ras› ile 9-35 (ort. 26) mg/dl ve 39-44 (ort. 41) mg/dl aras›n-da oldu¤u gözlendi. Yukar›aras›n-daki kriterlere ek olarak total bili-rubin de¤erinin 36 mg/dl üzerine ç›kmas›n›n da mortalite kri-terleri içinde ele al›nabilece¤i; ancak bu saptamam›z›n do¤-rulanmas› için daha fazla say›da olgunun izlenmesi gerekti¤i görüflüne vard›k. Ayr›ca çal›flmam›zda kaybetti¤imiz dört ol-gunun yafllar›n›n > 50 oldu¤u, baflvuru s›ras›nda bu olgular›n tümünde oligüri geliflti¤i, hematüri ve vücut bölgelerinden kanama oranlar›n›n daha yüksek oldu¤u gözlendi; ortalama K+düzeyleri de > 4.0 mmol/lt (ort. 6.0 mmol/l) saptand›.
An-cak CPK yüksekli¤i, kardiyak hastal›k ve pulmoner tutulum bak›m›ndan flifa ile ç›kar›lan grup ile aralar›nda önemli bir fark bulunmad› (Tablo 3).
Sonuçta leptospirozda semptomlar›n nonspesifik olma-s›, ayr›ca baz› olgularda laboratuvar testlerinin de negatif bulunmas› klinik tablonun tan›daki önemini art›rmaktad›r
(7). Çal›flmam›zda, hepatit markerlar› negatif olan, belirgin hiperbilirübinemiye ra¤men transaminazlar› nispeten düflük seyreden, erken dönemde yüksek CPK de¤erleri ve böbrek fonksiyon bozuklu¤u gözlenen olgular›n, leptospiroz yö-nünden araflt›r›lmas› gerekti¤ini vurgulad›k.
Ülkemizde h›zl› kentleflme ve buna ba¤l› olarak geliflen alt yap› yetersizli¤inin do¤urdu¤u çevre kirlili¤i, Leptospi-ra infeksiyonlar› için uygun zemin haz›rlamaktad›r. ‹kter saptanan olgular›n ay›r›c› tan›s›nda, leptospirozun da dikka-te al›nmas› gerekti¤i görüflündeyiz.
Kaynaklar
1. Tappero SW, Ashford DA, Perkins BA. Leptospira species. In: Mandell GL, Douglas RG, Bennett JE eds. Mandell, Do-uglas and Bennett’s Principles and Practice of Infectious Di-seases. Fifth ed. Philadelphia: Churchill Livingstone, 2000: 2495-501
2. Speelman P. Leptospirosis. In: Braunwald E, Fauci AS, Kas-per L, Hauser SL, Longo DL, Jameson JL ed. Harrison’s Prin-ciples of Internal Medicine. 15th ed. New York: McGraw-Hill, 2001:1055-8
3. Goldstein E. Leptospirosis. Infect Dis Clin North Am 1991; 5(1):117-30
4. Vuong TK, Laaban JP, Rabbat A, Bouvet A. Icterohaemorrha-gic leptospirosis with acute respiratory distress syndrome and pulmonary haemorrhage. Rev Mal Respir 1991; 8(2):256-7 5. Plank R, Dean D. Overwiev of the epidemiology,
microbi-ology, and pathogenesis of Leptospira spp in humans. Micro-bes Infect 2000; 2(10):1265-76
6. Sanchez RP. Care of a patient with leptospirosis icterohemorr-hagica. Enferm Intensiva 2000; 11(1): 17-22
7. Stephan C, Hunfeld KP, Ott MG, et al. Leptospirosis illnesses after a staff outing. Dtsch Med Wochenschr 2000; 125(19): 623-7
8. Stoilova Y, Popivanova N. Epidemiologic studies of leptospi-roses in the Plovdiv region of Bulgaria. Folia Med 1999; 41(4): 73-9
9. Resano IAB, Camino OBX, Urbe CPK, et al. Leptospirosis: review of 5 cases. An Med Interna 1999; 16(10): 527-9 10. Effler PV, Domen HY, Bragg SL, et al. Evaluation of the
indi-rect hemagglutination assay for diagnosis of acute leptospiro-sis in Hawaii. J Clin Microbiol 2000; 38(3):1081-4
11. Smits HL, Horn MA, Goris MG, et al. Simple latex agglutina-tion assay for rapid serodiagnosis of human leptospirosis. J Clin Microbiol 2000; 38(3):1272-5
12. Camargo ED, Silva MV, Batista L, Vaz AJ, Sakata EE. An eva-luation of the ELISA-IgM test in the early diagnosis of human leptospirosis. Rev Inst Med Trop Sao Paulo 1992; 34(4):355-7 13. Merien F, Amouriaux P, Perolat P, Baranton G, Saint Girons I. Polimerase chain reaction for detection of leptospira spp in cli-nical samples. J Clin Microbiol 1992; 30(9):2219-24 14. Daher E, Zanetta DM, Cavalcante MB, Abdulkader RC. Risk
factors for death and changing patterns in leptospirosis acute renal failure. Am J Trop Med Hyg 1999; 61(4):630-4 15. Marotto PC, Nascimento CM, Eluf-Neto J, et al. Acute lung
injury in leptospirosis: clinical and laboratory features, out-come, and factors associated with mortality. Clin Infect Dis 1999; 29(6):1561-3
